Ανταποκρίσεις από τη Συρία μετά τον Άσαντ: Συζήτηση με ακτιβιστές και ακτιβίστριες στην Σουέιντα

«Τώρα μπο­ρού­με να κά­νου­με τα πάντα»: πώς σχε­διά­ζουν οι ακτι­βι­στές στη Σουου­έι­ντα να δια­μορ­φώ­σουν το μέλ­λον της χώρας

«Με­γα­λώ­σα­με με τους [σο­σια­λι­στές μου­σι­κούς] Μαρ­σέλ Χα­λί­φι, Τζού­λια Μπού­τρος, Σαΐχ Ιμάμ... πολ­λοί από εμάς ήταν κομ­μου­νι­στές όταν ήμα­σταν νε­ό­τε­ροι, πριν οι κομ­μου­νι­στές συ­ντα­χθούν με το κα­θε­στώς», λέει η Σαφάα. Βρι­σκό­μα­στε σε ένα δια­μέ­ρι­σμα στη νότια πόλη Σουου­έι­ντα, όπου τρεις γυ­ναί­κες –η Σαφάα, η Ουσ­σάι­μα και η Ομάι­μα– αφη­γού­νται την ιστο­ρία της επα­να­στα­τι­κής αντί­στα­σης της πε­ριο­χής ενά­ντια στον πρώην δι­κτά­το­ρα Μπα­σάρ αλ-Άσαντ.

«Το Χιράκ, το κί­νη­μα για την ελευ­θε­ρία και την αλ­λα­γή, ξε­κί­νη­σε τον Αύ­γου­στο του 2023. Ξε­κί­νη­σε επει­δή οι τιμές ανέ­βαι­ναν τόσο πολύ∙ ο πλη­θω­ρι­σμός έκανε τα πάντα ανυ­πό­φο­ρα ακρι­βά», εξη­γεί η Ουσ­σάι­μα. Την ίδια στιγ­μή, η κυ­βέρ­νη­ση απο­φά­σι­σε να πε­ρι­κό­ψει τις κρα­τι­κές επι­δο­τή­σεις σε βα­σι­κά αγαθά όπως η βεν­ζί­νη και το ψωμί. «Αυτά ήταν τα ζη­τή­μα­τα που κι­νη­το­ποί­η­σαν τον κόσμο: θέ­λα­με να φάμε, να έχου­με νερό και ηλε­κτρι­κό ρεύμα, να ζή­σου­με μια αξιο­πρε­πή ζωή. Κά­ποια στιγ­μή, οι κρα­τι­κές επι­δο­τή­σεις για το ψωμί αντι­στοι­χού­σαν σε λι­γό­τε­ρο από ένα ολό­κλη­ρο καρ­βέ­λι. Γι’ αυτό αρ­χι­κά ονο­μά­στη­κε επα­νά­στα­ση του ψω­μιού.

«Μια ομάδα νέων, πολύ μικρή αρ­χι­κά, κα­τέ­βη­κε στην πλα­τεία Κα­ρά­μα [πλα­τεία αξιο­πρέ­πειας] για να δια­μαρ­τυ­ρη­θεί τον Αύ­γου­στο του 2023», συ­νε­χί­ζει. «Μετά από αυτό επέ­στρε­φαν κάθε μέρα για ένα χρόνο και τέσ­σε­ρις μήνες. Φυ­σι­κά, δεν μπο­ρού­σαν όλοι να είναι εκεί κάθε μέρα, οπότε οι Πα­ρα­σκευ­ές έγι­ναν το επί­κε­ντρο για με­γά­λες δρά­σεις. Μόλις έφυγε ο φόβος, ο κό­σμος απλά το έκανε».

Από τότε συ­νε­χί­ζουν να το κά­νουν – ένας χρό­νος και τέσ­σε­ρις μήνες με κα­θη­με­ρι­νές και εβδο­μα­διαί­ες δρά­σεις. Οι δια­δη­λώ­σεις αυ­ξή­θη­καν γρή­γο­ρα, με απο­κο­ρύ­φω­μα πε­ρί­που 8.000 άτομα. Οι πε­ρισ­σό­τε­ροι από τους πρω­τερ­γά­τες συμ­με­τεί­χαν στην επα­νά­στα­ση του 2011 και είχαν συμ­με­τά­σχει ενερ­γά στα επα­νει­λημ­μέ­να κύ­μα­τα κι­νη­το­ποι­ή­σε­ων στη Σουου­έι­ντα τα χρό­νια που με­σο­λά­βη­σαν. Αρ­χι­κά, το κί­νη­μα επι­κε­ντρώ­θη­κε στην ανα­νέ­ω­ση των επι­δο­τή­σε­ων και στη μεί­ω­ση του κό­στους των αγα­θών, δη­λα­δή σε με­ταρ­ρυθ­μί­σεις. Αλλά γρή­γο­ρα, οι επι­διώ­ξεις διευ­ρύν­θη­καν και άρ­χι­σαν να απαι­τούν την πτώση του κα­θε­στώ­τος.

«Ο κό­σμος άντε­χε το τσου­χτε­ρό κρύο, το χιόνι, τη ζέστη του κα­λο­και­ριού – δεν είχε ση­μα­σία, ήμα­σταν εκεί», λέει η Ομάι­μα. Με πλα­κάτ και συν­θή­μα­τα, οι δια­δη­λω­τές προ­σπά­θη­σαν να ανα­δεί­ξουν πα­ρά­πο­να και ζη­τή­μα­τα από όλη τη Συρία, αλλά και διε­θνή γε­γο­νό­τα, όπως η γε­νο­κτο­νία του Ισ­ρα­ήλ στην Πα­λαι­στί­νη. Ανα­πό­φευ­κτα, υπήρ­ξαν αντι­πα­ρα­θέ­σεις.

«Μια με­ρί­δα αν­θρώ­πων στα­μά­τη­σε να έρ­χε­ται όταν προ­βάλ­λα­με το σύν­θη­μα της πτώ­σης του κα­θε­στώ­τος», εξη­γεί η Σαφάα. «Είπαν: “Ήρ­θα­με εδώ για την τιμή του ψω­μιού”. Αυτό για το οποίο πραγ­μα­τι­κά ανη­συ­χού­σαν ήταν ότι το κα­θε­στώς θα έκανε στη Σουου­έι­ντα ό,τι έκανε και στην υπό­λοι­πη χώρα».

Η κα­τά­στα­ση αυτή επι­δει­νώ­θη­κε από τους μυ­στι­κούς αστυ­νο­μι­κούς που στάλ­θη­καν για να προ­κα­λέ­σουν προ­βλή­μα­τα και δι­χα­σμό όπου μπο­ρού­σαν. «Συ­νή­θι­ζαν να ξε­κι­νούν καυ­γά­δες για τα πάντα, για πράγ­μα­τα τόσο απλά όσο το ποια τρα­γού­δια θα παί­ζα­με κατά τη διάρ­κεια των δια­δη­λώ­σε­ων. Καθώς οι αριθ­μοί μειώ­νο­νταν, έλε­γαν συ­νε­χώς ότι ητ­τη­θή­κα­με, ότι πρέ­πει να στα­μα­τή­σου­με», λέει η Ουσ­σάι­μα. «Κατά και­ρούς, όταν οι δρά­σεις ήταν μι­κρό­τε­ρες, προ­σπα­θού­σαν απλώς να αρ­πά­ξουν αν­θρώ­πους από το δρόμο».

«Επί­σης, πρέ­πει να κα­τα­λά­βε­τε ότι οι γυ­ναί­κες ήταν η με­γά­λη πλειο­ψη­φία του κι­νή­μα­τος εδώ», συ­νε­χί­ζει. «Ο λόγος ήταν ότι το 2016 είχε λη­φθεί μια συλ­λο­γι­κή από­φα­ση ότι κα­νέ­νας άν­δρας από τη Σουου­έι­ντα δεν θα δε­χό­ταν να υπη­ρε­τή­σει στον συ­ρια­κό στρα­τό, να σκο­τώ­σει τα αδέλ­φια του, τους αν­θρώ­πους του, τους συ­μπα­τριώ­τες του. Αν ο στρα­τός πο­λε­μού­σε το Ισ­ρα­ήλ, θα υπη­ρε­τού­σα­με ευ­χα­ρί­στως».

Πολ­λοί άν­δρες εγκα­τέ­λει­ψαν τη χώρα για να απο­φύ­γουν αυτή τη μοίρα, συχνά δω­ρο­δο­κώ­ντας τη Χεζ­μπολ­λάχ για να τους πε­ρά­σει από τα βουνά στο Λί­βα­νο, από όπου μπο­ρού­σαν να πάνε αλλού. Οι γυ­ναί­κες το βρί­σκουν αστείο ότι σε μια κα­τά­στα­ση όπου το κόμμα που είναι υπεύ­θυ­νο για την υπο­στή­ρι­ξη του Άσαντ με δο­λο­φο­νι­κή κα­τα­στο­λή θα κέρ­δι­ζε ταυ­τό­χρο­να από τα θύ­μα­τά του. Όσοι δεν είχαν την οι­κο­νο­μι­κή δυ­να­τό­τη­τα να φύ­γουν, συχνά πα­γι­δεύ­ο­νταν στις πό­λεις και τα χωριά της πε­ριο­χής τους, χωρίς να μπο­ρούν να τα­ξι­δέ­ψουν από φόβο μήπως τους αρ­πά­ξουν στα κυ­βερ­νη­τι­κά ση­μεία ελέγ­χου.

Συ­νε­πώς, οι γυ­ναί­κες έπαι­ξαν κα­θο­ρι­στι­κό ρόλο για τη συ­νέ­χι­ση των κι­νη­το­ποι­ή­σε­ων στους δρό­μους που ορ­γα­νώ­νο­νταν από την ομάδα ομπρέ­λα, το Κί­νη­μα για την Ελευ­θε­ρία και την Αλ­λα­γή. Οι υπο­στη­ρι­κτές του κα­θε­στώ­τος και οι υπη­ρε­σί­ες ασφα­λεί­ας ξε­κί­νη­σαν μια τρο­με­ρή εκ­στρα­τεία συ­κο­φα­ντί­ας και πα­ρε­νό­χλη­σης των ακτι­βι­στών στο δια­δί­κτυο, με στόχο κυ­ρί­ως τις γυ­ναί­κες. Ήλ­πι­ζαν ότι με την ανάρ­τη­ση μη κο­λα­κευ­τι­κών φω­το­γρα­φιών και την υπό­δει­ξη ότι συ­μπε­ρι­φέ­ρο­νταν ανάρ­μο­στα, οι σύ­ντρο­φοι ή τα μέλη της οι­κο­γέ­νειάς τους θα τις πει­θαρ­χού­σαν για να σιω­πή­σουν.

Η Σαφάα, η Ουσ­σάι­μα και η Ομάι­μα μι­λούν με οργή η μία πάνω στην άλλη σε αυτό το στά­διο, με­τα­φέ­ρο­ντας την αηδία τους. Πα­ρα­δέ­χο­νται όμως ότι είχε αντί­κτυ­πο. «Ακόμη και αν η οι­κο­γέ­νειά σου σε υπο­στή­ρι­ζε, ο κό­σμος ήξερε τι συ­νέ­βαι­νε στη Σε­ντ­νά­για και σε άλλες φυ­λα­κές, οπότε μόλις γι­νό­σουν στό­χος της ασφά­λειας... λοι­πόν, ήταν στα αλή­θεια τρο­μα­κτι­κό», λέει η Ομάι­μα.

Υπήρ­χαν δυ­σκο­λί­ες όσον αφορά τη συμ­με­το­χή των γυ­ναι­κών μέσα στο ίδιο το κί­νη­μα; «Σε καμία πε­ρί­πτω­ση, η κοι­νό­τη­τά μας εδώ δεν είναι σαν κά­ποια άλλα μέρη. Συμ­με­τεί­χα­με από την αρχή», λέει η Σαφάα. «Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, τα παι­διά μας εν­θάρ­ρυ­ναν να βγού­με, ήταν αρ­κε­τά ανοι­χτό­μυα­λοι».

Ωστό­σο, ήταν κυ­ρί­ως μια μικρή ομάδα αν­δρών από την εποχή του 2011 που είχε τον έλεγ­χο από την αρχή. Αλλά το κί­νη­μα έγινε στα­δια­κά πιο συλ­λο­γι­κό και πε­ριε­κτι­κό. «Δεν εί­χα­με ξε­χω­ρι­στές γυ­ναι­κεί­ες συ­να­ντή­σεις∙ μας εν­θάρ­ρυ­ναν να συμ­με­τέ­χου­με ισό­τι­μα στη λήψη απο­φά­σε­ων, ως εκ­πρό­σω­ποι, σε όλα», λέει η Ουσ­σάι­μα. «Κά­ποιες συ­να­ντή­σεις μα­ταιώ­νο­νταν εντε­λώς αν δεν υπήρ­χαν αρ­κε­τές γυ­ναί­κες πα­ρού­σες. Αλλά φυ­σι­κά, δεν ήταν όλα εύ­κο­λα – με­ρι­κές φορές υπήρ­χαν με­γά­λες αντι­πα­ρα­θέ­σεις. Η δη­μο­κρα­τία είναι ίσως δύ­σκο­λη σε αυτή τη χώρα. Συ­νή­θι­ζα όμως να λέω ότι ακόμη και αν δεν ανα­τρέ­ψα­με την κυ­βέρ­νη­ση, το κί­νη­μα μας δί­δα­ξε πολλά για την πο­λι­τι­κή και για το πώς είναι πραγ­μα­τι­κά ο κό­σμος».

Πώς γί­νε­ται να μην σφα­γιά­στη­καν απλώς από το κα­θε­στώς, όπως τόσοι άλλοι σε ολό­κλη­ρη τη χώρα; Οι ακτι­βί­στριες λένε ότι είχαν εκ­με­ταλ­λευ­τεί πλή­ρως μια αντί­φα­ση στην προ­πα­γάν­δα του κα­θε­στώ­τος, το οποίο ισχυ­ρι­ζό­ταν ότι υπε­ρα­σπί­ζε­ται τις μειο­νό­τη­τες απέ­να­ντι στον βίαιο εξ­τρε­μι­σμό (δη­λα­δή απέ­να­ντι στη σου­νι­τι­κή πλειο­ψη­φία). Αυτό έκανε πιο δύ­σκο­λο για τον στρα­τό να πνί­ξει τη Σουου­έι­ντα στο αίμα. Αυτός ο πε­ριο­ρι­σμός έδωσε στους αν­θρώ­πους εδώ πο­λύ­τι­μο χώρο για να ορ­γα­νω­θούν, αλλά αυτό δεν ήταν κα­θό­λου εύ­κο­λο. Ακτι­βι­στές εξα­κο­λου­θού­σαν να δο­λο­φο­νού­νται και να απα­γά­γο­νται – το κα­λει­δο­σκο­πι­κό φάσμα των δυ­νά­με­ων ασφα­λεί­ας στη Συρία συ­νέ­χι­σε να λει­τουρ­γεί υπό­γεια. Αλλά μέσω της θαρ­ρα­λέ­ας ανυ­πα­κο­ής τους, οι ακτι­βι­στές και οι ακτι­βί­στριες στη Σου­γου­έι­ντα κέρ­δι­σαν τε­λι­κά έναν βαθμό πο­λι­τι­κής ελευ­θε­ρί­ας ανή­κου­στο σε άλλες ελεγ­χό­με­νες από το κα­θε­στώς πε­ριο­χές.

«Δεν βρι­σκό­μα­σταν υπό τον άμεσο έλεγ­χο του κα­θε­στώ­τος εδώ και πε­ρί­που δέκα χρό­νια», επι­βε­βαιώ­νει η Σαφάα. «Γι’ αυτό, όταν ξε­κί­νη­σε το κί­νη­μα, [το κα­θε­στώς] το σκέ­φτη­κε πολύ προ­τού ασχο­λη­θεί μαζί μας στρα­τιω­τι­κά». Η κυ­βέρ­νη­ση είχε κάνει μια προ­σπά­θεια να επα­να­κάμ­ψει το 2018, αφού το ISIS κα­τέ­λα­βε ορι­σμέ­να ανα­το­λι­κά χωριά και πό­λεις και διέ­πρα­ξε σφα­γές σε ολό­κλη­ρη την πε­ριο­χή. «Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, το κα­θε­στώς έφερε το ISIS εδώ», λέει η Σαφάα. «Αλλά ο λαός εδώ ξε­ση­κώ­θη­κε και τους συ­ντρί­ψα­με, τους διώ­ξα­με εμείς οι ίδιοι από την πρώτη κιό­λας μέρα».

Αυτή τη ση­μα­σία της ανε­ξάρ­τη­της στρα­τιω­τι­κής ικα­νό­τη­τας της πόλης το­νί­ζουν πε­ρισ­σό­τε­ρο άλλοι στη Σουου­έι­ντα, ιδίως ο Αλάα, ηγε­τι­κό στέ­λε­χος μιας από τις με­γα­λύ­τε­ρες πο­λι­το­φυ­λα­κές της πόλης, της Λίουα αλ-Τζά­μπαλ, ή αλ­λιώς Ορει­νή Τα­ξιαρ­χία. Έρ­χε­ται μαζί μας στο δια­μέ­ρι­σμα και εξη­γεί τη σχε­τι­κή αυ­το­νο­μία της Σουου­έι­ντα ως απο­τέ­λε­σμα της πο­λε­μι­κής τους δύ­να­μης.

«Μόνο η δική μου πο­λι­το­φυ­λα­κή είχε 4-5.000 άτομα υπό τα όπλα, και υπήρ­χαν πολ­λοί άλλοι», λέει. «Τις πε­ρισ­σό­τε­ρες φορές δεν συ­γκρουό­μα­σταν άμεσα με το κα­θε­στώς. Αλλά αν επι­χει­ρού­σαν οτι­δή­πο­τε, για πα­ρά­δειγ­μα, αν άρ­πα­ζαν έναν από τους αν­θρώ­πους μας στη Δα­μα­σκό ή από μια δια­δή­λω­ση, εμείς αντε­πι­τε­θό­μα­σταν. Απα­γά­γα­με τους στρα­τιώ­τες τους και τους ανταλ­λάσ­σα­με ή απει­λού­σα­με τον διοι­κη­τή τους στην πε­ριο­χή. Τα πράγ­μα­τα λύ­νο­νταν τις πε­ρισ­σό­τε­ρες φορές με αυτόν τον τρόπο».

Περ­πα­τώ­ντας και οδη­γώ­ντας γύρω από τη Σουου­έι­ντα, είναι προ­φα­νές ότι η πόλη και οι γύρω πε­ριο­χές δεν έχουν υπο­στεί την ίδια ολέ­θρια κα­τα­στρο­φή που πα­ρα­τη­ρεί­ται σε άλλα μέρη της Συ­ρί­ας. Δεν υπάρ­χουν κτί­ρια κα­τε­στραμ­μέ­να από πυ­ραύ­λους ή βόμ­βες, ούτε σπί­τια γε­μά­τα σφαί­ρες. Υπάρ­χουν επί­σης πιο όμορ­φα κτί­ρια και κα­τα­στή­μα­τα, πε­ρισ­σό­τε­ρα με­γά­λα κα­τα­σκευα­στι­κά έργα σε εξέ­λι­ξη και λι­γό­τε­ρα ορατά ση­μά­δια φτώ­χειας.

«Σχε­δόν κάθε οι­κο­γέ­νεια στη Σουου­έι­ντα έχει κά­ποιους αν­θρώ­πους έξω από τη χώρα, που στέλ­νουν χρή­μα­τα πίσω», εξη­γεί αρ­γό­τε­ρα ο Ρά­’φατ, ο οδη­γός μου. «Επί­σης, υπάρ­χει με­γα­λύ­τε­ρο πο­σο­στό αν­θρώ­πων που έχουν σπου­δά­σει στο πα­νε­πι­στή­μιο, σε υψη­λό­τε­ρα αμει­βό­με­νες θέ­σεις ερ­γα­σί­ας». Ο Αλάα κάνει μια πα­ρό­μοια επι­σή­μαν­ση, λέ­γο­ντας ότι το με­γα­λύ­τε­ρο μέρος της πο­λι­το­φυ­λα­κής απο­τε­λεί­ται από μορ­φω­μέ­νους αν­θρώ­πους. Είναι αδύ­να­το να επι­βε­βαιω­θούν πολ­λές λε­πτο­μέ­ρειες, καθώς υπάρ­χουν ελά­χι­στα στοι­χεία για τον πλη­θυ­σμό της Συ­ρί­ας (αν και οι με­τα­βα­τι­κές αρχές σχε­διά­ζουν σύ­ντο­μα απο­γρα­φή). Αλλά αυτή η σχε­τι­κά κα­θα­ρή και βιώ­σι­μη πόλη των 500.000 κα­τοί­κων είναι μια γεύση του τι θα μπο­ρού­σε να είναι η Συρία αν η οι­κο­γέ­νεια Άσαντ δεν είχε προ­σκολ­λη­θεί στην εξου­σία με τόσο μα­νια­κό πεί­σμα.

Ο Αλάα είναι ήσυχα αι­σιό­δο­ξος για το μέλ­λον. Αυτή την εβδο­μά­δα, η πο­λι­το­φυ­λα­κή του ανα­κοί­νω­σε την πρό­θε­σή της να συγ­χω­νευ­θεί με την άλλη κύρια το­πι­κή πο­λι­το­φυ­λα­κή, τους Άν­δρες της Αξιο­πρέ­πειας (η πλα­τεία Αξιο­πρέ­πειας είναι η το­πο­θε­σία των πολ­λών δια­δη­λώ­σε­ων που πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν στην πρω­τεύ­ου­σα της Σουου­έι­ντα). Σε κοινή συ­νέ­ντευ­ξη Τύπου, και οι δύο δή­λω­σαν την προ­θυ­μία τους να εντα­χθούν σε έναν μελ­λο­ντι­κό συ­ρια­κό στρα­τό. «Θα δια­πραγ­μα­τευ­τού­με με την [Χα­γιάτ Τα­χρίρ ασ-Σαμ (HTS)] ως ισό­τι­μοι», επι­μέ­νει ο Αλάα. Η ενιαία διοί­κη­σή τους έχει πλέον υπό τον έλεγ­χό της 10-12.000 μα­χη­τές.

Η ανα­κοί­νω­σή τους εγκρί­θη­κε από τον πιο επι­φα­νή σεΐχη της πε­ριο­χής, ο οποί­ος έχει από καιρό το­πο­θε­τη­θεί υπέρ του κι­νή­μα­τος. («Αν και είχε πάντα τις δικές του επι­διώ­ξεις που δεν ται­ριά­ζουν ακρι­βώς με τις δικές μας», προει­δο­ποιεί μία από τις γυ­ναί­κες). Ση­μα­ντι­κό είναι ότι τό­νι­σε ότι η Σουου­έι­ντα πρέ­πει να έχει ρόλο στη δια­μόρ­φω­ση της νέας Συ­ρί­ας και όχι απλώς να πλη­ρο­φο­ρη­θεί το απο­τέ­λε­σμα.

Οι άν­θρω­ποι εδώ πα­ρα­μέ­νουν σθε­να­ρά προ­ση­λω­μέ­νοι στην ανε­ξαρ­τη­σία τους, την οποία θε­ω­ρούν ως τη μόνη εγ­γύ­η­ση της ελευ­θε­ρί­ας και των δι­καιω­μά­των τους υπό το νέο κα­θε­στώς. Ο Αλάα εξη­γεί ότι η HTS έστει­λε 35 αυ­το­κί­νη­τα γε­μά­τα με στρα­τιώ­τες την πα­ρα­μο­νή της Πρω­το­χρο­νιάς, ελ­πί­ζο­ντας να κα­τα­λά­βει την πε­ριο­χή αιφ­νι­διά­ζο­ντας τους ντό­πιους μα­χη­τές. «Τους γυ­ρί­σα­με στον αυ­το­κι­νη­τό­δρο­μο και τους εί­πα­με ότι αν μπουν μέσα, θα σφα­για­στούν. Και αυτό ήταν όλο». Ως εκ τού­του, η Σουου­έι­ντα είναι η μόνη επαρ­χία στη Συρία χωρίς ένο­πλη πα­ρου­σία της HTS. Υπάρ­χει, ωστό­σο, ένας απε­σταλ­μέ­νος της HTS, ο Μου­στα­φά αλ-Μπάκ­κουρ, ο οποί­ος στην πράξη λει­τουρ­γεί ως κυ­βερ­νή­της της πε­ριο­χής, κάτι που δεν φαί­νε­ται να ενο­χλεί κα­νέ­ναν.

Υπάρ­χει μια τάση, η οποία εκ­προ­σω­πεί­ται από το κόμμα Λίουα (που δεν συν­δέ­ε­ται με την πο­λι­το­φυ­λα­κή), το οποίο τάσ­σε­ται υπέρ της από­σχι­σης της Σουου­έι­ντα από τη Συρία. Έχουν μια άτυπη συμ­μα­χία με τη δεξιά πτέ­ρυ­γα των Συ­ρια­κών Δη­μο­κρα­τι­κών Δυ­νά­με­ων, των κουρ­δι­κών δυ­νά­με­ων που ελέγ­χουν τη βο­ρειο­α­να­το­λι­κή Συρία, και είναι επί­σης ανοι­χτοί στη συ­νερ­γα­σία με τη Δύση και το Ισ­ρα­ήλ για την επί­τευ­ξη αυτού του στό­χου. Αλλά μου είπαν ότι οι πε­ρισ­σό­τε­ροι άν­θρω­ποι στη Σουου­έι­ντα απορ­ρί­πτουν αυτή την προ­σέγ­γι­ση και ότι το κί­νη­μα ψή­φι­σε να μην επι­τρα­πούν τα συν­θή­μα­τά τους στην πλα­τεία. «Εί­μα­στε Σύ­ριοι, δεν θέ­λου­με να χω­ρι­στού­με», λέει η Σαφάα. Οι άλλοι συμ­φω­νούν.

Υπάρ­χει κά­ποια δια­φω­νία σχε­τι­κά με το πώς θα προ­χω­ρή­σει η με­τά­βα­ση. Ο Αλάα εκ­φρά­ζει κά­ποια επί­μο­νη πι­κρία για όσους υπη­ρέ­τη­σαν στο παλιό κα­θε­στώς: «Ει­λι­κρι­νά, αι­σθά­νο­μαι ότι δεν μπο­ρού­με απλώς να προ­χω­ρή­σου­με – πρέ­πει να ξέ­ρουν ότι ξέ­ρου­με ποιοι είναι, να νιώ­σουν την ντρο­πή». Η Σαφάα δια­φω­νεί: «Χρεια­ζό­μα­στε δι­καιο­σύ­νη, αλλά πρέ­πει να είναι επα­νορ­θω­τι­κή δι­καιο­σύ­νη. Πρέ­πει να ξα­να­χτί­σου­με την αί­σθη­ση της κοι­νό­τη­τας, να συγ­χω­ρή­σου­με ο ένας τον άλλον για τα εγκλή­μα­τα του πα­ρελ­θό­ντος». Ο Ρά­’φατ συμ­φω­νεί: «Θα πρέ­πει να λο­γο­δο­τή­σουν οι ανώ­τε­ροι αξιω­μα­τού­χοι, αλλά οι πε­ρισ­σό­τε­ροι από αυ­τούς έχουν εγκα­τα­λεί­ψει τη χώρα. Ο μέσος στρα­τιώ­της δεν είχε άλλη επι­λο­γή: στρα­το­λο­γή­θη­κε, είχε ένα όπλο στο κε­φά­λι του. Πρέ­πει να ξε­κι­νή­σου­με με μια λευκή σε­λί­δα».

Οι γυ­ναί­κες μι­λούν για την HTS με ένα συ­νη­θι­σμέ­νο μείγ­μα ελ­πί­δας και τρό­μου. «Τα πράγ­μα­τα είναι αρ­κε­τά λο­γι­κά μέχρι στιγ­μής – ο Τζο­λά­νι ενερ­γεί προ­σε­κτι­κά. Οι υπουρ­γοί του έχουν πει και έχουν κάνει λάθος πράγ­μα­τα, αλλά όταν υπάρ­ξει λαϊκή ανα­τα­ρα­χή, τότε ο Τζο­λά­νι τα παίρ­νει πίσω», λέει η Ου­σάϊ­μα. (Ο Αμπού Μο­χάμ­μαντ αλ-Τζο­λά­νι είναι το ψευ­δώ­νυ­μο του ηγέτη του HTS Αχ­μέντ αλ-Σα­ράα, ο οποί­ος έχει γίνει ο ντε φάκτο ηγέ­της της χώρας).

Η Σαφάα πα­ρου­σιά­ζει μια ελα­φρώς δια­φο­ρε­τι­κή προ­ο­πτι­κή. «Ζή­σα­με πολλά χρό­νια κάτω από αυτό το τρο­μα­κτι­κό κα­θε­στώς, με τόσο πολύ φόβο και αγω­νία. Δεν εξα­φα­νί­στη­καν όλα από τη μια μέρα στην άλλη», λέει. «Δεν ξέ­ρου­με καν πραγ­μα­τι­κά πώς θα μοιά­ζει η ελευ­θε­ρία. Επί­σης, σε αυτή την πε­ριο­χή, οι πε­ρισ­σό­τε­ροι από εμάς είναι Δρού­ζοι ... Ανη­συ­χού­με πολύ ότι η νέα κυ­βέρ­νη­ση θα υιο­θε­τή­σει μια αυ­στη­ρή ερ­μη­νεία του Ισλάμ∙ οι ιδέες τους είναι πολύ συ­ντη­ρη­τι­κές».

Ο Αλάα είναι ακόμη πιο επι­φυ­λα­κτι­κός: «Ο άν­θρω­πος ήταν Αλ Κάι­ντα, και πο­λι­τι­κά, εξα­κο­λου­θεί να είναι Αλ Κάι­ντα. Οι ιδέες του δεν ται­ριά­ζουν με τους αν­θρώ­πους εδώ∙ θέ­λου­με ένα προ­ο­δευ­τι­κό, κο­σμι­κό κρά­τος». Αυτοί οι φόβοι δεν είναι κα­θό­λου αβά­σι­μοι. Εκεί όπου η HTS και οι προ­κά­το­χοί της κυ­βέρ­νη­σαν τη βό­ρεια πόλη Ίντλιμπ, οι χρι­στια­νοί και οι δρού­ζοι χω­ρι­κοί υπέ­στη­σαν σο­βα­ρή θρη­σκευ­τι­κή βία και τους έκλε­ψαν τα εδάφη και τα σπί­τια τους. Οι γυ­ναί­κες υπο­χρε­ώ­θη­καν να φο­ρούν χι­τζάμπ και οι συ­ντη­ρη­τι­κοί κοι­νω­νι­κοί κα­νό­νες εφαρ­μό­στη­καν με αυ­στη­ρό­τη­τα. Ενώ ο Τζο­λά­νι έκανε πρό­σφα­τα μια προ­σπά­θεια να αναι­ρέ­σει κά­ποιες από τις χει­ρό­τε­ρες υπερ­βο­λές, έστω και για να κα­τευ­νά­σει την εγ­χώ­ρια και διε­θνή κοινή γνώμη, τα ζη­τή­μα­τα πα­ρα­μέ­νουν και τα εγκλή­μα­τα αυτά δεν έχουν ξε­χα­στεί.

Ωστό­σο, για άλλη μια φορά, όλοι επι­μέ­νουν να κά­νουν διά­κρι­ση με­τα­ξύ της HTS, με την αυ­στη­ρή ερ­μη­νεία του νόμου της Σαρία, και της μου­σουλ­μα­νι­κής κοι­νό­τη­τας στο σύ­νο­λό της. «Η Σουου­έι­ντα έχει δε­χτεί τό­σους πολ­λούς πρό­σφυ­γες από πε­ριο­χές της χώρας στις οποί­ες επι­τέ­θη­κε το κα­θε­στώς. Τους υπο­δε­χτή­κα­με με χαρά∙ δεν έχου­με κα­νέ­να πρό­βλη­μα με κα­νέ­ναν που ζει εδώ», λέει η Σαφάα. «Αλλά [οι HTS] ήταν πα­γι­δευ­μέ­νοι στο Ίντλιμπ για τόσο πολύ καιρό, που δεν ξέ­ρουν πώς είναι η Συρία, πώς είναι η Δα­μα­σκός, η Σουου­έι­ντα, η Ταρ­τούς».

Η Ουσ­σάι­μα πα­ρεμ­βαί­νει: «Δεν υπάρ­χει καμία πε­ρί­πτω­ση να μπο­ρέ­σει [η HTS] να διοι­κή­σει ολό­κλη­ρη τη Συρία όπως το Ίντλιμπ. Αν προ­σπα­θή­σουν, θα ξε­ση­κω­θού­με ξανά. Νι­κή­σα­με το παλιό κα­θε­στώς, έχου­με τις δικές μας πο­λι­το­φυ­λα­κές, τώρα μπο­ρού­με να κά­νου­με τα πάντα».

*Με­τά­φρα­ση: elaliberta.gr

Το πρω­τό­τυ­πο κεί­με­νο στα αγ­γλι­κά: https://​redflag.​org.​au/​article/​we-​can-​do-​anything-​now-​how-​activists-​in-​t...