Γερμανικές εκλογές: Μία από τα ίδια

Στις 22 Σε­πτεμ­βρί­ου πραγ­μα­το­ποιού­νται στη Γερ­μα­νία εκλο­γές για το ομο­σπον­δια­κό κοι­νο­βού­λιο. Απ’ ό,τι φαί­νε­ται, θα είναι μια εύ­κο­λη εκλο­γι­κή ανα­μέ­τρη­ση για τους συ­ντη­ρη­τι­κούς της Μέρ­κελ (CDU), λαμ­βά­νο­ντας υπόψη την άσχη­μη κα­τά­στα­ση στην οποία βρί­σκε­ται το δεύ­τε­ρο κόμμα, το SPD.

Σύμ­φω­να με όλες τις δη­μο­σκο­πή­σεις, οι σο­σιαλ­δη­μο­κρά­τες δε λένε να «ξε­κολ­λή­σουν» από το 22%, το οποίο απο­τε­λεί ιστο­ρι­κό χα­μη­λό τους. Ανά­με­σα στον κόσμο που τους ψή­φι­ζε πα­ρα­δο­σια­κά, είναι πλέον πολύ βαθιά η πε­ποί­θη­ση ότι είναι η πο­λι­τι­κή του Σρέ­ντερ, γνω­στή ως «Νόμοι του Χαρτς» και «Ατζέ­ντα 2010», η οποία ευ­θύ­νε­ται για την κα­τά­λυ­ση των ερ­γα­σια­κών σχέ­σε­ων και κα­τα­κτή­σε­ων στη χώρα. Θα πε­ρί­με­νε, λοι­πόν, κα­νείς ότι το SPD θα είχε βγά­λει τα συ­μπε­ρά­σμα­τά του από τη σο­βα­ρή εκλο­γι­κή ήττα που γνώ­ρι­σε το 2009 και ότι θα άλ­λα­ζε πο­ρεία. Η αλή­θεια όμως είναι ότι έχει με­τα­κι­νη­θεί σε τόσο νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες θέ­σεις, ώστε πολύ συχνά είναι δύ­σκο­λο να το ξε­χω­ρί­σεις από το CDU.

Υπο­ψή­φιος κα­γκε­λά­ριος εκ μέ­ρους του SPD είναι ο Πέερ Στάιν­μπρουκ, εκ­πρό­σω­πος της δε­ξιάς πτέ­ρυ­γας του κόμ­μα­τος, πρώην υπουρ­γός Οι­κο­νο­μι­κών και… εκα­τομ­μυ­ριού­χος, μέσα από τη στενή και κα­θό­λου δια­φα­νή σχέση του με με­γά­λους χρη­μα­το­πι­στω­τι­κούς ορ­γα­νι­σμούς. Με τέ­τοιο προ­φίλ, δεν είναι λοι­πόν να απο­ρεί κα­νείς που δεν μπο­ρεί να «πλα­σα­ρι­στεί» ως το αντί­πα­λο δέος στη Μέρ­κελ. Ακόμη και στε­λέ­χη του κόμ­μα­τός του, τα οποία έχουν μια προϊ­στο­ρία και ένα πα­ρα­δο­σια­κό δέ­σι­μο με ερ­γα­τι­κά κομ­μά­τια, όπως ο Φραντς Μί­ντε­φε­ρινγκ, έχουν απο­στα­σιο­ποι­η­θεί στις εκλο­γές αυτές από την ηγε­σία τους.

Οι συμ­μα­χί­ες
Αυτό που παί­ζε­ται ακόμη, δεν είναι το αν θα είναι και πάλι κα­γκε­λά­ριος η Μέρ­κελ, μια και αυτό θε­ω­ρεί­ται δε­δο­μέ­νο (βρί­σκε­ται γύρω στο 41%). Τα απο­τε­λέ­σμα­τα των εκλο­γών θα απα­ντή­σουν στο ποιος θα είναι αυτός που θα συ­γκυ­βερ­νή­σει μαζί με τους χρι­στια­νο­δη­μο­κρά­τες. Ένα προη­γού­με­νο διά­στη­μα φαι­νό­ταν ότι ο τω­ρι­νός κυ­βερ­νη­τι­κός εταί­ρος τους, οι Φι­λε­λεύ­θε­ροι (FDP), δεν θα κα­τα­φέ­ρουν καν να πιά­σουν το 5% που απαι­τεί­ται για την εί­σο­δο στην ομο­σπον­δια­κή βουλή. Τε­λευ­ταί­ες δη­μο­σκο­πή­σεις τους φέρ­νουν κοντά ή λίγο πάνω από το πο­σο­στό αυτό. Το παι­χνί­δι όμως γι’ αυ­τούς είναι ακόμη ανοι­χτό και εξαρ­τά­ται σε με­γά­λο βαθμό από το αν θα κα­τα­φέ­ρει το νε­ο­σύ­στα­το κόμμα «Εναλ­λα­κτι­κή για τη Γερ­μα­νία» να μπει στο κοι­νο­βού­λιο. Στην πε­ρί­πτω­ση αυτή όλα τα σε­νά­ρια είναι ανοι­χτά και κα­νείς δε μπο­ρεί να πει με σι­γου­ριά πώς θα δια­μορ­φω­θούν οι συμ­μα­χί­ες.

Το κόμμα αυτό έχει συ­στα­θεί στη βάση του αντιευ­ρω­παϊ­σμού και προ­βάλ­λει ως βα­σι­κή θέση το ότι «δε θέ­λου­με άλλες θυ­σί­ες για το ευρώ». Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα είναι στα όρια να χα­ρα­κτη­ρι­στεί φα­σι­στι­κό, μια και πε­ριέ­χει πολλά ακρο­δε­ξιά στοι­χεία σε έναν πε­ρί­ερ­γο συν­δυα­σμό όμως με νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρα (ο πρώην πρό­ε­δρος των Γερ­μα­νών βιο­μη­χά­νων και γνω­στός για τις ακραί­ες νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες θέ­σεις του ήταν από τους πρώ­τους που υπέ­γρα­ψαν για τη σύ­στα­σή του). Ευ­τυ­χώς οι τε­λευ­ταί­ες δη­μο­σκο­πή­σεις δεί­χνουν πως μάλ­λον θα μεί­νει εκτός βου­λής (κι­νεί­ται γύρω στο 3%).

Εκτός κοι­νο­βου­λί­ου και με πάνω κάτω το ίδιο πο­σο­στό μέ­νουν και οι «Πει­ρα­τές», οι οποί­οι προ­κά­λε­σαν τόσο σάλο όταν εμ­φα­νί­στη­καν πριν από λίγα χρό­νια. Πρό­βαλ­λαν ως ατού τους την εναλ­λα­κτι­κό­τη­τα και το αμε­σο­δη­μο­κρα­τι­κό μο­ντέ­λο ορ­γά­νω­σης του κόμ­μα­τος. Έπει­τα όμως από τις πρώ­τες επι­τυ­χί­ες φά­νη­καν πολύ γρή­γο­ρα τα πραγ­μα­τι­κά προ­βλή­μα­τα: ηγε­τι­κές δια­μά­χες με προ­σω­πο­πα­γή χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά, αδυ­να­μία (ή και έλ­λει­ψη θέ­λη­σης) να πά­ρουν θέση σε οποιο­δή­πο­τε ζή­τη­μα δεν είχε σχέση με την τε­χνο­λο­γία και τις εφαρ­μο­γές της (ακόμη και αν αυτό ήταν ο πό­λε­μος και η εμπλο­κή ή μη της Γερ­μα­νί­ας σε αυτόν), αντι­φα­τι­κές δη­λώ­σεις στε­λε­χών πάνω στα ίδια θέ­μα­τα που κυ­μαί­νο­νταν από ακρο­α­ρι­στε­ρές μέχρι φι­λε­λεύ­θε­ρες.

Πρά­σι­νοι
Οι Πρά­σι­νοι φαί­νε­ται να μέ­νουν στα ίδια πο­σο­στά που είχαν στις εκλο­γές του 2009, δη­λα­δή γύρω στο 11%, και αυτό παρά το γε­γο­νός ότι κά­ποια στιγ­μή οι δη­μο­σκο­πή­σεις έφτα­σαν να τους δί­νουν μέχρι και 23%. Έχουν και αυτοί υπο­στεί τις συ­νέ­πειες τις υπο­στή­ρι­ξής τους στην πο­λι­τι­κή Σρέ­ντερ –όχι μόνο την οι­κο­νο­μι­κή αλλά και τη στρα­τιω­τι­κή. Δεν έχει ξε­χα­στεί ότι ως κυ­βερ­νη­τι­κοί εταί­ροι, και πιο συ­γκε­κρι­μέ­να ο Γιό­σκα Φίσερ ως υπουρ­γός Εξω­τε­ρι­κών, υπο­στή­ρι­ξαν την απο­στο­λή γερ­μα­νι­κών στρα­τευ­μά­των εκτός χώρας, για πρώτη φορά μετά τον β’ πα­γκό­σμιο πό­λε­μο. Σε μια προ­σπά­θεια να ανα­κάμ­ψουν τα πο­σο­στά τους έφε­ραν στις προ­ε­κλο­γι­κές συ­ζη­τή­σεις, εκτός από τα προ­σφι­λή τους θέ­μα­τα (πε­ρι­βάλ­λον, γυ­ναί­κες και ει­ρή­νη), και το θέμα των κοι­νω­νι­κών ανι­σο­τή­των.

Από αυτή τους την προ­σπά­θεια φαί­νε­ται, ωστό­σο, ότι βγαί­νει κερ­δι­σμέ­νο το κόμμα «Αρι­στε­ρά» (Die Linke), το οποίο είναι το μόνο κόμμα που προ­βάλ­λει και αγω­νί­ζε­ται για τα θέ­μα­τα αυτά. Οι τε­λευ­ταί­ες δη­μο­σκο­πή­σεις το φέρ­νουν γύρω στο 10%, και έτσι είναι πολύ κοντά στα πολύ καλά πο­σο­στά που είχε πε­τύ­χει στις εκλο­γές του 2009. Αυτό είναι μια επι­τυ­χία, έπει­τα από με­γά­λη πε­ρί­ο­δο εσω­τε­ρι­κών ανα­ζη­τή­σε­ων, δια­μα­χών και έλ­λει­ψης προ­σα­να­το­λι­σμού. Παρά τα προ­βλή­μα­τά του, το Die Linke πα­ρα­μέ­νει η πιο ου­σια­στι­κή και μα­ζι­κή φωνή στην αρι­στε­ρά στη Γερ­μα­νία. Είναι εξάλ­λου χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό ότι ακόμη και δυ­νά­μεις που το αντι­με­τώ­πι­ζαν με με­γά­λη επι­φυ­λα­κτι­κό­τη­τα και έμε­ναν έξω από αυτό (όπως κά­ποια τρο­τσκι­στι­κά κομ­μά­τια ή το γερ­μα­νι­κό ΚΚ) στις εκλο­γές αυτές κα­λούν για κρι­τι­κή υπερ­ψή­φι­ση.

Με δε­δο­μέ­νο ότι και η επό­με­νη κυ­βέρ­νη­ση θα είναι κυ­βέρ­νη­ση συ­νερ­γα­σί­ας και ότι η «φυ­σι­κή» κα­τα­νο­μή των στρα­το­πέ­δων θε­ω­ρεί­ται από τη μια το CDU, το FDP (και ίσως η Εναλ­λα­κτι­κή για τη Γερ­μα­νία) και από την άλλη το SPD, οι Πρά­σι­νοι και το Die Linke, η πίεση που ασκεί­ται πάνω στο κόμμα της Αρι­στε­ράς για το τι θα κάνει είναι με­γά­λη. Σε σύ­νο­δο που πραγ­μα­το­ποί­η­σε στο Βε­ρο­λί­νο τη Δευ­τέ­ρα 9 Σε­πτεμ­βρί­ου το Die Linke απο­φά­σι­σε τις βα­σι­κές γραμ­μές με τις οποί­ες μπαί­νει στην τε­λι­κή μάχη των εκλο­γών. Δεν απο­κλεί­ουν με­τε­κλο­γι­κή συ­νερ­γα­σία με SPD και Πρά­σι­νους, αρκεί αυτοί να συμ­φω­νή­σουν σε δέκα ση­μεία, τα οποία το Die Linke τα θε­ω­ρεί πολύ ση­μα­ντι­κά. Σε αυτά ανή­κουν θέ­σεις όπως: νο­μο­θε­τη­μέ­νο κα­τώ­τα­το ωρο­μί­σθιο 10 ευρώ, αύ­ξη­ση των επι­δο­μά­των «Χαρτς IV» στα 500 ευρώ μη­νιαί­ως, ανά­κλη­ση της συ­ντα­ξιο­δό­τη­σης στα 67, κα­τώ­τα­τη σύ­ντα­ξη 1.050 ευρώ, πλή­ρης εξο­μοί­ω­ση των συ­ντά­ξε­ων με­τα­ξύ Δυ­τι­κής και Ανα­το­λι­κής Γερ­μα­νί­ας μέχρι το 2017, φο­ρο­λό­γη­ση κε­φα­λαί­ου και με­γά­λης πε­ριου­σί­ας, αύ­ξη­ση του φο­ρο­λο­γι­κού συ­ντε­λε­στή των πλου­σί­ων στο 53%, άμεση από­συρ­ση των γερ­μα­νι­κών στρα­τευ­μά­των από το Αφ­γα­νι­στάν, κου­ρέ­μα­τα κρα­τι­κού χρέ­ους κ.λπ. Όπως έχουν το­νί­σει κο­ρυ­φαία στε­λέ­χη του, όπως ο Γκρέ­γκορ Γκίζι και η Σάρα Βά­γκεν­κνε­χτ, οι θέ­σεις αυτές δεν είναι δια­πραγ­μα­τεύ­σι­μες, αλλά αν το SPD και οι Πρά­σι­νοι επι­θυ­μούν συ­νερ­γα­σία, μπο­ρούν να προ­σχω­ρή­σουν σε αυτές. Όπως είναι λο­γι­κό και οι δύο, και ει­δι­κά το SPD, απόρ­ρι­ψαν αυτή την προ­ο­πτι­κή.

Αγω­νι­στι­κή πα­ρου­σία
Στην καλή δη­μο­σκο­πι­κή ει­κό­να για το Die Linke συ­νέ­βα­λε πολύ και η αγω­νι­στι­κή πα­ρου­σία που είχε το κόμμα στις πρό­σφα­τες δια­δη­λώ­σεις Blockupy στη Φραν­κφούρ­τη ενά­ντια στην εκ­με­τάλ­λευ­ση από τις τρά­πε­ζες. Εκεί φά­νη­κε για άλλη μια φορά το πόσο με­γά­λη ση­μα­σία έχει η κοι­νο­βου­λευ­τι­κή δράση να στη­ρί­ζε­ται από αγω­νι­στι­κές κι­νη­το­ποι­ή­σεις από τα κάτω. Το Die Linke έχει επι­χει­ρή­σει, για πρώτη φορά με τόσο μα­ζι­κούς όρους στη Γερ­μα­νία, να δεί­ξει πως απέ­να­ντι στην πο­λι­τι­κή που στη­ρί­ζει τους τρα­πε­ζί­τες, υπάρ­χει και ο εναλ­λα­κτι­κός δρό­μος του αγώνα. Είναι ίσως πε­ρισ­σό­τε­ρο επι­τα­κτι­κό τώρα από ποτέ, να δυ­να­μώ­σουν οι δυ­νά­μεις που χρη­σι­μο­ποιούν την κοι­νο­βου­λευ­τι­κή πα­ρου­σία για να δη­μο­σιο­ποι­ή­σουν αι­τή­μα­τα εξω­κοι­νο­βου­λευ­τι­κά, που δί­νουν φωνή στον αγώνα που πραγ­μα­το­ποιεί­ται σε κάθε χώρο.