Δεν μπορούμε να μιλάμε για ελεύθερη, ισότιμη και δωρεάν πρόσβαση σε ένα νέο ΕΣΥ, αν δεν ξηλωθεί όλο το αμαρτωλό σύστημα στη δημόσια υγεία.
Μεγάλος είναι ο ενθουσιασμός των εργαζομένων στα νοσοκομεία για τη νίκη της Αριστεράς στις εκλογές. Επιτέλους ο κόσμος μας πήρε μια βαθιά ανάσα ελπίδας και προοπτικής μετά από τέσσερα χρόνια με καταστροφικές μνημονιακές πολιτικές λιτότητας, διαφθοράς, ιδιωτικοποιήσεων και διάλυσης της δημόσιας υγείας. Ο ενθουσιασμός τροφοδοτήθηκε και από τις πρώτες εξαγγελίες για την άμεση εφαρμογή των μέτρων της ΔΕΘ και ειδικότερα στην υγεία για την κατάργηση των χαρατσιών του 5ευρου στα νοσοκομεία και του 1ευρώ ανά συνταγή στα φάρμακα.
Από το καλημέρα όμως φάνηκαν σύννεφα… Η πρόταση Κουρουμπλή για την τοποθέτηση Κοκκινάκη στη θέση του γενικού γραμματέα του Υπουργείου Υγείας, πρώην στέλεχος του Υπουργείου Εργασίας που συμμετείχε στην αξιολόγηση-σφαγείο των υπαλλήλων του Υπουργείου Εργασίας ξεσήκωσε πολλαπλές αντιδράσεις, καθώς και η συνάντηση του Κουρουμπλή με την ΠΑΣΥΝΟ (διασπαστική νοσηλευτική ομοσπονδία, που ελέγχει η ΝΔ, η οποία συμμετείχε στις επιτροπές της TASKFORCE και στην εφαρμογή της αξιολόγησης Μητσοτάκη), πριν καν συναντηθεί με την ΠΟΕΔΗΝ και την ΟΕΝΓΕ, προκάλεσε την καταγγελία του ΜΕΤΑ υγειονομικών…
Να ξηλώσουμε το μνημονιακό καθεστώς
Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές έχουν διαμορφώσει μέσα στο ΕΣΥ ένα τοπίο διαφθοράς και διαπλοκής από ένα σύμπλεγμα συμφερόντων ανάμεσα σε μεγάλα τμήματα από το πολιτικό προσωπικό του αστικού μπλοκ ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, τους διοικητές και υποδιοικητές (μάνατζερ), τα ιατρικά και διευθυντικά στελέχη στα νοσοκομεία και τις εταιρείες φαρμάκων και προμηθειών και τους εργολάβους των ιδιωτικών συνεργείων. Δεν μπορούμε να μιλάμε για ελεύθερη, ισότιμη και δωρεάν πρόσβαση σε ένα νέο ΕΣΥ, αν δεν ξηλωθεί όλο αυτό το αμαρτωλό σύστημα που αναπαράγει τη μίζα, το φακελάκι και το ρουσφέτι στο δημόσιο σύστημα υγείας.
Η δημοκρατία, ο εργατικός και κοινωνικός έλεγχος είναι κομβικής σημασίας για το νέο ΕΣΥ. Οι επεξεργασίες στις θεματικές και οι πανελλαδικές συνδιασκέψεις του τμήματος υγείας κατάφεραν να θέσουν τις βασικές αρχές γι’ αυτή την κατεύθυνση, με τον θεσμοθετημένο έλεγχο των εργαζομένων, των συνδικάτων και των φορέων των τοπικών κοινωνιών στη διοίκηση των μονάδων υγείας. Στην πράξη αυτό σημαίνει την άμεση υλοποίηση των θέσεων για νέα ΔΣ και υπηρεσιακά συμβούλια με πλειοψηφία των αιρετών εκπροσώπων, με την καθιέρωση της γενικής συνέλευσης σε κάθε τμήμα ή κλινική και την τακτική συνέλευση όλου του προσωπικού. με παρουσία και έκθεση απολογισμού και προγραμματισμού του ΔΣ του νοσοκομείου.
Η ανατροπή στην υγεία έχει άλλες δύο βασικές προϋποθέσεις στον αντίποδα των νεοφιλελευθέρων επιλογών, που ακολουθήθηκαν από τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ από τη δεκαετία του 1990 και κλιμακώθηκαν τα τελευταία τέσσερα μνημονιακά χρόνια:
α) Γενναία αύξηση της χρηματοδότησης, με ανατροπή του προϋπολογισμού της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου, καθώς για το 2015 κι αυτές οι ελάχιστες δαπάνες για την υγεία κουτσουρεύονται στα 4,23 δισ. ευρώ έναντι 4,74 δισ. ευρώ για το 2014.
β) Κατεύθυνση της χρηματοδότησης προς τον δημόσιο-κρατικό τομέα της υγείας, καθώς η χώρα κατέχει την πιο αρνητική πρωτιά στις χώρες του ΟΟΣΑ, με τον ιδιωτικό τομέα και τις απευθείας πληρωμές να ξεπερνούν το 50% των συνολικών δαπανών για την υγεία.
Προτεραιότητα αποτελεί η άμεση στελέχωση των νοσοκομείων με την υλοποίηση της δέσμευσης για πρόσληψη 2.500 γιατρών και 5.000 νοσηλευτών στο πρώτο εξάμηνο του 2015, για να αρχίσουν να καλύπτονται οι κενές θέσεις που φτάνουν συνολικά τις 7.000 θέσεις γιατρών και 25.000 νοσηλευτών, για να σταματήσει η ανεργία και η μετανάστευση χιλιάδων νέων επιστημόνων της υγείας.
Άμεσα πρέπει να στελεχωθούν οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας για να λειτουργήσουν τα 150-160 κλειστά κρεβάτια και να προχωρήσει η συνολική κάλυψη του πληθυσμού από τα 600 στα 2.000 κρεβάτια, για να σωθούν χιλιάδες ζωές, αλλά και για να εξοικονομηθούν εκατομμύρια ευρώ που δίνουν τα ασφαλιστικά ταμεία στις ιδιωτικές ΜΕΘ. Επείγουσα επίσης είναι και η στελέχωση σε προσωπικό και οχήματα του ΕΚΑΒ.
Παράλληλα χρειάζεται να ξεκινήσει η ανασυγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, με τη δημιουργία Πανελλαδικού Δικτύου από τα ιατρεία του ΕΟΠΠΥ, τα Κέντρα Υγείας και την ανάπτυξη δημόσιων ΚΥ σε κάθε αστική περιοχή, στελεχωμένα με τις βασικές ειδικότητες για το πρωινό ωράριο και την καθημερινή 24ωρη λειτουργία και με τακτικούς ιατρούς επισκέπτες όλων των ειδικοτήτων από τα διασυνδεόμενα νοσοκομεία.
Θεωρούμε αυτονόητο ότι η Αριστερά δεν θα ανεχτεί καμία μορφή ελαστικής εργασίας και οι εργασιακές σχέσεις στο νέο ΕΣΥ θα αποκατασταθούν με πλήρη και αποκλειστική απασχόληση για τους γιατρούς και μόνιμες εργασιακές σχέσεις για όλους τους εργαζόμενους.
Η εξοικονόμηση πόρων για τη δημόσια υγεία απαιτεί άμεσα και αποφασιστικά μέτρα για το σταμάτημα της οικονομικής αιμορραγίας των ασφαλιστικών ταμείων προς τον ιδιωτικό τομέα. Με την άμεση καταγραφή των αναγκών και την προκήρυξη κεντρικών διαγωνισμών για τα πιο ποιοτικά φάρμακα και υλικά στις πιο συμφέρουσες για το δημόσιο τιμές. Με τον επανακαθορισμό και την εισαγωγή πλαφόν ιατρικών πράξεων, τιμών και συμβάσεων με τα ιδιωτικά κέντρα. Με την εφαρμογή των 751ευρώ κατώτατο μισθό και υποχρεωτικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας σε όλες τις ιδιωτικές μονάδες υγείας. Με την κατάργηση των εργολάβων των ιδιωτικών συνεργείων που σπαταλάνε πλέον το 1/3 των προϋπολογισμών των δημόσιων μονάδων υγείας και την ανάκτηση από το δημόσιο όλων των υποστηρικτικών λειτουργιών.
Στον τομέα του φαρμάκου πρέπει να μπει τέλος στην αυθαιρεσία της αγοράς και να αναβαθμιστεί ο ρόλος του υπουργείου υγείας, του ΕΟΦ και του ΙΦΕΤ, να θεσμοθετηθεί και να ξεκινήσει η δημιουργία δημόσιας φαρμακαποθήκης και φαρμακοβιομηχανίας, για να εξασφαλιστεί η διαθεσιμότητα, η ποιότητα, η επάρκεια, αλλά και η ορθολογική χρήση των φαρμάκων.
Ούτε βήμα πίσω!
Τα «φρένα» που θα βάλουν οι καθεστωτικές δυνάμεις στις δημοκρατικές αλλαγές, στην αποκατάσταση και επέκταση των δικαιωμάτων των ασθενών και των εργαζομένων στην υγεία, δεν αντιμετωπίζονται με συντηρητική αναδίπλωση για τη «συνέχεια του κράτους» και με συμμαχίες με τους διοικητές-μάνατζερ και τους γαλαζοπράσινους διευθυντές με ανάθεση. Ούτε και με –δήθεν– συνεννόηση με τις αδίστακτες δυνάμεις της αγοράς, που διαρκώς θα υποσκάπτουν και θα εμποδίζουν την εφαρμογή κάθε μέτρου αναδιανομής προς όφελος του δημόσιου και κοινωνικού συμφέροντος.
Γι’ αυτό δεν πρέπει να υπάρχει κανένας εφησυχασμός, καμιά αναμονή, καμία ανάθεση. Η ανατροπή, για να πραγματοποιηθεί, πρέπει να γίνει υπόθεση της βάσης των συνδικάτων, των αγωνιστών της Αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ.
Τα συνδικάτα στην υγεία (ΠΟΕΔΗΝ-ΟΕΝΓΕ) πρέπει να πάρουν πρωτοβουλίες για να αξιοποιήσουν την αλλαγή στη διάθεση των εργαζομένων και τις εξαγγελίες για την αποκατάσταση της εργατικής νομοθεσίας, για να συσπειρώσουν τη βάση των πρωτοβάθμιων σωματείων στις γραμμές τους. Κεντρικός άξονας διεκδίκησης μπορεί να είναι η υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης, που θα κατοχυρώνει τα εργασιακά δικαιώματα –και τις ιδιαιτερότητες– όλων των κλάδων στο χώρο της υγείας.
Τώρα είναι η ώρα για τις ΟΜ ΣΥΡΙΖΑ στην υγεία να «στελεχώσουν» τη συλλογική συζήτηση, λειτουργία και δράση στους χώρους δουλειάς, για να προωθήσουν το τιτάνιο έργο της δημιουργίας του νέου ΕΣΥ.
Το συνέδριο της ΠΟΕΔΗΝ, στις 9-10-11 Φλεβάρη, είναι μια μεγάλη ευκαιρία για το κίνημα στα νοσοκομεία, για να διατυπωθεί ένα πρόγραμμα αιτημάτων και δράσης για την ανατροπή της λιτότητας, των περικοπών και των ιδιωτικοποιήσεων.
*Ο Αντώνης Καραβάς είναι μέλος του Γενικού Συμβουλίου της ΑΔΕΔΥ και της Νομαρχιακής Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ
