Αγώνας ενάντια σε κάθε είδους καταπίεση

Το ζήτημα της πολύμορφης καταπίεσης και του αποκλεισμού των gay, των λεσβιών, των αμφισεξουαλικών και των διεμφυλικών προσώπων είναι ένα βαθιά πολιτικό ζήτημα και όχι ένα στενό θέμα “προστασίας των δικαιωμάτων”.

Είναι καθαρό ότι τα ΛΟΑΤ άτομα δεν απολαμβάνουν τα θεμελιώδη τους δικαιώματα, τόσο σε θεσμικό επίπεδο όσο και στο επίπεδο της καθημερινής ζωής. Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστεία “βασανίζονται, βιάζονται, δολοφονούνται, θεωρούνται σκουπίδια μιας κοινωνίας που δεν τους ανέχεται. Σε τουλάχιστον 70 χώρες του πλανήτη η ομοφυλοφιλία συνιστά ποινικό αδίκημα κι επισύρει ακόμα και τη θανατική ποινή”. Βέβαια, και στις χώρες, όπου δεν είναι ποινικοποιημένη , ο δρόμος για τους ΛΟΑΤ δεν είναι ανθόσπαρτος. Η βία εναντίον τους υπάρχει ακόμα και στα σπίτια τους, στα σχολεία, τους χώρους εργασίας ή στο δρομο.

Η ομοφυλοφιλία για ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας αλλά και της επίσημης Πολιτείας αντιμετωπίζεται ως «ασθένεια», «μίασμα», «διαστροφή», «κίνδυνο για την κοινωνία» ή ταυτίζεται με παρεκκλίνουσες και παράνομες συμπεριφορές. Κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μη συζητούνται αυτές οι αδικίες και δυσκολίες.

Η Αριστερά και κάθε προοδευτικός άνθρωπος οφείλουν να αντιδράσουν στα φαινόμενα ομοφοβίας-τρανσφοβίας. Η Αριστερά πρέπει να έχει μια ξεκάθαρη απάντηση, η οποία να είναι επίσης αίτημα και διεκδίκηση όλων όσων θεωρούν ότι ανήκουν στην Αριστερά. Είμαστε για λόγους αρχής αλλά και για λόγους πολιτικής αποτελεσματικότητας ενάντια στην ιδεολογία που καλλιεργεί το μίσος, τη βία και τις διακρίσεις. Ενάντια στο ρατσισμό, το φασισμό και σε κάθε μορφή καταπίεσης. Παλεύουμε για ίσα δικαιώματα σε όλους και όλες. Γι’ αυτό υπερασπιζόμαστε όλα τα αιτήματα της ΛΟΑΤ κοινότητας. Απαιτούμε οι ΛΟΑΤ να έχουν όλα τα δικαιώματα που έχουν και τα ετεροφυλόφυλα ζευγάρια (πολιτικό γάμο, το δικαίωμα στο σύμφωνο συμβίωσης, στην τεκνοθεσία, όπως και την άρση των διακρίσεων σε κοινωνικό, εργασιακό και θεσμικό επίπεδο).

Ριζοσπαστική Αριστερά είναι αυτή που παλεύει και ενάντια στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και ενάντια στην κάθε μορφής καταπίεση. Δηλαδή και ενάντια στη σεξουαλική καταπίεση και στην καταπίεση της ταυτότητας φύλου. Ανοιχτά και χωρίς όρους ή φοβίες απέναντι στη συντηρητική πολιτική και εκκλησιαστική εξουσία.

Υπάρχουν λόγοι για να ανοίξει στην Αριστερά η συζήτηση για την πάλη για την απελευθέρωση των σεξουαλικά καταπιεσμένων, ειδικά σε αυτή τη συγκυρία, όπου τα δικαιώματα όλων μας καταπατούνται; Μήπως είναι, τελικά, πολυτέλεια αυτή η δημόσια συζήτηση και αφορά “προνόμια” για κάποιους λίγους;

Πέρα από την καταστροφή της ανεργίας, του αυταρχισμού και της διάλυσης του κοινωνικού κράτους που όλοι μαζί οι κάτοικοι αυτής της χώρας βιώνουμε, οι λεσβίες, οι ομοφυλόφιλοι, οι αμφιφυλόφιλοι και οι διεμφυλικοί βιώνουν επιπλέον έντονο κοινωνικό και θεσμικό ρατσισμό, ο οποίος συχνά υποτιμάται και παραμένει «αόρατος», ακόμα και από δυνάμεις της Αριστεράς και του κινήματος.

Υποτιμάται, συχνά, το πόσο αυτός ο κοινωνικός ρατσισμός μπορεί να επιτείνει (δρώντας πολλαπλασιαστικά) τη δύσκολη οικονομική κατάσταση των φτωχότερων ΛΟΑΤ, οδηγώντας τους συνδυαστικά στον κοινωνικό αποκλεισμό και την εξαθλίωση.

Σε συνθήκες βαθιάς κρίσης του καπιταλισμού υπάρχει η ανάγκη να βρεθούν εξιλαστήρια θύματα (βλ επιθέσεις της ΧΑ), με συνέπεια τα δικαιώματα των ΛΟΑΤ να δέχονται μια βάναυση επίθεση.

Οι ΛΟΑΤ άνθρωποι χρειάζονται πραγματικά συμμάχους, αλλά πρέπει να τους αναζητήσουν στους αντίπαλους και όχι στους συμπαραστάτες των φασιστών. Στους μετανάστες, στους αγωνιστές της εργατικής τάξης και της νεολαίας, στην Αριστερά.

Οι μεταρρυθμίσεις που μπορούμε να κερδίσουμε μέσα στο υπάρχον καπιταλιστικό σύστημα διασφαλίζουν τη ζωή και την αξιοπρέπεια των ΛΟΑΤ ατόμων, αλλά δεν μπορούν να απαντήσουν στην εξάλειψη των αιτιών που γεννούν την καταπίεση αυτών των κομματιών της κοινωνίας. 

Οι κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις ανακαλύπτουν και απευθύνονται σε όλες τις κοινωνικές δυνάμεις με “ιδιαίτερα προβλήματα”. Το ζήτημα, ωστόσο, που δεν τολμούν να θίξουν είναι αυτό της καταπίεσης των ΛΟΑΤ ανθρώπων.

Αυτό, βέβαια, δεν είναι τυχαίο. Το σύστημα το οποίο υπερασπίζονται οι κυρίαρχες δυνάμεις, ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός, όχι μόνο δεν κόπτεται για την απελευθέρωση των κάθε λογής καταπιεσμένων, αλλά αντίθετα είναι υπεύθυνο για τον κάθε είδους σεξισμό, ρατσισμό, και κάθε άλλο διαχωρισμό (γυναίκες-άνδρες, ομοφυλόφιλοι-στρέιτ, ντόπιοι-μετανάστες κλπ.), που τον βολεύει για να μας διασπά και να μας αποδυναμώνει. Έτσι δεν μας εκπλήσσει και πολύ ότι δεν θίγουν τέτοια “ακατάλληλα” ζητήματα.

Η καταπίεση των ΛΟΑΤ έχει τις ρίζες της στον τρόπο που είναι δομημένος και οργανωμένος ο καπιταλισμός. Στόχος της καταπίεσης των ΛΟΑΤ ατόμων είναι η προστασία του θεσμού της πυρηνικής οικογένειας, η οποία στον καπιταλισμό φέρνει όλα τα βάρη της συντήρησης και της αναπαραγωγής της εργατικής τάξης εξατομικοποιημένα, αλλά ταυτόχρονα ασκεί ιδεολογικό έλεγχο και τον μεταβιβάζει από γενιά σε γενιά. Γι' αυτό και πρέπει να επιβληθεί στην πλειονότητα του πληθυσμού, στους εργαζόμενους, ως ο μοναδικός δυνατός τρόπος ζωής. Συνεπώς κάθε συμπεριφορά και κάθε ομάδα ανθρώπων που δεν παίζει σ' αυτό το παιχνίδι τους απαιτούμενους ρόλους, περιθωριοποιείται και χτυπιέται, τόσο ιδεολογικά όσο και με νόμους.

Η ρίζα της καταπίεσης και της διάκρισης εις βάρος των ΛΟΑΤ δεν βρίσκεται μόνο στην κυριαρχία της πατριαρχικής οικογένειας και του πατριαρχικού καπιταλισμού, αλλά είναι ένα βαθιά πολιτικό και ταξικό ζήτημα. Για τη δική μας παράδοση η κυρίαρχη διαχωριστική γραμμή που τέμνει κάθε κοινωνία είναι η “τάξη” και, συνεπώς, και τα είδη ή ο βαθμός της καταπίεσης που υφίστανται οι ΛΟΑΤ διαφέρουν ανάλογα με την ταξική τους προέλευση. Διαφορετικά βιώνει την ταυτότητα του κοινωνικού του φύλου και τη σεξουαλικότητα ένας φτωχός ή πρόσφυγας διεμφυλικός, που για να επιβιώσει αναγκάζεται να οδηγηθεί πολλές φορές στην πορνεία και στο κοινωνικό περιθώριο και, προφανέστατα, είναι πολύ διαφορετική η εικόνα που έχει για τον εαυτό και οι άλλοι γι' αυτόν ένας ομοφυλόφιλος που ανήκει σε υψηλότερα κοινωνικά στρώματα.

Υπάρχει μακρόχρονη παράδοση του σοσιαλιστικού κινήματος πάνω στα ζητήματα της σεξουαλικής καταπίεσης. Η Ρώσικη Επανάσταση του 1917 ήρθε να αποδείξει αυτό που έλεγε ο Λένιν και οι Μπολσεβίκοι ότι “η επανάσταση είναι το πανηγύρι των καταπιεσμένων και των αποδιοπομπαίων τράγων”. Ανάμεσα στις υπόλοιπες πρωτοποριακές ακόμη και για τον ανεπτυγμένο κόσμο νομοθετικές ρυθμίσεις που θέσπισε το πρώτο σοβιετικό Σύνταγμα, περιλαμβάνεται και η αποποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας. Με αυτόν τον τρόπο οι Μπολσεβίκοι απέδειξαν πως μια σοσιαλιστική κοινωνία ξεκινάει με την καταστροφή των ριζών της σεξουαλικής καταπίεσης. Η σοβιετική νομοθεσία δηλώνει την απόλυτη μη παρέμβαση του κράτους και της κοινωνίας στα σεξουαλικά ζητήματα, εφόσον δεν βλάπτεται κανένας. Όλες οι μορφές σεξουαλικών σχέσεων θεωρούνται “ιδιωτικό θέμα” και είναι ακριβώς ισότιμες με τη λεγόμενη “φυσική σχέση”.

Για μας που αναφερόμαστε στον επαναστατικό μαρξισμό η διεκδίκηση μιας άλλης κοινωνίας, αυτής του σοσιαλισμού, σημαίνει ότι παλεύουμε όχι μόνο για την κατάργηση της οικονομικής εκμετάλλευσης της πλειονότητας των ανθρώπων, δηλαδή την κατάργηση της μισθωτής αλλοτριωμένης εργασίας, αλλά και την απαλλαγή μας από κάθε καταπίεση, σεξισμό (δηλαδή διακρίσεις με βάση το φύλο ή τη σεξουαλική προτίμηση), ρατσισμό και κάθε είδους διαχωρισμό που αυτό το σύστημα παράγει και προωθεί, με σκοπό το “διαίρει και βασίλευε” πάνω στις δικές μας πλάτες. Γι' αυτό η πάλη για την απελευθέρωση των ΛΟΑΤ, για πλήρη αναγνώριση των δικαιωμάτων τους σε κοινωνικό και θεσμικό επίπεδο, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της πάλης για την ανατροπή του καπιταλισμού και το σοσιαλισμό.

Για τους επαναστάτες πρέπει να είναι καθαρό ότι η πάλη για την απελευθέρωση των ΛΟΑΤ και των κάθε λογής καταπιεσμένων είναι ουσιώδες και απαραίτητο κομμάτι της πάλης για έναν άλλο κόσμου που είναι εφικτός, όπως και το ότι η σοσιαλιστική επανάσταση σημαίνει με κάθε έννοια και σεξουαλική απελευθέρωση.