ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ Ή ΚΕΙΟΝ ΝΟΜΙΜΟΝ;

Το πρό­σθε­το στοι­χείο είναι ότι θα χρη­σι­μο­ποι­ή­σουν ως γε­νι­κό ισο­δύ­να­μο- κατά δή­λω­ση Κα­τρού­γκα­λου- την συ­νο­λι­κή ανα­μόρ­φω­ση για το ασφα­λι­στι­κό.

Το θά­ψι­μο των συ­ντά­ξε­ων και η εξοι­κο­νό­μη­ση των σχε­τι­κών πόρων που προ­βλέ­πει το μνη­μό­νιο , θα προ­κύ­ψουν δη­λα­δή μέσα από την δο­μι­κή αλ­λα­γή του συ­στή­μα­τος και όχι μόνο από επί μέ­ρους αντια­σφα­λι­στι­κές ρυθ­μί­σεις.Πι­στεύ­ουν ότι έτσι θα συ­γκα­λυ­φθεί ο κα­τά­φω­ρα αντι­λαϊ­κός χα­ρα­κτή­ρας των πα­ρεμ­βά­σε­ών τους,όμως το απο­τέ­λε­σμα μπο­ρεί να είναι χει­ρό­τε­ρο και από τις συ­γκε­κριμ­μέ­νες δια­τά­ξεις του μνη­μο­νί­ου.

Η επι­τρο­πή σοφών φιά­χτη­κε και χρη­σι­μο­ποιεί­ται για να δοθεί επι­στη­μο­νι­κό επί­χρι­σμα στις τε­κτο­νι­κές αλ­λα­γές που ετοι­μά­ζο­νται. Σκό­ντα­ψε όμως από την αρχή με την κοι­νο­ποί­η­ση ενός κυ­νι­κά αντια­σφα­λι­στι­κού πο­ρί­σμα­τος ανα­ζη­τώ­ντας μη­χα­νι­στι­κά υπο­δείγ­μα­τα από άλλες χώρες.

Η ιδε­ο­λο­γι­κή προ­ε­τοι­μα­σία για την ανά­γκη δυ­σμε­νών αλ­λα­γών εντεί­νε­ται. Στη λο­γι­κή αυτή δη­μο­σιεύ­μα­τα όπως αυτό του κυ­ρια­κά­τι­κου Βή­μα­τος εξυ­πη­ρε­τούν τον στόχο να δη­μιουρ­γη­θεί μια ει­κό­να αδιε­ξό­δου, φου­σκώ­νο­ντας τα ποσά που δίνει το κρά­τος για τα συ­ντα­ξιο­δο­τι­κά τα­μεία.Στο σχε­τι­κό άρθρο πα­ρου­σιά­στη­κε αυ­θαί­ρε­τα ότι από το 2000 και μετά χο­ρη­γή­θη­κε στα ασφα­λι­στι­κά τα­μεία ένα ποσό πάνω από 200 δις συ­νυ­πο­λο­γί­ζο­ντας μέρος από τις κρα­τι­κές δα­πά­νες που αφο­ρούν την υγεία ή την αντι­με­τώ­πι­ση της ανερ­γί­ας ή τις δα­πά­νες του κρά­τους ως ερ­γο­δό­τη. Το επι­μύ­θιο είναι πάλι το ίδιο : φταί­νε οι δη­μό­σιοι υπάλ­λη­λοι ,οι ερ­γα­ζό­με­νοι στις ΔΕΚΟ , οι δι­καιού­χοι του ΕΚΑΣ κ.α. Η προ­σπά­θεια να δη­μιουρ­γή­σουν έναν νέο κοι­νω­νι­κό αυ­το­μα­τι­σμό ανά­με­σα στους ερ­γα­ζό­με­νους πι­στεύ­ουν ότι θα είναι το όχημα για να πε­ρά­σουν τα αντια­σφα­λι­στι­κά τους μέτρα. Το «νέο» χρη­σι­μο­ποιεί τις πιο πα­λιές με­θό­δους.Η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα όμως απο­δεί­χνει ότι χτυ­πιού­νται όλες οι συ­ντά­ξεις μι­κρές και με­γά­λες.

Πα­ράλ­λη­λα εκ­θειά­ζε­ται κατά κόρον η ανε­πι­τυ­χής πα­ρέμ­βα­ση Γιαν­νί­τση το 2001,απο­σιω­πώ­ντας ότι ο κε­ντρι­κός άξο­νας του νο­μο­σχε­δί­ου του ήταν η υπο­νό­μευ­ση των κα­τώ­τε­ρων συ­ντά­ξε­ων απο­συν­δέ­ο­ντας το προ­νοια­κό μέρος της από το ορ­γα­νι­κό ,κάτι που δυ­στυ­χώς έγινε πρό­σφα­τα από την κυ­βέρ­νη­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ κατ εφαρ­μο­γήν ψη­φι­σμέ­νης μνη­μο­νια­κής νο­μο­θε­σί­ας .  

ΟΙ ΣΤΡΑ­ΤΗ­ΓΙ­ΚΕΣ ΕΠΙ­ΛΟ­ΓΕΣ ΤΟΥ ΝΕ­Ο­ΦΙ­ΛΕ­ΛΕΥ­ΘΕ­ΡΙ­ΣΜΟΥ  

Για να μην χα­νό­μα­στε,όμως, στις λε­πτο­μέ­ρεις των μέ­τρων –εξαι­ρε­τι­κά ση­μα­ντι­κές για τον κάθε ασφα­λι­σμέ­νο- πρέ­πει να δούμε το δάσος του νέου αντια­σφα­λι­στι­κού εγ­χει­ρή­μα­τος.

Η αστι­κή τάξη και το κα­πι­τα­λι­στι­κό σύ­στη­μα θέ­λουν να απαλ­λα­γούν από υπο­χρε­ώ­σεις ,που ανα­γκά­στη­καν να εγ­χω­ρή­σουν στην ερ­γα­τι­κή τάξη μέσα από τους αγώ­νες της στην με­τα­πο­λε­μι­κή πε­ρί­ο­δο πε­ρί­ο­δο σε μια φάση με­γά­λης ανά­πτυ­ξης και κερ­δο­φο­ρί­ας του κα­πι­τα­λι­σμού που επέ­τρε­πε κοι­νω­νι­κές συ­ναι­νέ­σεις για να δια­σφα­λι­στεί η κοι­νω­νι­κή ει­ρή­νη.

Ο νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμός παρά τις προ­σω­ρι­νές νίκες του οδή­γη­σε σε πα­ρό­ξυν­ση των κα­πι­τα­λι­στι­κών κρί­σε­ων με απο­κο­ρύ­φω­μα την κρίση του 2008. Η απά­ντη­ση που επι­λέ­χθη­κε ήταν : ακόμη πιο ακραί­ος νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμός που ση­μαί­νει ακόμη με­γα­λύ­τε­ρο χτύ­πη­μα της ερ­γα­σί­ας ,απαλ­λο­τρί­ω­ση του συσ­σω­ρευ­μέ­νου δη­μό­σιου και μι­κρο­με­σαί­ου πλού­του, την πλήρη υπο­νό­μευ­ση του κοι­νω­νι­κού κρά­τους και την έντα­ξη στην εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­ση το­μέ­ων κοι­νω­νι­κής πο­λι­τι­κής.

Τα μνη­μό­νια στη χώρα μας απο­τέ­λε­σαν το ερ­γα­λείο και την ευ­και­ρία για την θε­α­μα­τι­κή επι­τά­χυν­ση αυτών των αρ­νη­τι­κών ανα­διαρ­θρώ­σε­ων.

Το ασφα­λι­στι­κό σύ­στη­μα είναι ένα κε­ντρι­κό ζή­τη­μα για τις ανά­γκες του κα­πι­τα­λι­στι­κού συ­στή­μα­τος ,για έναν πρό­σθε­το λόγο .Διότι παρά τις προ­σπά­θειες των νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων κυ­βερ­νή­σε­ων από το 1990 έως το 2009 δεν πέ­τυ­χαν αυτές τις αλ­λα­γές που θα ήθε­λαν λόγω της στά­σης της αρι­στε­ράς αλλά και της δρά­σης του συν­δι­κα­λι­στι­κού κι­νή­μα­τος που παρά την εξάρ­τη­σή της ηγε­σί­ας του από τις κυ­βερ­νή­σεις , δεν ανέ­χτη­κε και αντι­πά­λε­ψε τις αντια­σφα­λι­στι­κές ρυθ­μί­σεις.

Τα μνη­μό­νια ήταν η χρυσή ευ­και­ρία για το κε­φά­λαιο να πάρει την ιστο­ρι­κή ρε­βάνς από την ερ­γα­τι­κή τάξη και τα λαϊκά στρώ­μα­τα. Τώρα θέλει ακόμη πε­ρισ­σό­τε­ρα.

Το εξαι­ρε­τι­κά δυ­σμε­νές σε­νά­ριο σή­με­ρα είναι ότι το τε­λι­κό χτύ­πη­μα στο συ­ντα­ξιο­δο­τι­κό σύ­στη­μα επι­χει­ρεί να το δώσει ένα κόμμα της αρι­στε­ράς που στα­δια­κά με­ταλ­λάσ­σε­ται ,ενώ το ίδιο το σύ­στη­μα θα ήταν ιδιαί­τε­ρα ευ­τυ­χές αν αυτή την βρώ­μι­κη δου­λειά την υλο­ποιού­σε ένα κόμμα που δια­κηρ­ρύ­σει στα λόγια ότι είναι αρι­στε­ρό ,ώστε να απορ­ρο­φη­θούν οι αντι­δρά­σεις της κοι­νω­νί­ας.  

ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΗ­ΜΟ­ΣΙΑ ΚΟΙ­ΝΩ­ΝΙ­ΚΗ ΑΣΦΑ­ΛΙ­ΣΗ ΣΤΗΝ ΙΔΙΩ­ΤΙ­ΚΗ

Η βα­σι­κή στό­χευ­ση όλων των αρ­νη­τι­κών που έγι­ναν και θα γί­νουν αφορά στην με­τα­τρο­πή του δη­μό­σιου κοι­νω­νι­κού ασφα­λι­στι­κού συ­στή­μα­τος σε ένα κε­φα­λαιο­ποι­η­τι­κό-ιδιω­τι­κού χα­ρα­χτή­ρα ασφα­λι­στι­κό σύ­στη­μα.

Πρα­κτι­κά αυτό ση­μαί­νει ότι η δα­πά­νη για την κοι­νω­νι­κή ασφά­λι­ση με­τα­φέ­ρε­ται στο άτο­μο- ασφα­λι­σμέ­νο με με­γά­λη μεί­ω­ση των υπο­χρε­ώ­σε­ων του κρά­τους και του ιδιώ­τη-ερ­γο­δό­τη.

Η αντί­λη­ψη αυτή εδρά­ζε­ται όχι μόνο στην επι­δί­ω­ξη αλ­λα­γής των σχέ­σε­ων συμ­φε­ρό­ντων σε βάρος της ερ­γα­σί­ας που απο­τε­λεί μια δια­χρο­νι­κή υπο­κει­με­νι­κή επι­δί­ω­ξη του κε­φα­λαί­ου,αλλά συ­νά­μα απο­τε­λεί μια πα­ρα­δο­χή αδυ­να­μί­ας του ση­με­ρι­νού νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρου κα­πι­τα­λι­σμού να ανα­πα­ρά­γει διαρ­κώς έναν με­γα­λύ­τε­ρο όγκο ερ­γα­σί­ας κα­τάλ­λη­λο να χρη­μα­το­δο­τή­σει τα συ­ντα­ξιο­δο­τι­κά συ­στή­μα­τα.Διότι τα δη­μό­σια ασφα­λι­στι­κά συ­στή­μα­τα χρη­μα­το­δο­τού­νται από την ερ­γα­σία και στη­ρί­ζο­νται στην αλ­λη­λεγ­γύη των γε­νε­ών.’Οταν λοι­πόν η ερ­γα­σία απορ­ρυθ­μί­ζε­ται και συρ­ρι­κνώ­νε­ται για να αυ­ξη­θεί η κερ­δο­φο­ρία του κε­φα­λαί­ου , υπο­νο­μεύ­ε­ται η δυ­να­τό­τη­τα χρη­μα­το­δό­τη­σης του συ­ντα­ξιο­δο­τι­κού συ­στή­μα­τος Έτσι έρ­χο­νται στη συ­νέ­χεια οι ίδιοι οι οποί­οι δη­μιουρ­γούν το πρό­βλη­μα στην ερ­γα­σία και απαι­τούν να πλη­ρώ­σει τις συ­νέ­πειες της πο­λι­τι­κής τους ο ασφα­λι­σμέ­νος και ο συ­ντα­ξιού­χος.Η κα­τά­στα­ση αυτή όμως δη­μιουρ­γεί έναν νέο φαύλο κύκλο,διότι με την μεί­ω­ση των συ­ντά­ξε­ων πε­ριο­ρί­ζε­ται ακόμη πε­ρισ­σό­τε­ρο η κα­τα­νά­λω­ση ,ενώ με την αύ­ξη­ση των ορίων ηλι­κί­ας και την με­γα­λύ­τε­ρη πα­ρα­μο­νή του ερ­γα­τι­κού δυ­να­μι­κού στην ερ­γα­σία του , κλεί­νουν οι πόρ­τες στη νέα γεν­νιά και στους ήδη ανέρ­γους που αγω­νιούν να ει­σέλ­θουν στην λε­γό­με­νη αγορά ερ­γα­σί­ας και έτσι αυ­ξά­νε­ται ακόμη πε­ρισ­σό­τε­ρο η ανερ­γία .

Πα­ράλ­λη­λα το κε­φά­λαιο στη χώρα μας θέλει να απαλ­λα­γεί από τις ευ­θύ­νες της με­γα­λύ­τε­ρης λη­στεί­ας του αιώνα που είναι η κα­τα­λή­στευ­ση των απο­θε­μα­τι­κών των ασφα­λι­στι­κών τα­μεί­ων . Το συ­ντα­ξιο­δο­τι­κό σύ­στη­μα στη χώρα μας έχει υπο­στεί δια­χρο­νι­κά μια τε­ρά­στια αφαί­μα­ξη εξαι­τί­ας της κα­τα­λή­στευ­σης των απο­θε­μα­τι­κών του από την στιγ­μή της ίδρυ­σής του.Όλοι έχουν ακού­σει για τις άτο­κες κα­τα­θέ­σεις των ασφα­λι­στι­κών τα­μεί­ων σε πε­ριό­δους υψη­λού πλη­θω­ρι­σμού,για τις κα­τα­λη­στεύ­σεις μέσω χρη­μα­τι­στη­ρί­ου,μέσω δο­μη­μέ­νων ομο­λό­γων και μέσω του δια­βό­η­του PSI. Κο­ντο­λο­γίς η ανά­πτυ­ξη του κα­πι­τα­λι­σμού στη χώρα μας στη­ρί­χτη­κε σε με­γά­λο βαθμό στην κλοπή του κοι­νω­νι­κού κε­φα­λαί­ου των ασφα­λι­στι­κών τα­μεί­ων το οποίο δεν επέ­στρε­ψε ποτέ στον κου­μπα­ρά των ασφα­λι­στι­κών τα­μεί­ων , πλήτ­το­ντας έτσι την μα­κρο­χρό­νια βιω­σι­μό­τη­τά τους. Κα­νείς δεν μιλά,φυ­σι­κά, για την ανα­κε­φα­λαιο­ποί­η­ση του συ­ντα­ξιο­δο­τι­κού συ­στή­μα­τος ,την ίδια στιγ­μή που οι τρά­πε­ζες και οι τρα­πε­ζί­τες έχουν προι­κο­δο­τη­θεί για την ανα­κε­φα­λαιο­ποί­η­σή τους με πάνω από 200 δισ(εγ­γυ­ή­σεις και με­τρη­τά) που είναι χρή­μα­τα του ελ­λη­νι­κού λαού.  

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΠΟ­ΝΟ­ΜΕΥ­ΣΗ ΤΗΣ ΟΙ­ΚΟ­ΝΟ­ΜΙ­ΚΗΣ ΒΙΩ­ΣΙ­ΜΟ­ΤΗ­ΤΑΣ ΤΟ ΟΡΙ­ΣΤΙ­ΚΟ ΧΤΥ­ΠΗ­ΜΑ ΤΗΣ ΚΟΙ­ΝΩ­ΝΙ­ΚΗΣ ΑΠΟ­ΤΕ­ΛΕ­ΣΜΑ­ΤΙ­ΚΟ­ΤΗ­ΤΑΣ  

Τα τε­λευ­ταία χρό­νια οι δια­δο­χι­κές πα­ρεμ­βά­σεις είχαν στόχο τη μεί­ω­ση των συ­ντά­ξε­ων και την αύ­ξη­ση των ορίων ηλι­κί­ας. Ιδιαί­τε­ρα την τε­λευ­ταία πε­ντα­ε­τία των μνη­μο­νί­ων οι με­γά­λες μειώ­σεις στις συ­ντά­ξεις και η συρ­ρί­κνω­ση των δη­μό­σιων πόρων στο σύ­στη­μα υλο­ποιού­νταν μαζί με μέτρα που έφερ­ναν το αντί­θε­το απο­τέ­λε­σμα όπως είναι η ύφεση,η αύ­ξη­ση της ανερ­γί­ας ,η μεί­ω­ση των μι­σθών,η μεί­ω­ση των ερ­γο­δο­τι­κών ει­σφο­ρών .Οι ασφα­λι­στι­κές πα­ρεμ­βά­σεις αφο­ρού­σαν κυ­ρί­ως στο σκέ­λος των δα­πα­νών υπο­τι­μώ­ντας πάντα το σκέ­λος των εσό­δων . Όμως στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα όλες οι πα­ρεμ­βά­σεις που συρ­ρί­κνω­ναν δρα­μα­τι­κά την οι­κο­νο­μι­κή δρα­στη­ριό­τη­τα πα­ρε­νέ­βαι­ναν και στο σκέ­λος των εσό­δων μειώ­νο­ντας δρα­μα­τι­κά τους πό­ρους που ει­σέρ­χο­νταν στο ασφα­λι­στι­κό σύ­στη­μα. Το απο­τέ­λε­σμα είναι γνω­στό: ου­δε­μία δια­σφά­λι­ση της βιω­σι­μό­τη­τας ,το αντί­θε­το συ­νέ­βη.Γι αυτό το λόγο τώρα επι­τα­χύ­νουν τις δο­μι­κές αλ­λα­γές ,κα­τα­στρέ­φο­ντας τις αρχές ύπαρ­ξης του ασφα­λι­στι­κού συ­στή­μα­τος δη­λα­δή τον δη­μό­σιο και κοι­νω­νι­κό χα­ρα­κτή­ρα του,την αλ­λη­λεγ­γύη των γε­νε­ών ,την συλ­λο­γι­κή αντα­πο­δο­τι­κό­τη­τα που δια­σφα­λί­ζο­νταν μέσα από ένα σύ­στη­μα κα­θο­ρι­σμέ­νων ει­σφο­ρών και κα­θο­ρι­σμέ­νων πα­ρο­χών .

Η ση­με­ρι­νή πα­ρέμ­βα­ση στο ασφα­λι­στι­κό γί­νε­ται σε μια πε­ρί­ο­δο οι­κο­νο­μι­κής κρί­σης και μνη­μο­νί­ων και συ­νε­πώς και μόνο εξ αυτού του λόγου συ­νά­γε­ται ότι οποια­δή­πο­τε θε­σμι­κή με­τα­βο­λή είναι κα­τα­δι­κα­σμέ­νη να απο­τύ­χει ή να πε­ρι­κό­ψει με­γά­λο μέρος του ει­σο­δή­μα­τος από συ­ντά­ξεις και τα ασφα­λι­στι­κά δι­καιώ­μα­τα,διότι το βα­σι­κό κρι­τή­ριο είναι η πε­ρι­κο­πή δα­πα­νών .Συ­νε­πώς όλες οι ρυθ­μί­σεις θα υπο­τα­χθούν,πέραν των άλλων , σε αυτό το στόχο.

Όμως η επι­διω­κό­με­νη θε­σμι­κή με­τα­βο­λή από το ση­με­ρι­νό σύ­στη­μα που έχει ως βάση του την αλ­λη­λεγ­γύη των γε­νε­ών σε ένα σύ­στη­μα ατο­μι­κού κου­μπα­ρά σκο­ντά­φτει σε ένα με­γά­λο κενό που δη­μιουρ­γεί αυτή η με­τα­βο­λή.

Διότι στο ση­με­ρι­νό ανα­δια­νε­μη­τι­κό σύ­στη­μα η γεν­νιά που σή­με­ρα ερ­γά­ζε­ται χρη­μα­το­δο­τεί τις συ­ντά­ξεις των ση­με­ρι­νών συ­ντα­ξιού­χων.Η με­τα­τρο­πή λοι­πόν του ασφα­λι­στι­κού συ­στή­μα­τος σε ένα σύ­στη­μα κε­φα­λαιο­ποι­η­τι­κό που οι ση­με­ρι­νή γενιά θα κα­λύ­πτει τις δικές της μελ­λο­ντι­κές συ­ντά­ξεις εξα­το­μι­κευ­μέ­να ,αυτό ση­μαί­νει ότι δεν θα μπο­ρούν να χρη­μα­το­δο­τη­θούν οι ση­με­ρι­νές συ­ντά­ξεις.

Αυτό το κενό δεν υπάρ­χουν δη­μό­σιοι πόροι και απο­θε­μα­τι­κά για να κα­λυ­φθεί και κατά συ­νέ­πεια θα υπάρ­ξουν τρα­γι­κές μειώ­σεις συ­ντά­ξε­ων ή πε­ρι­κο­πές πα­ντού. Η με­τα­βα­τι­κή πε­ρί­ο­δος θα είναι μια κό­λα­ση .

Ελ­πί­ζου­με να μην φτά­σου­με στο “Κείον νό­μι­μον” σύμ­φω­να με το οποίο οι αρ­χαί­οι ημών πρό­γο­νοι-κά­τοι­κοι της Κέας θα­νά­τω­ναν ομα­δι­κά τους ηλι­κιω­μέ­νους που δεν μπο­ρού­σαν να συ­ντη­ρή­σουν.

Αλλά σή­με­ρα,-με την με­τα­φο­ρι­κή έν­νοια -κα­νείς δεν μπο­ρεί να είναι σί­γου­ρος ,με τόσες με­ταλ­λά­ξεις που έχουν γίνει.  

ΥΠΑΡ­ΧΕΙ ΕΝΑΛ­ΛΑ­ΚΤΙ­ΚΗ ΛΥΣΗ  

Η μόνη λύση σε όφε­λος του λαού είναι να στρα­φεί όλη η προ­σο­χή στην θε­ρα­πεία του προ­βλή­μα­τος :έσοδα ,με την εί­σπρα­ξη των θε­σμο­θε­τη­μέ­νων πόρων του ασφα­λι­στι­κού συ­στή­μα­τος με το χτύ­πη­μα της ει­σφο­ρο­δια­φυ­γής, τον στα­δια­κό αλλά δυ­να­μι­κό πε­ριο­ρι­σμό της ανερ­γί­ας ,την αντί­στρο­φη πο­ρεία των μι­σθών .Αυτά θα δη­μιουρ­γή­σουν μια με­γά­λη εισ­ροή πόρων και την δυ­να­τό­τη­τα στή­ρι­ξης ενός δη­μό­σιου κοι­νω­νι­κού ασφα­λι­στι­κού συ­στή­μα­τος.

Οι λύ­σεις σή­με­ρα δεν μπο­ρεί να είναι ασφα­λι­στι­κές αλλά κυ­ρί­ως εξω­α­σφα­λι­στι­κές.Δη­λα­δή τέ­τοιες που να οδη­γούν και στην ανα­δια­νο­μή ει­σο­δη­μά­των και κυ­ρί­ως στην ανά­πτυ­ξη και πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση της χώρας καθώς και στη μεί­ω­ση του χρό­νου ερ­γα­σί­ας που στις μέρες μας είναι ένα αί­τη­μα που απο­κτά εξαι­ρε­τι­κά με­γά­λη ση­μα­σία..

Όσον αφορά το ίδιο το συ­ντα­ξιο­δο­τι­κό σύ­στη­μα προ­φα­νώς υπάρ­χει η ανά­γκη για θε­σμι­κές αλ­λα­γές στην κα­τεύ­θυν­ση της ενο­ποί­η­σης της λει­τουρ­γί­ας του με τη σύμ­φω­νη γνώμη των ερ­γα­ζο­μέ­νων ή για επί μέ­ρους αλ­λα­γές ,οι οποί­ες όμως δεν μπο­ρεί να οδη­γούν σε νέες μειώ­σεις συ­ντά­ξε­ων και ανα­τρο­πή θε­με­λιω­μέ­νων δι­καιω­μά­των ,αλλά στα­δια­κά να απο­κα­θι­στούν το ει­σό­δη­μα από συ­ντά­ξεις που στις μέρες της κρί­σης απο­τέ­λε­σε μοχλό στή­ρι­ξης για ολό­κλη­ρες οι­κο­γέ­νειες.

Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση οι αλ­λα­γές που χρειά­ζο­νται πρέ­πει να ενι­σχύ­ουν τον δη­μό­σιο,κοι­νω­νι­κό και κα­θο­λι­κό χα­ρα­κτή­ρα του συ­ντα­ξιο­δο­τι­κού συ­στή­μα­τος στη χώρα μας.

Επί­σης για να εξα­σφα­λι­στεί η μα­κρο­πρό­θε­σμη βιω­σι­μό­τη­τα του ασφα­λι­στι­κού συ­στή­μα­τος ,πρέ­πει­δη­μιουρ­γη­θεί το νέο απο­θε­μα­τι­κό της ασφά­λι­σης σε αντι­κα­τά­στα­ση των δια­χρο­νι­κών απω­λειών που προ­κλή­θη­καν με ευ­θύ­νη των κυ­βερ­νή­σε­ων και της ερ­γο­δο­σί­ας.Η δη­μιουρ­γία ενός τα­μεί­ου για τις συ­ντά­ξεις μπο­ρεί να απο­δώ­σει εφό­σον προι­κο­δο­τη­θεί με τμήμα της δη­μό­σιας πε­ριου­σί­ας,από πό­ρους από τον ορυ­κτό πλού­το και από μελ­λο­ντι­κά έσοδα από τους υδρο­γο­νά­θρα­κες όπως κά­νουν οι Νορ­βη­γοί.  

Το ασφα­λι­στι­κό όμως δεν μπο­ρεί ποτέ να λυθεί σε όφε­λος των ασφα­λι­σμέ­νων όσο δια­τη­ρού­νται τα μνη­μό­νια και κυ­ριαρ­χούν η λι­τό­τη­τα και οι νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες πο­λι­τι­κές .Η λύση του ασφα­λι­στι­κού απαι­τεί την απε­μπλο­κή από τα μνη­μό­νια και το δυ­σβά­στα­χτο χρέος ,από τις νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες πο­λι­τι­κές οι οποί­ες και στην Ελ­λά­δα και στην Ευ­ρώ­πη επι­τε­λούν τον ρόλο του κα­τα­στρο­φέα της ερ­γα­σί­ας και των κοι­νω­νι­κών πο­λι­τι­κών στο όνομα του αντα­γω­νι­σμού και της ελεύ­θε­ρης αγο­ράς.Συ­νε­πώς η αντι­με­τώ­πι­ση του ασφα­λι­στι­κού συν­δέ­ε­ται με την αντι­με­τώ­πι­ση του πο­λι­τι­κού και οι­κο­νο­μι­κού προ­βλή­μα­τος της χώρας .Δεν υπάρ­χουν ασφα­λι­στι­κές λύ­σεις αλλά πο­λι­τι­κές λύ­σεις για ένα τε­ρά­στιο κοι­νω­νι­κό και οι­κο­νο­μι­κό πρό­βλη­μα.