Πόσο επίκαιρη είναι στις μέρες μας η ρήση του Μπρέχτ , απόσπασμα από το βιβλίο του με τίτλο “Πέντε δυσκολίες για να γράψει κανείς την αλήθεια”. “Στους καιρούς της αδυναμίας συχνά δεν λείπει η σωστή γραμμή, αλλά η μία γραμμή... Όλα είναι εδώ, όλα όμως είναι πάρα πολύ. Δεν λείπουν οι προτάσεις, γίνονται δεκτές όμως πάρα πολλές. Δεν λείπουν οι σωστές διαπιστώσεις, τις ξεχνάμε όμως πολύ γρήγορα. Στους καιρούς της αδυναμίας είναι κανείς στρατευμένος και δεν στρατεύεται. Στους καιρούς της αδυναμίας πολλά είναι σωστά, όμως ταυτοχρόνως πολλά είναι αναγκαία και λίγα μπορούν να γίνουν...”

Σχε­δόν  έξι χρό­νια  κρί­σης, βα­θύ­τα­της και δο­μι­κής κρί­σης ενός συ­στή­μα­τος, του κα­πι­τα­λι­στι­κού συ­στή­μα­τος- αν και λίγοι τολ­μούν να το πουν, λες και οι λέ­ξεις δια­φο­ρο­ποιούν την ουσία. Οι λέ­ξεις χρη­σι­μο­ποιού­νται απλά επι­κοι­νω­νια­κά για να επι­δρά­σουν μα­ζι­κά στην κοινή γνώμη, στον “μέσο” νου- κα­τά­φε­ραν καί­ριο χτύ­πη­μα κυ­ρί­ως στα ερ­γα­σια­κά δι­καιώ­μα­τα (μι­σθούς, συ­ντά­ξεις, συλ­λο­γι­κές συμ­βά­σεις ),στις δο­μές-αστι­κές δο­μές- του λε­γό­με­νου κρά­τους πρό­νοιας, υγεί­ας, δι­καί­ου, στο δη­μό­σιο χα­ρα­κτή­ρα στρα­τη­γι­κών το­μέ­ων της οι­κο­νο­μί­ας και το­μέ­ων κοι­νω­νι­κής επέν­δυ­σης (παι­δεία) , αλλά και στα με­σαία και μι­κρο­με­σαία στρώ­μα­τα της κοι­νω­νί­ας..

Η εν­στι­κτώ­δης ή και πιο ορ­γα­νω­μέ­νη αρ­κε­τές φορές αντί­δρα­ση ερ­γα­ζό­με­νων και λαού, οδή­γη­σε την αρι­στε­ρά στην νίκη στις τε­λευ­ταί­ας βου­λευ­τι­κές εκλο­γές. Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ μπό­ρε­σε να εκ­φρά­σει με την ενω­τι­κή αρι­στε­ρή στάση του και την ιε­ράρ­χη­ση των ανα­γκών και των συμ­φε­ρό­ντων του λαού ένα­ντι των δα­νει­στών και της απο­πλη­ρω­μής ενός δυ­σβά­στα­κτου χρέ­ους, την οργή των πλητ­τό­με­νων και αγα­να­κτι­σμέ­νων και να τη με­τα­τρέ­ψει σε αλ­λα­γή της πο­λι­τι­κής σε­λί­δας στην ιστο­ρία της χώρας.

Φτά­νο­ντας στο τώρα, λί­γους μήνες μετά έρ­χε­ται ανε­λέ­η­το το ερώ­τη­μα. Ποια είναι Η ΓΡΑΜ­ΜΗ;

Άραγε πολλά είναι σωστά, όμως ταυ­το­χρό­νως πολλά είναι ανα­γκαία και λίγα μπο­ρούν να γί­νουν...;

Ποια λοι­πόν είναι τα σωστά, ποια τα ανα­γκαία και ποια τα λίγα; Πως αυτά συν­δέ­ο­νται και ποιες είναι οι ανα­γκαί­ες πα­ρά­με­τροι για να μην βιώ­σου­με είτε την “αρι­στε­ρή πα­ρέν­θε­ση” είτε την με­τα­κί­νη­ση από τον ρι­ζο­σπα­στι­σμό στην δια­χεί­ρι­ση;

ΧΡΕ­ΟΣ- ΟΙ­ΚΟ­ΝΟ­ΜΙ­ΚΟ Ή ΠΟ­ΛΙ­ΤΙ­ΚΟ ΖΗ­ΤΗ­ΜΑ;

“Το δη­μό­σιο χρέος γί­νε­ται ένας από τους πιο δρα­στι­κούς μο­χλούς της πρω­ταρ­χι­κής συσ­σώ­ρευ­σης. Σαν με μα­γι­κό ραβδί προι­κί­ζει το μη πα­ρα­γω­γι­κό χρήμα με πα­ρα­γω­γι­κή δύ­να­μη και το με­τα­τρέ­πει έτσι σε κε­φά­λαιο, χωρίς να ‘ναι υπο­χρε­ω­μέ­νο να εκτε­θεί στους κό­πους και στους κιν­δύ­νους που είναι αχώ­ρι­στοι από τη βιο­μη­χα­νι­κή μα ακόμα κι από την το­κο­γλυ­φι­κή το­πο­θέ­τη­ση.

το δη­μό­σιο χρέος έχει δη­μιουρ­γή­σει τις με­το­χι­κές εται­ρί­ες, το εμπό­ριο με συ­ναλ­λά­ξι­μες αξίες όλων των ειδών, την επι­κα­ταλ­λα­γή, με δυο λόγια: το παι­χνί­δι στο χρη­μα­τι­στή­ριο και τη σύγ­χρο­νη τρα­πε­ζο­κρα­τία....

Μαζί με τα δη­μό­σια χρέη δη­μιουρ­γή­θη­κε ένα διε­θνές πι­στω­τι­κό σύ­στη­μα, που συχνά για τού­τον ή για κεί­νον το λαό απο­τε­λεί μια από τις κρυ­φές πηγές της πρω­ταρ­χι­κής συσ­σώ­ρευ­σης.

Επει­δή το δη­μό­σιο χρέος στη­ρί­ζε­ται στα κρα­τι­κά έσοδα, που οφεί­λουν να κα­λύ­πτουν τις χρο­νιά­τι­κες το­κο­χρε­ω­λυ­τι­κές κλπ. πλη­ρω­μές, το σύγ­χρο­νο φο­ρο­λο­γι­κό σύ­στη­μα έγινε ανα­γκαίο συ­μπλή­ρω­μα του συ­στή­μα­τος των εθνι­κών δα­νεί­ων. Τα δά­νεια δί­νουν τη δυ­να­τό­τη­τα στην κυ­βέρ­νη­ση ν' αντε­πε­ξέρ­χε­ται σε έκτα­κτα έξοδα χωρίς να γί­νε­ται αυτό αμέ­σως αι­σθη­τό στον φο­ρο­λο­γού­με­νο, μετά όμως απαι­τούν αυ­ξη­μέ­νους φό­ρους. Από την άλλη μεριά, η αύ­ξη­ση των φόρων, που προ­κλή­θη­κε με τη συσ­σώ­ρευ­ση απα­νω­τών δα­νεί­ων ανα­γκά­ζει την κυ­βέρ­νη­ση σε κάθε πε­ρί­πτω­ση και­νούρ­γιων έκτα­κτων εξό­δων να κα­τα­φεύ­γει διαρ­κώς σε και­νούρ­για δά­νεια.

Έτσι, το σύγ­χρο­νο φο­ρο­λο­γι­κό σύ­στη­μα, που άξο­νάς του είναι οι φόροι στα πιο ανα­γκαία μέσα συ­ντή­ρη­σης (επο­μέ­νως και το ακρί­βαι­μα τους), κρύ­βει μέσα του το σπέρ­μα της αυ­τό­μα­της προ­ο­δευ­τι­κής αύ­ξη­σης. Η υπερ­φο­ρο­ρο­λό­γη­ση δεν είναι επει­σό­διο, αλλά μάλ­λον αρχή.

Η απαλ­λο­τριω­τι­κή απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα του φο­ρο­λο­γι­κού συ­στή­μα­τος εντεί­νε­ται επι­πλέ­ον με το προ­στα­τευ­τι­κό σύ­στη­μα, που απο­τε­λεί ένα από τα συ­στα­τι­κά του μέρη.

Ο με­γά­λος ρόλος που το δη­μό­σιο χρέος και το αντί­στοι­χό του φο­ρο­λο­γι­κό σύ­στη­μα παί­ζουν στην κε­φα­λαιο­ποί­η­ση του πλού­του και στην απαλ­λο­τρί­ω­ση των μαζών ώθησε πλή­θος συγ­γρα­φείς, όπως τον Κό­μπετ, τον Ντά­μπλ­νταιη και άλ­λους, να κά­νουν το λάθος ν’ ανα­ζη­τούν σ΄ αυτό τη βα­σι­κή αιτία της αθλιό­τη­τας των σύγ­χρο­νων λαών.”(Κ. Μάρξ, Κε­φά­λαιο, Τόμος Ι, σ. 779-781).

