Με μια δολοφονία φύλακα και ένα θάνατο φυλακισμένου από βασανιστήρια, οι φυλακές της χώρας μας και οι συνθήκες κράτησης σε αυτές, έγιναν πρώτο θέμα στην Ελληνική επικαιρότητα, ενώ απασχόλησαν και την Ευρωπαϊκή κοινή γνώμη.
Η περιοχή μας έχει μια ιδιαίτερη ευαισθησία με το θέμα των φυλακών, μιας και στην Φωκίδα υπάρχουν δύο φυλακές, με αρκετούς εργαζόμενους εκεί συμπατριώτες μας συγγενείς και φίλους. Μετά την πάροδο των πρώτων ημερών και όλων αυτών των γεγονότων που σόκαραν την κοινή γνώμη, σήμερα υπάρχει η δυνατότητα για μια ψυχραιμότερη προσέγγιση των γεγονότων .
Στις φυλακές κρατούνται 30% περισσότεροι κρατούμενοι από το επιτρεπτό όριο κρεβατιών, σε χώρους όπου τίθεται θέμα υγιεινής και ασφάλειας. «Ακόμη και στον ειδικό χώρο (πειθαρχείο)...
τοποθετούνται κρατούμενοι που δεν είναι τιμωρημένοι πειθαρχικά, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο την εύρυθμη και ομαλή λειτουργία του καταστήματος..» Οι εργαζόμενοι στο Μαλανδρίνο από το 2012 προειδοποιούσαν και πραγματοποιούσαν απεργίες ενάντια στην δραματική περικοπή των προϋπολογισμών των φυλακών. Ζητούσαν την εξαίρεση των φυλακών από τον κανόνα 1/10 στις προσλήψεις στο δημόσιο, μιας και στο προσωπικό της Φρουράς Μαλανδρίνου οι ελλείψεις ήταν τεράστιες. Ακόμα ζητούσαν την άμεση κάλυψη των κενών θέσεων, με ανθρώπινο δυναμικό όλων των ειδικοτήτων σε επιστημονικό, ιατρικό, νοσηλευτικό, διοικητικό, και τεχνικό προσωπικό.
Οι κρατούμενοι ταυτόχρονα στερούνται βασικά δικαιώματα που θα έπρεπε να είναι αυτονόητα, όπως να κοιμούνται σε κρεβάτι και να μην πεθαίνουν από την έλλειψη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, την πείνα και το κρύο. Η οικονομική κρίση, οι αθρόες προφυλακίσεις και η στριμωγμένη παραμονή στις φυλακές ανθρώπων με μικρές ποινές έκαναν την ψυχολογική πίεση όλων εντονότερη.
Το μνημόνιο και η κρίση μετέτρεψαν τις φυλακές σε ένα υποβαθμισμένο χώρο, τόσο για τους κρατούμενους όσο και για τους φύλακες. Οι συνεχείς περιορισμοί των προϋπολογισμών και η ιδιωτικοποίηση των φυλακών έχουν αρχίσει. Η αναγκαία χρηματοδότηση για τις φυλακές από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του Ταμείου Επιστροφής της ΕΕ πηγαίνει απ ευθείας σε ιδιωτικές επιχειρήσεις παροχής «υπηρεσιών ασφαλείας» ανοίγοντας το δρόμο στις μεγάλες μπίζνες στις φυλακές, σύμφωνα με τα πρότυπα των ΗΠΑ και της Αγγλίας.
