Αποτίμηση της επίσκεψης Τσίπρα με ταξικά κριτήρια.

Η επί­σκε­ψη Τσί­πρα στη Ρωσία, οι επα­φές με τη ρω­σι­κή πο­λι­τι­κή ηγε­σία και οι συμ­φω­νί­ες που εξαγ­γέλ­θη­καν, κύρια σχε­τι­κά με τον αγωγό Turkish Stream, είναι μια ση­μα­ντι­κή πο­λι­τι­κο­οι­κο­νο­μι­κή επι­τυ­χία. Το ζή­τη­μα είναι αν αυτή η επι­τυ­χία χρη­σι­μο­ποι­η­θεί για τις λαϊ­κές ανά­γκες ή αν θα χρη­σι­μο­ποι­η­θεί όπως όλες οι ανά­λο­γες επι­τυ­χί­ες μέχρι σή­με­ρα (από την εί­σο­δο στην ΟΝΕ, έως τους Ολυ­μπια­κούς Αγώ­νες κ.λπ.) δηλ. για την πε­ραι­τέ­ρω αύ­ξη­ση των κα­πι­τα­λι­στι­κών κερ­δών ή –το ίδιο κάνει– για να κλεί­σει άλλη μια τρύπα στο χωρίς πάτο βα­ρέ­λι του χρέ­ους.

Η επί­σκε­ψη του Έλ­λη­να πρω­θυ­πουρ­γού σή­μα­νε προ­λη­πτι­κό συ­να­γερ­μό στην ΕΕ και κύρια στο Βε­ρο­λί­νο. Ο σο­σιαλ­δη­μο­κρά­της Σουλτς ανέ­λα­βε και πάλι να κάνει τη σκλη­ρή βρό­μι­κη δου­λειά απει­λώ­ντας θεούς και δαί­μο­νες σε πε­ρί­πτω­ση που ο Τσί­πρας ξέ­φευ­γε από το «ευ­ρω­παϊ­κό πλαί­σιο». Από δίπλα και σχε­δόν όλα τα με­γά­λα γερ­μα­νι­κά ΜΜΕ, «κί­τρι­να» και μη.

Οι ανη­συ­χί­ες

Είναι αλή­θεια βέ­βαια ότι το Βε­ρο­λί­νο είχε τέσ­σε­ρις του­λά­χι­στον λό­γους για να ανη­συ­χεί: Πρώ­τον, υπήρ­χε ο κίν­δυ­νος μια μικρή χώρα της ΕΕ (και μά­λι­στα αυτή που βρί­σκε­ται στην αιχμή του δό­ρα­τος της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης επί­θε­σης) να απο­κτή­σει άλλες συμ­μα­χί­ες, ξε­φεύ­γο­ντας από την αγ­χό­νη του χρέ­ους και των δα­νει­στών. Δεύ­τε­ρον, υπήρ­χε ο κίν­δυ­νος να σπά­σει το εμπάρ­γκο που έχει επι­βά­λει η ΕΕ στη Μόσχα λόγω της ου­κρα­νι­κής κρί­σης. Τρί­τον, υπήρ­χε ο κίν­δυ­νος, εξαι­τί­ας αυτής της ρωγ­μής, να ανα­θαρ­ρή­σουν κι άλλες χώρες της ΕΕ που βλά­πτο­νται από το εμπάρ­γκο, όπως η Ιτα­λία, η Ουγ­γα­ρία, η Αυ­στρία, η Πο­λω­νία, η Σλο­βα­κία, η Τσε­χία και η Φιν­λαν­δία, δηλ. ακόμη και χώρες που συ­να­παρ­τί­ζουν μαζί με τη Γερ­μα­νία τον σκλη­ρό πυ­ρή­να του ευ­ρω­παϊ­κού νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού. 

