Γαλλία, ως επί Μακρόν;

«Τώρα τι να σου πω τι να μου πεις κι εμένα

έτσι όπως παίξαμε κι οι δυο με ζάρια πειραγμένα»

Αδελφοί Κατσιμίχα

Φέτος τον Φλεβάρη είχε δημοσιευτεί στην «Εργατική Αριστερά» άρθρο μου με τίτλο «Γαλλία 2017: Η μεγάλη πορεία  προς τις εκλογές». Η ειρωνεία του τίτλου βρισκόταν στο ότι δεν αναφερόταν πουθενά στο άρθρο ποιο θα μπορούσε να είναι το υποκείμενο της «μεγάλης πορείας» (χώρα, πολιτικές δυνάμεις και ποιες, κοινωνικές τάξεις) και από την άλλη στο ότι η αναφορά στο ιστορικό εγχείρημα του «μεγάλου τιμονιέρη» γινόταν χωρίς καμια κριτική. Έτσι ώστε ο αναγνώστης να βγάλει τα συμπεράσματα του.

Σήμερα, μέσα Ιούνη, παραμονή του δεύτερου γύρου των γαλλικών βουλευτικών εκλογών, θα υποτροπιάσω. Η ειρωνεία είναι μια μορφή κριτικής και όταν υπάρχει κρίση η κριτική είναι εγγενής αναγκαιότητα. Τα σημαίνοντα της ειρωνικής Γαλλικής επικαιρότητας παραμένουν: η απαίτηση να ξεκουμπιστούν οι καθιερωμένοι πολιτικοί, η συνύπαρξη της νεοφιλελεύθερης αυταρχικής στροφής με την επίκληση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, το μετέωρο βήμα των ανασφαλών μεσαίων στρωμάτων που εν τέλει συγχρονίζεται με την «Βηματίζουσα Δημοκρατία» (La République en Marche – LREM). Ας σημειωθεί πως το τελευταίο αυτό σύνθημα, που έγινε τίτλος του κόμματος του σύγχρονου Εμμανουήλ, Μεσσία του Γαλλικού καπιταλισμού, είναι παράγωγο εκείνου (« La France en Marche ») του φασίστα στρατάρχη Πετέν, πρώτου ανδρός του συνεργαζόμενου με τους ναζί Γαλλικού κατοχικού καθεστώτος (1940 – 1944).

Τι συνέβη ενδιάμεσα;

Η μακρά προεκλογική περίοδος, παρά την σχετική ανακωχή στο κοινωνικό μέτωπο και την απουσία μείζονος γεωπολιτικού γεγονότος ή σοβαρού τρομοκρατικού χτυπήματος σε Γαλλικό έδαφος, όξυνε τις εγγενείς αντιθέσεις των κομμάτων των δικομματισμού και οδήγησε σε ραγδαία αποσύνθεση τους και σε απειλή κατάρρευσης του πολιτικού συστήματος.

Ταυτόχρονα ένα λαϊκό κίνημα πολιτικής αμφισβήτησης, με κεντρικό πυλώνα την «Ανυπόταχτη Γαλλία», εκφραζόμενο από τις προεκλογικές συγκετρώσεις του Ζαν-Λικ Μελανσόν έθεσε με επιτακτικό τρόπο το αίτημα της ρήξης με το αυταρχικό σύστημα της 5ης Δημοκρατίας, με την λιτότητα και την καπιταλιστική διαχείριση της εργασίας, της φύσης και των πλουτοπαραγωγικών πηγών.

Η ανάγκη για πολιτική ανασύνταξη των κυρίαρχων τάξεων έγινε επιτακτική και επείγουσα. Το όχημα για αυτήν την ανασύνταξη βρέθηκε στην προεδρική υποψηφιότητα του Εμμανουέλ Μακρόν (ΕΜ), πρώην υπουργού Οικονομίας του Ολάντ, πρώην διευθυντικού στελέχους της τράπεζας Ρότσιλντ, 39 ετών. Με την μαζική και φανερή υποστήριξη της πλειοψηφίας του οικονομικού κατεστημένου και του συνόλου των μίντια, ο Μακρόν κατάφερε να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση μιας πολιτικής πρότασης και να συσπειρώσει τα ρετάλια των μεγάλων κομμάτων, Δεξιάς και Σοσιαλιστών. Από τον όγκο των αλλοπρόσαλλων δηλώσεων του Μακρόν ας συγκρατήσουμε ενδεικτικά εκείνην την απερίφραστη πως «η πολιτική είναι κυρίως ταχυδακτυλουργία». Φυσικά ακόμη και πιο επιδέξια ταχυδακτυλουργική διακυβέρνηση συνήθως καταρρέει όταν δεν στηρίζεται σε πρόγραμμα, όμως στην πραγματικότητα ο ΕΜ εξυπηρετεί ένα πρόγραμμα, για το οποίο όμως προτιμά να μην μιλάει. Θα επανέλθουμε.

Το πολύ φιλόδοξο, και φαινομενικά παρακινδυνευμένο, εγχείρημα του ΕΜ ολοκληρώθηκε σχετικά εύκολα στο βαθμό που το Γαλλικό πολιτικό σύστημα έχει τον τρόπο να μετατρέπει κάποιες μειοψηφίες σε πλειοψηφίες και άλλες μειοψηφίες σε παρίες της πολιτικής ζωής. Με το τέχνασμα των δυο γύρων των προεδρικών εκλογών, το 24 % του Μακρόν μετατράπηκε σε 66 %, ενώ το 19,6 % του Μελανσόν σε 0 % (!)

Συγκρότηση της κυβέρνησης

Σύμφωνα με το Γαλλικό σύστημα η κυβέρνηση συγκροτείται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κατά το δοκούν, με μοναδικό περιορισμό την εκ των υστέρων ψήφο εμπιστοσύνης του Κοινοβούλιου. Δεν πρόκειται δηλαδή για σύστημα κοινοβουλευτικό.

Η συγκρότηση της κυβέρνησης Μακρόν δεν εκπλήσσει την Αριστερά, ούτε και συγκινεί ιδιαίτερα τους συστημικούς κύκλους, ήταν το αναμενόμενο. Όπως και η κυβέρνηση Τραμπ στις ΗΠΑ, δεν είναι κυβέρνηση που απλά εκπροσωπεί τα μεγάλα συμφέροντα, είναι η αυτοπρόσωπη κατοχή των υπουργείων από τους λομπίστες των μεγάλων συμφερόντων, τραπεζών, ασφαλιστικών εταιρειών, πυρηνικής ενέργειας, χημικής αγροτικής παραγωγής, φαρμακοβιομηχανιών, κλπ. Το ταξικά (και τοξικά) επιθετικό κυβερνητικό αυτό σχήμα βαφτίστηκε εκπροσώπηση της «κοινωνίας των πολιτών», πολιτικός όρος νεοφιλελεύθερης ειρωνείας.

Οι εκπρόσωποι της μεγαλοαστικής τάξης κατέλαβαν καίριες θέσεις μάχης ενώ η Γαλλία οδηγήθηκε αμέσως σε νέο κύκλο πολιτικής αναμέτρησης, εκείνον των βουλευτικών εκλογών. Το παράδοξο της αστικής δημοκρατίας είναι πως, ενώ έχει σχεδιαστεί για να εξυπηρετεί τα συμφέροντα της κοινωνικής μειοψηφίας, για να επιβιώσει έχει την ανάγκη έγκρισης της πλειοψηφίας, μέσα από την καθολική ψήφο. Σε αυτό το σημείο χρειάζονται οι ταχυδακτυλουργοί. Τα τεχνάσματα λοιπόν του νέου προέδρου, πέρα από τον τετριμμένο προπαγανδιστικό βομβαρδισμό, είναι δυο. Πρώτον η πεισματική του άρνηση και συστηματική υπεκφυγή να παρουσιάσει το πρόγραμμα του, δεύτερον η αταλάντευτη δήλωση του πως θα αναλάβει προσωπικά και την νομοθετική εξουσία, παρακάμπτοντας το Κοινοβούλιο και επιβάλλοντας «μεταρρυθμίσεις» με σειρά προεδρικών διαταγμάτων. Σε αυτό δεν διαφοροποιείται από τον αποτυχόντα δεξιό Φιγιόν που είχε ατυχώς ονομάσει αυτήν την τακτική Blitzkrieg – κεραυνοβόλο πόλεμο – κατά την στρατηγική ορολογία της ναζιστικής Γερμανίας.

Τέτοιου είδους προκαταρκτικές δηλώσεις έχουν σκοπό να αποθαρρύνουν οποιαδήποτε συμμετοχή των λαϊκών τάξεων στα κοινά, σε εκλογές ή σε μαζικούς αγώνες. Να αναφερθεί εδώ πως η επάλληλη σε σύντομο χρονικό διάστημα διενέργεια των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών, όπως έχει καθιερωθεί από το 2002, έχει οδηγήσει στην αποδυνάμωση της σημασίας των βουλευτικών, αλλά εν μέρει και της σημασίας του ίδιου του Κοινοβούλιου, καθώς περνάει το μήνυμα πως οι βουλευτικές απλά εγκρίνουν και επαυξάνουν το αποτέλεσμα των προεδρικών.

Το πολιτικό σχέδιο του Μακρόν

Οι γενικές γραμμές αυτού του σχεδίου είναι: βαθειά και πρωτόφαντη αποδόμηση των εργατικών δικαιωμάτων, περιορισμός του κοινωνικού κράτους, φορολογικές και ασφαλιστικές ελαφρύνσεις για το κεφάλαιο, ιδιωτικοποίηση του ασφαλιστικού συστήματος και των υπηρεσιών. Το ρητορικό πρόσχημα της ανάκαμψης της οικονομίας και της αύξησης της απασχόλησης που χρησιμοποιείται για την δικαιολόγηση τους είναι απλό φύλο συκής. Οι ίδιοι οι εκπρόσωποι του συστήματος ομολογούν πως τέτοιου είδους θετικά αποτελέσματα δεν πρόκειται να εκδηλωθούν με την εφαρμογή του «οράματος» που εξαγγέλλει ο Μακρόν. Το πραγματικό κίνητρο αυτών των πολιτικών είναι η αύξηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου και η συμμόρφωση με τις υποδείξεις των ευρωπαϊκών αρχών.

Οι συνέπειες όμως τέτοιου είδους μέτρων θα είναι καταστροφικές για τους Γάλλους εργαζόμενους, την νεολαία και τα λαϊκά στρώματα. Το επιτελείο λοιπόν του Μακρόν κάνει τα πάντα για να αποκρύψει τα μέτρα που σύντομα θα παρθούν απαγορεύοντας στους υποψήφιους βουλευτές τις δημόσιες συζητήσεις, εκβιάζοντας τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, ασκώντας πιέσεις και λογοκρισία στον τύπο και τα μίντια.

Έχοντας την εμπειρία των παρισινών κινητοποιήσεων, που θα μπορούσαν ακόμη και να είχαν ανατρέψει την κυβέρνηση Ολάντ, η νέα κυβέρνηση ετοιμάζεται να ενισχύσει το κατασταλτικό της οπλοστάσιο, μονιμοποιώντας τα μέτρα του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης ως διατάξεις του κοινού δικαίου. Πρέπει να τονιστεί πως τα μέτρα αυτά (έρευνες σε ιδιωτικούς χώρους χωρίς δικαστικό ένταλμα, παρακολουθήσεις, περιορισμοί κατ’οίκον, κλπ) εφαρμόστηκαν κατά 90 % σε βάρος συνδικαλιστών και ακτιβιστών του οικολογικού χώρου και περιθωριακά μόνο σε βάρος υπόπτων για τρομοκρατικές ενέργειες.

Ωστόσο το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών αποτελεί ορόσημο

Για πρώτη φορά από το 1978 ο πολιτικός χώρος αριστερά του Σοσιαλιστικού Κόμματος επιβραβεύτηκε με τέτοιο ποσοστό σε εκλογική αναμέτρηση. Επίσης, για πρώτη φορά από το 1986, η επιρροή της ριζοσπαστικής Αριστεράς υπερβαίνει εκείνην της Άκρας Δεξιάς στην Γαλλία και αυτό μπορεί να αποτελέσει σημείο καμπής καθώς, αν η δυναμική αυτή εμπεδωθεί και συνεχιστεί, θα ακυρώσει τόσο το δήθεν αντισυστημικό άλλοθι της Άκρας Δεξιάς όσο και το δήθεν δημοκρατικό άλλοθι των νεοφιλελεύθερων ευρω-ατλαντιστών. Το φαινόμενο ενισχύεται στα λαϊκά στρώματα, στην νεολαία και στις περιοχές ιστορικής προοδευτικής ψήφου.

Στην δυναμική των προεδρικών εκλογών θα πρέπει να συνυπολογίσουμε τα ποσοστά της αποχής και της «άκυρης» ψήφου στον δεύτερο γύρο, ιστορική πρωτιά και αυτά, και μορφή έμπρακτης καταγγελίας από τους πολίτες του αντιδημοκρατικού συστήματος της 5ης Δημοκρατίας.

Η αναδυόμενη συνολική αυτή δυναμική μπορεί να αποτελέσει έρεισμα για λαϊκές κινητοποιήσεις στο άμεσο μέλλον. Υπάρχουν σαφείς γέφυρες ανάμεσα στις νέες εκφράσεις (ομάδες, ιδέες, συνθήματα, πρακτικές) των εργατικών, αντισυστημικών και αντικαπιταλιστικών κινητοποιήσεων, που έγιναν την περσινή χρονιά, και το κίνημα της «Ανυπόταχτης Γαλλίας».

Ο χρόνος των βουλευτικών εκλογών είναι η πρώτη φάση των νέων πολιτικών ζυμώσεων

Συνολικά το ποσοστό της αποχής από τον πρώτο γύρο των βουλευτικών (52%) είναι το υψηλότερο της Γαλλικής ιστορίας. Η αποχή αυτή αυξάνεται σταθερά και γρήγορα από το 2002 και μετά, από τότε δηλαδή που οι βουλευτικές εκλογές μετατράπηκαν σε απλό επίλογο των προεδρικών. Το ποσοστό συμμετοχής που θ; εκδηλωθεί στον δεύτερο γύρο των βουλευτικών είναι σήμερα ένα ερώτημα και ένα επίδικο.

Το σύνθημα «ξεκουμπιστείτε!» (dégagez !) που πρώτος εκφώνησε ο Μελανσόν, που ερμηνέυτηκε από τα συστημικά φερέφωνα ως προτροπή για βίαιη πολιτική ανατροπή, εκτός από όρος του κοινού πολιτικού λεξιλογίου έχει γίνει πια σήμερα και πραγματικό φαινόμενο της Γαλλικής πολιτικής ζωής.

Σε σύνολο 577 εκλογικών περιφέρειών της Γαλλίας παραμένουν στο δεύτερο γύρο μόλις 332 υποψήφιοι αθροιστικά από τα 2 παραδοσιακά κόμματα του δικομματισμού, ενώ στις εκλογές του 2012 είχαν παραμείνει 899 υποψήφιοι.

Μεταξύ των αποτυχόντων ο πρώτος γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος Cambadélis (ελληνικής καταγωγής!), ο υποψήφιος του ΣΚ για την προεδρία Αμόν (Hamon) και πολλοί πρώην υπουργοί και σημαίνοντα στελέχη του ΣΚ και των δεξιών Ρεπουμπλικάνων.

Ανεκδοτολογικά, το ταμείο ανεργίας… των μη επανεκλεγόμενων βουλευτών (ναι, το σύστημα είναι πολύ πιο γενναιόδωρο προς αυτούς από ότι προς τους κοινούς θνητούς) μονίμως ελλειμματικό και επιδοτούμενο από το Κράτος, κινδυνεύει σήμερα από πλήρη κατάρρευση.

Η προεδρική συμμαχία του «Βηματισμού» (« En Marche ») του Μακρόν και του κεντρώου «Δημοκρατικού Κινήματος» (MoDem) του Bayrou αποσπά 32,3 % των «έγκυρων» ψηφοδελτίων, η πλειοψηφία όμως αυτή σχετικοποιείται ακόμη περισσότερο στο σύνολο των εγγεγραμμένων όπου λαμβάνει μόλις ένα 15,4 %. Το αποτέλεσμα αυτό αντιστοιχεί σε απώλεια 1,3 εκατομμυρίου ψήφων σε σχέση με το αποτέλεσμα του Μακρόν στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών. Είναι και αυτό πρωτοφανές φαινόμενο από τότε που οι βουλευτικές έπονται άμεσα των προεδρικών. Τόσο το 2007 όσο και το 2012 οι πολιτικές παρατάξεις των Σαρκοζί και Ολάντ αντίστοιχα, είχαν σημαντικά ενισχύσει στις βουλευτικές τον αριθμό των ψήφων που είχαν λάβει στις προεδρικές.

Όσον αφορά τους υποψήφιους του «Βηματισμού», προβάλλεται από την παράταξη τους πως εκφράζουν την ανανέωση του πολιτικού προσωπικού, την νεοφιλελεύθερη θα λέγαμε εμείς έκφραση της «ξεκουμπίτιδας». Ο ισχυρισμός αυτός, όπως και πολλοί άλλοι του Μακρόν, είναι μια μισή μόνο αλήθεια. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι υποψήφιοι του «Βηματισμού – MoDem » είχαν στο παρελθόν αιρετά αξιώματα, πολλοί και υπουργικούς θώκους. Κοινωνικά, προέρχονται στο σύνολο τους από τα μεσαία, ανώτερα και ανώτατα στρώματα, αυτά που ψευδεπίγραφα αυτοαποκαλούνται «κοινωνία των πολιτών». Η γενική, προσποιητή ή πραγματική, πολιτική τους ανωριμότητα και η άρνηση τους να τοποθετηθούν στα πραγματικά προβλήματα έχει κατεβάσει τραγικά το επίπεδο της προεκλογικής εκστρατείας. Καθώς δήλωσε γνωστός Γάλλος δημοσιογράφος «και ένας γάιδαρος ακόμη που θα κατέβαινε σαν υποψήφιος του Μακρόν θα εκλεγόταν». Πέραν αυτού, η εμπλοκή πολλών από αυτούς σε αστικές ή ποινικές υποθέσεις, αποδομεί πλέρια τις υποσχέσεις του «Βηματισμού» για σχέδιο ηθικής εξυγίανσης της Γαλλικής πολιτικής ζωής. Με πολύ οξυδερκή τρόπο ο Μελανσόν δήλωσε πως «οι ηθικές παρεκκλίσεις δεν είναι επιλήψιμες στον κόσμο των ιδιωτικών συμφερόντων» και πως «το κύριο πρόβλημα δεν είναι η ηθική ακεραιότητα των συγκεκριμένων προσώπων αλλά το νεοφιλελεύθερο πρότυπο διακυβέρνησης που αναγκαία γεννάει έλλειμμα πολιτικής αρετής».

Όσον αφορά την Αριστερά, διαπιστώνεται πολύ μεγάλη διαρροή ψήφων μεταξύ πρώτου γύρου προεδρικών και πρώτου γύρου βουλευτικών. Από τα 7,5 εκατομμύρια ψήφους του Μελανσόν, μόλις 2,5 εκατομμύρια πήγαν στους υποψήφιους της «Ανυπόταχτης Γαλλίας». Αυτό οφείλεται κυρίως στην αποχή, που εκδηλώθηκε πολύ μαζικότερα στην κοινωνική βάση της Αριστεράς. Οφείλεται επίσης στην πολυδιάσπαση των ψήφων μεταξύ αριστερών ψηφοδελτίων, στην διατήρηση της τοπικής επιρροής κάποιων υποψήφιων του Σοσιαλιστικού Κόμματος και άλλων τοπικών παραγόντων. Το αποτέλεσμα είναι απογοητευτικό και, αν επιβεβαιωθεί στον δεύτερο γύρο, κάτι που απευχόμαστε κατάκαρδα, θα οδηγήσει σε ένα Κοινοβούλιο χωρίς καμιά αντιπολίτευση.

Το σχόλιο που εδώ ταιριάζει είναι το πόσο εύθραυστη έχει γίνει στον νεοφιλελευθερισμό η πολιτική συμμετοχή των λαϊκών τάξεων καθώς η ιδεολογία που θα τις κινητοποιούσε έχει υποστεί πλήγματα, καθώς τα παραδοσιακά οριζόντια δίκτυα ταξικής αλληλεγγύης έχουν αποδομηθεί και υποκατασταθεί από καταναλωτικά, ταυτοτικά ή θρησκευτικά δίκτυα.

Εν τούτοις, στο συνολικό ρεύμα της Αριστεράς, η «Ανυπόταχτη Γαλλία» καταξιώνεται ως η ηγεμονική δύναμη συγκεντρώνοντας το 92% των αριστερών ψήφων ενώ το Κομμουνιστικό Κόμμα, που κατέβηκε αυτόνομα σε 570 εκλογικές περιφέρειες πιάνει το χαμηλότερο ποσοστό της ιστορίας του και τείνει να περιθωριοποιηθεί. Αποδεικνύεται πόσο εκτός τόπου ήταν ο όρος συνεργασίας του ΚΚ προς την «Ανυπόταχτη Γαλλία», για κατανομή 50/50 των υποψηφίων.

Πέραν αυτού, οι αρχικές προσπάθειες προσέγγισης του ΚΚ προς το ΣΚ, κάποιων επίσης πρώην και νυν στελεχών του ακόμη και προς τους Βαλς και Μακρόν, ο άκρατος ευρωπαϊσμός της πλειοψηφούσας τάσης (βλ και στήριξη στον Τσίπρα), όμως και βασικές προγραμματικές διαφορές σε σχέση με την ανακλητότητα των αιρετών και την εγκατάλειψη από την Γαλλία της πυρηνικής ενέργειας, έκαναν εξ αρχής την συνεργασία προβληματική. Τα στοιχεία αυτά είναι ασύμβατα με ένα όραμα κοινωνικής και πολιτικής ρήξης που μπορεί να συνεχίσει να κινητοποιεί λαϊκά στρώματα και νεολαία. Κατά την γνώμη μου, ορθά απορρίφτηκε από την «Ανυπόταχτη Γαλλία» μια σύμπραξη με βάση συμφωνίες κορυφών.

Τα επίδικα του δεύτερου γύρου

Σύμφωνα με τον Γαλλικό εκλογικό νόμο οι βουλευτικές γίνονται με μονοεδρικό πλειοψηφικό σύστημα, σε 2 γύρους. Για να εκλεγεί κάποιος υποψήφιος από τον πρώτο γύρο πρέπει να έχει συγκεντρώσει πάνω από το 50% των «έγκυρων» ψηφοδελτίων (τα λευκά προσμετρούνται ως άκυρα) και πάνω από το 25% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων. Αν κανείς δεν εκλεγεί από τον πρώτο γύρο στην περιφέρεια του, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται μια βδομάδα μετά με συμμετοχή τουλάχιστον 2 υποψηφίων. Για να συμμετέχει κάποιος υποψήφιος στον δεύτερο γύρο πρέπει να έχει συγκεντρώσει πάνω από το 25% των «έγκυρων» ψηφοδελτίων και πάνω από το 12,5% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων ή να έχει βγει δεύτερος. Φέτος λοιπόν, εξαιτίας της μεγάλης αποχής, μόνο 5 υποψήφιοι εκλέχτηκαν από τον πρώτο γύρο και την Κυριακή 18/06 γίνεται δεύτερος γύρος σε 572 περιφέρειες. Από αυτές, η ριζοσπαστική Αριστερά συμμετέχει μόνο σε 88 περιφέρειες ( στο 1/7 των περιφερειών) ενώ με βάση τα αποτελέσματα των προεδρικών θα μπορούσε να συμμετέχει σε 450 (στα 4/5). Από τις 88 περιφέρειες, σε 74 κατεβαίνει υποψήφιος της «Ανυπόταχτης Γαλλίας», σε 10 του ΚΚ και σε 4 υποψήφιος του ΣΚ. Οι 4 υποψήφιοι του ΣΚ που υποστηρίζονται από την ΑΓ είναι από εκείνους που ψήφισαν πέρσι την πρόταση μομφής στην κυβέρνηση Βαλς.

Η επίσημη υποστήριξη των υποψηφίων της ΑΓ από το ΚΚ δόθηκε μόλις την Τετάρτη ενώ κανένα άλλο κόμμα δεν υποστηρίζει επίσημα την ΑΓ. Τρία τοπικά στελέχη του ΚΚ υποστηρίζουν την υποψηφιότητα Βαλς εναντίον της ΑΓ. Λίγα στελέχη του ΣΚ (συμπεριλαμβανόμενου του Αμόν) υποστηρίζουν υποψήφιους της ΑΓ, δηλώσεις υποστήριξης έκαναν και κάποια των οικολόγων. Σε 2-3 περιφέρειες έχουν κατέβει ενωτικά ψηφοδέλτια της Αριστεράς, ενώ επώνυμα στελέχη του ΚΚ και άλλων σχημάτων της Αριστεράς έχουν εξαρχής ενταχθεί στην ΑΓ και καταβαίνουν με αυτήν. Το NPA υποστηρίζει τον υποψήφιο της ΑΓ σε 1 περιφέρεια. Υπάρχουν και 2-3 περιπτώσεις όπου υποψήφιοι του Κέντρου, της Δεξιάς, ακόμη και του Εθνικού Μετώπου υποστηρίζουν τον υποψήφιο της ΑΓ απέναντι στον υποψήφιο του «Βηματισμού», σαν έκφραση αντίδρασης απέναντι στο «Κοινοβούλιο του ενός κόμματος» που σχεδιάζει ο Μακρόν.

Ας ειπωθεί πως το ποσοστό εδρών που σύμφωνα με δημοσκοπήσεις θα λάβει ο Μακρόν (70 ως 78%) είναι συγκρίσιμο ή ανώτερο με εκείνο που κατέχει ο Πούτιν στην ρωσική Δούμα (76%), ο Πούτιν όμως έχει λάβει το 54% των ψήφων και ο Μακρόν το 32% (και το 15% των εγγεγραμμένων). Φωτομοντάζ του Μακρόν με στολή και διάκοσμο Βόρειας Κορέας κυκλοφορούν ήδη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Εμβληματική υποψηφιότητα του δεύτερου γύρου είναι η υποψηφιότητα του ίδιου του Μελανσόν σε λαϊκή εκλογική περιφέρεια της Μασσαλίας. Είναι εμβληματική γιατί η περιφέρεια αυτή συμπυκνώνει τις μεγάλες ανισότητες και αντιθέσεις της Γαλλικής κοινωνίας και συμβολίζει την απόσυρση του Κράτους από το έργο της κοινωνικής προστασίας και αλληλεγγύης. Ενάντια προσωπικά στην υποψηφιότητα Μελανσόν έχει κινητοποιηθεί το σύνολο του παλιού πολιτικού κόσμου και ο «Βηματισμός» εξαπολύοντας ένα όργιο ψεύτικής προπαγάνδας.

Σήμερα πια σημειώνεται και κάποια σχετική μεταστροφή του συστημικού δημοσιογραφικού κόσμου μετά τις παρεμβάσεις της κυβέρνησης στον τύπο και την διαρροή ειδήσεων για την μονιμοποίηση του καθεστώτος έκτακτής ανάγκης, τα κίνητρα όμως αυτής της μεταστροφής είναι κυρίως συντεχνιακά.

Το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου των βουλευτικών εκλογών, παρά την βέβαιη προσπάθεια περιθωριοποίησης του Κοινοβούλιου και ειδικότερα των φωνών της αμφισβήτησης, θα σημαδέψει για τους επόμενους μήνες τον συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων στην Γαλλία εφόσον θα αποτυπώσει την αντιδραστικότητα της Γαλλικής κοινωνίας στα πολύ επιθετικά μηνύματα που εκπέμπει η κυβέρνηση και την εμπιστοσύνη των λαϊκών στρωμάτων στα αποτελέσματα των πολιτικών και κοινωνικών αγώνων.

Πέρα από τον αριθμό των βουλευτών που θα εκλέξει η Αριστερά, σημασία θα έχει και το μήνυμα που θα δοθεί στην οικονομική και πολιτική ηγεσία, στο ευρωπαϊκό κατεστημένο και στο σύνολο της Γαλλικής κοινωνίας.

Πολιτική σταθεροποίηση ή διαιώνιση της πολιτικής κρίσης;

Με βάση όλα τα παραπάνω, η «ως εάν» (« as if ») πολιτική σταθεροποίηση που εξαγγέλλεται σήμερα για τον Γαλλικό καπιταλισμό «ουκ επί μακρόν βιώσει». Πρόκειται για το σύστημα για μια εξ ανάγκης λύση που φιλοδοξεί να αποσοβήσει την κοινωνική έκρηξη, παρατείνοντας την κρίση με θυσία των δημοκρατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων του Γαλλικού λαού και της εθνικής κυριαρχίας της αστικής τάξης. Ο Γαλλικός καπιταλισμός αναζητά αυτό που κάθε βαριά άρρωστος αναζητά: χρόνο!

Είναι και ο Μακρόν μια κάποια λύσις!

Ήδη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ακούγονται νέες φωνές που αμφισβητούν την χρησιμότητα των εκλογικών διαδικασιών για την προώθηση των κοινωνικών αγώνων και κατακτήσεων και προβλέπουν νέους σκληρότερους αγώνες στους δρόμους.

Πέρα από τον αριστερίστικο ή πραγματικά επαναστατικό χαρακτήρα αυτών των απόψεων η έκφραση τους δηλώνει το αδιέξοδο στο οποίο περιέρχονται σήμερα τα λαϊκά στρώματα στη Γαλλία. Λαμβάνοντας υπ’όψιν το ιστορικό της Γαλλίας και την παγκόσμια κατάσταση, τα δεδομένα δεν προαναγγέλλουν μια ήρεμη πορεία προς ένα νεοφιλελεύθερο μέλλον.

Μυθιστορήματα πολιτικής φαντασίας προβλέπουν και τον χρονικό ορίζοντα της κατάρρευσης, μεταξύ 2022 και 2027.

Επειδή στην Αριστερά, σε αντίθεση με το κόμμα Μακρόν, δεν καταφεύγουμε στην… αστρολογία για την πρόβλεψη του μέλλοντος υπάρχει επιτακτική ανάγκη σοβαρών πολιτικών αναλύσεων και έντονης οργανωτικής δουλειάς όχι απλά για να προβλέψουμε τα γεγονότα αλλά και για να τα διαμορφώσουμε.

Τι μετά τις εκλογές;

Ο σημερινός βασικός πυλώνας της Γαλλικής Αριστεράς, η «Ανυπόταχτη Γαλλία» λειτούργησε σαν δίκτυο πυρήνων εθελοντών, ομάδων εργασίας, διαβουλεύσεων, τεχνικών εργαλείων, συντονιζόμενων μέσα από μια διαδικτυακή πλατφόρμα με κοινή αναφορά το πρόγραμμα «Το Μέλλον από Κοινού». Το σχήμα αυτό αποδείχτηκε επαρκέστατο για την εκλογική δουλειά, η συνέχιση όμως του εγχειρήματος με τον ίδιο τρόπο δεν είναι, κατά την γνώμη μου, εφικτή.

Με ποιο τρόπο όμως θα δοθεί συνέχεια; Αυτό είναι σήμερα ένα ερώτημα που απασχολεί όλους τους ακτιβιστές της ΑΓ και διαφορετικές προτάσεις ακούγονται. Κοινό στοιχείο πολλών προτάσεων είναι η απόρριψη μετατροπής του σχήματος σε παραδοσιακό κόμμα. Εξ άλλου πολλά (περίπου τα μισά) μέλη της ΑΓ συμμετέχουν ήδη σε κόμματα και σχηματισμούς και μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν μέσα στους φορείς τους.

Είναι ενδιαφέρουσα η πρόταση που προτείνει την οργανωτική συγκρότηση του κινήματος με βάση συγκεκριμένες δράσεις, εθνικές ή τοπικές.

Βασικοί άξονες δράσης που αναγγέλλονται σήμερα είναι η προάσπιση των εργατικών δικαιωμάτων και η προάσπιση των δημοκρατικών ελευθεριών ενάντια στα σχέδια της κυβέρνησης Μακρόν. Στο πεδίο των δημοκρατικών δικαιωμάτων κεντρική θέση μπορεί να λάβει ο αγώνας για μια ανθρώπινη και δημοκρατική υποδοχή των προσφύγων.

Η δράση στον χώρο των μίντια, τόσο με καταγγελία του υπάρχοντος συστήματος όσο και με προσπάθεια δημιουργίας εναλλακτικών μέσων είναι ένας άλλος άξονας.

Ο χώρος της ριζοσπαστικής οικολογίας με καταγγελία και αντίσταση ενάντια στα σχέδια καπιταλιστικής ιδιοποίησης του περιβάλλοντος και προώθηση παραδειγματικών μορφών αυτο-οργάνωσης και αλληλεγγύης, ειδικότερα στις λαϊκές συνοικίες, είναι θεματικές που ενδιαφέρουν τόσο την ηγεσία όσο και την βάση.

Η συνέργεια πολιτικών και συνδικαλιστικών φορέων και ενώσεων πολιτών θα είναι βασικός μοχλός για την επιτυχία των αγώνων. Οι εμπειρίες της περασμένης χρονιάς ανέδειξαν τις δυνατότητες αλλά και τα όρια των οριζόντιων μορφών οργάνωσης.

Ήδη από τις 24 Απρίλη, την επόμενη μέρα μετά τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, συγκροτήθηκε, μέσα από συγκεντρώσεις πλατειών και διαδηλώσεις το «Κοινωνικό Μέτωπο» (Front Social) δικτύωση πολιτικών και συνδικαλιστικών πρωτοβουλιών δράσης, παράλληλη προς τα επίσημα συνδικάτα και οργανώσεις. Το «Κοινωνικό Μέτωπο» έχει καλέσει σε διαδήλωση την Δευτέρα 19 Ιούνη, την επαύριο του δεύτερου γύρου των βουλευτικών.

Η «Ανυπόταχτη Γαλλία» προγραμματίζει για το τέλος του Αυγούστου το «Θερινό Πανεπιστήμιο» (Université d’été) όπου θα συζητηθούν το σχέδιο και τα μέσα δράσης για την επόμενη περίοδο.

Και φυσικά η διεθνιστική διάσταση όλων των παραπάνω θεματικών θα προσεχτεί ιδιαίτερα με σχεδιαζόμενες κινήσεις προσέγγισης της Αριστεράς και των κινημάτων από την Μεγάλη Βρετανία και την Αμερική.

Όπως φαίνεται και όπως ελπίζουμε έχουμε δουλειά μπροστά μας, κατά την Γαλλική έκφραση «έχουμε ψωμιά να φάμε στο τραπέζι !» (on a du pain sur la planche !) στην Γαλλία… επί Μακρόν ακόμη…