Οι δανειστές βρυχώνται, αλλά ταυτόχρονα φοβούνται

Οι αντο­χές της κυ­βέρ­νη­σης Σα­μα­ρά-Βε­νι­ζέ­λου είναι πια εντε­λώς ορια­κές. Ωστό­σο, πριν φύγει, προ­τεί­νει μόνη της στην τρόι­κα και­νούρ­για μνη­μο­νια­κά μέτρα, εμ­φα­νώς υπο­νο­μεύ­ο­ντας το έδα­φος στο οποίο θα ανα­λά­βει κα­θή­κο­ντα η νέα κυ­βέρ­νη­ση. Στο δια­βό­η­το κυ­βερ­νη­τι­κό mail προ­τεί­νο­νται, με­τα­ξύ άλλων, η αύ­ξη­ση του ΦΠΑ στον του­ρι­σμό από το 6,5% ακόμη και στο 13%, μειώ­σεις των ει­σα­γω­γι­κών μι­σθών στο Δη­μό­σιο, καθώς και νέα μεί­ω­ση οδοι­πο­ρι­κών, εκτός έδρας και υπε­ρω­ριών. Επί­σης προ­τεί­νε­ται αύ­ξη­ση της φο­ρο­λο­γί­ας στα τσι­γά­ρα προ­κει­μέ­νου να κα­λυ­φθούν οι... υπερ­βά­σεις στον προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό του ΕΟΠΥΥ, ενώ η κυ­βέρ­νη­ση απερ­γά­ζε­ται εκ νέου αύ­ξη­ση της ει­σφο­ράς αλ­λη­λεγ­γύ­ης.

Ωστό­σο, η τρόι­κα πιέ­ζει την κυ­βέρ­νη­ση μέχρι ασφυ­ξί­ας, απαι­τώ­ντας τί­πο­τε λι­γό­τε­ρο από το «ναι σε όλα», ζη­τώ­ντας κυ­ρί­ως νέες δρα­μα­τι­κές πε­ρι­κο­πές έως και 20% στις κύ­ριες συ­ντά­ξεις από τον Ια­νουά­ριο του 2015. Ο Σόι­μπλε δη­λώ­νει ότι η συ­ζή­τη­ση για τη νέα συμ­φω­νία, με πι­στω­τι­κή γραμ­μή και κα­θε­στώς αυ­στη­ρής επι­τή­ρη­σης, μπο­ρεί να αρ­χί­σει αμέ­σως μετά το Eurogroup της 8ης Δε­κεμ­βρί­ου. Ο Ντάι­σελ­μπλουμ δη­λώ­νει ότι η πα­ρά­τα­ση του μνη­μο­νί­ου είναι ανα­πό­φευ­κτη αν η κυ­βέρ­νη­ση δεν πει το «ναι σε όλα» ώστε να κλεί­σει άμεσα η δια­πραγ­μά­τευ­ση για την τε­λευ­ταία αξιο­λό­γη­ση του ισχύ­ο­ντος προ­γράμ­μα­τος. 

Η στάση των δα­νει­στών
Η εξή­γη­ση για τη σκλη­ρή στάση της τρόι­κας κρύ­βε­ται στις δη­λώ­σεις του Χαρ­δού­βε­λη ότι «το ΔΝΤ αδια­φο­ρεί για το πο­λι­τι­κό κλίμα στην Ελ­λά­δα». Ωστό­σο, αυτές οι δη­λώ­σεις πρέ­πει να δια­βα­στούν δια­φο­ρε­τι­κά: η επι­τη­δευ­μέ­νη «αδια­φο­ρία» και οι λε­ο­ντα­ρι­σμοί ότι δεν εν­δια­φέ­ρο­νται για το ποιος κυ­βερ­νά την Ελ­λά­δα ούτε για το αν η σκλη­ρή τους στάση θα οδη­γή­σει σε πο­λι­τι­κή κρίση, όπως και τα δη­μο­σιεύ­μα­τα ότι η Ελ­λά­δα δεν είναι πλέον «συ­στη­μι­κή» και άρα αν δεν υπο­τα­χθεί μπο­ρεί να εξο­στρα­κι­στεί, δεν απο­τε­λούν μόνο επί­δει­ξη πυγ­μής: κρύ­βουν επί­σης πα­νι­κό για τις συ­νέ­πειες μιας τέ­τοιας εξέ­λι­ξης. 
Το γε­γο­νός και μόνο ότι για να «τρί­ξουν τα δό­ντια» στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, οι δα­νει­στές οδη­γούν την κυ­βέρ­νη­ση σε ασφυ­ξία, ζη­τώ­ντας την πλήρη υπο­τα­γή της, είναι έν­δει­ξη απο­φα­σι­στι­κό­τη­τας αλλά ταυ­τό­χρο­να και πα­νι­κού. Απο­φα­σι­στι­κό­τη­τας γιατί δεν έχουν άλλη επι­λο­γή παρά να προ­σπα­θή­σουν να απο­τρέ­ψουν ή να «κα­τα­στεί­λουν» την πι­θα­νό­τα­τη ελ­λη­νι­κή «ανταρ­σία». Πα­νι­κού γιατί παρά την επι­τη­δευ­μέ­νη «αδια­φο­ρία», γνω­ρί­ζουν πολύ καλά ότι οι συ­νέ­πειες μιας «ελ­λη­νι­κής ανταρ­σί­ας» στο οι­κο­δό­μη­μα της ευ­ρω­ζώ­νης μπο­ρούν να απο­δει­χτούν πολύ δυ­σά­ρε­στες γι’ αυ­τούς.

Η γερ­μα­νι­κή Deutsche Bank έσπευ­σε να το υπο­γραμ­μί­σει: στη 45σέ­λι­δη έκ­θε­σή της με τίτλο «Focus Europe - Not Yet» με ημε­ρο­μη­νία 28/11/14, ανα­φέ­ρει ότι η Ελ­λά­δα είναι πι­θα­νό να εγκαι­νιά­σει μια νέα εποχή αβε­βαιό­τη­τας για την Ευ­ρώ­πη το 2015, ότι το πο­λι­τι­κό και οι­κο­νο­μι­κό ρίσκο στην Ελ­λά­δα αυ­ξά­νε­ται με τις συ­νέ­πειες να είναι απρό­βλε­πτες και ότι η πολύ πι­θα­νή αλ­λα­γή κυ­βέρ­νη­σης μπο­ρεί να ση­μα­το­δο­τή­σει μια νέα φάση έντα­σης για την ευ­ρω­ζώ­νη, ακρι­βώς όπως το 2010 η Ελ­λά­δα ήταν η «κόψη του ξυ­ρα­φιού» στην κρίση της ευ­ρω­ζώ­νης. Ανά­λο­γες εκτι­μή­σεις και φό­βους μπο­ρεί κα­νείς να βρει δια­τυ­πω­μέ­νους σε όλο τον διε­θνή συ­στη­μι­κό Τύπο. 

Οι φόβοι τους είναι δι­καιο­λο­γη­μέ­νοι: Η οι­κο­νο­μία της ευ­ρω­ζώ­νης πα­ρα­παί­ει με­τα­ξύ στα­σι­μό­τη­τας και ύφε­σης, ο κίν­δυ­νος του απο­πλη­θω­ρι­σμού είναι υπαρ­κτός, τα κρα­τι­κά χρέη και τα χρέη του ιδιω­τι­κού τομέα έχουν αυ­ξη­θεί ση­μα­ντι­κά σε σχέση με την πε­ρί­ο­δο πριν από την κρίση, οι δια­φο­ρε­τι­κές επι­πτώ­σεις της κρί­σης στις επι­μέ­ρους χώ­ρες-μέ­λη έχουν εντεί­νει τις ανι­σορ­ρο­πί­ες και τους αντα­γω­νι­σμούς ακόμη και στον σκλη­ρό πυ­ρή­να, η κρίση έχει πε­ρά­σει από την πε­ρι­φέ­ρεια στο κέ­ντρο της ευ­ρω­ζώ­νης και από την οι­κο­νο­μι­κή βάση στο πο­λι­τι­κό-θε­σμι­κό εποι­κο­δό­μη­μα. Γι’ αυτή την ευ­ρω­ζώ­νη, η πο­λι­τι­κή κρίση στην Ελ­λά­δα είναι ήδη ένα με­γά­λο πρό­βλη­μα, ενώ η ανά­δει­ξη του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στην κυ­βέρ­νη­ση θα είναι ακόμη με­γα­λύ­τε­ρο. 

Το 2014 δεν είναι 2011
Θυ­μί­ζου­με ότι στο πλαί­σιο των απο­κα­λύ­ψε­ων για το «πρα­ξι­κό­πη­μα» της συ­νό­δου στις Κάνες του 2011 που «μα­γεί­ρε­ψε» την κυ­βέρ­νη­ση Πα­πα­δή­μου, η Μέρ­κελ πα­ρα­δέ­χτη­κε ότι η απει­λή της εξό­δου από το ευρώ που εκτο­ξεύ­τη­κε τότε προς την Ελ­λά­δα ήταν «μπλό­φα», διότι είχαν πλήρη επί­γνω­ση ότι κάτι τέ­τοιο θα είχε δια­λυ­τι­κές επι­πτώ­σεις στην ευ­ρω­ζώ­νη. Τότε η «μπλό­φα» στη­ρί­χτη­κε από τον Δού­ρειο Ίππο του Σα­μα­ρά και του Βε­νι­ζέ­λου, με στόχο να σχη­μα­τι­στεί η με­τα­βα­τι­κή κυ­βέρ­νη­ση Πα­πα­δή­μου που θα ψή­φι­ζε το δεύ­τε­ρο μνη­μό­νιο, θα έδινε χρόνο για τη με­τα­στρο­φή της ΝΔ από την «αντι­μνη­μο­νια­κή» ρη­το­ρι­κή και θα πα­ρέ­δι­δε τη σκυ­τά­λη στην πρω­θυ­πουρ­γία Σα­μα­ρά. 

Τώρα οι δα­νει­στές προ­σπα­θούν να επα­να­λά­βουν την ίδια «μπλό­φα» αλλά σε δια­φο­ρε­τι­κές συν­θή­κες και με δια­φο­ρε­τι­κό στόχο: να εγκλω­βί­σουν, να υπο­νο­μεύ­σουν, να απο­τρέ­ψουν την ανά­δει­ξη αρι­στε­ρής κυ­βέρ­νη­σης ή στη συ­νέ­χεια να «κα­τα­στεί­λουν» ένα τέ­τοιο πο­λι­τι­κό πεί­ρα­μα. 

Όμως, τώρα τα πράγ­μα­τα είναι πολύ δια­φο­ρε­τι­κά: απέ­να­ντί τους δεν έχουν ένα νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο αστι­κό κόμμα που εύ­κο­λα μπο­ρεί να στρα­φεί από την «αντι­μνη­μο­νια­κή» ρη­το­ρι­κή στη μνη­μο­νια­κή δια­κυ­βέρ­νη­ση, αλλά ένα κόμμα της ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς. Δεν έχουν πο­λι­τι­κά ρε­τά­λια σαν το Σα­μα­ρά και το Βε­νι­ζέ­λο, έτοι­μα να υπο­γρά­ψουν πο­λι­τι­κά «πρα­ξι­κο­πή­μα­τα» όπως αυτό στις Κάνες το 2011 και να πουν «ναι σε όλα». Δεν έχουν μια απλή αλ­λα­γή ή ανα­σύν­θε­ση μιας μνη­μο­νια­κής κυ­βέρ­νη­σης, αλλά μια απει­λη­τι­κή γι’ αυ­τούς πο­λι­τι­κή κρίση και επι­κεί­με­νη πο­λι­τι­κή αλ­λα­γή. Επι­πλέ­ον, δεν έχουν κα­νέ­να πε­ρι­θώ­ριο ούτε για το πα­ρα­μι­κρό σήμα «χα­λα­ρό­τη­τας» στην Ελ­λά­δα, όταν η Κο­μι­σιόν ανα­πέ­μπει τους προ­ϋ­πο­λο­γι­σμούς της Γαλ­λί­ας και της Ιτα­λί­ας για να «διορ­θω­θούν» σε κα­τεύ­θυν­ση πιο σκλη­ρής λι­τό­τη­τας, όταν ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είναι στα πρό­θυ­ρα της κυ­βέρ­νη­σης και όταν το 2015 μπαί­νει με το Podemos να είναι πρώτο κόμμα στις δη­μο­σκο­πή­σεις λί­γους μόλις μήνες πριν από τις ισπα­νι­κές εκλο­γές. 

«Μετά φόβου Θεού», πρέ­πει να πα­ρα­στή­σουν τους πα­ντο­δύ­να­μους ενώ δεν είναι –επα­να­λαμ­βά­νο­ντας την «μπλό­φα» του 2011– και να προ­σπα­θή­σουν πάση δυ­νά­μει να κα­τα­στεί­λουν την «ελ­λη­νι­κή ανταρ­σία». 

Όμως, το 2014 δεν είναι 2011...

Καμία αμ­φι­τα­λά­ντευ­ση - μα­ζι­κό λαϊκό ρεύμα ανα­τρο­πής

Δεν πρέ­πει να υπάρ­χει καμία αμ­φι­βο­λία: τα «βα­σα­νι­στή­ρια» των δα­νει­στών στην κυ­βέρ­νη­ση Σα­μα­ρά γί­νο­νται με το βλέμ­μα στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, είναι μέρος της επι­χεί­ρη­σης «προ­λη­πτι­κής κα­τα­στο­λής» με στόχο τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Η κυ­βέρ­νη­ση είναι σε ορια­κή κα­τά­στα­ση. Δεν έχει άλλη επι­λο­γή από το να πει «ναι σε όλα», αλλά ταυ­τό­χρο­να αν το κάνει, οι αντο­χές της τε­λειώ­νουν και ο στό­χος να εξα­σφα­λί­σει τους 180 για την προ­ε­δρι­κή εκλο­γή δυ­σκο­λεύ­ει εξαι­ρε­τι­κά. 

Η κρίση στη ΝΔ σοβεί, ενώ στο ΠΑΣΟΚ έχει πάρει ανοι­χτή και εκ­φυ­λι­στι­κή μορφή. 

Παρ’ όλα αυτά, όλες οι δυ­νά­μεις του συ­στή­μα­τος είναι σε επι­φυ­λα­κή. Ούτε η κυ­βέρ­νη­ση, ούτε η αστι­κή τάξη, ούτε οι δα­νει­στές είναι δια­τε­θει­μέ­νοι να πα­ρα­δώ­σουν έτσι απλά τα «κλει­διά» της κυ­βέρ­νη­σης στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Θα χρη­σι­μο­ποι­ή­σουν όλα τα δια­θέ­σι­μα μέσα για να απο­τρέ­ψουν μια τέ­τοια εξέ­λι­ξη, από τον εκ­φο­βι­σμό μέχρι τον ανοι­χτό εκ­βια­σμό και από την εξα­γο­ρά βου­λευ­τών μέχρι την πο­λι­τι­κή προ­βο­κά­τσια. Τί­πο­τε δεν έχει τε­λειώ­σει και, πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο, η κυ­βέρ­νη­ση των μνη­μο­νί­ων δεν πρό­κει­ται να πέσει σαν «ώριμο φρού­το». 

