Αυξήσεις στους μισθούς, «φρένο» στα κέρδη και τις τιμές!

Στο φόντο του αδυ­σώ­πη­του ιμπε­ρια­λι­στι­κού αντα­γω­νι­σμού και της δια­φύ­λα­ξης των υπερ­κερ­δών του ενερ­γεια­κού κλά­δου, τα νοι­κο­κυ­ριά της ευ­ρω­παϊ­κής ηπεί­ρου κα­λού­νται να μειώ­σουν την κα­τα­νά­λω­ση ενέρ­γειας και να πα­γώ­σουν το χει­μώ­να. Από κοντά και η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη που επι­δο­τεί…τη συ­σκό­τι­ση, τη στιγ­μή που η τρο­μα­κτι­κή ακρί­βεια σε όλα τα βα­σι­κά αγαθά «γο­να­τί­ζει» τους ερ­γα­ζό­με­νους και τους ανέρ­γους. 

Μια σειρά από ευ­ρω­παϊ­κές κυ­βερ­νή­σεις ανα­κοι­νώ­νουν κα­θη­με­ρι­νά μέτρα για να αντι­με­τω­πί­σουν τις πι­θα­νές ελ­λεί­ψεις στον τομέα της ενέρ­γειας τον χει­μώ­να, που ήδη ξε­κί­νη­σε, με τις ροές ρω­σι­κού φυ­σι­κού αε­ρί­ου να εξα­κο­λου­θούν να κι­νού­νται σε πολύ μειω­μέ­νους ρυθ­μούς. Οι με­γά­λες διαρ­ρο­ές στους αγω­γούς Nord Stream, που με­τα­φέ­ρουν το ρω­σι­κό αέριο στην Ευ­ρώ­πη μέσω της Βαλ­τι­κής και οι αλ­λη­λο­κα­τη­γο­ρί­ες Ρω­σί­ας και ΗΠΑ για το σα­μπο­τάζ, έχουν οδη­γή­σει τις εντά­σεις και τις τιμές του φυ­σι­κού αε­ρί­ου στο «κόκ­κι­νο». 

Ευ­ρω­παϊ­κά ημί­με­τρα

Mε την ενερ­γεια­κή κρίση να μαί­νε­ται αμεί­ω­τη, οι υπουρ­γοί Ενέρ­γειας της ΕΕ είπαν «Όχι» στο γε­νι­κευ­μέ­νο πλα­φόν στο φυ­σι­κό αέριο, που ζη­τού­σαν 15 κράτη μέλη (ανά­με­σά τους και η Ελ­λά­δα ως κατ’ αρχάς θε­τι­κή, αλλά με προ­ϋ­πο­θέ­σεις), υιο­θε­τώ­ντας τε­λι­κά τρεις άξο­νες που οδη­γούν στην υπο­χρε­ω­τι­κή μεί­ω­ση κα­τα­νά­λω­σης ηλε­κτρι­κής ενέρ­γειας, στο πλα­φόν στα υπερ­κέρ­δη των εται­ρειών ενέρ­γειας και την ει­σφο­ρά αλ­λη­λεγ­γύ­ης από τους πα­ρα­γω­γούς ορυ­κτών καυ­σί­μων. Οι προ­τά­σεις αυτές θα συ­ζη­τη­θούν στη άτυπη σύ­νο­δο κο­ρυ­φής των ηγε­τών, στην Πράγα, στις 7/10. Συ­γκε­κρι­μέ­να, η δέσμη μέ­τρων αφορά:

α) Υπο­χρε­ω­τι­κή μεί­ω­ση της ζή­τη­σης ηλε­κτρι­κής ενέρ­γειας κατά 10% και 5% στις ώρες αιχ­μής. Τα κράτη μέλη θα προσ­διο­ρί­σουν το 10 % των ωρών αιχ­μής τους με­τα­ξύ της 1ης Δε­κεμ­βρί­ου 2022 και της 31ης Μαρ­τί­ου 2023, κατά τις οποί­ες θα μειώ­σουν τη ζή­τη­ση. Ου­σια­στι­κά, τις συ­γκε­κρι­μέ­νες ώρες της μέρας επι­διώ­κουν να μειώ­σουν τη ζή­τη­ση για να συ­γκρα­τή­σουν τις τιμές και τον όγκο κα­τα­νά­λω­σης, επι­βάλ­λο­ντας υπο­χρε­ω­τι­κό ψύχος σε σπί­τια, χώ­ρους δου­λειάς και εκ­παί­δευ­σης.

β) Ανώ­τα­το όριο στα έσοδα όσων πα­ρά­γουν ηλε­κτρι­κή ενέρ­γεια με άλλες τε­χνο­λο­γί­ες πλην του αε­ρί­ου (Α.Π.Ε., πυ­ρη­νι­κή ενέρ­γεια, λι­γνί­της) στα 180 ευρώ/MWh, πάντα με στόχο να δια­τη­ρη­θεί η κερ­δο­φο­ρία των κα­πι­τα­λι­στών της ηπεί­ρου: «το επί­πε­δο του ανώ­τα­του ορίου έχει σχε­δια­στεί για να δια­τη­ρη­θεί η κερ­δο­φο­ρία των φο­ρέ­ων εκ­με­τάλ­λευ­σης και να μην πα­ρε­μπο­δι­στούν οι επεν­δύ­σεις σε ανα­νε­ώ­σι­μες πηγές ενέρ­γειας», όπως ση­μειώ­νει το σχε­τι­κό κεί­με­νο. 

γ) Προ­σω­ρι­νή ει­σφο­ρά αλ­λη­λεγ­γύ­ης επί των κερ­δών των επι­χει­ρή­σε­ων (αυτών που υπερ­βαί­νουν μια κατά 20% αύ­ξη­ση του μέσου όρου των κερ­δών των τριών προη­γού­με­νων ετών) που δρα­στη­ριο­ποιού­νται στους το­μείς του αργού πε­τρε­λαί­ου, του φυ­σι­κού αε­ρί­ου, του άν­θρα­κα και των δι­υ­λι­στη­ρί­ων. Με τα χρή­μα­τα αυτά να κα­τευ­θύ­νο­νται είτε στα διά­φο­ρα ανε­παρ­κή προ­γράμ­μα­τα «προ­στα­σί­ας της απα­σχό­λη­σης», είτε στις επεν­δύ­σεις που αφο­ρούν την «πρά­σι­νη με­τά­βα­ση». Αν κρί­νου­με από την ελ­λη­νι­κή πε­ρί­πτω­ση και το χάος στον υπο­λο­γι­σμό του ποσού φο­ρο­λό­γη­σης των υπερ­κερ­δών των εται­ρειών ενέρ­γειας, μάλ­λον θα πρέ­πει να κρα­τή­σου­με μικρό κα­λά­θι για το συ­γκε­κρι­μέ­νο μέτρο. 

Επι­χεί­ρη­ση «σκο­τει­νά σπί­τια»

Η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη, εν των με­τα­ξύ, έχει τερ­μα­τί­σει την γεν­ναιο­δω­ρία της προς τους πα­ρό­χους ηλε­κτρι­κής ενέρ­γειας και τη με­τα­φο­ρά των σπα­σμέ­νων στις πλά­τες μας, αρ­νού­με­νη κάθε έλεγ­χο στις τιμές των τι­μο­λο­γί­ων ρεύ­μα­τος και φυ­σι­κού αε­ρί­ου. 

Με τον νέο μη­χα­νι­σμό επι­δό­τη­σης από 1 Οκτώ­βρη, ου­σια­στι­κά επι­βρα­βεύ­ει τη μειω­μέ­νη κα­τα­νά­λω­ση (15% σε σχέση με πέ­ρυ­σι), ως μέσω απο­φυ­γής των υπέ­ρο­γκων χρε­ώ­σε­ων στους λο­γα­ρια­σμούς ηλε­κτρι­κού, βλέ­πο­ντας ότι τα χρή­μα­τα της ορι­ζό­ντιας επι­δό­τη­σης (που κα­τέ­λη­γαν τε­λι­κά στην τσέπη του καρ­τέλ της ενέρ­γειας και δια­τη­ρεί­ται μόνο για τις κα­τα­να­λώ­σεις φυ­σι­κού αε­ρί­ου), στε­ρεύ­ουν. Στη θέση της θα υπάρ­χουν τρία κλι­μά­κια κα­τα­νά­λω­σης, όπου όσο μι­κρό­τε­ρη θα είναι η κα­τα­νά­λω­ση, τόσο θα με­γα­λώ­νει η επι­δό­τη­ση!

Επι­πλέ­ον, για να στη­ρί­ξει αυτές τις επι­δο­τή­σεις εφευ­ρί­σκει νέα έσοδα που συ­γκε­ντρώ­νο­νται από τους ίδιους τους κα­τα­να­λω­τές και χρε­ώ­νο­νται σε εκεί­νους είτε λο­γι­στι­κά είτε και εντε­λώς κυ­ριο­λε­κτι­κά, όπως το νέο «χα­ρά­τσι» που ετοι­μά­ζει να επι­βά­λει στις ΥΚΩ, το οποίο μπο­ρεί να αυ­ξη­θεί έως και 200%. 

Πέρα από τα σο­βα­ρά εμπό­δια εφαρ­μο­γής του νέου μη­χα­νι­σμού (δια­χρο­νι­κά προ­βλή­μα­τα στις κα­τα­με­τρή­σεις), δεν καί­γα­με το φούρ­νο ή το θερ­μο­σί­φω­να και όλη μέρα…Είναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό ότι μπρο­στά στην αδυ­να­μία τους να πλη­ρώ­σουν τους λο­γα­ρια­σμούς ακόμα και μετά την κρα­τι­κή επι­δό­τη­ση, τα λαϊκά νοι­κο­κυ­ριά μειώ­νουν ήδη την κα­τα­νά­λω­ση ηλε­κτρι­κού ρεύ­μα­τος. Σύμ­φω­να με στοι­χεία του ΑΔΜΗΕ για τον μήνα Αύ­γου­στο, για δεύ­τε­ρο συ­νε­χό­με­νο μήνα, τα νοι­κο­κυ­ριά και οι μι­κρές επι­χει­ρή­σεις πε­ριό­ρι­σαν την κα­τα­νά­λω­ση ηλε­κτρι­κού ρεύ­μα­τος κατά 13,94% σε σχέση με τον αντί­στοι­χο μήνα πέ­ρυ­σι. Όταν η Αρι­στε­ρά υπο­στή­ρι­ζε ότι το νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο αφή­γη­μα περί «ατο­μι­κής ευ­θύ­νης», για να κρυ­φτούν οι κυ­βερ­νη­τι­κές ευ­θύ­νες, δεν θα αφο­ρού­σε μόνο την παν­δη­μία, αλλά θα επε­κτα­θεί και σε άλλα πεδία…

Πα­ράλ­λη­λα βέ­βαια, ενώ εμείς κα­λού­μα­στε να ζή­σου­με σε σκο­τει­νά σπί­τια, η κυ­βερ­νη­τι­κή πο­λι­τι­κή έχει απο­φέ­ρει κέρδη πάνω από 7 δισ. ευρώ, την τε­λευ­ταία διε­τία, για τους ιδιω­τι­κούς πα­ρό­χους. Εν­δει­κτι­κή, των υπέ­ρο­χων ημε­ρών που διά­γουν τα τα­μεία των κα­πι­τα­λι­στών της ενέρ­γειας, είναι η ανα­κοί­νω­ση του ομί­λου Μυ­τι­λη­ναί­ος, όπου ανα­φέ­ρει ότι κα­τα­φέρ­νει να πα­ρα­μέ­νει αλώ­βη­τος, αλλά και να κα­τα­γρά­φει ιστο­ρι­κά υψη­λές επι­δό­σεις, έχο­ντας ενι­σχύ­σει το πρώτο εξά­μη­νο σε πο­σο­στό 116% τα κα­θα­ρά κέρδη του. 

Το αί­τη­μα της Αθή­νας στην Κο­μι­σιόν, για να λάβει τη 2η πλη­ρω­μή δό­σε­ων από το Τα­μείο Ανά­καμ­ψης, ύψους 2 δισ. ευρώ, δεί­χνει πως η κυ­βέρ­νη­ση θέλει να ρίξει άμεσα «ζεστό» χρήμα στις επι­χει­ρή­σεις. Η ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση μά­λι­στα υπέ­βα­λε αί­τη­μα για να λάβει έως τα τέλη του χρό­νου –αντί για τα μέσα του 2023– και την 3η πλη­ρω­μή δό­σε­ων δα­νεί­ων, ύψους 1,6 δισ. ευρώ, προς ενί­σχυ­ση της ρευ­στό­τη­τας στην αγορά. Ο δια­μοι­ρα­σμός αυτών των πόρων, ήδη απο­τε­λεί αιτία σφο­δρού αντα­γω­νι­σμού για τον κόσμο της επι­χει­ρη­μα­τι­κό­τη­τας. 

Οι αστεί­ες κυ­βερ­νη­τι­κές οδη­γί­ες, όπως πχ να μειώ­νου­με τη φω­τει­νό­τη­τα στις οθό­νες των υπο­λο­γι­στών, είναι προ­φα­νές ότι αδυ­να­τούν να ανα­κό­ψουν την ενερ­γεια­κή φτώ­χεια. Το ίδιο και οι άτολ­μες προ­τά­σεις Τσί­πρα με το «λί­φτινγκ» στο χρη­μα­τι­στή­ριο ενέρ­γειας και το νε­φε­λώ­δες σχέ­διο ανά­κτη­σης του 51% της ΔΕΗ. Απλά, κα­λού­μα­στε να πε­ρι­κό­ψου­με βα­σι­κές μας ανά­γκες, να ζούμε χωρίς φως, ζεστό νερό και θέρ­μαν­ση, για να μην δια­τα­ρά­ξουν τα κέρδη των ιδιω­τών της ενέρ­γειας.

Πλη­θω­ρι­σμός «φωτιά»

Την ίδια ώρα η ακρί­βεια κα­τα­βρο­χθί­ζει το ερ­γα­τι­κό-λαϊ­κό ει­σό­δη­μα, με τον επί­ση­μο πλη­θω­ρι­σμό να αγ­γί­ζει το 12,1% τον Σε­πτέμ­βριο. Οι τιμές στα είδη πρώ­της ανά­γκης αυ­ξά­νουν κάθε εβδο­μά­δα. Η στέγη με­τα­τρέ­πε­ται σε πα­νά­κρι­βη πο­λυ­τέ­λεια. 

Το φάσμα της φτω­χο­ποί­η­σης απει­λεί δύο στα δέκα ελ­λη­νι­κά νοι­κο­κυ­ριά, τα οποία μέσα στο 2021 ξό­δε­ψαν πάνω από το 58% του μη­ναί­ου δια­θέ­σι­μου ει­σο­δή­μα­τος μόνο για να μπο­ρέ­σουν να στε­γα­στούν και να τρα­φούν, πριν οι τιμές του ρεύ­μα­τος και των τρο­φί­μων πά­ρουν την ανη­φό­ρα, σύμ­φω­να με την έρευ­να οι­κο­γε­νεια­κών προ­ϋ­πο­λο­γι­σμών της ΕΛ­ΣΤΑΤ για το 2021, δη­λα­δή πριν και από τη ρω­σι­κή ει­σβο­λή στην Ου­κρα­νία.

Η φο­ρο­λη­στεία που χρη­μα­το­δο­τεί τα διά­φο­ρα «pass» της κυ­βερ­νη­τι­κής φι­λαν­θρω­πί­ας συ­νε­χί­ζε­ται. Σύμ­φω­να με τα στοι­χεία εκτέ­λε­σης του προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού για το πρώτο 8μηνο του έτους, η υπέρ­βα­ση στα φο­ρο­λο­γι­κά έσοδα ξε­πέ­ρα­σε τα 5,5 δισ. ευρώ, ενώ μειω­μέ­νες κατά 192 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τον στόχο, ήταν το ίδιο χρο­νι­κό διά­στη­μα οι κρα­τι­κές δα­πά­νες, παρά τα ποσά που δια­τέ­θη­καν για τη στή­ρι­ξη νοι­κο­κυ­ριών και επι­χει­ρή­σε­ων. Μόνο από τον ΦΠΑ, τα έσοδα αυ­ξή­θη­καν ένα­ντι του στό­χου κατά 1,5 δισ. ευρώ, γε­γο­νός που οφεί­λε­ται κατά κύριο λόγο στην ακρί­βεια που εξα­κο­λου­θεί να φέρ­νει έσοδα στα κρα­τι­κά τα­μεία.

Διεκ­δι­κή­σεις

Μπρο­στά σε αυτή τη σκλη­ρή συν­θή­κη που βιώ­νει η με­γά­λη κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία, όταν απλά ο μήνας δεν βγαί­νει, είναι ση­μα­ντι­κό να σπά­σει το κλίμα πα­ραί­τη­σης και μοι­ρο­λα­τρί­ας που καλ­λιερ­γούν τα κυ­βερ­νη­τι­κά επι­τε­λεία, μαζί με τα κα­θε­στω­τι­κά ΜΜΕ. Από την διαρ­κή τρο­μο­κρά­τη­ση για τον «δύ­σκο­λο χει­μώ­να» που έρ­χε­ται, μέχρι τον κοι­νω­νι­κό δαρ­βι­νι­σμό του Πέτσα, με το κυ­νι­κό «όποιος δεν προ­σαρ­μό­ζε­ται πε­θαί­νει».

Ο θυμός που σι­γο­καί­ει χρειά­ζε­ται να γίνει δύ­να­μη διεκ­δί­κη­σης, με απο­κο­ρύ­φω­μα μια μα­ζι­κό­τα­τη γε­νι­κή απερ­γία στις 9/11. Η δια­δή­λω­ση στην οποία κα­λούν ήδη πρω­το­βάθ­μια σω­μα­τεία και στη­ρί­ζουν κι­νη­μα­τι­κές συλ­λο­γι­κό­τη­τες, δη­μο­τι­κά σχή­μα­τα και ορ­γα­νώ­σεις της Αρι­στε­ράς, την Πα­ρα­σκευή 7 Οκτώ­βρη, ημέρα που οι αρ­χη­γοί χωρών της ΕΕ ανα­κοι­νώ­νουν τα μέτρα -κο­ροϊ­δία, από την πλα­τεία Κλαυθ­μώ­νος, στη βουλή και στα γρα­φεία της ΕΕ, είναι μια καλή ευ­και­ρία για να αρ­χί­σου­με να κά­νου­με τους φό­βους τους πραγ­μα­τι­κό­τη­τα και να απαι­τή­σου­με: 

• Αυ­ξή­σεις πάνω από τον πλη­θω­ρι­σμό σε μι­σθούς και συ­ντά­ξεις. Επα­να­φο­ρά του 13ου και 14ου μι­σθού στο δη­μό­σιο και αντί­στοι­χα της 13ης και 14ης σύ­ντα­ξης.

• Επί­δο­μα ανερ­γί­ας για όλους/ες, χωρίς όρους και προ­ϋ­πο­θέ­σεις, ίσο με τον βα­σι­κό μισθό, με πλήρη ασφα­λι­στι­κά και υγειο­νο­μι­κά δι­καιώ­μα­τα.

• Δα­πά­νες για υγεία-παι­δεία-κοι­νω­νι­κές υπη­ρε­σί­ες, για να αυ­ξη­θεί και ο κοι­νω­νι­κός μι­σθός. Όχι λεφτά για εξο­πλι­σμούς, αστυ­νο­μία και το καρ­τέλ της ενέρ­γειας.

• Υψηλή και μό­νι­μη φο­ρο­λό­γη­ση των κερ­δών των επι­χει­ρή­σε­ων ενέρ­γειας, καυ­σί­μων, τρο­φί­μων και των με­γά­λων ει­σο­δη­μά­των.

• Κα­τάρ­γη­ση του χρη­μα­τι­στη­ρί­ου ενέρ­γειας και της ρή­τρας ανα­προ­σαρ­μο­γής. Καμία δια­κο­πή ρεύ­μα­τος σε λαϊκό σπίτι και μι­κρο­μά­γα­ζα. 

• Εθνι­κο­ποί­η­ση του συ­στή­μα­τος πα­ρα­γω­γής, με­τα­φο­ράς και δια­νο­μής ηλε­κτρι­κής ενέρ­γειας.

• Έλεγ­χο στις τιμές υγρών καυ­σί­μων, φυ­σι­κού αε­ρί­ου, ηλε­κτρι­κής ενέρ­γειας και όλων των βα­σι­κών αγα­θών. 

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά