Για άλλη μία φορά, άλλη μία εκπαιδευτική αντιμεταρρύθμιση, απασχολεί το δημόσιο διάλογο και για άλλη μία φορά αντιμετωπίζει αγωνιστικές αντιστάσεις.

Το νο­μο­σχέ­διο της Κε­ρα­μέ­ως είναι άλλο ένα βήμα σε μία μακρά πο­ρεία και προ­σπά­θεια ισο­πέ­δω­σης του κα­θο­λι­κού δη­μό­σιου και δω­ρε­άν χα­ρα­κτή­ρα της παι­δεί­ας, εδώ και πε­ρί­που τριά­ντα χρό­νια. Δεν έχει νόημα κα­νείς να ανα­πο­λεί τις με­γά­λες ή τις μι­κρές νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες με­ταρ­ρυθ­μί­σεις κάθε κυ­βέρ­νη­σης. Έχει ση­μα­σία όμως ότι ανά­με­σα στις χώρες της ΕΕ, η Ελ­λά­δα ήταν -και ίσως σε ένα βαθμό εί­ναι- αρ­κε­τά «κα­θυ­στε­ρη­μέ­νη» σε σχέση με το προ­χώ­ρη­μα του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού στην εκ­παί­δευ­ση, γιατί πολ­λές προ­σπά­θειες ολο­μέ­τω­πης σύ­γκρου­σης με την εκ­παι­δευ­τι­κή κοι­νό­τη­τα έβρι­σκαν μπρο­στά τους μα­ζι­κές αντι­στά­σεις εκ­παι­δευ­τι­κών, φοι­τη­τών, μα­θη­τών. Έτσι την τε­λευ­ταία δε­κα­ε­τία πε­ρί­που, οι εκά­στο­τε υπουρ­γοί Παι­δεί­ας έχουν εγκα­τα­λεί­ψει την τα­κτι­κή της ολο­μέ­τω­πης επί­θε­σης στη δη­μό­σια παι­δεία, επι­λέ­γο­ντας κάθε φορά να σχε­τι­κο­ποιούν τα χτυ­πή­μα­τα, επι­διώ­κο­ντας να ανα­τρέ­ψουν στα­δια­κά τη με­γά­λη νίκη του φοι­η­τη­ι­κού και πα­νεκ­παι­δευ­τι­κού κι­νή­μα­τος το 2007, που υπε­ρα­σπί­στη­κε τη μη ανα­θέ­ω­ρη­ση του Άρ­θρου 16 του Συ­ντάγ­μα­τος, που κα­το­χυ­ρώ­νει το κα­θο­λι­κό δι­καί­ω­μα στη δη­μό­σια και δω­ρε­άν παι­δεία.

Το νο­μο­σχέ­διο Κε­ρα­μέ­ως δεν είναι η αρχή

Το νο­μο­σχέ­διο Κε­ρα­μέ­ως, είναι ένα ακόμα ση­μα­ντι­κό στιγ­μιό­τυ­πο στην αντιεκ­παι­δευ­τι­κή νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη πο­λι­τι­κή της κυ­βέρ­νη­σης. Από την αρχή της θη­τεί­ας της στο Υπουρ­γείο Παι­δεί­ας, φρό­ντι­σε να μην αφή­σει αμ­φι­βο­λί­ες για τις προ­θέ­σεις της: κα­τάρ­γη­ση του ασύ­λου, δί­δα­κτρα σε με­τα­πτυ­χια­κά και προ­πτυ­χια­κά προ­γράμ­μα­τα, επα­να­φο­ρά της βάσης του 10, αδια­φο­ρία για τα κενά στα σχο­λεία και την επι χρό­νια ανα­σφά­λεια των ανα­πλη­ρω­τών, επα­να­φο­ρά της αξιο­λό­γη­σης των εκ­παι­δευ­τι­κών. Αυτές είναι μόνο κά­ποιες από τις κομ­βι­κές επι­λο­γές της κυ­βερ­νη­τι­κής πο­λι­τι­κής στην παι­δεία από την αρχή της χρο­νιάς, οι οποί­ες συ­νά­ντη­σαν ση­μα­ντι­κές αντι­στά­σεις, με αρ­κε­τά μα­ζι­κές και δυ­να­μι­κές μα­θη­τι­κές κι­νη­το­ποι­ή­σεις, κα­τα­λή­ψεις για εβδο­μά­δες και αντί­στοι­χες κι­νη­το­ποι­ή­σεις στις σχο­λές, απερ­γί­ες και κι­νη­το­ποι­ή­σεις των εκ­παι­δευ­τι­κών, παρά τον αρ­νη­τι­κό πο­λι­τι­κό συ­σχε­τι­σμό και την απρο­θυ­μία των συν­δι­κα­λι­στι­κών ηγε­σιών.

Το νέο νο­μο­σχέ­διο της Κε­ρα­μέ­ως απο­τε­λεί μία διπλή πρό­κλη­ση, πα­ρό­τι είναι σε με­γά­λο βαθμό συ­νέ­χεια της πο­λι­τι­κής που ακο­λου­θεί­ται από την αρχή της χρο­νιάς. Πρώ­τον, εξαγ­γέλ­θη­κε εν μέσω κα­ρα­ντί­νας, σε πε­ρί­ο­δο μη λει­τουρ­γί­ας του εκ­παι­δευ­τι­κού συ­στή­μα­τος, πα­ρα­κάμ­πτο­ντας κάθε έν­νοια δη­μό­σιου δια­λό­γου, έστω και κατ’ επί­φα­ση. Αντί­θε­τα, επι­δει­κνύ­ει αναλ­γη­σία και αυ­ταρ­χι­σμό, ακο­λου­θώ­ντας το «μο­ντέ­λο» της κυ­βερ­νη­τι­κής πο­λι­τι­κής για την αντι­με­τώ­πι­ση της παν­δη­μί­ας: η κυ­βέρ­νη­ση ξέρει και απο­φα­σί­ζει το κα­λύ­τε­ρο για όλους χωρίς πολλή συ­ζή­τη­ση. Έχει προ­σπα­θή­σει να εκ­με­ταλ­λευ­τεί τα μέτρα απα­γό­ρευ­σης κυ­κλο­φο­ρί­ας και το εκ­παι­δευ­τι­κό lockdown για να πε­ρά­σει άλλη μία δέσμη νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων μέ­τρων.

Η αλή­θεια είναι ότι κά­ποιες δια­τά­ξεις όπως η άυ­ξη­ση του αριθ­μού των μα­θη­τών ανά τάξη μπο­ρεί να πάρ­θη­καν πίσω, όμως αυτό έγινε αφε­νός για να χρυ­σώ­σει το χάπι η Κε­ρα­μέ­ως και αφε­τέ­ρου να δια­σκε­δά­σει την αντι­δη­μο­κρα­τι­κή πρα­κτι­κή της, μπρο­στά στις πιέ­σεις ακόμα και συν­δι­κα­λι­στών της ΔΑΚΕ.

Το νο­μο­σχέ­διο έχει κα­ταρ­χήν ως στόχο την πρω­το­βάθ­μια και δευ­τε­ρο­βάθ­μια εκ­παί­δευ­ση. Βα­σι­κός άξο­νας είναι η υπο­βάθ­μι­ση του δη­μό­σιου σχο­λεί­ου. Μειώ­νο­ντας τον αριθ­μό των ολι­γο­με­λών τμη­μά­των μέσω του πε­ριο­ρι­σμού των κα­τευ­θύν­σε­ων όχι μόνο δεν προ­σπα­θεί να κα­λύ­ψει τα κενά που υπάρ­χουν στο εκ­παι­δευ­τι­κό προ­σω­πι­κό, αλλά αντί­θε­τα θα λει­τουρ­γή­σει ως «δη­μιουρ­γι­κή τε­χνι­κή», που θα βγά­λει ένα ση­μα­ντι­κό τμήμα του εκ­παι­δευ­τι­κού προ­σω­πι­κού ως πλε­ο­νά­ζον. Η λε­γό­με­νη αυ­το­α­ξιο­λό­γη­ση των σχο­λεί­ων και ο δια­χω­ρι­σμός τους σε «καλά» και «κακά», κάτι που θα συν­δέ­ε­ται με τη χρη­μα­το­δό­τη­ση των σχο­λι­κών μο­νά­δων, μαζί με την ανα­βάθ­μι­ση πρό­τυ­πων και πει­ρα­μα­τι­κών σχο­λεί­ων, ση­μαί­νει ότι πολλά σχο­λεία θα θε­ω­ρού­νται ντε φάκτο δεύ­τε­ρης και τρί­της δια­λο­γής, δη­μιουρ­γώ­ντας μα­θη­τές/τριες και εκ­παι­δευ­τι­κούς δια­φο­ρε­τι­κών τα­χυ­τή­των. Με αυτόν τον τρόπο ενι­σχύ­ο­νται τα ιδιω­τι­κά σχο­λεία αλλά και τα φρο­ντι­στή­ρια, για τα οποία όποια οι­κο­γέ­νεια δε θα έχει τη δυ­να­τό­τη­τα να πλη­ρώ­σει τότε τα παι­διά αυτών των οι­κο­γε­νειών θα είναι πολύ πιο δύ­σκο­λο να κα­τα­φέ­ρουν να συ­νε­χί­σουν στην τρι­το­βάθ­μια εκ­παί­δευ­ση. 

Εάν η μία πλευ­ρά είναι αυτή της ει­σα­γω­γής όλο και βα­θύ­τε­ρα των ιδιω­τι­κο­οι­κο­νο­μι­κών κρι­τη­ρί­ων στη λει­τουρ­γία του σχο­λεί­ου αλλά και γε­νι­κό­τε­ρα του εκ­παι­δευ­τι­κού συ­στή­μα­τος, η άλλη πλευ­ρά είναι αυτή της ιδε­ο­λο­γι­κής «κα­τή­χη­σης». Η επα­να­φο­ρά της δια­γω­γής και των πει­θαρ­χι­κών ελέγ­χων των μα­θη­τών/τριών ως προς τη συ­μπε­ρι­φο­ρά τους, ο δια­φαι­νό­με­νος πει­θαρ­χι­κός έλεγ­χος των εκ­παι­δευ­τι­κών (με την αξιο­λό­γη­ση αλλά και τις κά­με­ρες στις αί­θου­σες δι­δα­σκα­λί­ας), αλλά και η ολο­έ­να με­γα­λύ­τε­ρη εντα­τι­κο­ποί­η­ση της εκ­παι­δευ­τι­κής δια­δι­κα­σί­ας με την ενί­σχυ­ση του εξε­τα­στι­κο­κε­ντρι­κού χα­ρα­κτή­ρα δη­μιουρ­γούν ένα ασφυ­κτι­κό πλαί­σιο. Οι εκ­παι­δευ­τι­κοί θα πρέ­πει να υπα­κούν στις υπο­δεί­ξεις ανω­τέ­ρων (διευ­θυ­ντών και υπουρ­γεί­ου) ενώ μα­θη­τές και μα­θή­τριες «εκ­παι­δεύ­ο­νται» σε μία εντα­τι­κο­ποι­η­μέ­νη κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα, αντί­στοι­χη με τη ζού­γκλα που επι­κρα­τεί στην αγορά ερ­γα­σί­ας.

Τα «πα­ρελ­κό­με­να» της παν­δη­μί­ας

Λόγω του lockdown όλων των βαθ­μί­δων της εκ­παί­δευ­σης έχει ανα­δει­χθεί ιδιαί­τε­ρα η εντα­τι­κο­ποί­η­ση της εκ­παι­δευ­τι­κής δια­δι­κα­σί­ας σε όλες τις βαθ­μί­δες, αλλά και η ανα­χρο­νι­στι­κή και αντιεκ­παι­δευ­τι­κή επι­μο­νή στον κε­ντρι­κό ρόλο των εξε­τά­σε­ων. Η κυ­βέρ­νη­ση επέ­λε­ξε να «ανοί­ξει» τα σχο­λεία για να γί­νουν κα­νο­νι­κά οι πα­νελ­λα­δι­κές εξε­τά­σεις, ρι­σκά­ρο­ντας την υγεία (αλλά και την ψυ­χο­λο­γι­κή κα­τά­στα­ση) μα­θη­τών/τριών και εκ­παι­δευ­τι­κών, ενώ υπήρ­χε πραγ­μα­τι­κά η δυ­να­τό­τη­τα να ανοί­ξει μία ου­σια­στι­κή συ­ζή­τη­ση για την κα­τάρ­γη­ση των εξε­τά­σε­ων (του­λά­χι­στον με αυτό τον τρόπο) και την ελεύ­θε­ρη πρό­σβα­ση στην τρι­το­βάθ­μια εκ­παί­δευ­ση. Η ανα­κοί­νω­ση εντέ­λει ενά­μι­ση μήνα πριν τη διε­ξα­γω­γή των πα­νελ­λα­δι­κών είναι κα­τα­στρο­φι­κή πρω­τί­στως για τα παι­διά ενώ ευ­νοη­μέ­νοι βγαί­νουν μόνο οι φορ­ντι­στη­ριάρ­χες. 

Αντί­στοι­χα, στα πα­νε­πι­στή­μια επι­κρα­τεί πραγ­μα­τι­κό χάος με τις εξε­τα­τι­κές, χωρίς να είναι γνω­στά τα προ­γράμ­μα­τα της εξε­τα­στι­κής αλλά πιο ση­μα­ντι­κά ο τρό­πος διε­ξα­γω­γής τους. Αντί αυτού, θα έπρε­πε να επι­λε­γεί ένας άλλος τρό­πος να πε­ρά­σουν οι φοι­τη­τές/τριες τα μα­θή­μα­τά τους, πχ πα­ρα­δί­δο­ντας κά­ποια ερ­γα­σία και σί­γου­ρα με μειω­μέ­νη ύλη. Στις πε­ρισ­σό­τε­ρες σχο­λές ωστό­σο, η ύλη με­γα­λώ­νει, οι απαι­τή­σεις για κάθε μά­θη­μα αυ­ξά­νο­νται, με βα­σι­κό μοχλό την κα­ρα­ντί­να και την τη­λεκ­παί­δευ­ση. Αλή­θεια, γιατί τα πα­νε­πι­στή­μια πα­ρα­μέ­νουν κλει­στά ενώ τα σχο­λεία έχουν πλέον ανοί­ξει, αν όχι για χάρη των εξε­τά­σε­ων; 

Ακόμα και η ίδια η τη­λεκ­παί­δευ­ση απο­τε­λεί μία επι­λο­γή υπο­βάθ­μι­σης της πα­νε­πι­στη­μια­κής εκ­παι­δευ­τι­κής δια­δι­κα­σί­ας, όταν σχε­δόν για ένα ολό­κλη­ρο εξά­μη­νο δεν υπάρ­χει κα­νέ­να «κα­νο­νι­κό» μά­θη­μα, με επι­λο­γή αυτών που διαρ­κώς κό­πτο­νται τάχα για την ποιό­τη­τα της εκ­παί­δευ­σης και τα χα­μέ­να εξά­μη­να όταν οι φοι­τη­τι­κοί σύλ­λο­γοι απο­φα­σί­ζουν κι­νη­το­ποι­ή­σεις. Είναι βε­βαιο ότι ένας ση­μα­ντι­κός αριθ­μός φοι­τη­τών/τριών και μα­θη­τών/τριών αδυ­να­τεί να πα­ρα­κο­λου­θή­σει μια δια­δι­κα­σία βί­αι­ης και τα­χεί­ας ψη­φιο­ποί­η­σης, λόγω έλ­λει­ψης προ­σβα­σης σε υπο­λο­γι­στή ή σε μία επαρ­κή σύν­δε­ση στο δια­δί­κτυο, εντεί­νο­ντας διαρ­κώς τους τα­ξι­κούς φραγ­μούς.

Να υπε­ρα­σπι­στού­με τον κα­θο­λι­κά δη­μό­σιο και δω­ρε­άν χα­ρα­κτή­ρα

Όμως, κατά τη διάρ­κεια της παν­δη­μί­ας και της κα­ρα­ντί­νας, ανα­δεί­χθη­κε και η ση­μα­σία της ύπαρ­ξης ενός ισχυ­ρού συ­στή­μα­τος δη­μό­σια υγεί­ας. Το νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο αφή­γη­μα περί με­γα­λύ­τε­ρης ικα­νό­τη­τας και απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τας του ιδιω­τι­κού τομέα απέ­να­ντι στο δη­μό­σιο απο­δεί­χθη­κε φαι­δρό. Κι όμως η κυ­βέρ­νη­ση και το υπουρ­γείο προ­κα­λούν, δί­νο­ντας το ποσό των 18.000€ σε ιδιω­τι­κή εται­ρεία για τη δη­μιουρ­γία εφαρ­μο­γής help desk για την εξ απο­στά­σε­ως εκ­παί­δευ­ση.

Όπως το δι­καί­ω­μα στην υγεία, έτσι και το δι­καί­ω­μα στην παι­δεία μπο­ρεί να δια­σφα­λι­στεί μόνο μέσω του κα­θο­λι­κά δη­μό­σιου και δω­ρε­άν χα­ρα­κτή­ρα και γι' αυτό η υπε­ρά­σπι­σή του είναι κομ­βι­κής ση­μα­σί­ας απέ­να­ντι στα κυ­βερ­νη­τι­κά σχέ­δια. Επι­πλε­όν, αυτή η διά­στα­ση δια­περ­νά­ει ορι­ζό­ντια όλα τα πλητ­τό­με­να στρώ­μα­τα της κοι­νω­νί­ας αυτή τη στιγ­μή, ενώ βρί­σκε­ται σε σύ­γκρου­ση με τον πυ­ρή­να του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού, που θέλει την πλήρη εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­ση όλων των κοι­νω­νι­κών αγα­θών. Οι πρώ­τες απα­ντή­σεις έχουν ήδη δοθεί με συ­νε­χι­ζό­με­νες εκ­παι­δευ­τι­κές κι­νη­το­ποι­ή­σεις, από τις οποί­ες λεί­πει ο απα­ραί­τη­τος συ­ντο­νι­σμός, που θα επέ­τρε­πε σε όλα τα κομ­μά­τια της εκ­παί­δευ­σης να μα­ζι­κο­ποι­ή­σουν ένα πλατύ αγω­νι­στι­κό μπλοκ που θα μπο­ρεί να ανα­τρέ­ψει τα σχέ­δια της Κε­ρα­με­ώς.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά

Ετικέτες