Αυτοί ήταν οι πο­λι­τι­κοί λόγοι ανη­συ­χί­ας του Βε­ρο­λί­νου. Όμως ο βα­σι­κό­τε­ρος λόγος ήταν κυ­ρί­ως οι­κο­νο­μι­κός: Ο πό­λε­μος στην Ου­κρα­νία φαί­νε­ται ότι έχει κα­τα­στρέ­ψει ορι­στι­κά τη δυ­να­τό­τη­τα της χώρας αυτής να απο­τε­λεί δίοδο διέ­λευ­σης των ρω­σι­κών υδρο­γο­ναν­θρά­κων προς τη Δ. Ευ­ρώ­πη. Και οι ευ­και­ρί­ες για εναλ­λα­κτι­κές λύ­σεις έχουν ανοί­ξει. Η Γερ­μα­νία φι­λο­δο­ξεί να έχει από­λυ­το έλεγ­χο στον αγωγό που θα πα­ρα­κάμ­πτει από τον βορρά την Ου­κρα­νία, δηλ. τον Nord Stream, ο οποί­ος ανα­μέ­νε­ται να τεθεί σε πλήρη λει­τουρ­γία το 2019. Αν γι­νό­ταν έτσι, το Βε­ρο­λί­νο θα είχε για πρώτη φορά στην ιστο­ρία του γερ­μα­νι­κού κα­πι­τα­λι­σμού έλεγ­χο με­γά­λου μέ­ρους των ροών καυ­σί­μων στη Δ. Ευ­ρώ­πη. Γι’ αυτό, σε συ­νερ­γα­σία με τις ΗΠΑ (που ενήρ­γη­σαν για τα ιδιαί­τε­ρα συμ­φέ­ρο­ντά τους), η ΕΕ χτύ­πη­σε άμεσα το πρώτο αντα­γω­νι­στι­κό σχέ­διο που είχε εμ­φα­νι­στεί, δηλ. τον αγωγό South Stream, που θα πα­ρέ­καμ­πτε από το νότο την Ου­κρα­νία. O Πού­τιν το εγκα­τέ­λει­ψε ορι­στι­κά τον Δε­κέμ­βριο του 2014, όταν εξήγ­γει­λε τον Turkish Stream. Αυτό το σχέ­διο προ­βλέ­πει έναν αγωγό που πα­ρα­κάμ­πτει από το νότο την Ου­κρα­νία αλλά και τη Βουλ­γα­ρία, και με την τε­ρά­στια χω­ρη­τι­κό­τη­τά του, αμ­φι­σβη­τεί ευ­θέ­ως τα όνει­ρα του Βε­ρο­λί­νου για μο­νο­πώ­λη­ση των ροών καυ­σί­μων.

Το απο­τέ­λε­σμα

Μετά το τέλος της επί­σκε­ψης Τσί­πρα, ο Σουλτς σή­μα­νε τέλος συ­να­γερ­μού, λέ­γο­ντας ότι οι συμ­φω­νί­ες δεν ξε­φεύ­γουν από το πλαί­σιο της ΕΕ. Δεν ξέ­ρου­με αν ο Έλ­λη­νας πρω­θυ­πουρ­γός ξέ­φυ­γε από το «ευ­ρω­παϊ­κό πλαί­σιο» –αυτό θα φανεί στο μέλ­λον. Ο Σουλτς θε­ώ­ρη­σε πά­ντως πε­ρισ­σό­τε­ρο κα­θη­συ­χα­στι­κές τις δη­λώ­σεις του ίδιου του Πού­τιν, ο οποί­ος δεν έδει­ξε δια­τε­θει­μέ­νος να δια­τα­ρά­ξει τις σχέ­σεις του με την ΕΕ. Πώς αλ­λιώς θα μπο­ρού­σε να γίνει εξάλ­λου, αφού η ΕΕ απο­τε­λεί τον βα­σι­κό πε­λά­τη για το βα­σι­κό εξα­γω­γι­κό προ­ϊ­όν της Ρω­σί­ας, τους υδρο­γο­νάν­θρα­κες. Στην κοινή συ­νέ­ντευ­ξη Τύπου με τον Έλ­λη­να πρω­θυ­πουρ­γό, ο Ρώσος πρό­ε­δρος εξή­γη­σε ότι οι συμ­φω­νί­ες Μό­σχας-Αθή­νας είναι νό­μι­μες κα­πι­τα­λι­στι­κές συ­ναλ­λα­γές, φρο­ντί­ζο­ντας μά­λι­στα να το­νί­σει ότι συμ­φέ­ρουν και τους δα­νει­στές της Ελ­λά­δας, αφού από τη συ­νερ­γα­σία αυτή θα προ­κύ­ψουν οι­κο­νο­μι­κά οφέλη που μπο­ρούν να διο­χε­τευ­θούν στην απο­πλη­ρω­μή του χρέ­ους!

Σύμ­φω­να με δη­μο­σιεύ­μα­τα, η ρω­σι­κή πλευ­ρά είναι δια­τε­θει­μέ­νη να προ­κα­τα­βά­λει 5 δισ. ευρώ ένα­ντι των μελ­λο­ντι­κών ελ­λη­νι­κών εσό­δων από τη διέ­λευ­ση του αγω­γού (σχε­διά­ζε­ται να ολο­κλη­ρω­θεί και αυτός το 2019) ποσό που υπερ­κα­λύ­πτει το κό­στος κα­τα­σκευ­ής του αγω­γού επί ελ­λη­νι­κού εδά­φους (2 δισ. ευρώ), ενώ ανα­μέ­νο­νται κι άλλα οι­κο­νο­μι­κά οφέλη από το εμπό­ριο του αε­ρί­ου, καθώς και από τα τέλη διέ­λευ­σης του αγω­γού. Όπως, όμως, δή­λω­σε ο –φι­λο­ρώ­σος ακρο­δε­ξιός– πρω­θυ­πουρ­γός της Ουγ­γα­ρί­ας. Β. Ούρ­μπαν, η ρω­σι­κή πλευ­ρά θα συμ­με­τέ­χει στην επέν­δυ­ση αρκεί οι χώρες αυτές (Ελ­λά­δα, ΠΓΔΜ, Σερ­βία, Ουγ­γα­ρία) προη­γου­μέ­νως να εξα­σφα­λί­σουν τη συ­γκα­τά­θε­ση της ΕΕ. 

Οι εσω­τε­ρι­κές αντι­δρά­σεις

Τα εδώ φε­ρέ­φω­να των κα­πι­τα­λι­στών αλλά και του Βε­ρο­λί­νου απο­δεί­χθη­καν εντε­λώς αμή­χα­να, καθώς άλλα από αυτά μι­λού­σαν για επι­τυ­χία Τσί­πρα (βλέ­πο­ντας τις δυ­να­τό­τη­τες που ανοί­γο­νται για τον ελ­λη­νι­κό κα­πι­τα­λι­σμό) και άλλα για απο­τυ­χία (βλέ­πο­ντας την αμ­φι­σβή­τη­ση της πρω­το­κα­θε­δρί­ας των δα­νει­στών και της ΕΕ στη δια­μόρ­φω­ση της εξω­τε­ρι­κής πο­λι­τι­κής).

Ωστό­σο, το πιο δυ­σά­ρε­στο γε­γο­νός ήταν ότι τμή­μα­τα της Αρι­στε­ράς, προ­κει­μέ­νου να κά­νουν κρι­τι­κή στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, τσα­λα­βού­τη­σαν και πάλι στον βούρ­κο του εθνι­κι­σμού: Η συμ­φω­νία είναι κακή, λένε, επει­δή οι ενερ­γεια­κές ανά­γκες της Ελ­λά­δας θα εξαρ­τώ­νται από την Τουρ­κία αφού από εκεί διέρ­χε­ται πρω­τί­στως ο Tourkish Stream. Δηλ., λένε, ανά πάσα στιγ­μή, η τουρ­κι­κή πλευ­ρά θα μπο­ρεί να κόβει την πα­ρο­χή προς την Ελ­λά­δα εκ­βιά­ζο­ντάς την («η συμ­με­το­χή στον αγωγό “Τουρ­κι­κό Ρεύμα” κα­θι­στά την Ελ­λά­δα ενερ­γεια­κά δέ­σμια της Τουρ­κί­ας!», έγρα­ψε χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά ο Γ. Δε­λα­στίκ). Πρό­κει­ται ασφα­λώς για ανοη­σί­ες: Ο αγω­γός αυτός θα στέλ­νει ρω­σι­κό αέριο στη Δ. Ευ­ρώ­πη και ο μόνος τρό­πος να κερ­δί­ζει η Gazprom αλλά και οι τουρ­κι­κές επι­χει­ρή­σεις που θα συ­νερ­γα­στούν, είναι να μη στα­μα­τά­ει ποτέ αυτή η ροή (να μην επα­να­λη­φθεί δηλ. το ου­κρα­νι­κό σε­νά­ριο). Ασφα­λώς ο αγω­γός αυτός (όπως και ΤΑΡ που με­τα­φέ­ρει αζέ­ρι­κο αέριο) δεν εξα­σφα­λί­ζει την ει­ρή­νη με­τα­ξύ Ελ­λά­δας και Τουρ­κί­ας. Αλλά σε καμία πε­ρί­πτω­ση δεν την υπο­νο­μεύ­ει. Και το ίδιο ισχύ­ει και για τις σχέ­σεις Ελ­λά­δας-Δη­μο­κρα­τί­ας της Μα­κε­δο­νί­ας, αφού, σύμ­φω­να με την πο­ρεία του αγω­γού, η χώρα αυτή θα πα­ρα­λαμ­βά­νει το αέριο που η Ελ­λά­δα θα έχει πα­ρα­λά­βει από την Τουρ­κία.

Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση πά­ντως, η ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση μοιά­ζει να υιο­θε­τεί όλο και πε­ρισ­σό­τε­ρο τη ρη­το­ρι­κή Σα­μα­ρά για με­τα­τρο­πή της Ελ­λά­δας σε με­γά­λο ενερ­γεια­κό κόμβο, για «ανα­βάθ­μι­ση του γε­ω­πο­λι­τι­κού ρόλου της χώρας στον ενερ­γεια­κό χάρτη», για μια Ελ­λά­δα που «απο­τε­λεί πόλο στα­θε­ρό­τη­τας για την κοινή ευ­ρω­παϊ­κή ασφά­λεια στο κέ­ντρο ενός τρι­γώ­νου απο­στα­θε­ρο­ποί­η­σης» (βλ. κύριο άρθρο «Αυγής» στις 12/4). Όμως, το πα­ρά­δειγ­μα της Ου­κρα­νί­ας δεί­χνει με τρα­γι­κό τρόπο ότι μια χώρα που απο­τε­λεί στρα­τη­γι­κό ενερ­γεια­κό κόμβο, σε πε­ρί­πτω­ση όξυν­σης των ιμπε­ρια­λι­στι­κών αντα­γω­νι­σμών, όχι μόνο δεν προ­σφέ­ρει ευ­η­με­ρία στη με­γά­λη μάζα του λαού, αλλά μπο­ρεί και να με­τα­τρα­πεί σε πο­λε­μι­κή κό­λα­ση. 

Εξ άλλου στην κοινή συ­νέ­ντευ­ξη Τύπου με τον Α. Τσί­πρα, ο Πού­τιν, ως συλ­λο­γι­κός εκ­πρό­σω­πος των Ρώσων ολι­γαρ­χών δια­τύ­πω­σε ανοι­κτά τις ορέ­ξεις τους: «Θέλω να υπο­γραμ­μί­σω άλλη μια φορά ότι αν η ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση θέλει να προ­ω­θή­σει τις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις των κρα­τι­κών εται­ρειών, εί­μα­στε έτοι­μοι να συμ­με­τά­σχου­με σε αυ­τούς τους δια­γω­νι­σμούς και ελ­πί­ζου­με ότι, αν υλο­ποι­η­θούν, οι ρω­σι­κές εται­ρεί­ες δεν θα είναι σε χει­ρό­τε­ρη θέση από άλ­λους συμ­με­τέ­χο­ντες σε αυτή τη δια­δι­κα­σία», είπε. Και συ­μπλή­ρω­σε ότι το εν­δια­φέ­ρον από ρω­σι­κής πλευ­ράς εστιά­ζε­ται «στην υλο­ποί­η­ση έργων στον τομέα των υπο­δο­μών: αγω­γοί, λι­μά­νια, αλλά όχι μόνο»!

Ετικέτες