Εκλογές στην Κύπρο: Ο Χριστοδουλίδης κέρδισε τον ΔΗΣΥ, το ΑΚΕΛ την αποχή

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Ανδρέας Μαυρογιάννης είναι τελικά αυτοί που κατάφεραν να περάσουν στον δεύτερο γύρο και διεκδικούν τη νίκη στις κάλπες που θα στηθούν ξανά στις 12 Φεβρουαρίου. Ένα αρχικό συμπέρασμα μετά τον 1ο γύρο είναι πως οι δημοσκοπήσεις απέτυχαν σε μεγάλο βαθμό να προβλέψουν την εκλογική συμπεριφορά των ψηφοφόρων. Κατάφεραν βέβαια να προβλέψουν τον νικητή του πρώτου γύρου αλλά από εκεί και πέρα το χάος…

Τα αποτελέσματα

Έτσι λοιπόν, ο Νίκος Χριστοδουλίδης, που υποστηρίζεται από τα κόμματα του -ακραίου- κέντρου (ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ, Αλληλεγγύη) κατάφερε να κόψει πρώτος το νήμα με 32%. Ο Χριστοδουλίδης, που κατέβηκε ως ανεξάρτητος, είναι γέννημα-θρέμμα του Δημοκρατικού Συναγερμού (ΔηΣυ). Υπήρξε υπουργός Εξωτερικών στην τελευταία κυβέρνηση Αναστασιάδη και διαγράφηκε από το κόμμα λίγο πριν τις εκλογές. Κατάφερε όμως να συγκεντρώσει μια κρίσιμη μάζα ψηφοφόρων από την «πατριωτική» πτέρυγα του ΔηΣυ που τον έφεραν στην πρώτη θέση.

Στη δεύτερη θέση -και κόντρα στις περισσότερες δημοσκοπήσεις που τον έφερναν τρίτο- βρέθηκε ο Μαυρογιάννης που υποστηρίχθηκε από το ΑΚΕΛ συγκεντρώνοντας το 29.6% των ψήφων. Η διαφορά του μάλιστα από τον Χριστοδουλίδη είναι κατά πολύ μικρότερη από τις 7-10 μονάδες που κατέγραφαν οι δημοσκοπήσεις προεκλογικά. Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης ήταν κατά την τελευταία δεκαετία βασικός διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής πλευράς στο Κυπριακό, στο πλευρό του απερχόμενου προέδρου Νίκου Αναστασιάδη. Παραιτήθηκε από τη θέση του εκφράζοντας τη διαφωνία του με τη γραμμή Αναστασιάδη τον Μάρτιο του 2022, δηλαδή πέντε ολόκληρα χρόνια μετά το ναυάγιο των τελευταίων συνομιλιών για το κυπριακό στο Κραν Μοντανά. Τις τελευταίες εβδομάδες πριν τις εκλογές ο μηχανισμός του ΑΚΕΛ «πήρε φωτιά», καταφέρνοντας να ανεβάσει τη συσπείρωση του κόμματος γύρω από την υποψηφιότητα Μαυρογιάννη. Κατάφερε δηλαδή να πείσει τα αναποφάσιστα μέλη και  φίλους του κόμματος να πάνε -έστω και με βαριά καρδιά- να ψηφίσουν έναν «λιγότερο δεξιό» υποψήφιο μπροστά στον κίνδυνο επέλασης του ΔηΣυ είτε μέσω του απορριπτικού «αποστάτη» Χριστοδουλίδη είτε μέσω του (νέο)φιλελεύθερου Αβέρωφ Νεοφύτου, προέδρου του ΔηΣυ και επίσημού υποψηφίου του κόμματος.

Ο Νεοφύτου βρέθηκε τελικά στην τρίτη θέση και εκτός διαδικασίας με 26,1%. Οι λόγοι για τους οποίους υποψήφιος του ΔηΣυ δεν κατάφερε να περάσει στον δεύτερο γύρο των εκλογών για πρώτη φορά μετά το 1974 μπορούν να αναζητηθούν στην -όχι και τόσο- κρυφή σύγκρουση του με τον Νίκο Αναστασιάδη για τον έλεγχο του κόμματος αλλά και στην μεγάλη φθορά που έχει υποστεί το κόμμα λόγω των πεπραγμένων της διακυβέρνησης Αναστασιάδη.

Ο υποψήφιος του ΕΛΑΜ συγκέντρωσε 6%, που αντιστοιχεί σε περίπου 24 χιλιάδες ψήφους. Στην προηγούμενη εκλογική διαδικασία (βουλευτικές εκλογές 2021) το νεοναζιστικό μόρφωμα είχε πάρει σχεδόν ακριβώς τον ίδιο αριθμό ψήφων. Οι ψηφοφόροι του στο 2ο γύρο αναμένεται να ψηφίσουν τον Χριστοδουλίδη λόγω της γραμμής του στο Κυπριακό.

Ο Αχιλλέας Δημητριάδης, φιλελεύθερος νομικός με έμφαση στα δικαιωματικά και με ξεκάθαρη θέση υπέρ της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας συγκέντρωσε το 2% των ψήφων, αρκετά πίσω από το 4-6% που κατέγραφε δημοσκοπικά, γεγονός που δείχνει πως η καμπάνια του ΑΚΕΛ για χρήσιμη ψήφο τις τελευταίες εβδομάδες μάλλον έπιασε τόπο. 

Δεύτερος γύρος

Με αυτά τα δεδομένα ο δεύτερος  γύρος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αμφίρροπος, αν και οι πιθανότητες είναι με το μέρος του Χριστοδουλίδη καθώς οι «δεξαμενές» από όπου μπορεί να αντλήσει ψήφους είναι μεγαλύτερες. Μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, το κονκλάβιο του Δημοκρατικού Συναγερμού δεν έχει βγάλει ακόμη επίσημη γραμμή υποστήριξης κάποιου από τους δύο υποψηφίους. Ο Αναστασιάδης θα ήθελε να υποστηριχθεί ανοιχτά ο Χριστοδουλίδης αλλά το μένος του Νεοφύτου εναντίον του «αποστάτη» που του στέρησε την ευκαιρία να διεκδικήσει την προεδρία κάνουν αυτή την επιλογή εξαιρετικά δύσκολή, δεδομένου μάλιστα του ελέγχου που διατηρεί ο Νεοφύτου σε μεγάλο τμήμα του κομματικού μηχανισμού. Από την άλλη θεωρείται σχεδόν απίθανο το κόμμα να καταλήξει σε πρόταση στήριξης του υποψηφίου που στηρίζει το ΑΚΕΛ. 

Έτσι, ο πρωτοφανής αυτός διχασμός στους κόλπους της μεγάλης δεξιάς παράταξης κάνει πιο πιθανή την επιλογή «η μπάλα στην εξέδρα» που θα παρουσιαστεί με κάποια διατύπωση του τύπου «ψήφος κατά συνείδηση». Αυτό μάλλον ευνοεί τον Χριστοδουλίδη που διατηρεί ισχυρά ερείσματα στο κόμμα και λόγω της έμμεσης στήριξης Αναστασιάδη. Επιπλέον αναμένεται να λειτουργήσουν τα αντιακελικά αντανακλαστικά σε μεγάλη μερίδα των οπαδών του κόμματος, οι οποίοι δύσκολα θα στηρίξουν τον Μαυρογιάννη ακόμα και αν οι θέσεις του στην πραγματικότητα δεν απέχουν και τόσο πολύ από αυτές του Νεοφύτου. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο Χριστοδουλίδης θα πάρει τις ψήφους όσων ψηφοφόρων του ΕΛΑΜ πάνε στα εκλογικά κέντρα δίνουν προβάδισμα στον Χριστοδουλίδη. Παρόλα αυτά, ένα κομμάτι φιλελεύθερων του ΔηΣυ μπορεί και να κινηθεί προς τον Μαυρογιάννη, αν και η αποχή μοιάζει πιο πιθανή επιλογή για αυτούς.

Σε κάθε περίπτωση είναι ασφαλής η διαπίστωση πως -κυρίως λόγω των «ρεαλπολιτίκ» επιλογών της ηγεσίας του ΑΚΕΛ- το πολιτικό σκηνικό έχει μετατοπιστεί δεξιά καθώς κανένας από τους τρεις βασικούς υποψηφίους δεν είχε αριστερό πολιτικό πρόγραμμα που να επιχειρεί να απαντήσει στις ανάγκες των από κάτω. Μετά τις εκλογές λοιπόν, αυτός ο κόσμος, ο κόσμος μας,  θα κληθεί να διαμορφώσει το δικό του πρόγραμμα με βάση τις ανάγκες του και τους αγώνες του.

*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά