Συνέντευξη με τον Giorgio Cremaschi (FIOM), για τις εκλογές στην Ιταλία

Απο­μα­γνη­το­φω­νη­μέ­νο το κεί­με­νο της συ­νέ­ντευ­ξης:

Να ξε­κι­νή­σου­με με τους με­γά­λους χα­μέ­νους πρώτα και τον Μάριο Μόντι. Ο «πα­νί­σχυ­ρος τε­χνο­κρά­της» πήρε ένα πολύ χα­μη­λό πο­σο­στό, όπως του­λά­χι­στον νο­μί­ζω. Η Ιτα­λία είπε όχι στους τε­χνο­κρά­τες;

Ναι, νο­μί­ζω ότι πράγ­μα­τι έτσι είναι. Αυτές οι εκλο­γές είναι δια­φο­ρε­τι­κές από τις αντί­στοι­χες ελ­λη­νι­κές. Δεν πρό­κει­ται για μια επι­βε­βαί­ω­ση των θέ­σε­ων της Αρι­στε­ράς. Μπο­ρού­με να πούμε ακρι­βώς το αντί­θε­το, ότι η Αρι­στε­ρά βγαί­νει με σπα­σμέ­να κόκ­κα­λα. Όμως αυτές οι εκλο­γές έδει­ξαν ότι ο κό­σμος είναι ενά­ντια στη λι­τό­τη­τα και στους αυ­στη­ρούς νό­μους, που προ­σπα­θούν να επι­βά­λουν στην Ευ­ρώ­πη.

Η ψήφος στο Κί­νη­μα των Πέντε Αστέ­ρων του Γκρί­λο, που ση­μειω­τέ­ον άρ­χι­σε από το τί­πο­τα και πήρε 8 εκα­τομ­μύ­ρια ψή­φους, είναι μια ψήφος ενά­ντια στην πο­λι­τι­κή της λι­τό­τη­τας. Βέ­βαια δεί­χνει και ότι ο κό­σμος ενα­ντιώ­νε­ται στην πο­λι­τι­κή ελίτ, ενά­ντια στη δια­φθο­ρά που υπάρ­χει. Όμως πίσω από αυτές τις πο­λι­τι­κές στά­σεις αναμ­φί­βο­λα αυτό που κυ­ριαρ­χεί είναι η άρ­νη­ση στην πο­λι­τι­κή της λι­τό­τη­τας. Ήταν μια ψήφος ενά­ντια στη λι­τό­τη­τα.

Να πάμε στον Μπερ­λου­σκό­νι που απο­δεί­χθη­κε εφτά­ψυ­χος. Είναι δια­φο­ρε­τι­κή η φε­τι­νή του επι­τυ­χία από προη­γού­με­νες; Έχω την εντύ­πω­ση ότι προ­ε­κλο­γι­κά εμ­φα­νι­ζό­ταν πιο φι­λο­λαϊ­κός σε υπο­σχέ­σεις από την κε­ντρο­α­ρι­στε­ρά.

Στην Ιτα­λία λέ­γε­ται ότι τα πα­λιό­χορ­τα δεν πε­θαί­νουν ποτέ, ότι φυ­τρώ­νουν πα­ντού. Η ψήφος στον Μπερ­λου­σκό­νι έχει δύο πλευ­ρές. Αν την συ­γκρί­νου­με με όλες τις πε­ρα­σμέ­νες εκλο­γές, ήταν το χα­μη­λό­τε­ρο πο­σο­στό που έχει πάρει η Δεξιά στην Ιτα­λία. Γιατί, αθροί­ζο­ντας το κόμμα του Μπερ­λου­σκό­νι, τη Λίγκα του Βορρά και τους πρώην φα­σί­στες, όλοι μαζί έχουν ένα πο­σο­στό μι­κρό­τε­ρο από 30%. Ποτέ δεν είχαν πάρει λι­γό­τε­ρο από 40%.

Έτσι από τη μια μεριά μπο­ρού­με να πούμε ότι υπάρ­χει μια πτώση. Από την άλλη όμως αυτή η πτώση είναι μι­κρό­τε­ρη από αυτό που φαι­νό­ταν και από αυτό που θα θέ­λα­με. Αυτό γιατί ο Μπερ­λου­σκό­νι είχε την εξυ­πνά­δα να απο­συν­δε­θεί από τον Μόντι, να αφή­σει τον Μόντι με το Δη­μο­κρα­τι­κό Κόμμα κι έτσι να κάνει μια πο­λι­τι­κή δεξιά, αλλά λαϊ­κί­στι­κη, ενά­ντια στη λι­τό­τη­τα. Γι’ αυτό κι εγώ πι­στεύω ότι η ψήφος, αν το κα­λο­σκε­φτεί κά­ποιος, απ’ όλες τις πλευ­ρές της, δεξιά και αρι­στε­ρά, είναι μια ψήφος ενά­ντια στη λι­τό­τη­τα.

Ανα­φέρ­θη­κες ήδη στην Μπέπε Γκρί­λο και το τι ση­μαί­νει. Το φαι­νό­με­νο έχει προ­κα­λέ­σει πολύ με­γά­λη εντύ­πω­ση στην Ελ­λά­δα. Θα θέ­λα­με, αν μπο­ρείς, να πεις κάτι πε­ρισ­σό­τε­ρο. Ακού­με από το ένα άκρο ότι είναι ένας επι­κίν­δυ­νος λαϊ­κι­στής και από το άλλο άκρο ότι είναι το μο­ντέ­λο που πρέ­πει να ακο­λου­θή­σει η Αρι­στε­ρά. Τι νο­μί­ζεις για τον Μπέπε Γκρί­λο και για τον κόσμο που τον ψή­φι­σε;

Εγώ δεν συμ­με­ρί­ζο­μαι καμιά από αυτές τις δύο θέ­σεις. Ο Γκρί­λο δεν είναι μια δύ­να­μη της Δε­ξιάς. Είναι αυτό που θα μπο­ρού­σα­με να πούμε, χρη­σι­μο­ποιώ­ντας την παλιά ορο­λο­γία, μια δύ­να­μη ρι­ζο­σπα­στι­κής δη­μο­κρα­τί­ας. Ένα μέρος των θέ­σε­ών του έχουν παρ­θεί αυ­τού­σιες από το Κί­νη­μα Occupy Wall Street. Για πα­ρά­δειγ­μα το δι­καί­ω­μα των πο­λι­τών να απο­φα­σί­ζουν ή οι πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κές ανα­φο­ρές.

Δεν είναι τυ­χαίο ότι το με­γα­λύ­τε­ρο πο­σο­στό το πήρε στην Κοι­λά­δα του Σούζα, όπου ο κό­σμος αντι­δρά στους δρό­μους τα­χεί­ας κυ­κλο­φο­ρί­ας. Είναι στο Πε­δε­μό­ντιο, κοντά στο Το­ρί­νο, ανά­με­σα σε Γαλ­λία και Ιτα­λία όπου κά­νουν μια γα­λα­ρία που θα συν­δέ­ει τις δύο χώρες. Εκεί για πα­ρά­δειγ­μα υπάρ­χει εδώ και δέκα χρό­νια ένας πο­λι­τι­κός αγώ­νας που έχει με­γά­λη ση­μα­σία και τρο­φο­δο­τεί ου­σια­στι­κά το κί­νη­μα σε όλη την Ιτα­λία.

Πρό­κει­ται για έναν αγώνα που δίνει ένας ολό­κλη­ρος πλη­θυ­σμός 150 χι­λιά­δων αν­θρώ­πων ενά­ντια στη δη­μιουρ­γία των αυ­το­κι­νη­τό­δρο­μων και της γα­λα­ρο­ποί­η­σης, η οποία κα­τα­στρέ­φει ου­σια­στι­κά την κοι­λά­δα. Και είναι ένα πράγ­μα που το έχουν υπο­στη­ρί­ξει και το υπο­στη­ρί­ζουν με κάθε τρόπο και ο Μπερ­λου­σκό­νι και η Λίγκα του Βορρά, αλλά και το Δη­μο­κρα­τι­κό Κόμμα.

