Αυξήσεις στους μισθούς, «φρένο» στα κέρδη και τις τιμές!

Στο φόντο του αδυσώπητου ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού και της διαφύλαξης των υπερκερδών του ενεργειακού κλάδου, τα νοικοκυριά της ευρωπαϊκής ηπείρου καλούνται να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας και να παγώσουν το χειμώνα. Από κοντά και η κυβέρνηση Μητσοτάκη που επιδοτεί…τη συσκότιση, τη στιγμή που η τρομακτική ακρίβεια σε όλα τα βασικά αγαθά «γονατίζει» τους εργαζόμενους και τους ανέργους. 

Μια σειρά από ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ανακοινώνουν καθημερινά μέτρα για να αντιμετωπίσουν τις πιθανές ελλείψεις στον τομέα της ενέργειας τον χειμώνα, που ήδη ξεκίνησε, με τις ροές ρωσικού φυσικού αερίου να εξακολουθούν να κινούνται σε πολύ μειωμένους ρυθμούς. Οι μεγάλες διαρροές στους αγωγούς Nord Stream, που μεταφέρουν το ρωσικό αέριο στην Ευρώπη μέσω της Βαλτικής και οι αλληλοκατηγορίες Ρωσίας και ΗΠΑ για το σαμποτάζ, έχουν οδηγήσει τις εντάσεις και τις τιμές του φυσικού αερίου στο «κόκκινο». 

Ευρωπαϊκά ημίμετρα

Mε την ενεργειακή κρίση να μαίνεται αμείωτη, οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ είπαν «Όχι» στο γενικευμένο πλαφόν στο φυσικό αέριο, που ζητούσαν 15 κράτη μέλη (ανάμεσά τους και η Ελλάδα ως κατ’ αρχάς θετική, αλλά με προϋποθέσεις), υιοθετώντας τελικά τρεις άξονες που οδηγούν στην υποχρεωτική μείωση κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, στο πλαφόν στα υπερκέρδη των εταιρειών ενέργειας και την εισφορά αλληλεγγύης από τους παραγωγούς ορυκτών καυσίμων. Οι προτάσεις αυτές θα συζητηθούν στη άτυπη σύνοδο κορυφής των ηγετών, στην Πράγα, στις 7/10. Συγκεκριμένα, η δέσμη μέτρων αφορά:

α) Υποχρεωτική μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 10% και 5% στις ώρες αιχμής. Τα κράτη μέλη θα προσδιορίσουν το 10 % των ωρών αιχμής τους μεταξύ της 1ης Δεκεμβρίου 2022 και της 31ης Μαρτίου 2023, κατά τις οποίες θα μειώσουν τη ζήτηση. Ουσιαστικά, τις συγκεκριμένες ώρες της μέρας επιδιώκουν να μειώσουν τη ζήτηση για να συγκρατήσουν τις τιμές και τον όγκο κατανάλωσης, επιβάλλοντας υποχρεωτικό ψύχος σε σπίτια, χώρους δουλειάς και εκπαίδευσης.

β) Ανώτατο όριο στα έσοδα όσων παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με άλλες τεχνολογίες πλην του αερίου (Α.Π.Ε., πυρηνική ενέργεια, λιγνίτης) στα 180 ευρώ/MWh, πάντα με στόχο να διατηρηθεί η κερδοφορία των καπιταλιστών της ηπείρου: «το επίπεδο του ανώτατου ορίου έχει σχεδιαστεί για να διατηρηθεί η κερδοφορία των φορέων εκμετάλλευσης και να μην παρεμποδιστούν οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας», όπως σημειώνει το σχετικό κείμενο. 

γ) Προσωρινή εισφορά αλληλεγγύης επί των κερδών των επιχειρήσεων (αυτών που υπερβαίνουν μια κατά 20% αύξηση του μέσου όρου των κερδών των τριών προηγούμενων ετών) που δραστηριοποιούνται στους τομείς του αργού πετρελαίου, του φυσικού αερίου, του άνθρακα και των διυλιστηρίων. Με τα χρήματα αυτά να κατευθύνονται είτε στα διάφορα ανεπαρκή προγράμματα «προστασίας της απασχόλησης», είτε στις επενδύσεις που αφορούν την «πράσινη μετάβαση». Αν κρίνουμε από την ελληνική περίπτωση και το χάος στον υπολογισμό του ποσού φορολόγησης των υπερκερδών των εταιρειών ενέργειας, μάλλον θα πρέπει να κρατήσουμε μικρό καλάθι για το συγκεκριμένο μέτρο. 

Επιχείρηση «σκοτεινά σπίτια»

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, εν των μεταξύ, έχει τερματίσει την γενναιοδωρία της προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας και τη μεταφορά των σπασμένων στις πλάτες μας, αρνούμενη κάθε έλεγχο στις τιμές των τιμολογίων ρεύματος και φυσικού αερίου. 

Με τον νέο μηχανισμό επιδότησης από 1 Οκτώβρη, ουσιαστικά επιβραβεύει τη μειωμένη κατανάλωση (15% σε σχέση με πέρυσι), ως μέσω αποφυγής των υπέρογκων χρεώσεων στους λογαριασμούς ηλεκτρικού, βλέποντας ότι τα χρήματα της οριζόντιας επιδότησης (που κατέληγαν τελικά στην τσέπη του καρτέλ της ενέργειας και διατηρείται μόνο για τις καταναλώσεις φυσικού αερίου), στερεύουν. Στη θέση της θα υπάρχουν τρία κλιμάκια κατανάλωσης, όπου όσο μικρότερη θα είναι η κατανάλωση, τόσο θα μεγαλώνει η επιδότηση!

Επιπλέον, για να στηρίξει αυτές τις επιδοτήσεις εφευρίσκει νέα έσοδα που συγκεντρώνονται από τους ίδιους τους καταναλωτές και χρεώνονται σε εκείνους είτε λογιστικά είτε και εντελώς κυριολεκτικά, όπως το νέο «χαράτσι» που ετοιμάζει να επιβάλει στις ΥΚΩ, το οποίο μπορεί να αυξηθεί έως και 200%. 

Πέρα από τα σοβαρά εμπόδια εφαρμογής του νέου μηχανισμού (διαχρονικά προβλήματα στις καταμετρήσεις), δεν καίγαμε το φούρνο ή το θερμοσίφωνα και όλη μέρα…Είναι χαρακτηριστικό ότι μπροστά στην αδυναμία τους να πληρώσουν τους λογαριασμούς ακόμα και μετά την κρατική επιδότηση, τα λαϊκά νοικοκυριά μειώνουν ήδη την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος. Σύμφωνα με στοιχεία του ΑΔΜΗΕ για τον μήνα Αύγουστο, για δεύτερο συνεχόμενο μήνα, τα νοικοκυριά και οι μικρές επιχειρήσεις περιόρισαν την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος κατά 13,94% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι. Όταν η Αριστερά υποστήριζε ότι το νεοφιλελεύθερο αφήγημα περί «ατομικής ευθύνης», για να κρυφτούν οι κυβερνητικές ευθύνες, δεν θα αφορούσε μόνο την πανδημία, αλλά θα επεκταθεί και σε άλλα πεδία…

Παράλληλα βέβαια, ενώ εμείς καλούμαστε να ζήσουμε σε σκοτεινά σπίτια, η κυβερνητική πολιτική έχει αποφέρει κέρδη πάνω από 7 δισ. ευρώ, την τελευταία διετία, για τους ιδιωτικούς παρόχους. Ενδεικτική, των υπέροχων ημερών που διάγουν τα ταμεία των καπιταλιστών της ενέργειας, είναι η ανακοίνωση του ομίλου Μυτιληναίος, όπου αναφέρει ότι καταφέρνει να παραμένει αλώβητος, αλλά και να καταγράφει ιστορικά υψηλές επιδόσεις, έχοντας ενισχύσει το πρώτο εξάμηνο σε ποσοστό 116% τα καθαρά κέρδη του. 

Το αίτημα της Αθήνας στην Κομισιόν, για να λάβει τη 2η πληρωμή δόσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης, ύψους 2 δισ. ευρώ, δείχνει πως η κυβέρνηση θέλει να ρίξει άμεσα «ζεστό» χρήμα στις επιχειρήσεις. Η ελληνική κυβέρνηση μάλιστα υπέβαλε αίτημα για να λάβει έως τα τέλη του χρόνου –αντί για τα μέσα του 2023– και την 3η πληρωμή δόσεων δανείων, ύψους 1,6 δισ. ευρώ, προς ενίσχυση της ρευστότητας στην αγορά. Ο διαμοιρασμός αυτών των πόρων, ήδη αποτελεί αιτία σφοδρού ανταγωνισμού για τον κόσμο της επιχειρηματικότητας. 

Οι αστείες κυβερνητικές οδηγίες, όπως πχ να μειώνουμε τη φωτεινότητα στις οθόνες των υπολογιστών, είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανακόψουν την ενεργειακή φτώχεια. Το ίδιο και οι άτολμες προτάσεις Τσίπρα με το «λίφτινγκ» στο χρηματιστήριο ενέργειας και το νεφελώδες σχέδιο ανάκτησης του 51% της ΔΕΗ. Απλά, καλούμαστε να περικόψουμε βασικές μας ανάγκες, να ζούμε χωρίς φως, ζεστό νερό και θέρμανση, για να μην διαταράξουν τα κέρδη των ιδιωτών της ενέργειας.

Πληθωρισμός «φωτιά»

Την ίδια ώρα η ακρίβεια καταβροχθίζει το εργατικό-λαϊκό εισόδημα, με τον επίσημο πληθωρισμό να αγγίζει το 12,1% τον Σεπτέμβριο. Οι τιμές στα είδη πρώτης ανάγκης αυξάνουν κάθε εβδομάδα. Η στέγη μετατρέπεται σε πανάκριβη πολυτέλεια. 

Το φάσμα της φτωχοποίησης απειλεί δύο στα δέκα ελληνικά νοικοκυριά, τα οποία μέσα στο 2021 ξόδεψαν πάνω από το 58% του μηναίου διαθέσιμου εισοδήματος μόνο για να μπορέσουν να στεγαστούν και να τραφούν, πριν οι τιμές του ρεύματος και των τροφίμων πάρουν την ανηφόρα, σύμφωνα με την έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών της ΕΛΣΤΑΤ για το 2021, δηλαδή πριν και από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Η φοροληστεία που χρηματοδοτεί τα διάφορα «pass» της κυβερνητικής φιλανθρωπίας συνεχίζεται. Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για το πρώτο 8μηνο του έτους, η υπέρβαση στα φορολογικά έσοδα ξεπέρασε τα 5,5 δισ. ευρώ, ενώ μειωμένες κατά 192 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τον στόχο, ήταν το ίδιο χρονικό διάστημα οι κρατικές δαπάνες, παρά τα ποσά που διατέθηκαν για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Μόνο από τον ΦΠΑ, τα έσοδα αυξήθηκαν έναντι του στόχου κατά 1,5 δισ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην ακρίβεια που εξακολουθεί να φέρνει έσοδα στα κρατικά ταμεία.

Διεκδικήσεις

Μπροστά σε αυτή τη σκληρή συνθήκη που βιώνει η μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία, όταν απλά ο μήνας δεν βγαίνει, είναι σημαντικό να σπάσει το κλίμα παραίτησης και μοιρολατρίας που καλλιεργούν τα κυβερνητικά επιτελεία, μαζί με τα καθεστωτικά ΜΜΕ. Από την διαρκή τρομοκράτηση για τον «δύσκολο χειμώνα» που έρχεται, μέχρι τον κοινωνικό δαρβινισμό του Πέτσα, με το κυνικό «όποιος δεν προσαρμόζεται πεθαίνει».

Ο θυμός που σιγοκαίει χρειάζεται να γίνει δύναμη διεκδίκησης, με αποκορύφωμα μια μαζικότατη γενική απεργία στις 9/11. Η διαδήλωση στην οποία καλούν ήδη πρωτοβάθμια σωματεία και στηρίζουν κινηματικές συλλογικότητες, δημοτικά σχήματα και οργανώσεις της Αριστεράς, την Παρασκευή 7 Οκτώβρη, ημέρα που οι αρχηγοί χωρών της ΕΕ ανακοινώνουν τα μέτρα -κοροϊδία, από την πλατεία Κλαυθμώνος, στη βουλή και στα γραφεία της ΕΕ, είναι μια καλή ευκαιρία για να αρχίσουμε να κάνουμε τους φόβους τους πραγματικότητα και να απαιτήσουμε: 

• Αυξήσεις πάνω από τον πληθωρισμό σε μισθούς και συντάξεις. Επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού στο δημόσιο και αντίστοιχα της 13ης και 14ης σύνταξης.

• Επίδομα ανεργίας για όλους/ες, χωρίς όρους και προϋποθέσεις, ίσο με τον βασικό μισθό, με πλήρη ασφαλιστικά και υγειονομικά δικαιώματα.

• Δαπάνες για υγεία-παιδεία-κοινωνικές υπηρεσίες, για να αυξηθεί και ο κοινωνικός μισθός. Όχι λεφτά για εξοπλισμούς, αστυνομία και το καρτέλ της ενέργειας.

• Υψηλή και μόνιμη φορολόγηση των κερδών των επιχειρήσεων ενέργειας, καυσίμων, τροφίμων και των μεγάλων εισοδημάτων.

• Κατάργηση του χρηματιστηρίου ενέργειας και της ρήτρας αναπροσαρμογής. Καμία διακοπή ρεύματος σε λαϊκό σπίτι και μικρομάγαζα. 

• Εθνικοποίηση του συστήματος παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.

• Έλεγχο στις τιμές υγρών καυσίμων, φυσικού αερίου, ηλεκτρικής ενέργειας και όλων των βασικών αγαθών. 

*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά