Νοσοκομεία και σχολεία ή γήπεδα;

Τα δημόσια σχολεία υποχρεώνονται να (τρόπος του λέγειν) λειτουργήσουν με ένα γενικό μέσο όρο μεγαλύτερο των 25 μαθητών ανά τμήμα. Το μήνυμα της Κεραμέως είναι καθαρό: όποιος θέλει να εξασφαλίσει αξιοπρεπή εκπαίδευση στα παιδιά του, ας φροντίσει -αν μπορεί- να τα στείλει σε ιδιωτικό σχολείο. Όπως, θρασύτατα, δήλωσε ο Στυλιανίδης, εκεί αποδεικνύεται η υπεροχή του ιδιωτικού τομέα έναντι του γραφειοκρατικού και κοστοβόρου δημόσιου…

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δηλώνει απερίφραστα ότι αυτή η τραγική κατάσταση θα επιδεινωθεί. Ο κρατικός προϋπολογισμός προβλέπει μείωση των δαπανών υγείας από τα 4,9 δισ. ευρώ ετησίως στα 4,2 δισ. ευρώ.

Το άλλοθι για αυτήν την εγκληματική πολιτική είναι ότι, όταν συζητάμε για τις εργατικές και λαϊκές ανάγκες, «δεν υπάρχουν τα λεφτά».

Ταυτόχρονα, βέβαια, η κυβέρνηση Μητσοτάκη ανακοινώνει μια νέα «αγορά του αιώνα» στους εξοπλισμούς, με κόστος μεγαλύτερο των 10 δισ. ευρώ, ενώ τρέχει άμεσα την πρόσληψη 15.000 επαγγελματιών οπλιτών και 3-4 χιλιάδων σεκιουριτάδων για το νέο «σώμα» αστυνόμευσης στα πανεπιστήμια.

Ας πούμε ότι γι’ αυτές τις «δαπάνες πολυτελείας» υπάρχει το άλλοθι της «εθνικής άμυνας» (που η εξέτασή του δεν αποτελεί αντικείμενο του παρόντος άρθρου).

Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση και οι παρατρεχάμενοί της, ανακοινώνουν ένα τεράστιο σε μέγεθος και προκλητικό στους όρους του, πρόγραμμα δημόσιας επένδυσης στα γήπεδα του ποδοσφαίρου, χωρίς να κρύβουν καθόλου ότι τα γήπεδα αυτά θα περάσουν τελικά στην «κυριότητα» των μεγαλοϊδιοκτητών των ΑΕ που ελέγχουν τις ομάδες ποδοσφαίρου, και κυρίως των βαρώνων των Big 4.

Για να απεμπλέξουμε τη συζήτηση από τον αποπροσανατολιστικό καρκίνο της οπαδικής αντιπαράθεσης, ας πάρουμε τα πράγματα από τη χρονική αφετηρία τους.

Το πρώτο μεγάλο σκάνδαλο αυτής της κατηγορίας είναι το πώς ο Ολυμπιακός του Κόκκαλη «κατάπιε» το Καραϊσκάκη. Το Γ. Καραϊσκάκης ανήκε στην Ολυμπιακή Επιτροπή, δηλαδή ήταν δημόσια περιουσία. Επί σειρά ετών ενοικιαζόταν στον Ολυμπιακό (και παλιότερα στον Εθνικό). Ο Σ. Κόκκαλης, διαθέτοντας «στενές» σχέσεις με τις κυβερνήσεις Σημίτη, επικαλούμενος τις ποδοσφαιρικές δυνατότητες του Ολυμπιακού και τη μεγάλη μάζα των οπαδών του, απέσπασε μια συμφωνία να «εκσυγχρονίσει» το ιστορικό γήπεδο, με μια επένδυση που υπολογίστηκε στα 50 εκατ. ευρώ. Σε αντάλλαγμα απέκτησε το δικαίωμα «αποκλειστικής χρήσης» του γηπέδου για 50 χρόνια. Το δικαίωμα αυτό βεβαίως δεν πέρασε στον Ολυμπιακό γενικώς, αλλά στην ΑΕ που έλεγχε την επαγγελματική ποδοσφαιρική ομάδα του Ολυμπιακού και στην οποία τη συντριπτική μετοχική πλειοψηφία κατείχε η οικογένεια Κόκκαλη. Εδώ υπάρχει μια προειδοποίηση προς όσους έχουν την αυταπάτη ότι «τα γήπεδα ανήκουν στην ομάδα»: όταν η ιδιοκτησία της ΠΑΕ Ολυμπιακός μεταβιβάστηκε από τον Κόκκαλη στον Μαρινάκη, ο Κόκκαλης πούλησε τα «δικαιώματά του» επί του γηπέδου Καραϊσκάκης για, περίπου, 110 εκατ. ευρώ (55 εκατ. ευρώ για το 50% στον Μαρινάκη και άλλα τόσα για το 50% στον Λαυρεντιάδη).

Ακολούθησε η μάχη της «Αγιά-Σοφιάς». Ο Δ. Μελισσανίδης, έχοντας αποκτήσει την πλειοψηφία της ΠΑΕ ΑΕΚ, απαίτησε γήπεδο στη Φιλαδέλφεια. Το οικόπεδο του παλιού γηπέδου είχε δοθεί στην Ερασιτεχνική ΑΕΚ με παραχωρητήριο (μια μορφή εκχώρησης γης από το Δημόσιο για συγκεκριμένες χρήσεις -πχ βοσκοτόπια, καλλιέργειες, ξύλευση κ.ο.ξ.- που δεν κατοχυρώνει ποτέ δικαιώματα ιδιοκτησίας…). Με τις αποφάσεις της κυβέρνησης Τσίπρα (που παραβίαζαν κατάφωρα την αρνητική απόφαση της ΠΓ του ΣΥΡΙΖΑ) η οικοδόμηση του γηπέδου επιχορηγήθηκε με 40 εκατ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της περιφέρειας Αττικής, ενώ το Δημόσιο ανέλαβε ολόκληρο το κόστος των έργων που έγιναν απαραίτητα για να λειτουργήσει το γήπεδο (υπογειοποίηση γύρω δρόμων κ.ά.). Στη σχετική συμφωνία η κυβέρνηση παραχωρούσε την κυριότητα επί του γηπέδου στην κάτοχο του παραχωρητηρίου επί του οικοπέδου Ερασιτεχνική ΑΕΚ, η οποία αμέσως παραχώρησε «ομόφωνα» την κυριότητα επί του γηπέδου για 100 χρόνια στην ΑΕ που ελέγχει την επαγγελματική ομάδα ποδοσφαίρου της ΑΕΚ, στην οποία τη συντριπτική μετοχική πλειοψηφία κατέχει η οικογένεια Μελισσανίδη. Όμορφες δουλειές, καλά στρωμένες…

Με αυτά τα προηγούμενα, δεν ήταν δυνατόν να μείνει παραπονεμένος ο Ιβάν Σαββίδης. Το σχέδιο «Νέα Τούμπα» αυγατίζει το οικόπεδο του παλιού γηπέδου του ΠΑΟΚ κατά 30 στρέμματα (που παρέχει δωρεάν το Υπ. Εθ. Άμυνας), καταπίνει το χώρο του παρακείμενου δημοτικού κολυμβητηρίου, ενός δημόσιου σχολείου και μεγάλο μέρος του ελεύθερου χώρου της παλιάς «Αλάνας Τούμπας». Για την κατασκευή του γηπέδου και των «συνοδών» έργων (εμπορικό και συνεδριακό κέντρο, πάρκινγκ κ.ά.) το Δημόσιο εκτός από τη δωρεάν παραχώρηση γης, δεσμεύεται να «συνδράμει» τον επενδυτή Ιβάν Σαββίδη με επιχορήγηση σε ποσοστό της τελικής επένδυσης που δεν είναι ακόμα γνωστό. Είναι περιττό να αναρωτηθούμε το ποιος θα είναι ο ιδιοκτήτης αυτού του «συγκροτήματος». Αν (ή όταν) ο Ι. Σαββίδης αποφασίσει να απαγκιστρωθεί από τον ΠΑΟΚ, θα έχει τη δυνατότητα να πουλήσει στο διάδοχό του ένα πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο.

Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι ο Βοτανικός και η «Παναθηναϊκή Πολιτεία». Η κυβέρνηση, ο Μπακογιάννης, ο Πατούλης και ο Αλαφούζος ανακοίνωσαν με τυμπανοκρουσίες την υπογραφή του «μνημονίου» που θα διασφαλίσει μέσα στα επόμενα 3-4 χρόνια «γήπεδο για τον Παναθηναϊκό». Για την ακρίβεια, γήπεδο ποδοσφαίρου για την ΑΕ, γήπεδο μπάσκετ για την ΚΑΕ, κολυμβητήριο ολυμπιακών διαστάσεων, γήπεδα για όλα τα αθλητικά τμήματα, εμπορικό και συνεδριακό κέντρο. Παρεμπιπτόντως η Τράπεζα Πειραιώς και η Άλφα, που είχαν «ατυχώς» εμπλακεί στη χρηματοδότηση του παλιού σχεδίου Βοτανικός, παίρνουν το δικαίωμα να οικοδομήσουν 52.000 τ.μ. εμπορικής χρήσης, για να ρεφάρουν τις παλιές τους απώλειες. Το σύνολο του κόστους κατασκευής αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου το Δημόσιο, που φαίνεται να υποχρεώνεται να «επενδύσει» πόσο που κυμαίνεται μεταξύ (του μίνιμουμ) των 160 εκατ. ευρώ ως τα 300 εκατ. ευρώ (αν συνυπολογιστεί το κόστος των περιφερειακών έργων και παρεμβάσεων που θα είναι, μάλλον, απαραίτητα).

