Γαλλο-ευρωπαϊκή επέμβαση στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία

Η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία αποτέλεσε τμήμα της γαλλικής αποικιοκρατικής ζώνης στη δυτική Αφρική από το 1910 έως το 1960. Έως και το 1993, η χώρα γνώρισε αλλεπάλληλα πραξικοπήματα από στρατιωτικούς-φύλαρχους οι οποίοι εναλάσσονταν στη εξουσία. Το 1993 πραγματοποιήθηκε η πρώτη εκλογική αναμέτρηση στη χώρα με την εκλογή του προεδρού Πατασσέ, ο οποίος ανατράπηκε από τον στρατηγό Μποζιζέ μία δεκαετία έπειτα. Η πρώτη θητεία Μποζιζέ προκάλεσε μία μεγάλη απεργία των απλήρωτων εργαζομένων του δημόσιου τομέα που πλησίασε να τον ανατρέψει, ενώ η δεύτερη θητεία οδήγησε σε δύο εμφύλιες συγκρούσεις που συνεχίζονται έως σήμερα.

Η δεύτερη θητεία του Μποζιζέ χαρακτηρίστηκε από τεράστια διαφθορά, κρατικό αυταρχισμό και καταπάτηση των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Αυτό έφερε ως αποτέλεσμα η αντιπολίτευση, που συσπειρώθηκε υπό την συμμαχία Σελέκα, να ξεκινήσει ένοπλο αγώνα ενάντια στον Μποζιζέ. Ο Μποζιζέ, από την αρχή του πραξικοπήματός του, γνώρισε την ανοχή αν όχι και την εύνοια του γαλλικού παράγοντα. Στην δεύτερη καταστρεπτική θητεία, η Γαλλία κράτησε κάποιες «αποστάσεις», αλλά αφήνοντας τον Μποζιζέ να διαπράξει εκγκλήματα κατά των αντιπολιτευόμενων φυλών, εκτέθηκε απέναντι στην αντιπολίτευση.

Το αποτέλεσμα είναι η χώρα να έχει οδηγηθεί σε έναν άναρχο εμφύλιο πόλεμο τα τελευταία δύο χρόνια, αφού την αντιπολίτευση της Σελέκα απαρτίζει ένα ανομοιογενές μίγμα φυλετικών κομμάτων. Αυτές οι συγκρούσεις έχουν οδηγήσει στον θάνατο χιλιάδων αμάχων και στον εκτοπισμό πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπους από τις εστίες τους. Οι ακρότητες προέρχονται και από τα δύο μέρη, καθώς τμήμα ισλαμιστών ανταρτών της Σελέκα έχει προχωρήσει σε αντίποινα κατά αμάχων σε περιοχές που βρίσκονται στην «κυβερνητική» πλευρά.

Η χώρα της κεντρικής Αφρικής αποτελεί μία από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου (179η στις 187) με 300 δολάρια ετήσιο κατά κεφαλή εισόδημα, παρά τους πλούσιους πλουτοπαραγωγικούς πόρους που διαθέτει. Η χώρα διαθέτει πλούσια κοιτάσματα ουρανίου και χρυσού στα νότια της χώρας, ενώ διαθέτει αξιόλογα κοιτάσματα αργού πετρελαίου και διαμαντιών στο βόρειο τμήμα της χώρας. Τα ποσοστά απόλυτης φτώχειας αγγίζουν το 50%, το 1/4 των νέων υπολογίζεται ότι πάσχει από HIV, ενώ υποδομές παιδείας, υγείας και προνοίας είναι ουσιαστικά ανύπαρκτες.

Η γαλλική επέμβαση έχει να κάνει προφανώς με τον πλούτο της χώρας και όχι με το δράμα των κατοίκων της. Ο Ολάντ συνεχίζει πιστά την πάγια τακτική των γαλλικών κυβερνήσεων τις τελευταίες δεκαετίες να επεμβαίνουν στρατιωτικά στην περιοχή της δυτικής και κεντρικής Αφρικής κατά το δοκούν, για να στηρίξουν τα οικονομικά και γεωπολιτικά τους συμφέροντα. Η έντονη γαλλική παρουσία στην περιοχή της δυτικής και κεντρικής Αφρικής μετά την περίοδο της αποαποικιοποίησης δεν θα μπορούσε να λείπει και από την Κεντροαφρικανική δημοκρατία.

Με προεξάρχουσα την παρουσία του ενεργειακού κολοσσού Total, γαλλικές εταιρείες ελέγχουν απόλυτα τους πολύτιμους πόρους της χώρας, κυρίως την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων ουρανίου και χρυσού. Σε αυτή την πρακτική μόνο η ρητορική αποτελεί τη διαφορά για σοσιαλδημοκρατικές και δεξιές κυβερνήσεις. Η ουσία παραμένει ίδια: στήριξη της ηγεμονικής θέσης της Γαλλίας σε βόρεια και δυτική Αφρική, προστατεύοντας τις ιδιαίτερα μεγάλες «επενδύσεις» στους πλούσιους πλουτοπαραγωγικούς πόρους της περιοχής.

Τι το διαφορετικό θα έχει η νέα γαλλική επέμβαση στην αφρικανική χώρα; Καταρχήν το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ έδωσε την άδειά του για αυτή την επέμβαση, προσθέτοντας για μία φορά ακόμη τον ΟΗΕ στο κάδρο των ευθυνών για άλλη μια ιμπεριαλιστική εξόρμηση.

Το νέο δεδομένο είναι ότι η Ε.Ε. ετοιμάζεται να συνδράμει στις περιπέτειες του κράτους-μέλους της με μία ευρωπαική δύναμη που θα αριθμεί 1.000 άνδρες. Το σχέδιο, το οποίο συζητήθηκε στο Ευρωπαικό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, ήταν η ευρωπαϊκή δύναμη να αναλάμβανε το αεροδρόμιο της χώρας, ωστε οι γαλλικές δυνάμεις να αναλάβουν περισσότερο «προωθημένες» επιχειρήσεις.

Η κυβέρνηση Σαμαρά μέσω των Βενιζέλου και Αβραμόπουλου έχουν ήδη θέσει το Ελληνικό Στρατηγείο του Ευρω-στρατού στην Λάρισα προς παραχώρηση ώστε να γίνει το κεντρικό στρατηγείο της ευρωπαϊκής δύναμης που θα σταλεί. Ασφαλώς η κυβέρνηση δεν απέκτησε ανθρωπιστικά αισθήματα για την αφρικάνικη χώρα, τουναντίον προσφέρει πρόθυμα τις υπηρεσίες της, για να ενισχύσει την θέση της σε μία αναβαθμισμένη κοινή ευρωπαϊκή άμυνα και εξωτερική πολιτική. Η αντίληψη ένοπλων επεμβάσεων που κερδίζει ολοένα και περισσότερους υποστηρικτές στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και στη Κομισιόν, δείχνει τη συγκεκριμένη μορφή αυτού του δόγματος «αναβάθμισης» της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας και εξωτερικής πολιτικής.

Ιδιαιτέρως προβληματική αναδεικνύεται η στάση μεγάλης μερίδας της γαλλικής Αριστεράς που παραδοσιακά παρουσιάζει «μπερδέματα» σε θέματα εξωτερικής πολιτικής.

Συγκεκριμένα ο εκπρόσωπος του ΚΚΓ στο Κοινοβούλιο André Chassaigne, άσκησε μεν κριτική στην αποτυχημένη γαλλική παρέμβαση στην περιοχή και στα ανθρωπιστικά αδιέξοδα που έχει δημιουργήσει, αλλά δεν τάχθηκε ξεκάθαρα ενάντια στην επέμβασης, συμφωνώντας εν μέρει με τα επιχειρήματα μιας «ανθρωπιστικής» επέμβασης και καταλήγοντας να ζητάει αυτή να είναι «πολυμερής».

Περισσότερο προβληματική ήταν η τοποθέτηση του γραμματέα του Κόμματος της Αριστεράς, François Delapierre, ο οποίος ουσιαστικά δεν τάχθηκε κατά αναφέροντας ως δύο αιτίες όχι μόνο την «νομιμοποίηση που δίνει στη χώρα το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για την επιβολή της ειρήνης»  αλλά και την... παρουσία των στρατηγικών γαλλικών εγκαταστάσεων ουρανίου στη χώρα.

Το NPAκαι η LO είναι οι δυνάμεις που αντιτίθεται στην ιμπεριαλιστική επέμβαση των γαλλικών δυνάμεων στη χώρα της Δυτικής Αφρικής.  Σε ανακοίνωση του το NPA αναφέρει μεταξύ άλλων:

«Θεωρώντας ότι μόνο προσχηματική μπορεί να θεωρηθεί η αφορμή που προβάλλεται, δηλαδή η προστασία του άμαχου πληθυσμού της χώρας, από την στιγμή που η Γαλλία έχει εμπλακεί ενεργά στο χάος που έχει καταλάβει τη χώρα. Υποκριτική επιπλέον λόγω της στήριξης που έχει προσφέρει η Γαλλία σε δικτατορικές ηγεσίες ώστε να εξασφαλίσει τα γεωπολιτικά και οικονομικά συμφέροντα που έχει στην χώρα. Η κυβέρνηση Ολάντ είναι ξεκάθαρο ότι προσπαθεί να λύσει τα προβλήματα στο εσωτερικό, πραγματοποιώντας μία “ανθρωπιστική επέμβαση”».

Η Δυτική Αφρική, αποτελεί ένα από τα φτωχότερα τμήματα της ηπείρου, παρόλο που είναι ίσως το πλουσιότερο από πλευράς πλουτοπαραγωγικών πηγών καθώς συνδυάζει πλούσια κοιτάσματα σε μεταλλεύματα και υδρογοανθρακες καθώς και σημαντικές πηγές γεωργίας και αλιείας. Ο διαχωρισμός των κρατών κατά το δοκούν στη διάρκεια της απο-αποικιοποίησης και η γαλλική έμμεση κυριαρχία, που συνεχίστηκε αδιατάραχτη, αποτελούν τις πρωτογενείς αιτίες των κρίσεων στην περιοχή. Αυτές οι αιτίες έχουν επιπλέον παράξει διεφθαρμένες και αυταρχικές ελίτ οι οποίες διαλύουν τα κράτη προς προσωπικό πλουτισμό.

Οι Γάλλοι και Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές δεν θα λύσουν τα προβλήματα, αλλά θα τα κάνουν πολύ χειρότερα, για να διαιωνίσουν την εκμετάλλευση της πολύπαθης μαύρης ηπείρου…