Σε αυτή την κοι­λά­δα η ψήφος στον Γκρί­λο πήρε ένα πο­σο­στό 50%. Βέ­βαια, για να εί­μα­στε ει­λι­κρι­νείς, είναι πα­σι­φα­νές ότι στον Γκρί­λο λεί­πει η ανά­λυ­ση του κοι­νω­νι­κού ζη­τή­μα­τος. Λεί­πει μια τα­ξι­κή προ­σέγ­γι­ση των θε­μά­των. Η αντί­λη­ψη που έχει για την κοι­νω­νία είναι μια κοι­νω­νία μι­κρών επι­χει­ρή­σε­ων και μι­κρών βιο­τε­χνιών. Μια ιδέα που, του­λά­χι­στον κατά τη γνώμη μου, δεν έχει τη δυ­να­τό­τη­τα από μόνη της να είναι αντι­πα­ρα­θε­τι­κή στη ση­με­ρι­νή κρίση. Υπό αυτές τις συν­θή­κες ο Γκρί­λο ανά πάσα στιγ­μή μπο­ρεί να είναι και συ­νο­μι­λη­τής, αλλά και αντί­πα­λος όσον αφορά τη δη­μιουρ­γία μιας μα­ζι­κής, αλη­θι­νής Αρι­στε­ράς.

Όμως μια αλη­θι­νή μα­ζι­κή Αρι­στε­ρά σή­με­ρα στην Ιτα­λία δεν υπάρ­χει. Εξαι­τί­ας της ευ­θύ­νης, κατά τη γνώμη μου, των απαί­σιων ηγε­σιών της. Το γε­γο­νός ότι στην Ιτα­λία την εποχή της πιο με­γά­λης κρί­σης του κα­πι­τα­λι­σμού, της πο­λι­τι­κής ελίτ, της συ­ναί­νε­σης στο σύ­στη­μα, η Αρι­στε­ρά δεν παίρ­νει τις ψή­φους που θα έπρε­πε να της αντι­στοι­χούν, δεν είναι ευ­θύ­νη των Ιτα­λών, είναι ευ­θύ­νη της ίδιας της Αρι­στε­ράς, όπως είναι σή­με­ρα ορ­γα­νω­μέ­νη στην Ιτα­λία.

Θα ήταν η επό­με­νη ερώ­τη­ση. Όσο σύ­ντο­μα είναι εφι­κτό, κάτι που δεν είναι εύ­κο­λο, να μας πεις πώς η Αρι­στε­ρά, σε μια τέ­τοια κα­τά­στα­ση που πε­ριέ­γρα­ψες, έφτα­σε να μεί­νει εκτός κοι­νο­βου­λί­ου.

Θα χρεια­ζό­μουν πάρα πολ­λές ώρες για να το εξη­γή­σω αυτό και τώρα δεν έχου­με χρόνο. Η ιτα­λι­κή Αρι­στε­ρά, και κυ­ρί­ως η Κο­μου­νι­στι­κή Επα­νί­δρυ­ση, είχε την τε­λευ­ταία με­γά­λη της ευ­και­ρία την εποχή της Γέ­νο­βας το 2001-2002. Εκεί­νη τη στιγ­μή, γύρω από την Επα­νί­δρυ­ση και την Αρι­στε­ρά συ­γκε­ντρω­νό­ταν και ορ­γα­νω­νό­ταν ένα κί­νη­μα, ένα μέρος του οποί­ου σή­με­ρα βρί­σκε­ται με τον Γκρί­λο. Ένα ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποι­η­μέ­νο κί­νη­μα της νε­ο­λαί­ας.

Η συ­νερ­γα­σία της Κο­μου­νι­στι­κής Επα­νί­δρυ­σης με την κυ­βέρ­νη­ση του Πρό­ντι το 2006-2008 ήταν κα­τα­στρο­φι­κή. Από τότε δεν έχει κα­τα­φέ­ρει να ξα­να­στα­θεί στα πόδια της η Αρι­στε­ρά. Κι ένας από τους λό­γους, κατά τη γνώμη μου, είναι γιατί ποτέ δεν έγινε μια σο­βα­ρή συ­ζή­τη­ση για την εμπει­ρία του 2006-2008 μέχρι σή­με­ρα.

Βγή­κα­με από αυτή την εμπει­ρία, γί­να­με 500 κομ­μά­τια, αλλά ποτέ δεν κα­θί­σα­με να με­λε­τή­σου­με και να εμ­βα­θύ­νου­με στη δια­δι­κα­σία που μας έφτα­σε σε αυτή την κα­τά­στα­ση. Και μια συμ­βου­λή που θα ήθελα να δώσω και στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ εδώ είναι να με­λε­τή­σει λίγο εκεί­νη την πε­ρί­ο­δο, για να δει τι έγινε.