Στα γεγονότα στις 25 Μαρτίου, ημέρα αργίας, ένας φύλακας μόνος και άοπλος μπαίνει για καταμέτρηση σε ένα κελί με 8 βαρυποινίτες και πέφτει θύμα δολοφονικής επίθεσης. Το γεγονός δεν ήταν μοναδικό και γι αυτόν τον λόγο υπάρχουν υπάλληλοι που αρνούνται αυτήν την υπηρεσία. Το πρόβλημα γίνεται ακόμα μεγαλύτερο όταν δεν υπάρχει γιατρός στην φυλακή και δεν δίνεται σημασία στην ψυχολογική κατάσταση των κρατουμένων, ιδιαίτερα αυτών που έχουν δώσει δείγματα όπως ο δράστης. Ο μοναδικός γιατρός της φυλακής που κάνει και αυτός ότι μπορεί έχει ειδικότητα γυναικολόγου.
Ο βολικός για τους κυβερνώντες τρόπος να εξηγήσεις το έγκλημα είναι να ρίξεις το φταίξιμο στον δράστη, με αυτόν τον τρόπο απαλλάσσεις τους πραγματικούς υπεύθυνους. Αυτοί που κρατούν υποστελεχωμένες τις υπηρεσίες και στοιβάζουν ανθρώπους σαν τα ζώα σε κλουβιά είναι οι πραγματικοί υπεύθυνοι. Αυτοί ευθύνονται για την ζωή και την ασφάλεια τόσο των κρατουμένων όσο και των φυλάκων.
Στην Ελλάδα των μνημονίων οι φυλακές έχουν μετατραπεί σε αποθήκες ψυχών, η εξαθλίωση συνυπάρχει μαζί με την προκατάληψη και την αποστροφή. Σε αυτό το έδαφος προωθείται μια επικίνδυνη για την κοινωνία και τη δημοκρατία αντίληψη, ότι υπάρχουν αναλώσιμοι άνθρωποι και ότι τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα δεν μπορεί να τα έχει ο καθένας.
Μετά την δολοφονία ακολούθησε το δεύτερο μεγαλύτερο έγκλημα, η αυτοδικία, βασανιστήρια μέχρι θανάτου για τον δράστη, από τους φύλακες των φυλακών στις Σέρρες. Τα βασανιστήρια συνεχιζόταν επί μέρες, είπε ο ιατροδικαστής, από τις φυλακές Μαλανδρίνου το αστυνομικό τμήμα της Ιτέας μέχρι την τελική κατάληξη της φυλακής της Νιγρίτας Σερρων.
Αντί να δώσουν στους φύλακες αυτά που διεκδικήσανε με τις κινητοποιήσεις τους, το απαραίτητο προσωπικό και την ασφάλεια, τους έδωσαν την δυνατότητα να βιαιοπραγούν. Δημιούργησαν ένα αποπροσανατολιστικό κύκλο βίας στον οποίο ενέταξαν τους φύλακες των φυλακών και τους κρατούμενους. Την λιτότητα την συμπλήρωσαν με τον αυταρχισμό. Το τίμημα θα είναι πολύ βαρύ για όλους, η πρώτη δολοφονία έφερε την δεύτερη ενώ το κράτος που προωθεί την βία κάνει ότι δεν γνωρίζει τίποτα στην συνέχεια. Μεμονωμένο περιστατικό δήθεν η αρχική δολοφονία μεμονωμένο περιστατικό δήθεν και ο θάνατος από βασανιστήρια
Η ζωή και η ασφάλεια τόσο των φυλάκων όσο και των κρατουμένων είναι ευθύνη της πολιτείας.
Η αισιοδοξία της ανατροπής αυτής της μνημονιακής πολιτικής και η απελευθέρωση των δημιουργικών δυνάμεων της κοινωνίας θα δώσει εκείνο το υπόβαθρο που θα μειώσει την εγκληματικότητα και θα δώσει και πάλι στην κοινωνία την χαρά της δημιουργίας.
Οι φυλακές πρέπει να γίνουν χώροι επανένταξης στην κοινωνία και όχι χώροι βασανιστηρίων και εξαθλίωσης, οι κλειστοί τοίχοι δεν μπορούν να εμποδίσουν την βαρβαρότητα να διαποτίσει ολόκληρη την κοινωνία.