Η κυριότητα αυτού του τεράστιου οικοδομήματος περνάει για 100 χρόνια στους πλειοψηφούντες μετόχους της ποδοσφαιρικής και της μπασκετικής ΑΕ, σε αναλογία που μένει να συμφωνηθεί μεταξύ τους. Σε αντίτιμο, παραδίδουν στο Δήμο Αθηναίων την κυριότητά τους επί του γηπέδου του ΠΑΟ στην Αλεξάνδρας (κυριότητα που είναι ανύπαρκτη, μιας και το Αλεξάνδρας είχε εκχωρηθεί στον Παναθηναϊκό με παραχωρητήριο). Ο Αλαφούζος αποδεικνύεται, τελικά, ότι δεν υπήρξε καθόλου κορόιδο, όπως νόμιζε η πλειοψηφία της Θύρας 13.

Ο κίνδυνος μιας «παράπλευρης απώλειας» εμφανίζεται εδώ: Αν αυτά τα «τετελεσμένα» υποβαθμίσουν γενικώς την αντοχή των παραχωρητηρίων έναντι των απαιτήσεων ιδιοκτησίας, τότε εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα θα αλλάξουν χέρια πανελλαδικά. Θα χτιστούν ξενοδοχεία, κάμπινγκ, εργοστάσια και βίλες σε οικόπεδα που το δημόσιο κάποτε παραχώρησε σε μοναστήρια ή σε ιδιώτες για συγκεκριμένες και μόνο χρήσεις και για συγκεκριμένο χρόνο.

Πριν στεγνώσει το μελάνι στις ανακοινώσεις σχετικά με το Βοτανικό, στα Μέσα Ενημέρωσης που ελέγχει ο Β. Μαρινάκης εμφανίστηκαν τα άρθρα που απαιτούν αμέσως ένα «κόκκινο Βοτανικό». Επικαλούμενος τις αρχές της αναλογικότητας και της δικαιοσύνης -αλλά κυρίως ότι ένα σημαντικό τμήμα της «κυριότητας» επί του Καραϊσκάκης έχει ήδη παρέλθει, το αφεντικό της ΠΑΕ Ολυμπιακός βάζει στο μάτι ένα από τα παραθαλάσσια «φιλέτα» που το Δημόσιο δεν έχει ακόμα πουλήσει. Όπου απαιτεί να χτιστεί μια «Ερυθρόλευκη Πολιτεία», που θα στεγάσει το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ (που θέλει να φύγει από το απαρχαιωμένο ΣΕΦ) και τα άλλα τμήματα του Ολυμπιακού. Με την επιχορήγηση του Δημοσίου βεβαίως-βεβαίως και την εξασφαλισμένη κυριότητα του ίδιου.

Το ανέκδοτο είναι ότι όλοι αυτοί δηλώνουν οπαδοί της «ελεύθερης αγοράς» και αντίπαλοι της «κρατικής παρέμβασης».

Αν συνυπολογίσει κανείς το σύνολο του κόστους αυτών των έργων θα σοκαριστεί. Με τα χρήματα αυτά θα μπορούσαν να απογειωθούν προς το καλύτερο τα δημόσια νοσοκομεία και τα δημόσια σχολεία.

Η πολιτική πάλη είναι πάντα αγώνας για τις προτεραιότητες και το πώς διατίθενται οι υπάρχοντες δημόσιοι πόροι. Με τις αποφάσεις για τα γήπεδα παραβιάζεται βάρβαρα κάθε κριτήριο κοινωνικής αντίληψης, προς σκανδαλώδες όφελος της πιο «μαύρης» επιχειρηματικότητας.

Το καλύτερο θα ήταν να δούμε ενωμένους τους οπαδούς των ποδοσφαιρικών ομάδων να απαιτούν σχολεία και νοσοκομεία αντί για γήπεδα. Όμως προς το παρόν βλέπουμε τη ΝΔ, τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΙΝΑΛ να συναινούν στα σχέδια προκλητικής ενίσχυσης των βαρώνων του ποδοσφαίρου και μια γενικότερη σιωπή στα σκάνδαλα που συνοδεύουν την οικοδόμηση των γηπέδων τους.

Το λόγο πρέπει να πάρει η αυθεντικά ριζοσπαστική Αριστερά.