Είναι η ψήφος στις δημοτικές εκλογές πολιτική ψήφος;

Οι περισσότεροι δηλώνουν «ανεξάρτητοι», χωρίς κομματική στήριξη, με έμφαση στα πρόσωπα, τις καλές προθέσεις τους, την αγάπη για τον τόπο τους και τα «τεχνοκρατικά» τους προσόντα.

Δηλώσεις των πολιτικών αρχηγών της συγκυβέρνησης για «πετυχημένους και ακομμάτιστους» Δημάρχους. Προβολή και στελέχωση των ψηφοδελτίων με μεγαλοπαράγοντες του ποδοσφαίρου, αθλητές, ανθρώπους του θεάματος παραπέμπουν σε «α-πολίτικη» αναμέτρηση από την οποία θα προκύψει ο πιο άξιος διαχειριστής της δημοτικής αρχής.

Στην πραγματικότητα, όμως, οι εκλογές αυτές και πολιτικές θα είναι και θα έχουν «δημοψηφισματικό» χαρακτήρα. Από τη μία τα κόμματα θα «μεταφράσουν» την ψήφο του κόσμου σε αποδοχή ή απόρριψη της πολιτικής της κυβέρνησης, της Τρόϊκας και της Ε.Ε., από την άλλη ο κόσμος θα έχει την ευκαιρία να χρησιμοποιήσει την ψήφο του για να στείλει μήνυμα «ΝΑΙ ή ΟΧΙ» στα μνημόνια, τη λιτότητα και τα χρέη. Το βράδυ της Κυριακής θα «ξαναβαφτούν» οι τηλεοπτικοί χάρτες με τα γνωστά μπλε και πράσινα χρώματα ή το λιγότερο, θα επισημανθεί η μεγαλύτερη ή μικρότερη επιτυχία της Αριστεράς και ιδιαιτέρως του ΣΥΡΙΖΑ που δεν διστάζει να παρουσιάσει «κομματικώς υποστηριζόμενα» ψηφοδέλτια.

Το βασικό επιχείρημα που ακούγεται από την πλευρά των «ακομμάτιστων πλέον» μνημονιακών εκπροσώπων, είναι ότι η πολιτική λιτότητας και η Διοίκηση των Δήμων είναι δύο άσχετα μεταξύ τους πράγματα. Θεωρούν την κεντρική πολιτική επιλογή του μνημονίου και του Καλλικράτη δεδομένη, επομένως ο ρόλος της Διοίκησης ενός Δήμου περιορίζεται στην καλή διαχείριση, τον έλεγχο των οικονομικών και δεν διαφοροποιείται από την πολιτική τοποθέτηση του συνδυασμού. «Δεν υπάρχουν μνημονιακά και αντιμνημονιακά σκουπίδια!!», χλεύασε τηλεαστέρας «απαντώντας» στην επιμονή της Αριστεράς να προσεγγίζει πολιτικά το θέμα. 

Οι Δήμοι διαχειρίζονται και φροντίζουν για την καθημερινότητα του πολίτη. Ασχολούνται με την καθαριότητα των Δημόσιων χώρων, με τους παιδικούς σταθμούς, την πρωτοβάθμια περίθαλψη, το περιβάλλον, τους ελεύθερους χώρους, την αισθητική της πόλης κλπ. Κάποιες από τις υπηρεσίες που παρέχουν υποβαθμίζονται λόγω υποχρηματοδότησης, κάποιες καταργούνται λόγω ιδιωτικοποίησης και κάποιες υπολειτουργούν λόγω έλλειψης προσωπικού. Αυτή είναι η εικόνα σήμερα και είναι τουλάχιστον αστείο να πει κανείς ότι δεν οφείλεται, κυρίως, στις κεντρικές πολιτικές επιλογές. Τα σκουπίδια δεν είναι «μνημονιακά ή αντιμνημονιακά» αλλά οι απολύσεις στο προσωπικό που τα μαζεύει και ο απαρχαιωμένος στόλος απορριμματοφόρων, είναι αποτέλεσμα της μνημονιακής πολιτικής. 

Έχει επιλογές ένας Δήμος, με δεδομένη τη μνημονιακή πολιτική λιτότητας ή είναι μονόδρομος η διαχείριση της υπάρχουσας κατάστασης και κρίνεται μόνο στο «συμμάζεμα» των οικονομικών;

Η παράνομη αδειοδότηση του Copa Copana, μέσα σε δασική έκταση και πάνω στο ίχνος της αρχαίας Ιεράς Οδού δεν ήταν μονόδρομος. Η εκχώρηση του κολυμβητηρίου χωρίς να εξεταστεί ποτέ γιατί έφτασε σε αδιέξοδο η λειτουργία του από τις υπηρεσίες του Δήμου, δεν ήταν μονόδρομος. Η «πίστη» στην ιδιωτική πρωτοβουλία που λειτουργεί με κριτήριο την κερδοφορία και η προσπάθεια υπεράσπισης του Δημόσιου χαρακτήρα των κοινωνικών υπηρεσιών με σεβασμό στις ανάγκες του πολίτη και στο περιβάλλον είναι δύο διαφορετικές και εντελώς αντίθετες προσεγγίσεις. Βεβαίως υπάρχει, λοιπόν, περιθώριο για επιλογές και αυτές καθορίζονται από την πολιτική τοποθέτηση της κάθε Δημοτικής παράταξης. Μια Δημοτική αρχή είναι πυλώνας αποδοχής και εφαρμογής ή ανατροπής της πολιτικής των περικοπών και της λιτότητας στην καθημερινή ζωή. Μπορεί να έχει πρόθεση για σύγκρουση με την κεντρική Κυβέρνηση, μπορεί να αποδέχεται και να υλοποιεί ότι του υπαγορεύουν. Μπορεί να αρνηθεί τις ιδιωτικοποιήσεις και την εκποίηση της περιουσίας του Δήμου, μπορεί να σπεύσει να τα «βγάλει όλα στο σφυρί».

Επιπλέον των παραπάνω, μια διεκδικητική δημοτική αρχή που αντιστέκεται στην πολιτική της λιτότητας και της απαξίωσης της τοπικής αυτοδιοίκησης μπορεί να γίνει συντονιστικό κέντρο των κινημάτων, των συλλογικοτήτων και των αγώνων που αναπτύσσονται στην περιοχή της. Να τα διευκολύνει και να συμμετέχει στους αγώνες τους, να συνεργάζεται μαζί τους.

Η Δημοτική Αγορά Κυψέλης, ένας εκπληκτικός χώρος με ιστορική και αρχιτεκτονική αξία είχε εγκαταλειφτεί για χρόνια. Οι κάτοικοι της περιοχής τον άνοιξαν, τον καθάρισαν και τον συντήρησαν με προσωπική εργασία και έξοδα. Για χρόνια ο χώρος λειτούργησε ως αυτοδιαχειριζόμενο στέκι και φιλοξένησε πολιτιστικές και πολιτικές εκδηλώσεις, στέγασε συλλογικότητες, δομές αλληλεγγύης και βοήθησε το κτίριο να διασωθεί από τη φθορά και την κατάρρευση. Δεν ήταν μονόδρομος η επιλογή του Καμίνη να «πετάξει έξω» τους κατοίκους με τη βοήθεια των ΜΑΤ, προκειμένου να «αξιοποιήσει» το χώρο για λειτουργία καταστημάτων και ΚΕΠ. Μια αριστερή δημοτική αρχή δεμένη με τα κινήματα και τις συλλογικότητες της πόλης, θα μπορούσε να είχε παραχωρήσει το χώρο στους κατοίκους και να είχε συνεισφέρει στη συντήρηση και διαμόρφωσή του. Μια τέτοια κίνηση ευνοεί τη συμμετοχή του Δημότη στα δρώμενα της πόλης, σέβεται τις ανάγκες και τις πρωτοβουλίες του και διαμορφώνει, διαπαιδαγωγεί ενεργούς πολίτες.

Για πολλούς οι Δημοτικές Εκλογές έχουν έναν πιο «προσωπικό» χαρακτήρα. Πολύ συχνά λειτουργεί για τους ψηφοφόρους το προσωπικό κριτήριο στην επιλογή τους. Ο «γείτονάς» μου, ο «φίλος» μου, ο «συνάδελφος», ο «δικός μου άνθρωπος». Αυτός που θα με βοηθήσει αύριο να εξυπηρετηθώ, να βρω μια δουλίτσα, αυτός που με εξυπηρέτησε εχθές και τώρα ζητάει ανταπόδοση κλπ. Παίζουν ρόλο τα πρόσωπα στις επιλογές μας; Βεβαίως.

Ας δούμε λίγο τις δημοτικές παρατάξεις που διεκδικούν το Δήμο στο Χαϊδάρι. Ένας Διοικητής οργανισμού διορισμένος από τις κυβερνήσεις του δικομματισμού που κυβέρνησαν όλα τα προηγούμενα χρόνια, δηλώνει ανεξάρτητος. Ένας «υιός Δημάρχου» του ΠΑΣΟΚ χωρίς καμία κοινωνική και πολιτική δράση μέχρι τώρα, προικισμένος με το κληρονομικό χάρισμα και ένα «γερό»budget για επικοινωνιακή πολιτική, δηλώνει ανεξάρτητος. Ο πρόεδρος του ΑΣΔΑ, υποστηριζόμενος από το ΠΑΣΟΚ μέχρι σήμερα, κατέρχεται επίσης ανεξάρτητος, ενώ έρχεται σε ενωτική συνεργασία με συνδυασμό που στελεχώνεται από τα μέλη της απερχόμενης Διοίκησης του Δήμου υποστηριζόμενης από τη Νέα Δημοκρατία μέχρι τώρα, επίσης απολύτως ανεξάρτητης. Μια αντιδήμαρχος της προηγούμενης δημοτικής αρχής που εκλέχθηκε με τη στήριξη της Νέας Δημοκρατίας, όχι ανεξάρτητη, αλλά ούτε και καινούργια.

Οι συνδυασμοί πρωτοεμφανίζονται τις παραμονές των εκλογών, χωρίς κανένα παρελθόν συλλογικής δράσης, στοιχισμένοι πίσω από έναν «φωτισμένο ηγέτη» που επέλεξε τα πρόσωπα που στελεχώνουν το ψηφοδέλτιό του με κριτήριο την αναγνωρισιμότητα και τις προσωπικές και «άλλες» σχέσεις!

Νέοι συνδυασμοί με παλαιούς, δοκιμασμένους ανθρώπους που στελέχωσαν το πολιτικό σύστημα και την εξουσία τις τελευταίες δεκαετίες, πολιτεύονται με τις ίδιες «παλαιοκομματικές» διαδικασίες και συνήθειες και τους παλαιούς κομματικούς μηχανισμούς, προσπαθώντας να ξεπλυθούν στην «κολυμβήθρα» της ανεξαρτησίας.

Η Δημοτική παράταξη πολίτες σε δράση – οικολόγοι πράσινοι, διεκδικεί την ψήφο των Χαϊδαριωτών/σων προβάλλοντας την πολιτική της πρόταση και δράση εδώ και δεκαετίες. Αν θέλει όμως κανείς να το δει πιο προσωπικά τότε θα αναγνωρίσει στη λίστα των υποψηφίων τους ανθρώπους που έχει συναντήσει πάρα πολλές φορές στο Χαϊδάρι. Αν είναι γιατρός ή εργαζόμενος στο Λοιμωδών, θα δει πολλούς από τους ανθρώπους που συνάντησε έξω από την πύλη του νοσοκομείου το καλοκαίρι να του συμπαραστέκονται στους αγώνες για να μην κλείσει το νοσοκομείο. Αν είναι γιατρός του ΕΟΠΥΥ θα αναγνωρίσει τους ανθρώπους που αντιστάθηκαν στο κλείσιμο του πολυϊατρίου στη Γρηγορούσα. Αν είναι καθηγητής θα αναγνωρίσει τους γονείς που συμπαραστάθηκαν στην απεργία του Σεπτέμβρη. Θα συναντήσει ανθρώπους που συμμετέχουν στις δραστηριότητες του Ιστού, που δραστηριοποιούνται στους συλλόγους γονέων, που στελεχώνουν τις δομές αλληλεγγύης, αυτούς που περπάτησαν δίπλα του στις αντιφασιστικές πορείες. Θα δει τους «δικούς του ανθρώπους» που του συμπαραστάθηκαν και ξέρει ότι θα του συμπαρασταθούν ξανά όταν θ’ αγωνίζεται για τα προβλήματά του. Γι’ αυτό έχουν μεγάλη σημασία τα πρόσωπα.

*Η Αθηνά Σκαμπά είναι υποψήφια δημοτική σύμβουλος Χαϊδαρίου