Κοινωνική και πολιτική κρίση στην Ευρώπη

Η Τε­ρέ­ζα Μέι, που είχε εκλε­γεί επα­να­λαμ­βά­νο­ντας μο­νό­το­να το σύν­θη­μα «στα­θε­ρή ηγε­σία», έχει βυ­θι­στεί στη δίνη του Brexit. Πρώτα ανέ­βα­λε μια ψη­φο­φο­ρία για το Brexit με την αι­τιο­λο­γία ότι θα την έχανε, έπει­τα έφερε την συμ­φω­νία της στο κοι­νο­βού­λιο και υπέ­στη μια ιστο­ρι­κή ήττα, ενώ στα μέσα Μάρτη επα­νήλ­θε για να υπο­στεί μία ακόμα. Την ώρα που γρά­φο­νταν αυτές οι γραμ­μές, επε­δί­ω­κε να εξα­σφα­λί­σει εκ των προ­τέ­ρων μια πλειο­ψη­φία ως προ­ϋ­πό­θε­ση για να επι­στρέ­ψει σε μια… τρίτη ψη­φο­φο­ρία, ενώ ο Πρό­ε­δρος της Βου­λής δή­λω­νε ότι δεν είναι δυ­να­τόν να επι­τρέ­ψει στην ίδια πρό­τα­ση να επα­νέλ­θει ξανά στη Βουλή.

Όλα αυτά, ελά­χι­στες μέρες πριν τη Σύ­νο­δο της ΕΕ, στην οποία θα πρέ­πει να προ­σέλ­θει με κάτι χει­ρο­πια­στό: Είτε ένα ψη­φι­σμέ­νο Brexit, ώστε να ζη­τή­σει μια σύ­ντο­μη πα­ρά­τα­ση (ως τις 30 Ιούνη μά­ξι­μουμ) για «τε­χνι­κούς λό­γους» υλο­ποί­η­σης της συμ­φω­νί­ας, είτε ένα σχέ­διο (άλλη εκ­δο­χή Brexit; Νέο δη­μο­ψή­φι­σμα; Πρό­ω­ρες εκλο­γές;) που να μπο­ρεί να πεί­σει και τα 27 κρά­τη-μέ­λη να απο­φα­σί­σουν ομό­φω­να μια πιο μα­κρο­χρό­νια ανα­βο­λή της δια­δι­κα­σί­ας.

Αν και το κοι­νο­βού­λιο ψή­φι­σε ότι «δεν επι­δο­κι­μά­ζει ένα άτα­κτο Brexit», αυτή πα­ρα­μέ­νει η δε­σμευ­τι­κή κα­τά­λη­ξη, αν δεν υπάρ­ξει λύση ως τις 29 Μάρτη. Μέχρι πρό­τι­νος, η Μέι απευ­θυ­νό­ταν στους πιο «ευ­ρω­παϊ­στές», ισχυ­ρι­ζό­με­νη, καθώς πλη­σί­α­ζε η ημε­ρο­μη­νία, ότι αν δεν στη­ρί­ξουν τη συμ­φω­νία της, θα κα­τα­λή­ξουν σε «άτα­κτη έξοδο». Πλέον, στρέ­φε­ται στους «ευ­ρω­σκε­πτι­κι­στές», ισχυ­ρι­ζό­με­νη ότι, αν δεν στη­ρί­ξουν τη συμ­φω­νία της, μπο­ρεί να… «ξε­μεί­νου­με στην ΕΕ». Κά­ποιοι από τους δεύ­τε­ρους δη­λώ­νουν πλέον πρό­θυ­μοι να στη­ρί­ξουν, παρά τις δια­φω­νί­ες τους, τη συμ­φω­νία της Μέι με την ΕΕ, αλλά μένει ανοι­κτό αν είναι αρ­κε­τοί να της δώ­σουν πλειο­ψη­φία, ή αν θα ζη­τή­σουν ανταλ­λάγ­μα­τα όπως η «αξιο­πρε­πής απο­χώ­ρη­ση» της Μέι και η αντι­κα­τά­στα­σή της από κά­ποιον πιο «σκλη­ρό» για να κα­θο­δη­γή­σει την έξοδο το επό­με­νο διά­στη­μα.

Ένας από τους πα­λαιό­τε­ρους, στα­θε­ρό­τε­ρους και πιο «τα­κτο­ποι­η­μέ­νους» κα­πι­τα­λι­σμούς του πλα­νή­τη εξα­κο­λου­θεί να μη γνω­ρί­ζει αν οι επό­με­νες μέρες ή βδο­μά­δες θα φέ­ρουν συμ­φω­νη­μέ­νη έξοδο από την ΕΕ, άτα­κτη έξοδο από την ΕΕ, πρό­ω­ρες εκλο­γές, νέα κυ­βέρ­νη­ση, δη­μο­ψή­φι­σμα και τι ερώ­τη­μα ακρι­βώς θα τεθεί σε μια τέ­τοια πε­ρί­πτω­ση. Τα δύο με­γά­λα κόμ­μα­τα έχουν διαι­ρε­θεί, δη­μιουρ­γώ­ντας συν­θή­κες κρί­σης εκ­προ­σώ­πη­σης… της αστι­κής τάξης. Το κομ­φού­ζιο που έχει δη­μιουρ­γη­θεί (και στο Λον­δί­νο και στις Βρυ­ξέλ­λες) ως προς το αν θα συμ­με­τέ­χει τε­λι­κά το Ηνω­μέ­νο Βα­σί­λειο στις ερ­χό­με­νες ευ­ρω­ε­κλο­γές είναι απο­κα­λυ­πτι­κό. Κάθε σε­νά­ριο έχεις όψεις «τα­πεί­νω­σης» για τον βρε­τα­νι­κό κα­πι­τα­λι­σμό ή/και για κά­ποιο τμήμα του πο­λι­τι­κού προ­σω­πι­κού, ενώ δεν εγ­γυά­ται καμία διέ­ξο­δο από την πο­λι­τι­κή κρίση.

Η άλλη όψη της κρί­σης έρ­χε­ται από την άλλη πλευ­ρά της Μάγ­χης. Στη Γαλ­λία, την «καρ­διά» (μαζί με τη Γερ­μα­νία) του «ευ­ρω­παϊ­κού σχε­δί­ου» το οποίο πα­ρου­σιά­ζε­ται αρ­ρα­γές απέ­να­ντι στο Brexit και τις προ­κλή­σεις του, η κρίση του Μα­κρόν, του επί­δο­ξου σω­τή­ρα της ΕΕ και αγα­πη­μέ­νου παι­διού του «ακραί­ου κέ­ντρου», βα­θαί­νει. Εκεί, οι 4 μήνες κι­νη­το­ποι­ή­σε­ων των Κί­τρι­νων Γι­λέ­κων εκ­φρά­ζουν την «κρίση εκ­προ­σώ­πη­σης» από τα κάτω. Η αδυ­να­μία του Μα­κρόν να δια­χει­ρι­στεί αυτή την κρίση, δη­μιουρ­γεί πο­νο­κε­φά­λους στους «από πάνω», που είχαν επεν­δύ­σει σε αυτόν μετά την κα­τάρ­ρευ­ση των πα­ρα­δο­σια­κών πο­λι­τι­κών κομ­μά­των.

Η 16η Μάρτη ήταν πολ­λα­πλά απο­κα­λυ­πτι­κή. Σε πεί­σμα των εκτι­μή­σε­ων ότι «ξε­φου­σκώ­νει» το κί­νη­μα και τι­νά­ζο­ντας στον αέρα τη στρα­τη­γι­κή του Μα­κρόν να πε­ρι­μέ­νει την «κό­πω­ση» και να ελ­πί­ζει στην κα­τα­στο­λή, το με­γά­λο ρα­ντε­βού των Κί­τρι­νων Γι­λέ­κων στο Πα­ρί­σι απέ­δει­ξε ότι το εξε­γερ­σια­κό κλίμα πα­ρα­μέ­νει αν­θε­κτι­κό. Ήταν μια ηχηρή απά­ντη­ση στη φάρσα του «Με­γά­λου Δια­λό­γου», που έληξε αφή­νο­ντας πίσω μόνο την οργή για μια πα­ρα­τε­τα­μέ­νη προ­ε­κλο­γι­κή κα­μπά­νια του Μα­κρόν, που επι­δό­θη­κε σε διαρ­κείς μο­νο­λό­γους κι επι­βε­βαί­ω­σε ότι ο «πρό­ε­δρος των πλου­σί­ων» δεν ακού­ει την οργή του λαού.

Τα πρω­το­φα­νή γε­γο­νό­τα στη «λα­μπε­ρή» Λε­ω­φό­ρο Ηλυ­σί­ων και οι πυρ­πο­λή­σεις δε­κά­δων υπερ­πο­λυ­τε­λών κα­τα­στη­μά­των-εμ­βλη­μά­των της αστι­κής τάξης έγι­ναν πρω­το­σέ­λι­δα διε­θνώς. Είτε πρό­κει­ται για συσ­σω­ρευ­μέ­νη οργή, είτε για επί­δει­ξη δύ­να­μης του μαύ­ρου μπλοκ, είναι «γε­γο­νό­τα» που δεν μπο­ρεί να ορ­γα­νώ­σει κι εκτε­λέ­σει «σε κοι­νω­νι­κό κενό» ακόμα και το πιο «μά­χι­μο» από­σπα­σμα. Είτε υπήρ­ξε σκό­πι­μη με­ρι­κή ανοχή στα «σπα­σί­μα­τα», είτε αδυ­να­μία των δυ­νά­με­ων κα­τα­στο­λής να τα απο­τρέ­ψουν, πα­ρα­μέ­νει η ει­κό­να ότι «χά­θη­κε ο έλεγ­χος της πόλης».

Το κα­θε­στώς θα επι­χει­ρή­σει να αντε­πι­τε­θεί. Δεν λέει λέξη για την οι­κο­νο­μι­κή κα­τα­στρο­φή που κα­τε­βά­ζει τους δια­δη­λω­τές στους δρό­μους, ενώ θρη­νεί για την κα­τα­στρο­φή του αγα­πη­μέ­νου εστια­το­ρί­ου της αστι­κής τάξης. Δεν έκανε ούτε μια έρευ­να για τα μάτια του κό­σμου για την ακραία αστυ­νο­μι­κή βαρ­βα­ρό­τη­τα των τε­λευ­ταί­ων μηνών, αλλά κα­ρα­τό­μη­σε τον αρ­χη­γό της αστυ­νο­μί­ας μετά τα επει­σό­δια. Με φωνές όπως της Λεπέν να δί­νουν τον τόνο, η κυ­βέρ­νη­ση συ­ζη­τά σκλή­ρυν­ση των ήδη ακραία αυ­ταρ­χι­κών κα­τα­σταλ­τι­κών μέ­τρων.

Την ίδια μέρα, στο Πα­ρί­σι δια­δή­λω­ναν και στα πλαί­σια της Πα­γκό­σμιας Μέρας Κατά του Ρα­τσι­σμού, δί­νο­ντας έντο­νο αντι­κα­τα­σταλ­τι­κό πε­ριε­χό­με­νο στην κι­νη­το­ποί­η­ση, ως το ζή­τη­μα που αυ­τούς τους μήνες «ενώ­νει» τα παι­διά των φτω­χών προ­α­στί­ων με τους δια­δη­λω­τές ενά­ντια στην οι­κο­νο­μι­κή πο­λι­τι­κή Μα­κρόν.

Επί­σης την ίδια μέρα, χι­λιά­δες αντα­πο­κρί­θη­καν στο κά­λε­σμα της «Πο­ρεί­ας για το Κλίμα», ανα­δει­κνύ­ο­ντας μια ακόμα όψη της κα­πι­τα­λι­στι­κής βαρ­βα­ρό­τη­τας γε­νι­κό­τε­ρα, αλλά και της υπο­κρι­σί­ας Μα­κρόν ει­δι­κό­τε­ρα. 

Σε πεί­σμα μιας προ­πα­γάν­δας που αντι­πα­ρα­βά­λει τους «κα­λούς, ήσυ­χους δια­δη­λω­τές για το κλίμα» με τους «άξε­στους των Κί­τρι­νων Γι­λέ­κων», οι διά­φο­ρες κι­νη­το­ποι­ή­σεις αλ­λη­λε­πί­δρα­σαν είτε ορ­γα­νω­μέ­να (με πα­ρου­σί­ες ομι­λη­τών κλπ), είτε με τη «ντε­φά­κτο» σύ­γκλι­σή τους στο δρόμο.

Καθώς η «ΕΑ» θα φεύ­γει για το Τυ­πο­γρα­φείο, θα είναι σε εξέ­λι­ξη η απερ­για­κή μέρα δρά­σης της CGT και των Sud-Solidaires, που μπο­ρεί να μην είναι αρ­κε­τή, αλλά προ­σθέ­τει στο «μίγμα» της 16ης Μάρτη και την απερ­για­κή δράση της ερ­γα­τι­κής τάξης.

Αυτό το «μέ­τω­πο» της οι­κο­λο­γί­ας, του αντι­ρα­τσι­σμού, της αντι­κα­τα­στο­λής, του κοι­νω­νι­κού κι­νή­μα­τος και του ορ­γα­νω­μέ­νου ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος ενά­ντια στον ίδιο αντί­πα­λο πρέ­πει να βα­θύ­νει στη Γαλ­λία. Και κυ­ρί­ως, δεί­χνει τις δυ­να­τό­τη­τες, αλλά και τον δρόμο στα κι­νή­μα­τα και την Αρι­στε­ρά σε όλη την Ευ­ρώ­πη, αν θέ­λου­με να χτί­σου­με μια δική μας απά­ντη­ση στην πο­λυ­ε­πί­πε­δη πο­λι­τι­κή και κοι­νω­νι­κή κρίση, στην ΕΕ συ­νο­λι­κά και σε κάθε χώ­ρα-μέ­λος της ει­δι­κό­τε­ρα.

*Προ­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά που κυ­κλο­φο­ρεί στις 20 Μάρτη