Απεργία διαρκείας στον κολοσσό John Deere: Το εργατικό κίνημα στέλνει τα μεγάλα τάγματα στη μάχη

 Οι 10.100 απεργοί του Deere απαρτίζουν το 60% των εργαζόμενων που βρίσκονται σε απεργία αυτή τη στιγμή στην Αμερική. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη απεργία στις ΗΠΑ μετά την απεργία των δασκάλων στο Σικάγο το 2019, καθώς και για τη μεγαλύτερη στον ιδιωτικό τομέα μετά την μεγάλη απεργία στην General Motors το φθινόπωρο του ίδιου έτους. Είναι σημαντικό, λοιπόν, να παρακολουθήσουμε προσεκτικά την απεργία αυτή. Σκοπός αυτού του άρθρου είναι να εξηγήσει τις συνθήκες μέσα στις οποίες οργανώθηκε η απεργία και τα βασικά χαρακτηριστικά της.

Η πρασινοκίτρινη εταιρεία θησαυρίζει

Τα τελευταία έτη υπήρξαν κερδοφόρα για τα αφεντικά της John Deere [ΣτΜ: γνωστή ως «πρασινοκίτρινη», green and yellow, από τα χρώματα του σήματος της εταιρίας]. Η επιχείρηση κέρδισε 4,7 δισεκατομμύρια δολάρια στα πρώτα τρία τέταρτα του 2021. Πριν την απεργία, η πρόβλεψη των αναλυτών ήταν ότι η John Deere θα είχε συνολικά κέρδη 5,9 δισ. δολάρια φέτος, δηλαδή μια αύξηση κατά 69% σε σύγκριση με πέρσι. Οι αποδοχές του CEO της εταιρείας, John C. May, αυξήθηκαν κατά 160%. Οι μέτοχοι συμμετείχαν στο φαγοπότι, λαμβάνοντας 761 εκατομμύρια δολάρια σε μερίσματα. Οι κραυγές της διοίκησης για ένδεια κατά την διάρκεια της απεργίας, δεν θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη.

Το 1997 είναι η χρονιά από την οποία οφείλουμε να αρχίσουμε να εξετάζουμε τις σχέσεις μεταξύ εργαζομένων και εργοδοσίας στην εταιρεία. Οι εργαζόμενοι που προσλήφθηκαν μετά το 1997 παίρνουν χαμηλότερες συντάξεις, οι οικονομικές παροχές στο συνταξιοδοτικό τους πρόγραμμα είναι λιγότερες και καταλήγουν, λόγω της φτωχότερης ασφαλιστικής κάλυψης, να πληρώνουν πιο συχνά από την τσέπη τους την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Αυτό το σύστημα εργαζομένων 2 ταχυτήτων [Στμ. με 2 διαφορετικές συμβάσεις] έχει προκαλέσει μεγάλη αγανάκτηση στους εργαζόμενους. Η εργοδοσία έριξε λάδι στη φωτιά κατά τη διάρκεια του τελευταίου γύρου διαπραγματεύσεων με το να προτείνει τη δημιουργία και μιας τρίτης ταχύτητας εργαζομένων, καταργώντας τις παραδοσιακές συνταξιοδοτικές παροχές για όλους τους εργάτες που θα προσληφθούν από το Νοέμβριο του 2021 και μετά. Οι μελλοντικοί νεοπροσληφθέντες δεν θα λαμβάνουν συνταξιοδοτικές παροχές πληρωμένες από την εταιρεία μέσω εργοδοτικών εισφορών, αλλά θα τους προσφέρεται μόνο ένα συνταξιοδοτικό πλάνο, το 401(k), σύμφωνα με το οποίο οι εισφορές για τη σύνταξη θα πρέπει να καταβάλλονται σε μεγάλο βαθμό από τους εργαζόμενους και όχι από την επιχείρηση. Η πρόταση αυτή ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για πολλούς εργαζόμενους και είναι η βασική αιτία για την τρέχουσα απεργία. Οι εργάτες ελπίζανε ότι η νέα σύμβαση θα καταργούσε τις δύο διαφορετικές ταχύτητες, όχι ότι θα δημιουργούσε και τρίτη.

Το αίσθημα της διχόνοιας και της πίεσης στο χώρο δουλειάς έχει χειροτερεύσει από το γελοία επονομαζόμενο Σχέδιο Συνεχούς Βελτίωσης Μισθού (Continuous Improvement Pay Plan). Αυτό το σχέδιο δίνει στους εργαζόμενους ένα χαμηλό βασικό μισθό, ενώ το υπόλοιπο της πληρωμής τους εξαρτάται από ένα περίπλοκο πακέτο δεικτών παραγωγικότητας. Κάθε ομάδα εργασίας ελέγχεται ανά 26 εβδομάδες για το αν η απόδοσή της φτάνει το όριο του 2% αύξησης της παραγωγικότητας που απαιτείται για να διατηρήσουν τα επίπεδα των μισθών τους. Και σα να μην έφτανε αυτό, όταν η εργοδοσία ορίζει μια νέα εργασιακή διαδικασία, ως αλλαγή μεθόδου ή σχεδίου, οι αυξήσεις της παραγωγικότητας δεν υπολογίζονται για την αύξηση των μισθών.

Η εργοδοσία έχει προτείνει τη σταδιακή μισθολογική αύξηση κατά 11 ως 12% μέσα σε χρονικό διάστημα που θα ξεπερνάει τα 6 χρόνια. Η αύξηση αυτή είναι χαμηλότερη από τον σημερινό ρυθμό αύξησης του πληθωρισμού. Στην πραγματικότητα, οι εργαζόμενοι, αποδεχόμενοι αυτή την πρόταση θα έχουν μείωση των πραγματικών μισθών τους.

Η κατάσταση στη John Deere βρίσκεται σε αναβρασμό εδώ και αρκετό καιρό. Δύο εξωγενείς παράγοντες συμπληρώνουν την εικόνα. Ο πρώτος είναι η οικονομία. Η ανεργία έχει μειωθεί από το 14,8%, το ανώτατο σημείο στη διάρκεια της πανδημίας, σε 4,8% τους τελευταίους μήνες. Μέσα στον Αύγουστο 4,3 εκατομμύρια εργαζόμενοι παραιτήθηκαν οικειοθελώς από τη δουλειά τους. Τα νούμερα αυτά δείχνουν ότι ο φόβος της αναστολής εργασίας ή της απόλυσης έχει, ως ένα βαθμό, μειωθεί. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα εργαζόμενους οι οποίοι δε φοβούνται τόσο την εργοδοσία και είναι πιο πρόθυμοι να απεργήσουν.

Η βιομηχανία παραγωγής αγροτικού εξοπλισμού έχει ωφεληθεί από την πρόσφατη αύξηση στις τιμές των αγροτικών προϊόντων. Οι αγρότες είχαν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν νέα αγροτικά εργαλεία. Υπάρχει μια σαφής ζήτηση για ανταλλακτικά. Όλα αυτά ενισχύουν τη θέση του σωματείου.

Ο δεύτερος εξωγενής παράγοντας είναι η κρίση στο εσωτερικό του Συνδικάτου Εργαζομένων στην κατασκευή και τον χειρισμό μηχανημάτων, αεροδιαστημικών, αγροτικών και αυτοκινήτων [πιο γνωστό ως United Auto Workers, UAW, το οποίο εκπροσωπεί εργαζόμενους σε ΗΠΑ και Καναδά]. Ένα επεκτεινόμενο σκάνδαλο διαφθοράς έχει οδηγήσει στην καταδίκη 15 ηγετών του Συνδικάτου. Οι πρώην πρόεδροι, Ντένις Γουίλιαμς και Γκάρι Τζόουνς, έχουν φυλακιστεί. Η αξιοπιστία της συνδικαλιστικής ηγεσίας έχει χαθεί σε μεγάλο βαθμό. Οι προτάσεις της για επικύρωση των συμβάσεων δε γίνονται απαραίτητα δεκτές. Για παράδειγμα οι εργάτες στα φορτηγά Volvo στη Βιρτζίνια απέρριψαν πρόσφατα τις προτεινόμενες συμβάσεις, τρεις φορές συνεχόμενα.

Κατεβαίνουμε σε απεργία!

Αυτές λοιπόν, είναι οι συνθήκες μέσα στις οποίες οργανώθηκε αυτή η απεργία. Στις 10 Οκτώβρη, τα μέλη του UAW καταψήφισαν την επικύρωση μιας προκαταρκτικής συμφωνίας σε ποσοστό 90%. Αυτό έθεσε τα γρανάζια σε κίνηση. Την Πέμπτη 14 Οκτώβρη, 10.100 εργαζόμενοι στην εταιρεία John Deere ξεκίνησαν απεργία. Εργάτες απεργούν σε 5 εργοστάσια στην Άιοβα, σε 2 πόλεις στο Ιλινόις και σε μικρές αποθήκες στο Κολοράντο και την Τζόρτζια.  

Πιστή στην αγάπη της για ηλίθια ονόματα, η εργοδοσία της John Deere έχει ετοιμάσει ένα απεργοσπαστικό Σχέδιο Συνεχιζόμενης Εξυπηρέτησης Πελατών (Customer Service Continuation Plan). Ο στόχος του είναι η συνέχιση της παραγωγής με υπαλλήλους εκτός σωματείου. Οι πρώτες αναφορές δείχνουν ότι πρόκειται περισσότερο για μια επικοινωνιακή μπλόφα από μεριάς της εταιρείας παρά για μια σοβαρή προσπάθεια να λειτουργήσουν τα εργοστάσια. Υπάρχουν μαζικές και μαχητικές απεργιακές φρουρές έξω από όλα τα εργοστάσια. Η στήριξη της απεργίας από τις τοπικές κοινότητες είναι ισχυρή. Υπάρχει μεγάλη κάλυψη από τα ΜΜΕ. Το ηθικό δείχνει υψηλό. Αυτά τα γεγονότα είναι το υπόβαθρο της επανέναρξης των συζητήσεων μεταξύ σωματείου και διοίκησης τη Δευτέρα 18 Οκτωβρίου.

Η απεργία αυτή θα επηρεάσει τις εξελίξεις σε αρκετά πεδία. Θα συμπέσει και θα αλληλεπιδράσει με την ήδη εξελισσόμενη κρίση προσφοράς [με την δραματική επιβράδυνση στις εφοδιαστικές αλυσίδες]. Πιο συγκεκριμένα, βρισκόμαστε στην εποχή του θερισμού και της συγκομιδής οπότε έχει κορυφωθεί η ζήτηση για ανταλλακτικά. Έχουν ήδη υπάρξει επαναλαμβανόμενες διακοπές λειτουργίας σε μικρότερες εταιρείες που προμηθεύουν την John Deere.

Το σκάνδαλο διαφθοράς στο εσωτερικό του UAW οδήγησε σε ένα Διάταγμα Συναίνεσης με το οποίο καλούνται τα μέλη του UAW σε δημοψήφισμα για να αποφασίσουν αν ο πρόεδρος και τα υπόλοιπα 11 μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής θα εκλέγονται από τη βάση ή από τους αντιπροσώπους του συνεδρίου. Η περίοδος της ψηφοφορίας έχει μόλις αρχίσει. Τα ψηφοδέλτια ταχυδρομήθηκαν στα μέλη στις 19 Οκτώβρη και η ημερομηνία λήξης του δημοψηφίσματος είναι η 29 Νοέμβρη. Η συνέλευση βάσης Unite All Workers for Democracy (Εργάτες Ενωθείτε Όλοι για Δημοκρατία) οργανώνει μια εντατική εκστρατεία υπέρ της εκλογής των αξιωματούχων του συνδικάτου απευθείας από τη βάση. Μια τόσο μεγάλου βεληνεκούς απεργία από μέλη του Συνδικάτου, όπως είναι αυτή στη John Deere, είναι σίγουρο ότι θα έχει αντίκτυπο και στο δημοψήφισμα.

Οι σημερινοί εργάτες παλεύουν για τους εργάτες του αύριο

Καταλήγοντας, υπάρχει ένα σημαντικό σημείο που πρέπει να τονίσουμε για τη συγκεκριμένη απεργία. Οι εργαζόμενοι δεν παλεύουν μόνο για τους εαυτούς τους. Δεν προσπαθούν μονάχα να δώσουν ένα τέλος στη χαμηλότερη ιατροφαρμακευτική κάλυψη και συνταξιοδοτική ασφάλιση για τους εργαζόμενους που προσλήφθηκαν μετά το 1997. Αγωνίζονται για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων αυτών που δεν έχουν προσληφθεί ακόμη, των δικαιωμάτων των μελλοντικών γενιών. Οι εργάτες στη John Deere παλεύουν για ανθρώπους που δεν τους ξέρουν καν. Αυτοί οι εργάτες βιώνουν την αναταραχή μιας απεργίας και την απώλεια των εισοδημάτων τους στη διάρκειά της, για το καλό άλλων εργαζομένων. Αυτό επιβεβαιώνει την πεποίθησή μας ότι το εργατικό κίνημα είναι ο κληρονόμος όλων των καλύτερων χαρακτηριστικών της ανθρώπινης ύπαρξης.