Τώρα, είναι απο­λύ­τως ανα­γκαίο και εφι­κτό να ξε­δι­πλω­θεί ένα μα­ζι­κό, κοι­νω­νι­κό και πο­λι­τι­κό ρεύμα που θα «δια­σφα­λί­σει» την ανα­τρο­πή της μνη­μο­νια­κής κυ­βέρ­νη­σης και θα ανοί­ξει το δρόμο για με­γά­λες κοι­νω­νι­κές και πο­λι­τι­κές ανα­τρο­πές. Οι βα­σι­κές προ­ϋ­πο­θέ­σεις γι’ αυτό είναι απλές και συ­γκε­κρι­μέ­νες: 

• Έχο­ντας τον βα­σι­κό πο­λι­τι­κό ρόλο και τη βα­σι­κή πο­λι­τι­κή ευ­θύ­νη, ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ πρέ­πει να επι­δεί­ξει κα­θα­ρή και ατα­λά­ντευ­τη στάση σε όλες τις πιέ­σεις που θα του ασκη­θούν και τις «πα­γί­δες» που θα στή­σει το σύ­στη­μα. Να μην υπο­κύ­ψει στους εκ­βια­σμούς για εξο­στρα­κι­σμό από την ευ­ρω­ζώ­νη, να μην επι­τρέ­ψει αμ­φι­τα­λα­ντεύ­σεις και «αυ­το­σχε­δια­σμούς» στο εσω­τε­ρι­κό του και να απο­κλεί­σει κάθε εκ­δο­χή «εθνι­κών συ­ναι­νέ­σε­ων» με τις μνη­μο­νια­κές-αστι­κές πο­λι­τι­κές δυ­νά­μεις. Θα πρέ­πει δε να προ­ε­τοι­μα­στεί για την ανα­πό­φευ­κτη σύ­γκρου­ση, πο­λι­τι­κά, προ­γραμ­μα­τι­κά, ορ­γα­νω­τι­κά και κι­νη­μα­τι­κά.

• Τα τε­λευ­ταία ελ­πι­δο­φό­ρα σκιρ­τή­μα­τα του κι­νή­μα­τος απο­δει­κνύ­ουν ότι οι εφε­δρεί­ες του αγώνα κάθε άλλο παρά έχουν εξα­ντλη­θεί: το κί­νη­μα των μα­θη­τών και των φοι­τη­τών, οι διά­σπαρ­τοι αλλά μα­χη­τι­κοί κλα­δι­κοί και επι­μέ­ρους αγώ­νες, η μα­ζι­κή δια­δή­λω­ση στην πρό­σφα­τη γε­νι­κή απερ­γία δεί­χνουν ότι υπάρ­χουν οι δια­θέ­σι­μες δυ­νά­μεις. Οι κι­νη­το­ποι­ή­σεις στην επέ­τειο μνή­μης της δο­λο­φο­νί­ας του Αλέ­ξαν­δρου Γρη­γο­ρό­που­λου και η κι­νη­το­ποί­η­ση ενά­ντια στην ψή­φι­ση του προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού σκλη­ρής λι­τό­τη­τας είναι οι επό­με­νοι σταθ­μοί. Αυτό που χρειά­ζε­ται, είναι η ενερ­γο­ποί­η­ση και συ­στρά­τευ­ση των δυ­νά­με­ων της Αρι­στε­ράς, ώστε τα επι­μέ­ρους ρυά­κια του αγώνα να συ­ντο­νι­στούν και να συν­δυα­στούν με στόχο μια ρω­μα­λέα ανα­συ­γκρό­τη­ση και ανά­καμ­ψη του κι­νή­μα­τος. 

Με τέ­τοιους όρους θα δια­σφα­λί­σου­με την ανα­τρο­πή της μνη­μο­νια­κής κυ­βέρ­νη­σης και τους όρους για να δώ­σου­με απο­τε­λε­σμα­τι­κά τις μάχες της «επό­με­νης μέρας».