Το –ομολογημένο επισήμως πλέον– λάθος της κυβέρνησης να μη διασφαλίσει έστω χρηματοδότηση υπογράφοντας τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, αποδείχτηκε τρομερά αποτελεσματικό όπλο εκβιασμού στα χέρια των δανειστών.
Για να αντεπεξέλθει στις ανάγκες καταβολής τοκοχρεολυσίων άνω των 5 δισ. ευρώ μέχρι σήμερα, η κυβέρνηση επέλεξε να δεσμεύσει τα ρευστά διαθέσιμα των οργανισμών του ευρύτερου δημόσιου τομέα, στην τελευταία φάση και με υποχρεωτικό τρόπο (Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου). Αντί για τις προσδοκίες ότι «η Ευρώπη δεν θα πυροβολούσε τα πόδια της» και άρα ο «έντιμος συμβιβασμός» θα ήταν αναπόφευκτος, ήταν έτσι η ελληνική κυβέρνηση που αποφάσισε να «πυροβολήσει τα πόδια της» εξαντλώντας τα ρευστά διαθέσιμα του ευρύτερου δημόσιου τομέα, δηλαδή εξαντλώντας τα στρατηγικά της αποθέματα. Ακόμη και έτσι όμως, δεν πάμε πολύ μακριά: τι θα ακολουθήσει όταν και αυτό το μέσο εξαντληθεί;
Οι «μονομερείς ενέργειες»
Η συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, όμως, δεν εμπεριείχε μόνο το λάθος της μη εξασφάλισης –έστω– χρηματοδότησης, αλλά και ένα άλλο, εξίσου σοβαρό: τη δέσμευση ότι η ελληνική κυβέρνηση θα αποφύγει τις «μονομερείς ενέργειες» σε συνάρτηση με την αποδοχή του βασικού μνημονιακού κανόνα της «μη πρόκλησης αρνητικών δημοσιονομικών επιπτώσεων» και των συνακόλουθων δημοσιονομικών «ισοδυνάμων».
Στο διάστημα ύστερα από την 20ή Φεβρουαρίου, αποδείχτηκε με τον πιο αδιαμφισβήτητο τρόπο ότι η αποδοχή αυτών των κανόνων δεν αφήνει ούτε ίχνος δυνατότητας για εφαρμογή έστω και ψηγμάτων από το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης και πολύ περισσότερο από το συνολικότερο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα, όσο ο χρηματοδοτικός στραγγαλισμός εξαντλεί το δικό μας στρατόπεδο, τόσο οι δανειστές επεκτείνουν διαρκώς τα όρια της έννοιας «μονομερής ενέργεια» ώστε πλέον να περιλαμβάνει τα πάντα: από την αλλαγή διοικήσεων στις τράπεζες μέχρι και το νομοσχέδιο για τις 100 δόσεις και την αναθεώρηση του ξεπουλήματος του Ελληνικού στο Λάτση.
Το επιχείρημα ότι το «πάγωμα» της υλοποίησης του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ είναι προσωρινό δεν αντέχει σε καμία κριτική: όσα θεωρούνται μονομερείς ενέργειες ήδη στο πλαίσιο μιας ενδιάμεσης συμφωνίας, είναι βέβαιο ότι θα θεωρούνται δέκα φορές μονομερείς ενέργειες στο πλαίσιο της συνολικής συμφωνίας του Ιουνίου.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι η αναστολή της υλοποίησης των προγραμματικών δεσμεύσεων του ΣΥΡΙΖΑ έχει δυσβάστακτες πολιτικές συνέπειες: αποθαρρύνει τον κόσμο μας, δημιουργώντας πλατιά την αίσθηση του εγκλωβισμού, της αδυναμίας, της παραπομπής των μέτρων που θα ανακουφίσουν τις θεμελιώδεις τους ανάγκες στις ελληνικές καλένδες. Επιπλέον, αποθρασύνει το αστικό-μνημονιακό σύστημα στο εσωτερικό, σε σημείο να αισθάνεται αρκετή αυτοπεποίθηση ώστε να δοκιμάζει να αντεπιτεθεί.
Η ανάκτηση του «δικαιώματος στις μονομερείς ενέργειες» είναι εκ των ων ουκ άνευ για την ανάκτηση της πολιτικής πρωτοβουλίας από την κυβέρνηση, αλλά και για την ανάκτηση της αυτοπεποίθησης και την ενεργοποίηση των μελών και υποστηρικτών του ΣΥΡΙΖΑ, του κόσμου της Αριστεράς, του κόσμου των κινημάτων, ώστε να δώσουμε τη μάχη.
Το νόημα της λαϊκής εντολής
Οι αστικές-μνημονιακές δυνάμεις έχουν αποδυθεί σε οργιώδη προσπάθεια να διαστρέψουν το νόημα της «λαϊκής εντολής» των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου. Καθόλου τυχαία: θέλουν να αναδείξουν τις δικές τους «κόκκινες γραμμές» ως δήθεν όρια της λαϊκής εντολής. Ερμηνεύουν το αποτέλεσμα των εκλογών ως εντολή για αγώνα παραμονής στο ευρώ! Αλλά μια τέτοια γραμμή, δηλαδή «κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε, αρκεί να μη διακινδυνεύουμε σύγκρουση με την Ευρωζώνη», ήταν η δική τους σημαία στις εκλογές, όχι η σημαία του ΣΥΡΙΖΑ. Στην ουσία λοιπόν ισχυρίζονται ότι τις εκλογές τις κέρδισαν αυτοί, η δική τους πολιτική αφήγηση.
Επειδή αυτή η σύγχυση, με ευθύνη και του κυβερνητικού κέντρου, τείνει να αναπαραχθεί και μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ, στους ψηφοφόρους και υποστηρικτές του, καλό είναι να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα. Ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ, η πολιτική-εκλογική του δυναμική, είναι το γνήσιο προϊόν του ταξικού, πολιτικού και κοινωνικού ρήγματος που προκάλεσαν οι μνημονιακές πολιτικές στην ελληνική κοινωνία ύστερα από το 2010. Το πολιτικό σκηνικό συγκλονίστηκε και ανασυντέθηκε βίαια ακριβώς πάνω στην ταξική διαχωριστική γραμμή «μνημόνιο-αντιμνημόνιο, λιτότητα-αντιλιτότητα». Η προσπάθεια των μνημονιακών δυνάμεων να ακυρώσουν, να θολώσουν και να διαστρέψουν αυτήν τη διαχωριστική γραμμή, να κλείσουν όπως όπως αυτό το ρήγμα, απέτυχε. Γι’ αυτό ακριβώς απέτυχαν και όλες οι προσπάθειές τους να αποτρέψουν τις εκλογές και τη μεγάλη εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Τώρα, οι ίδιοι που κατήγγελλαν ότι η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι μια καταστροφή, θέλουν να μας πουν ότι η εντολή που του δόθηκε στις εκλογές δεν διέφερε και πολύ από το δικό τους πρόγραμμα! Πρόκειται ασφαλώς για πολιτική απάτη ολκής! Η λαϊκή εντολή ήταν μία και μόνη: κατάργηση των μνημονίων - ανατροπή της λιτότητας!
Οι «κόκκινες γραμμές»
Αυτή ακριβώς η λαϊκή εντολή είναι η απαρέγκλιτη πολιτική δέσμευση και ευθύνη του ΣΥΡΙΖΑ, που επίσης δεν μπορεί να σχετικοποιηθεί και πολύ περισσότερο να διαστραφεί. Σε αυτό το σημείο, με βαριά πολιτική του ηγετικού κέντρου του ΣΥΡΙΖΑ και ακόμη περισσότερο του κυβερνητικού κέντρου, έχουν συντελεστεί ήδη επώδυνες εκπτώσεις. Στο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ η υλοποίηση του προγράμματος αποσυνδέθηκε από τον στρατηγικό στόχο του σοσιαλισμού, που με τη γνωστή... εύφημο μνεία μετατράπηκε σε «ορίζοντα» προς τον οποίο τείνουν οι πολιτικές μας –για να εξαφανιστεί στη συνέχεια ακόμη και ως τέτοιος. Το φθινόπωρο του 2014, η υλοποίηση του προγράμματος της Θεσσαλονίκης αποσυνδέθηκε από τη σύγκρουση με τους δανειστές και στην ουσία από την υλοποίηση του συνολικού προγράμματος. Στον άμεσο προεκλογικό χρόνο, η «κοινωνική σωτηρία» και τα μέτρα κατά της ανθρωπιστικής κρίσης αποσυνδέθηκαν από την ανατροπή της λιτότητας. Στο τελευταίο στάδιο, ύστερα από τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, ξεχάστηκε η κατάργηση του μνημονίου και μετατοπίστηκε ο άξονας της πολιτικής του κόμματος στις γνωστές 4 «κόκκινες γραμμές»: όχι νέες περικοπές στις συντάξεις, όχι νέα μείωση μισθών και μαζικές απολύσεις, όχι ιδιωτικοποιήσεις και όχι νέα φορολογικά βάρη. Ήδη από τις 4 «κόκκινες γραμμές» έχουν μείνει μόνο οι δύο (μισθοί και συντάξεις), αφού έχει προαναγγελθεί η υποχώρηση στις ιδιωτικοποιήσεις, η παραμονή του ΕΝΦΙΑ και για το 2015 και η μετάθεση του αφορολόγητου των 12.000 ευρώ για μετά το 2015.
Πέρα από αυτά, όμως, είναι φανερό ότι είναι έξω από κάθε έννοια πολιτικού και προγραμματικού πλαισίου του ΣΥΡΙΖΑ να υποκατασταθεί ο στόχος της κατάργησης των μνημονίων από το στόχο της μη περαιτέρω επέκτασής τους. Ένας τέτοιος στόχος θα σήμαινε ότι αποδεχόμαστε την εμπέδωση του «καθεστώτος» των μνημονίων, παραιτούμαστε από την κατάργησή τους.
Τέτοια «εντολή» δεν νομιμοποιείται με κανένα τρόπο. Ο στόχος της κατάργησης των μνημονίων και της ανατροπής της λιτότητας είναι οι δικές μας «κόκκινες γραμμές»!