Η κρίση αυτή ξα­νά­φε­ρε στο προ­σκή­νιο βα­σι­κές οι­κο­νο­μι­κές ανα­λύ­σεις, ενώ ταυ­τό­χρο­να πλή­θος οι­κο­νο­μο­λό­γων εξέ­φρα­ζαν και εκ­φρά­ζουν από­ψεις, ανα­λύ­σεις και με­λέ­τες  σχε­τι­κά με το θέμα του χρέ­ους.  Πε­ρι­πτώ­σεις όπως της Αρ­γε­ντι­νής, του Εκουα­δόρ , της Γερ­μα­νί­ας με­λε­τώ­νται, ενώ τα ζη­τή­μα­τα της δια­γρα­φής ή της με­ρι­κής δια­γρα­φής ή του επα­χθούς χρέ­ους μπαί­νουν στις πρώ­τες γραμ­μές  της πο­λι­τι­κής ατζέ­ντας.

“Όλα είναι εδώ, όλα όμως είναι πάρα πολύ. Δεν λεί­πουν οι προ­τά­σεις, γί­νο­νται δε­κτές όμως πάρα πολ­λές. “

Είναι όμως το θέμα μόνο οι­κο­νο­μι­κό;  Ή είναι εν τέλει αμι­γώς πο­λι­τι­κό;

Εν μέσω μιας δια­πραγ­μά­τευ­σης  με τον κλοιό να σφίγ­γει ολο­έ­να και πε­ρισ­σό­τε­ρο και την ρευ­στό­τη­τα να έχει φτά­σει στο ναδίρ, το εγ­χώ­ριο και ξένο κα­τε­στη­μέ­νο βρί­σκει την ευ­και­ρία να ανα­σύ­ρει όλες τις φο­βί­ες και τα μι­κρο­α­στι­κά κα­τά­λοι­πα ετών.

Σε αυτή τη φάση η όποια υπο­χώ­ρη­ση μπο­ρεί να είναι κα­θο­ρι­στι­κή. Οι οι­κο­νο­μι­κές ανα­λύ­σεις υπάρ­χουν, όπως και οι δια­δρο­μές. Το ζή­τη­μα ξε­φεύ­γει πια από τα χέρια των τε­χνο­κρα­τών και περνά στα χέρια των πο­λι­τι­κών. Το χρέος γί­νε­ται ερ­γα­λείο κα­τεύ­θυν­σης στρα­τη­γι­κής και η δια­χεί­ρι­σή του είναι βα­θύ­τα­τα πο­λι­τι­κή.

Η προ­ε­τοι­μα­σία της κυ­βέρ­νη­σης , με αξιο­ποί­η­ση όλων των πα­ρα­γό­ντων, της πο­λυ­ποί­κι­λης σκα­κιέ­ρας της πα­γκό­σμιας οι­κο­νο­μί­ας, της γε­ω­πο­λι­τι­κής θέσης και των πλε­ο­νε­κτη­μά­των στην πα­ρα­γω­γή, των τριγ­μών εντός της ευ­ρω­ζώ­νης και της ΕΕ, όλων των δυ­να­τών ερ­γα­λεί­ων συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νης της στά­σης πλη­ρω­μών και της ΕΛΕ, με γνώ­μο­να την  εθνι­κή κυ­ριαρ­χία και το λαϊκό συμ­φέ­ρον ή με απλά λόγια την επι­βί­ω­ση του ίδιου του λαού, είναι ΑΝΑ­ΓΚΑΙΑ και είναι αυτή η ΓΡΑΜ­ΜΗ που κα­θο­ρί­ζει τα τα­κτι­κά βή­μα­τα ή τους όποιος “συμ­βι­βα­σμούς”.

Πρω­ταρ­χι­κής ση­μα­σί­ας στην τι­τά­νια αυτή προ­σπά­θεια παί­ζει το πο­λι­τι­κό υπο­κεί­με­νο και βε­βαί­ως η προ­ε­τοι­μα­σία και εγρή­γορ­ση το λαϊ­κού πα­ρά­γο­ντα και των  ερ­γα­ζο­μέ­νων.

Η  απεύ­θυν­ση στην κοι­νω­νία, σε μία κοι­νω­νία όμως που πρέ­πει να έχει επαρ­κώς προ­ε­τοι­μα­στεί για όλες τις εναλ­λα­κτι­κές προ­τά­σεις διε­ξό­δου από την κρίση, διε­γεί­ρο­ντας τα συλ­λο­γι­κά ανα­κλα­στι­κά και όχι τις ατο­μι­κές βολές, τα τα­ξι­κά συμ­φέ­ρο­ντα και όχι τις μι­κρο­α­στι­κές χρό­νιες αλ­λοιώ­σεις, είναι ΑΝΑ­ΓΚΑΙΟΣ πα­ρά­γο­ντας  πο­λι­τι­κής ου­σια­στι­κής δύ­να­μης.

ΜΙΚΡΑ ΒΗ­ΜΑ­ΤΑ ΚΑΙ ΠΛΑΙ­ΣΙΟ- ΣΧΕΣΗ ΤΑ­ΚΤΙ­ΚΩΝ ΒΗ­ΜΑ­ΤΩΝ ΚΑΙ ΣΤΡΑ­ΤΗ­ΓΙ­ΚΟΥ΄ΣΤΟ­ΧΟΥ

Οι πρώ­τοι μήνες μέχρι την τε­λι­κή συμ­φω­νία είναι κα­θο­ρι­στι­κοί. Πέρα από τη δια­πραγ­μά­τευ­ση κυ­ρί­αρ­χα ζη­τή­μα­τα νόμων και πρώ­των μέ­τρων της κυ­βέρ­νη­σης  μπο­ρούν να γί­νουν κα­τα­λύ­τες οι­κο­νο­μι­κών και κοι­νω­νι­κών διερ­γα­σιών.

Τα μέτρα ενά­ντια στην αν­θρω­πι­στι­κή κρίση είναι ένας τεί­χος ανά­σχε­σης ή και ανά­σας των πλέον ευά­λω­των συ­ναν­θρώ­πων μας. Όμως η αν­θρω­πι­στι­κή κρίση έχει πρό­ση­μο, έχει αιτία, έχει στόχο και έχει φυ­σι­κά κέρ­δος για το κε­φά­λαιο.

Υπάρ­χει άρα ανα­γκαιό­τη­τα συν­δυα­σμέ­νων νόμων συ­νο­λι­κού πλαι­σί­ου, ρι­ζο­σπα­στι­κών θε­σμι­κών αλ­λα­γών , ρι­ζι­κών αλ­λα­γών στη δη­μό­σια διοί­κη­ση και τη δι­καιο­σύ­νη, φο­ρο­λό­γη­σης του με­γά­λου πλού­του με στόχο την ου­σια­στι­κή ανα­δια­νο­μή, για να μην μεί­νουν εν τέλει απο­σπα­σμα­τι­κές οι προ­σπά­θειες ανά­σχε­σης .

Τε­ρά­στιο δε ρόλο σε αυτή την ιστο­ρι­κή προ­σπά­θεια έχουν οι νόμοι που θα επα­να­φέ­ρουν τον κα­τώ­τα­το μισθό και τις συλ­λο­γι­κές συμ­βά­σεις σε ένα ευ­ρύ­τε­ρο σχε­δια­σμό της οι­κο­νο­μί­ας και της πα­ρα­γω­γι­κής ανα­συ­γκρό­τη­σης, ανα­γκαί­ου συ­στα­τι­κού για την ρευ­στό­τη­τα και την ανά­καμ­ψη.

Τα δι­λήμ­μα­τα θα ξα­να­τε­θούν και εδώ. Δι­λήμ­μα­τα Κοι­νής Αγρο­τι­κής Πο­λι­τι­κής στην ΕΕ, ενερ­γεια­κής αξιο­ποί­η­σης κ.ά . Οι συ­γκρού­σεις όμως και οι ρή­ξεις, ανα­πό­φευ­κτες,, μπο­ρούν να κυο­φο­ρή­σουν και εν τέλει να τε­κνο­ποι­ή­σουν το ΝΕΟ αν εντάσ­σο­νται στον στρα­τη­γι­κό μας στόχο, στην αλ­λα­γή της κοι­νω­νί­ας, στην κα­τεύ­θυν­ση του σο­σια­λι­σμού, έχο­ντας σύμ­μα­χο και πρω­το­πό­ρο το λαό.

Στην τε­λευ­ταία κα­μπά­νια του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ  τί­θε­ται η ανα­γκαιό­τη­τα στο ΠΑΡΩΝ όλων μας.

Δί­νου­με, λοι­πόν, όλοι μας το ΠΑΡΩΝ σε ένα μέλ­λον που ΕΜΕΙΣ φτιά­χνου­με ...

*Μέλος ΚΕ ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και μέλος της γραμ­μα­τεί­ας της ΝΕ Α΄ Αθή­νας

Ετικέτες