Να καταργήσουμε το ΤΑΙΠΕΔ!

Κύριοι ομιλητές της εκδήλωσης ήταν ο Γ. Κασιμάτης, συνταγματολόγος, ομ. καθηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Γ. Χριστοφορίδης, δικηγόρος, μέλος ΔΣ του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας, η Ε. Πορτάλιου, από την Πρωτοβουλία Πολιτών για την Κατάργηση  του ΤΑΙΠΕΔ και ο Κ. Φωτεινάκης, από το Ελληνικό Δίκτυο Φίλοι της Φύσης.

Στη συνέντευξη υπήρξαν τοποθετήσεις και εκ μέρους  των κινημάτων και των νομικών που έλαβαν μέρος στον αγώνα κατά της υφαρπαγής της δημόσιας περιουσίας από το ΤΑΙΠΕΔ.

Κοινή θέση όλων των συμμετεχόντων αποτελεί το αίτημα της  κατάργησης    του ΤΑΙΠΕΔ και της επιστροφής στο κράτος των ήδη μεταβιβασθέντων σε αυτό Δημόσιων Περιουσιακών Στοιχείων, πάσης φύσεως. Η Πρωτοβουλία  Πολιτών  για  την  Κατάργηση  του  ΤΑΙΠΕΔ  συγκροτείται ήδη πανελλαδικά για την επίτευξη, μέσα από κοινωνική κινητοποίηση και νομική στήριξη, του παραπάνω αιτήματος. Παρακάτω παραθέτουμε την εισήγηση της Ε. Πορτάλιου.

Στη σημερινή συνέντευξη παρευρίσκονται αντιπρόσωποι κινημάτων που αντιστάθηκαν στην υφαρπαγή της δημόσιας περιουσίας από το ΤΑΙΠΕΔ και επιστήμονες που υλοποιούν την, κατά Μπουρντιέ, έννοια του «συλλογικού διανοούμενου», παίρνοντας μέρος στη νομική «αντεπίθεση πυρών» όπως, πάλι ο Πιέρ Μπουρντιέ, θα χαρακτήριζε τον αγώνα μας.

Βρισκόμαστε εδώ για να θέσουμε στην πρώτη γραμμή της πολιτικής ατζέντας το μείζον αίτημα Κατάργησης του ΤΑΙΠΕΔ και Επιστροφής στο Κράτος των ήδη μεταβιβασθέντων σε αυτό Δημόσιων Περιουσιακών Στοιχείων πάσης φύσεως. Οι παρεμβάσεις συμπυκνώνουν τον δημόσιο λόγο του αντί- ΤΑΙΠΕΔ αγώνα, ο οποίος δεν υπήρξε μάταιος. Γιατί  χάρις στα κινητοποιήσεις και τα ένδικα μέσα κρατήσαμε καθυστέρηση στις εκποιήσεις, με αποτέλεσμα σήμερα να έχουν πραγματοποιηθεί λίγες μεταβιβάσεις σε ιδιώτες - που και αυτές πρέπει να επανεξεταστούν και να επανέλθουν στο δημόσιο - και να εκκρεμούν δεκάδες υποθέσεις στα δικαστήρια, κυρίως στο ΣτΕ.

Η κατάργηση, λοιπόν, του ΤΑΙΠΕΔ θα βάλει τέλος στις πρωτοφανείς διαδικασίες εκποίησης της δημόσιας περιουσίας που διενεργείται μέσω της ανώνυμης αυτής εταιρείας, η οποία συχνά αποκαλείται από έγκριτα χείλη εγκληματική οργάνωση.

Η Κρίση Δημόσιου Χρέους δημιουργήθηκε με το κραχ του 2008 στις ΗΠΑ, όταν οι χρεωκοπημένες τράπεζες στηρίχθηκαν για να μην καταρρεύσουν με δημόσιο χρήμα και οι ζημίες τους πέρασαν στο κράτος για να δημιουργήσουν βουνά δημόσιου χρέους. Ανάλογες ήταν οι εξελίξεις στην Ευρώπη. Όπως σημειώνει ο Γιάννης Βαρουφάκης στον Παγκόσμιο Μινώταυρο, η κυρίαρχη αφήγηση αποδίδει την Κρίση στο ότι μερικές χώρες της περιφέρειας δανείζονταν και δαπανούσαν υπέρμετρα. Η ερμηνεία αυτή προσκρούει στην πραγματικότητα. Η Ελλάδα είχε όντως έλλειμμα - κι εδώ έχει σημασία να δούμε πως δημιουργήθηκε. Θυμίζω μόνο το επαχθές χρέος των Ολυμπιακών Αγώνων, το οποίο ο Ερίκ Τουσέν υπολογίζει σε 20 δις €. Όμως, η Ισπανία είχε πλεόνασμα στο ισοζύγιο των εμπορικών της συναλλαγών, η Πορτογαλία δεν βρισκόταν σε χειρότερη θέση από τη Γερμανία ως προς το έλλειμμα και το χρέος της, ενώ η Ιρλανδία ήταν υπόδειγμα δημοσιονομικής αρετής.

Στην Ευρώπη, όπως και στην Αμερική, η πραγματική εστία της Κρίσης  βρίσκεται στον τραπεζικό τομέα και στο δημόσιο χρήμα που δαπανάται για ν’ αποφευχθεί η χρεοκοπία του, οδηγώντας χώρες, όπως η Ελλάδα, στη χρεοκοπία. Το δημόσιο χρέος δεν είναι, λοιπόν, χρέος των κοινωνιών αλλά του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος που κατέρρευσε λόγω της ανεξέλεγκτης κερδοσκοπικής λειτουργίας του χρηματιστικού κεφαλαίου και υποστηρίχθηκε με δημόσιο χρήμα για να διατηρηθεί εν ζωή και να συνεχίσει να λειτουργεί σήμερα με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που λειτουργούσε πριν την κατάρρευση.

Το χρέος και συγκεκριμένα η αποπληρωμή του αποτελεί τον βασικό μηχανισμό εφαρμογής  του παγκόσμιου νεοφιλελεύθερου σχεδίου, που έχει δύο στόχους : α. την κατάργηση όλων των  εργατικών κατακτήσεων και την απογύμνωση της εργασίας από κάθε προστασία, β. τη γενικευμένη ιδιωτικοποίηση των δημόσιων κοινωνικών υπηρεσιών και της δημόσιας περιουσίας , την καταστροφή δηλαδή ενός πολιτισμού των δημόσιων και γι’ αυτό κοινών αγαθών, ο οποίος οικοδομήθηκε με μεγάλους αγώνες στην Ευρώπη μετά τον πόλεμο. Αυτή η υφαρπαγή ισοδυναμεί με απώλεια της κυριαρχίας του Κράτους, το οποίο δεν διαθέτει πλέον εργαλεία χάραξης πολιτικής για την παραγωγική ανασυγκρότηση και την κοινωνική ευημερία μέσω και της αναδιανομής του παραγόμενου πλούτου.

Ακριβώς αυτόν τον δεύτερο πυλώνα της παγκόσμιας νεοφιλελεύθερης πολιτικής υλοποιεί η ίδρυση του ΤΑΙΠΕΔ (ν. 3986/2011) στο οποίο έχει μεταβιβαστεί  προς εκποίηση μεγάλος όγκος της δημόσιας περιουσίας (αρ.1, παρ. 1)  με στόχο την μεταφορά των εσόδων στη μαύρη τρύπα του φερόμενου ως δημόσιου χρέους. (αρ.1, παρ. 2). Απ’ αυτή την άποψη το δημόσιο χρέος αποτελεί την παγίδα υποταγής των κοινωνιών στο παγκόσμιο νεοφιλελεύθερο σχέδιο.

Καταθέτω την εξαντλητική καταγραφή των μεταβιβασθέντων στο ΤΑΙΠΕΔ ακινήτων του δικηγόρου LL. M. κ. Κωνσταντίνου Καζανά, επιστημονικού συνεργάτη του Ιδρύματος Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, καταγραφή η οποία καλύπτει δέκα ολόκληρες σελίδες στη σχετική έκδοση του ΙΜΔΑ.       

Συμπυκνώνω επιγραμματικά τις θεμελιώδεις αιτιάσεις κατά του ΤΑΙΠΕΔ που έχουν ήδη κατατεθεί στο δημόσιο διάλογο.

1. Σύμφωνα με το Ίδρυμα Μαραγκοπούλου, η λειτουργία του ΤΑΙΠΕΔ προσβάλει τις διεθνείς συμβάσεις και τις συνταγματικές διατάξεις που προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι εκποιήσεις διενεργούνται κατά παράβαση της κείμενης εθνικής νομοθεσίας αλλά και η εκμετάλλευση των εκποιούμενων ακινήτων γίνεται με όρους ειδικών καθεστώτων εξαίρεσης.

Ανεξάρτητα από τη διαφωνία μας στις αποκρατικοποιήσεις επισημαίνουμε ότι σε άλλες χώρες αυτές δεν γίνονται μέσω φορέων όπως το ΤΑΙΠΕΔ. Στην Ιρλανδία, για παράδειγμα, απαιτείται θέσπιση ειδικού νόμου για την υλοποίηση κάθε αποκρατικοποίησης, ενώ στην Ιταλία για κάθε συγκεκριμένη περίπτωση απαιτείται  απόφαση της Βουλής.

2. Το τίμημα των ακινήτων στις εν εξελίξει εκποιήσεις από το ΤΑΙΠΕΔ ή αυτές που ήδη προχώρησαν είναι εξευτελιστικό. Θλιβερά παραδείγματα αποτελούν η εκποίηση των 28 ακινήτων του δημοσίου και του ΟΠΑΠ καθώς και η ελεγχόμενη από το δικαστήριο - για απιστία σε βαθμό κακουργήματος ως προς το τίμημα - διαδικασία εκποίησης του Ελληνικού.

3.  Όσον αφορά την περιβαλλοντική διάσταση, σύμφωνα με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία το ΤΑΙΠΕΔ αποτελεί «κινητήρια επενδυτική δύναμη περιβαλλοντικής καταστροφής»

4. Σύμφωνα με την εξαιρετική εισήγηση της προέδρου του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας κας Καραμανώφ (έκδοση ΙΜΔΑ για το ΤΑΙΠΕΔ) τρεις κατηγορίες δημοσίων ακινήτων περιέχονται στο ΤΑΙΠΕΔ. Η πρώτη περιλαμβάνει δημόσια ακίνητα που είναι καθ’ εαυτά άρρηκτα συνδεδεμένα με τους θεμελιώδεις δημόσιους σκοπούς της εθνικής κυριαρχίας και της βιώσιμης ανάπτυξης (άμυνα, ασφάλεια, ουσιώδη στοιχεία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, βασικές ενεργειακές και συγκοινωνιακές υποδομές, κ.λπ.). Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει ακίνητα που εξυπηρετούν δημόσιους σκοπούς, οι οποίοι αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο του σύγχρονου κοινωνικού κράτους και την αναγκαία υποδομή για την παροχή αντίστοιχων δημόσιων υπηρεσιών (νοσοκομεία, σχολεία, δημόσια κτίρια, στρατόπεδα, κ.λπ). Η τρίτη κατηγορία περιλαμβάνει τα δημόσια ακίνητα τα οποία αποτελούν την καθαρώς ιδιωτική περιουσία του δημοσίου.

Η απογραφή αυτή της δημόσιας περιουσίας ή της «εθνικής κοινοκτησίας» από την κα Καραμανώφ με βοηθά να ολοκληρώσω την τοποθέτησή μου, εμμένοντας στην προηγούμενη διατύπωση για την παγίδα χρέους και τη λειτουργία του λεγόμενου δημόσιου χρέους ως μοχλού υφαρπαγής του εθνικού δημόσιου πλούτου της χώρας, δηλαδή των βασικών εργαλείων χάραξης εθνικής δημόσιας πολιτικής υπέρ της μεγάλης λαϊκής πλειοψηφίας. Το μείζον για τους δανειστές / λειτουργούς του παγκόσμιου νεοφιλελεύθερου σχεδίου δεν είναι το χρέος καθεαυτό όσο το χρέος ως μηχανισμός επιβολής της ανέλεγκτης κυριαρχίας του κεφαλαίου και των πολυεθνικών, οι οποίες ευθέως σήμερα αμφισβητούν την κυριαρχία των κρατών και επομένως τη λαϊκή κυριαρχία.

Για όλους τους παραπάνω λόγους θεωρούμε ότι πρέπει να τεθεί ως πρώτιστο θέμα στην πολιτική ατζέντα η Κατάργηση του ΤΑΙΠΕΔ και η Επιστροφή στο Κράτος των ήδη μεταβιβασθέντων σε αυτό Δημόσιων Περιουσιακών Στοιχείων πάσης φύσεως. Το ΤΑΙΠΕΔ δημιουργήθηκε με τον μνημονιακό νόμο 3986/2011 σε εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015, και  η κατάργησή του πρέπει ν’ αποτελεί πρώτιστη επιλογή στη διαδικασία κατάργησης των μνημονιακών νόμων.

Ελένη   Πορτάλιου (Πρωτοβουλία Πολιτών για την κατάργηση του ΤΑΙΠΕΔ)