Είναι αλήθεια πως στην κρίσιμη σημερινή πολιτική συγκυρία το φοιτητικό κίνημα παραμένει ανενεργό. Την ώρα που τα μνημόνια τσακίζουν κάθε δημόσιο και δωρεάν αγαθό και η συνολική επίθεση του συστήματος ολοένα και εντείνεται, η φοιτητική Αριστερά πρέπει να βρει τα κατάλληλα «όπλα» προκειμένου να δώσει μια δυναμική απάντηση.
Η κατάσταση στα πανεπιστήμια είναι τραγική. Η νεοφιλελεύθερη πολιτική της κυβέρνησης προσπαθεί να πλήξει κάθε ίχνος δημόσιου χαρακτήρα των πανεπιστημίων. Η νεολαία είναι αντιμέτωπη με τη διαρκή υποβάθμιση του επιπέδου σπουδών της και την παντελή έλλειψη μετέπειτα επαγγελματικής προοπτικής. Η επίθεση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι ασταμάτητη και εκφράζεται μέσα από τις περικοπές των συγγραμμάτων, τις εξώσεις φοιτητών από τις εστίες, τα κλεισίματα εστιών, τον περιορισμό των δωρεάν σιτιζόμενων φοιτητών, τις απολύσεις διοικητικών υπαλλήλων και καθηγητών και τα κουρέματα των δαπανών για την παιδεία.
Όλα αυτά συμβαίνουν, ενώ η κοινωνία μαστίζεται από τις επιπτώσεις των μνημονίων και αναζητά μια διέξοδο μέσα από πληθώρα εργατικών κινητοποιήσεων (καθηγητές, διοικητικοί υπάλληλοι πανεπιστημίων, αγρότες, καθαρίστριες, γιατροί ΕΟΠΥΥ). Το αίτημα της ανατροπής έχει γίνει σύνθημα για τους εργαζόμενους και τη νεολαία και τα αριστερά σχήματα στις σχολές οφείλουν να το αφουγκραστούν.
«Αντιπαραδείγματα»
Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, ένα μεγάλο τμήμα της ΑΡΕΝ προωθεί και υλοποιεί την ιδέα της δημιουργίας αυτοδιαχειριζόμενων χώρων μέσα στις σχολές, συγκεκριμένα αυτοδιαχειριζόμενων κυλικείων, ως απάντηση στα παραπάνω προβλήματα. Τα κυλικεία αυτά, σύμφωνα με τη συγκεκριμένη άποψη, θα λειτουργήσουν ως αντιπαραδείγματα στην υφιστάμενη κατάσταση, αποτελώντας έμπρακτη απόδειξη για το ότι η κοινωνία μπορεί να λειτουργήσει αλλιώς.
Υποστηρίζεται ότι μέσα από αυτούς τους χώρους θα οικοδομηθεί παράλληλα μια διαφορετική κουλτούρα ανθρώπων, που δεν θα βασίζονται στο ατομικό συμφέρον και στο κέρδος, αλλά στο συλλογικό τρόπο ζωής. Με άλλα λόγια προκρίνεται η αντίληψη ότι αυτές οι μικρές νησίδες αυτοοργάνωσης και αυτοδιαχείρισης πρέπει να αποτελέσουν πρωταρχικό στόχο για την ΑΡΕΝ, δείχνοντας το δρόμο για το τι κοινωνία οραματιζόμαστε.
Αυτό που λείπει από τα πανεπιστήμια, αλλά και από την κοινωνία δεν είναι κάποιες μικρές νησίδες ανατροπής, τα λεγόμενα αντιπαραδείγματα. Η προτεραιότητά μας δεν πρέπει να είναι να φτιάξουμε αυτοοργανωμένα εγχειρήματα ή συνεταιρισμούς που θα δρουν παράλληλα με την καπιταλιστική πραγματικότητα, αλλά να συγκροτήσουμε αγωνιστικά μέτωπα ανατροπής της καπιταλιστικής πραγματικότητας συνολικά. Στόχος μας δεν πρέπει να είναι το να παρακάμψουμε ή να κυκλώσουμε το υπάρχον σύστημα, αλλά να το ανατρέψουμε ολόκληρο και σε αυτό το στόχο δεν υπάρχουν σύντομοι δρόμοι.
Με το να πιστεύουμε ότι η δημιουργία πολλαπλών αυτοδιαχειριζόμενων κυλικείων αποτελεί βασικό όπλο για να έρθουμε πιο κοντά στο σοσιαλισμό, είναι σαν να αρνούμαστε τη μαρξιστική μας παράδοση και να συνταυτιζόμαστε με τους ουτοπικούς σοσιαλιστές του 19ου αιώνα. Τα παραδείγματα της ΒΙΟΜΕ και των αυτοδιαχειριζόμενων εφημερίδων δείχνουν όντως ότι οι εργαζόμενοι μπορούν να οργανώσουν διαφορετικά τη ζωή τους, όμως η οργάνωση αυτή θα πρέπει να στοχεύει στην αντικαπιταλιστική ανατροπή και όχι στη διαμόρφωση μιας παράλληλης πραγματικότητας, όπως συμβαίνει με τα κυλικεία στις σχολές.
Μέσα και σκοπός
Με το να αναγάγουμε το σκοπό μας (μια κοινωνία που θα βασίζεται στην αυτοοργάνωση, στην αλληλεγγύη και στις αποφάσεις των από κάτω, όπως συμβαίνει στα κυλικεία) σε μέσο πάλης, πέφτουμε σε μια μεγάλη παγίδα αδράνειας και ταυτοχρόνως πετιόμαστε εκτός μάχης.
Με άλλα λόγια, για μας τα αυτοδιαχειριζόμενα κυλικεία, που έγιναν με πρωτοβουλία της ΑΡΕΝ, δεν πρέπει να αποτελέσουν απλώς ένα εναλλακτικό πρότυπο μέσα στην κυρίαρχη πανεπιστημιακή δομή, αλλά πρέπει να γίνουν χώροι έντονης πολιτικής συζήτησης και ζύμωσης, αποτελώντας κύτταρα αγώνα ενάντια στις πολιτικές που καταστρέφουν τα πανεπιστήμια και την κοινωνία.
Το επίδικο για τη φοιτητική Αριστερά δεν είναι το να εκφράσει τη φοιτητική κίνηση, αλλά να δώσει στους φοιτητές τα κατάλληλα εργαλεία για να εκφρασθούν, να οργανωθούν και να αγωνιστούν. Η δημιουργία κοινών επιτροπών αγώνα φοιτητών-καθηγητών-εργαζομένων σε μια μόνιμα αγωνιστική κατεύθυνση μπορεί να συσπειρώσει πολύ περισσότερο κόσμο και να κάνει κάθε φοιτητικό ή εργατικό αγώνα κτήμα του κάθε φοιτητή.
Η εξοικείωση των φοιτητών με τις συλλογικές διαδικασίες είναι ένα πολύ σοβαρό στοίχημα που πρέπει να το κερδίσει η Αριστερά. Η μαζικοποίηση των φοιτητικών συνελεύσεων και η λήψη αγωνιστικών αποφάσεων πρέπει να αποτελέσουν πρωταρχικούς στόχους. Για να γίνουν αυτά, η ΑΡΕΝ οφείλει να αποκτήσει μια πιο ταξική παρέμβαση που να μπορεί να αγκαλιάζει συνολικά τα προβλήματα των φοιτητών πέραν αυτών της φοιτητικής καθημερινότητας και να αναδεικνύει ότι κάθε μικρή ή μεγάλη διεκδίκηση σε κάθε σχολή εντάσσεται σε ένα συνολικό σχέδιο ρήξης και ανατροπής της κυβέρνησης και των πολιτικών λιτότητας. Μόνο χτίζοντας τις βάσεις της σύγκρουσης με το υπάρχον σύστημα, μπορούμε να διεκδικήσουμε μια άλλη κοινωνία.
