8 Μάρτη-Διεθνής Απεργία Γυναικών: "Αντιπολίτευση και αντίσταση με ριζοσπαστική πολιτική"

Ερ.: Γιατί καλείτε σε μια απεργία γυναικών στις 8 του Μάρτη;

Απ.: Υπάρχουν πολλοί λόγοι. Ο πρώτος και ίσως πιο σημαντικός είναι ότι η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως Προέδρου, έχει ξεσηκώσει ένα τεράστιο αριθμό γυναικών ενάντια στο καθεστώς του και την ατζέντα του.

Αυτό έγινε πιο ξεκάθαρο στις 21 Γενάρη, όταν ένα χωρίς προηγούμενο ξέσπασμα διαδηλώσεων κατέκλυσε τις πόλεις σε όλη τη χώρα. Ενώ περιμέναμε να προσέλθουν μερικές χιλιάδες στις διαδηλώσεις, τελικά εκατομμύρια άντρες και γυναίκες γέμισαν τους δρόμους σε όλη τη χώρα για να δείξουν τη βαθιά τους αποστροφή και εναντίωση προς τον Τραμπ.

Η προσέλευση ήταν απρόσμενη, αλλά το αίσθημα εναντίωσης και αντίστασης δεν ήταν. Ο Τραμπ έχει δώσει νέα πνοή στην παλιά προσβλητική έκφραση «σεξιστικό γουρούνι». Έχει κατηγορηθεί για σεξουαλικές επιθέσεις από πολλές γυναίκες, έχει καυχηθεί για τις σεξουαλικές του επιθέσεις σε γυναίκες, έχει κάνει βίαια και κακοποιητικά σχόλια για την εμφάνιση και τη νοημοσύνη γυναικών και άλλα πολλά. Όμως το πιο σημαντικό είναι ότι η ατζέντα που θέλει να υλοποιήσει, θα κάνει τη ζωή των καθημερινών γυναικών πολύ δύσκολη.

Η 21η Γενάρη έδειξε τη δυναμική για την επανεμφάνιση ενός φεμινιστικού κινήματος, αλλά η 8η Μάρτη είναι ένα κάλεσμα για ένα φεμινιστικό κίνημα συγκεκριμένου τύπου. Αν υπάρχει κάποια κριτική για τη δράση της 21ης Γενάρη, αυτή αφορά το δισταγμό των διοργανωτών να υιοθετήσουν πολιτικό λόγο, στάση αντιπολίτευσης και μαχητικότητα. Αντίθετα, δεν ήθελαν να παρουσιάσουν την πορεία ως αντι-Τραμπ και φάνηκε να υποβαθμίζουν την πολιτική της διάσταση.

Οπότε δεν βλέπουμε τις 8 Μάρτη ως ένα ακόμα κάλεσμα για διαμαρτυρία ενάντια στον «Νεάτερνταλ» του Λευκού Οίκου, αλλά θέλουμε να βάλουμε τη ριζοσπαστική πολιτική στο κέντρο της αντίστασης.

Τα τελευταία χρόνια, ο «νεοφιλελεύθερος φεμινισμός» (Σ.τ.μ.: «Lean-in feminism», το «lean-in» είναι τίτλος βιβλίου που προτείνει μια άποψη ατομικής ανέλιξης), ο οποίος είχε κάπως ενσαρκωθεί στην προεδρική καμπάνια της Χίλαρι Κλίντον, έχει αναχθεί σε στόχο για όλες τις γυναίκες. Αυτές που ενστερνίζονται τις πολιτικές του, βλέπουν ως αληθινό στόχο του φεμινισμού το να ραγίσουν τα γυάλινα ταβάνια που παρεμποδίζουν την ανέλιξή τους σε εταιρικές αίθουσες συσκέψεων, στο εκλογικό πολιτικό πεδίο και σε άλλους προορισμούς της λευκής και εύπορης Αμερικής.

Με αυτήν τη έννοια, εμείς βλέπουμε την 8η Μάρτη ως ένα σχέδιο ανάκτησης/επαναδιεκδίκησης -ως μια προσπάθεια να επανασυνδεθούμε με μαχητικές και ριζοσπαστικές πολιτικές του σοσιαλιστικού φεμινισμού και του μαύρου φεμινισμού των δεκαετιών του 1960 και 1970, ρεύματα τα οποία εντόπιζαν την καταπίεση της γυναίκας στον καπιταλισμό και την ελεύθερη αγορά.

Τα τελευταία χρόνια η διεθνής μέρα γυναικών είτε περνάει απαρατήρητη είτε έχει αποπολιτικοποιηθεί. Οι περισσότεροι σήμερα δεν γνωρίζουν καν ότι οι ρίζες της ημέρας βρίσκονται στον αγώνα των Αμερικανίδων εργατριών στην υφαντουργία ή ότι μια κινητοποίηση γυναικών στη Ρωσία ενάντια στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο το 1917 ήταν η σπίθα για την εξέγερση που οδήγησε στην ανατροπή του τσάρου και το ξεκίνημα της ρώσικης επανάστασης.

Φέτος στις 8 του Μάρτη, ελπίζουμε ότι οι γυναίκες και αυτοί που τις υποστηρίζουν, θα ενώσουν τις δυνάμεις τους σε πολιτικές δράσεις σε όλη τη χώρα για να τραβήξουν την προσοχή στις συνθήκες εργασίας των γυναικών της εργατικής τάξης και στον αγώνα που χρειάζεται για να μετασχηματίσουμε αυτές τις συνθήκες.

Ερ.: Θεωρείτε ότι η διεθνής απεργία γυναικών είναι  συνδεδεμένη με την ευρύτερη αντίσταση ενάντια στον Τραμπ, την οποία έχουμε ήδη δει;

Απ.: Η αντίσταση στον Τραμπ έχει πολλά μέτωπα αυτή τη στιγμή.

Υπάρχει ο διαρκής αγώνας ενάντια στον Αγωγό της Ντακότα (Σ.τ.μ.: αγωγός πετρελαίου που θα διασχίσει εδάφη που ανήκουν σε αυτόχθονες Αμερικάνους με πιθανές τεράστιες περιβαλλοντικές και πολιτισμικές επιπτώσεις), υπάρχει ο αναδυόμενος αγώνας για τα δικαιώματα των μεταναστών και ο αγώνας ενάντια στις απελάσεις, υπάρχει η αντι-φασιστική οργάνωση στις πανεπιστημιουπόλεις, ο συνεχιζόμενος αγώνας ενάντια στην αστυνομική κακοποίηση και βία και τώρα υπάρχει και ένα νέο αναπτυσσόμενο φεμινιστικό κίνημα.

Αυτοί οι αγώνες δεν είναι ανεξάρτητοι ο ένας από τον άλλο. Το κίνημα Black Lives Matter έχει σε μεγάλο βαθμό στην ηγεσία του μαύρες γυναίκες, πολλές από τις οποίες αυτοπροσδιορίζονται ως queer (Σ.τ.μ.: Λεσβίες, αμφί, τρανς, κουήρ). Επίσης, κάποιες από τις πιο μαχητικές φωνές στον αγώνα ενάντια στον αγωγό στη Βόρεια Ντακότα είναι γυναίκες.

Σε καθένα από αυτούς τους αγώνες, η κεντρικότητα των γυναικών στην ηγεσία τους έχει βοηθήσει να αναγνωριστούν οι τρόποι με τους οποίους η περιβαλλοντική υποβάθμιση και η τρομοκρατία της αστυνομίας έχουν δυσανάλογο αντίκτυπο στις γυναίκες και στις οικογένειες στις οποίες συχνά ηγούνται.

Όμως οι κινητοποιήσεις στις 21 Γενάρη ήταν μόνο μία έκφραση της δυναμικής για ένα νέο φεμινιστικό κίνημα, μαζί με τις σημαντικές πορείες σε υπεράσπιση της Προγραμματισμένης Γονεϊκότητας (Planned Parenthood: MKO για την αναπαραγωγική υγεία και αντισύλληψη) στις 11 Φλεβάρη. Ελπίζουμε ότι η απεργία στις 8 του Μάρτη θα αποτελέσει σκαλοπάτι για την ανάπτυξη μιας ριζοσπαστικής, πολιτικής αντιπολίτευσης στον Τραμπ.

Το σημείο όπου θέλουμε να δώσουμε έμφαση είναι ότι δεν χρειαζόμαστε αντιπολίτευση για χάριν της αντιπολίτευσης, αλλά μια αντιπολίτευση και αντίσταση με ριζοσπαστική πολιτική, η οποία δεν θα έχει απλά κατεύθυνση να εκλέξει τους Δημοκρατικούς στις «ενδιάμεσες» εκλογές για το Κογκρέσο το 2018. Η απεργία στοχεύει να στρέψει την προσοχή στις συστημικές ρίζες της γυναικείας καταπίεσης στην κοινωνία μας.

Έχουμε επίσης σκόπιμα προσπαθήσει να συνδέσουμε τη γυναικεία καταπίεση με πολλές από τις επιθέσεις που εξαπέλυσε η διακυβέρνηση Τραμπ. Με αυτό εννοώ ότι ένα γυναικείο κίνημα το οποίο δεν παίρνει θέση σε ένα μεγάλο εύρος ζητημάτων –το ρατσισμό, την ισλαμοφοβία, τον αντι-μεταναστευτικό ρατσισμό και μισαλλοδοξία, την εκμετάλλευση των χαμηλόμισθων, τις ανελέητες επιθέσεις στα απομεινάρια του κοινωνικού κράτους, την ατελείωτη διεξαγωγή πολέμων και κατοχών από την αμερικανική κυβέρνηση– δεν αντιμετωπίζει τα πραγματικά ζητήματα που χτυπούν τις γυναίκες της εργατικής τάξης και τις οικογένειές τους.

Σε αυτήν την κατεύθυνση, η 8η Μάρτη μπορεί να συνεισφέρει σε μια συνεχιζόμενη συστημική κριτική ενάντια στα στραβά της αμερικανικής κοινωνίας.

Ερ.: Τι είδους δραστηριότητες περιμένετε να δείτε στις 8 του Μάρτη; Τι είδους απεργίες θα οργανώσουν οι υποστηρικτές;

Απ.: Η 8η Μάρτη στις ΗΠΑ είναι κομμάτι ενός διεθνούς καλέσματος για μια «απεργία γυναικών» που τώρα περιλαμβάνει 30 χώρες. Αυτό το κάλεσμα προέκυψε ως ανταπόκριση σε ήδη υπάρχοντες αγώνες που καθοδηγούνται από γυναίκες σε όλο τον κόσμο, περιλαμβάνοντας την κινητοποίηση στην Πολωνία ενάντια στην κατάργηση της έκτρωσης και άλλες μαζικές πορείες στην Ιρλανδία και τη Νότιο Κορέα για αναπαραγωγικά δικαιώματα.

Κάποιοι έχουν συγχυστεί με τη χρήση τη λέξης «απεργία» και για το αν είναι σωστή η χρήση της για να περιγράψει τις δράσεις που καλούνται για τις 8 του Μάρτη. Κομμάτι αυτής της σύγχυσης και της αντιπαράθεσης πηγάζει, πιστεύω, από μια στενή οπτική του όρου απεργία, ως μια δράση μου καλείται από ένα σωματείο, αλλά και από την πίστη ότι, δεδομένης της αδύναμης κατάστασης του εργατικού κινήματος στις ΗΠΑ, μια απεργία αυτής της φύσης θα ήταν μη ρεαλιστική.

Πιστεύω πως θα πρέπει να συμφωνήσουμε ότι μια «γενική απεργία» αυτού του είδους θα ήταν ακατάλληλη και αδύνατο να συμβεί τώρα. Όμως υπάρχει και μια άλλη ιστορία «απεργίας γυναικών» η οποία είχε στόχο να τραβήξει προσοχή στην απλήρωτη και συχνά αόρατη συνεισφορά της γυναικείας εργασίας, που κάποιοι αναφέρουν ως «κοινωνική αναπαραγωγή».

Με μια έννοια, αυτό είναι ακριβώς το νόημα: Η εργασία των γυναικών, ειδικά στο σπίτι, αλλά και σε άλλους τομείς, κάθε δουλειά που χαρακτηρίζεται ως «γυναικεία» υποτιμάται ή εκτιμάται διαφορετικά. Η αφαίρεση αυτής της εργασίας τραβάει την προσοχή στο σημαντικό και συχνά απλήρωτο, ή κακοπληρωμένο και υποτιμημένο ρόλο της γυναικείας εργασίας στη λειτουργία της κοινωνίας.

Αυτό είναι ιδιαίτερα αλήθεια για τις μαύρες γυναίκες, τις Λατίνες και τις γυναίκες από κοινότητες μεταναστών. Οι μαύρες γυναίκες πληρώνονται 63 σεντς λιγότερα για κάθε δολάριο που βγάζει ένας λευκός άντρας. Γυναίκες χωρίς χαρτιά που δουλεύουν σε καλλιέργειες και ως οικιακοί βοηθοί δεν μοχθούν απλά για πολύ χαμηλές αμοιβές, αλλά είναι και υπό τη συνεχή απειλή σωματικής και σεξουαλικής βίας λόγω της έλλειψης εργασιακής ή πολιτικής προστασίας εξ αιτίας της μεταναστευτικής τους κατάστασης.

Αυτές οι ανισότητες εκδηλώνονται σε φθίνουσα υγεία, φυλάκιση, στεγαστική ανασφάλεια και μια σειρά άλλες συνθήκες αποσταθεροποίησης της ζωής τους.

Η Απεργία Γυναικών για την Ισότητα το 1970, καλέστηκε από τον Εθνικό Οργανισμό για τις Γυναίκες και είχε στόχο να τιμήσει τον αγώνα για τη γυναικεία ψήφο, αλλά και να αναδείξει την απλήρωτη γυναικεία εργασία και να απαιτήσει ισότητα, περιλαμβάνοντας το σύνθημα «δωρεάν εκτρώσεις, όποτε ζητηθούν». Χιλιάδες γυναίκες συμμετείχαν στην απεργία, σε μια έκφραση του γυναικείου κινήματος της δεκαετίας του ’70.

Εμείς, όπως πολλοί άλλοι άνθρωποι, εμπνευστήκαμε από την προσέλευση στις 21 Γενάρη. Με αυτήν την έννοια, καλέσαμε για συμμετοχή στην απεργία σχεδόν την τελευταία στιγμή. Έχουμε όμως ήδη συγκινηθεί από το μαζικό ενδιαφέρον και τη συμπαράσταση.

Η απεργία έχει υποστηριχθεί από τους διοργανωτές των πορειών στις 21 Γενάρη και, εξίσου σημαντικά, από τους «απεργούς των μποδέγα» (Σ.τ.μ.: ισπανική λέξη που σημαίνει κάβα, αλλά χρησιμοποιείται για μικρά μπακάλικα-ψιλικατζίδικα κυρίως σε γειτονιές μεταναστών) στη Νέα Υόρκη, οι οποίοι κινητοποιήθηκαν ενάντια στην παράνομη απαγόρευση του Τραμπ στη μετακίνηση των μουσουλμάνων. Η υποστήριξη αυτών των κινημάτων για τις 8 του Μάρτη χτίζει αυτού του είδους την αλληλεγγύη που πιστεύουμε ότι είναι καθοριστική για την επιτυχημένη οργάνωση της αντίστασης ενάντια στον Τραμπ.

Στην ιστοσελίδα μας, αριθμούμε πολλούς τρόπους με τους οποίους μπορεί κανείς να συμμετέχει στις 8 Μάρτη, περιλαμβάνοντας πορείες, ομιλίες, δημόσια φόρουμ, ακόμα και το ντύσιμο στα κόκκινα όταν η συμμετοχή δεν είναι δυνατή με άλλο τρόπο.

Αλλά όπου είναι δυνατό, το νόημα της απεργίας είναι οι γυναίκες να απομακρυνθούν από την εργασία τους, σε όλες της τις εκφάνσεις, για να δώσουμε έμφαση στο πόσο κρίσιμη παραμένει η «γυναικεία εργασία» στην πολιτική οικονομία των ΗΠΑ.

Ερ.: Τι ελπίζετε να δείτε στις 8 του Μάρτη;

Απ.: Η συμμετοχή στις κινητοποιήσεις θα έχει διαφορετικές μορφές σε όλη τη χώρα.

Φαντάζομαι, θα υπάρχουν μεγάλες διαδηλώσεις σε μέρη όπως η Νέα Υόρκη, η Φιλαδέλφεια και η Ουάσινγκτον, όπου έχει γίνει πιο ουσιαστική κινητοποίηση και οργάνωση σε συνεχή βάση. Αλλά περιμένουμε ότι θα γίνουν κάποιου είδους δράσεις σε όλη τη χώρα.

Οι δράσεις θα πάρουν διαφορετικές μορφές. Έχω ακούσει ότι στην πόλη Τζενίβα της Πολιτείας της Νέας Υόρκης θα πραγματοποιηθεί «συνέλευση γυναικών» για να συζητηθούν οι υλικοί όροι που καθορίζουν τις ζωές των γυναικών. Στο Σικάγο, η διοργάνωση έχει την υποστήριξη του τοπικού σωματείου των δασκάλων και άλλων ακτιβιστών. Στο Λος Άντζελες θα γίνει μια εντυπωσιακή συγκέντρωση μαύρων φεμινιστριών αγωνιστριών που έχουν ενεργή συμμετοχή στη Διεθνή Γυναικεία Απεργία για αρκετά χρόνια.

Για να είμαι ειλικρινής, είναι δύσκολο να υπολογίσουμε ποια έκταση θα πάρει η 8η Μάρτη ή το εύρος των δραστηριοτήτων που θα πραγματοποιηθούν. Ξέρουμε ότι η 21η Γενάρη είχε λίγες απαιτήσεις και ο πήχης της εμπλοκής σε αυτήν ήταν χαμηλός.

Αυτή η διαφορά θα παίξει ρόλο στον αριθμό των ανθρώπων που θα νιώσουν ότι πρέπει να συμμετάσχουν. Αλλά θα είναι πόλος έλξης για αυτούς που ψάχνουν πιο ουσιαστικές και βαθιές πολιτικές από τη σκέτη «αντίδραση» και «αντίσταση».

Βλέπουμε αυτήν την κινητοποίηση ως την αρχή και όχι ως το τέλος. Υπάρχει τεράστια δουλειά που θα πρέπει να γίνει από τις 9 Μάρτη και έπειτα. Το κυριότερο θα είναι η προετοιμασία για τις πρωτομαγιάτικες πορείες για τα δικαιώματα των μεταναστριών και μεταναστών σε όλη τη χώρα. Το πρόσωπο των απελάσεων ως τώρα είναι μητέρες που έχουν αποσχιστεί από τις οικογένειές τους, αλλά επίσης άντρες που εξαφανίστηκαν σε κρατητήρια, στερώντας τις οικογένειές τους από πόρους που χρειάζονται απεγνωσμένα.

Αυτού του είδους οι συνδέσεις ελπίζουμε ότι μπορούν να αναδειχτούν στις 8 του Μάρτη. Και στη συνέχεια, ελπίζουμε ότι η 8η Μάρτη θα συνεισφέρει στα αναπτυσσόμενα κινήματα σε όλη τη χώρα.