H «Φρανσαφρίκ» αμφισβητείται, από το Σαχέλ μέχρι το Παρίσι

Το πρώτο περιγράφει τις νέες ενέργειες αμφισβήτησης της γαλλικής επιρροής/κυριαρχίας από τις στρατιωτικές χούντες των χωρών του Σαχέλ, και κάνει μια πολιτική τους αποτίμηση. Το δεύτερο αναδεικνύει τα ιδιαίτερα καθήκοντα πάλης ενάντια στον γαλλικό ιμπεριαλισμό στο εσωτερικό της Γαλλίας, καθώς μια νέα πρωτοβουλία κοινωνικών, πολιτικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων απαιτεί την άμεση αποχώρηση του γαλλικού στρατού από την Αφρική και έκανε την πρώτη της δημόσια εκδήλωση στις 28 Φλεβάρη. -Rp

---

Σαχέλ: Μια μεγάλη κίνηση από τους στρατιωτικούς

Πολ Μαρσιάλ, μετάφραση Στέλλα Μούσμουλα

https://lanticapitaliste.org/actualite/international/sahel-le-coup-decla...

Η σκηνοθεσία ήταν άψογη. Την Κυριακή 28 Ιανουαρίου, την ίδια ακριβώς ώρα, οι στρατιωτικές χούντες του Μάλι, του Νίγηρα και της Μπουρκίνα Φάσο προέβησαν στην ανάγνωση μιας πανομοιότυπης δήλωσης στις εθνικές τους τηλεοράσεις, ανακοινώνοντας την αποχώρησή τους από την Οικονομική Κοινότητα των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS).

Κυρώσεις και απειλές

Η ECOWAS ιδρύθηκε το 1975 με αρχικό στόχο τη δημιουργία μιας κοινής αγοράς στην περιοχή. Οι προβλέψεις προνομιακών σχέσεων [μεταξύ των κρατών-μελών της] επεκτάθηκαν σταδιακά και στο πολιτικό και στο νομικό πεδίο. Από τις 15 χώρες-μέλη της, οι γαλλόφωνες χώρες, με την εξαίρεση της Γουινέας, είναι επίσης μέλη της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης Δυτικής Αφρικής (WAEMU), στην οποία προστέθηκε και η Γουινέα-Μπισάου (πρώην πορτογαλική αποικία). Αυτή η ένωση συγκεντρώνει τις χώρες που έχουν ως νόμισμα το φράγκο CFA. [ΣτΜ: το «φράγκο των Γαλλικών Αποικιών στην Αφρική» που έμεινε στη θέση του μετά την ανεξαρτησία τους και απλά μετονομάστηκε σε «φράγκο της Χρηματοπιστωτικής Κοινότητας Αφρικής», διατηρώντας τα ίδια αρχικά CFA)

Οι πολίτες των χωρών της ECOWAS μπορούν να μετακινούνται και να εγκαθίστανται ελεύθερα σε αυτές και τα εμπορεύματα δεν υπόκεινται σε τελωνειακούς δασμούς.

Κατά τη διάρκεια των πραξικοπημάτων στο Μάλι, την Μπουρκίνα Φάσο και τον Νίγηρα, η ECOWAS υιοθέτησε ιδιαίτερα σκληρές οικονομικές κυρώσεις, κυρίως κατά του Νίγηρα. Στην περίπτωση του Νίγηρα, η ECOWAS ήγειρε ακόμη και την πιθανότητα στρατιωτικής παρέμβασης για την «αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης», όπως λέγεται πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις.

Μια απαξιωμένη ένωση

Για να δικαιολογήσουν την αποχώρησή τους από την ECOWAS, οι χούντες επέκριναν την απουσία αλληλεγγύης και βοήθειας προς τις χώρες τους που είναι αντιμέτωπες με σοβαρές τρομοκρατικές επιθέσεις.  Επέκριναν επίσης την ECOWAS για καταπάτηση της κυριαρχίας των χωρών τους, καθώς ενεργεί για λογαριασμό ξένων δυνάμεων και για την εγκατάλειψη του παναφρικανισμού που ενστερνίζονταν οι ιδρυτές της.

Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι οι οικονομικές κυρώσεις έτυχαν πολύ κακής υποδοχής από τους πληθυσμούς αυτών των χωρών, οι οποίοι είναι και τα πρώτα θύματα [αυτών των κυρώσεων]. Πόσο μάλλον όταν οι περισσότεροι επικεφαλής των κρατών της ECOWAS που πήραν αυτές τις αποφάσεις, είτε έχουν εκλεγεί μέσω μαζικής εκλογικής νοθείας είτε είναι στην εξουσία χειραγωγώντας το σύνταγμα για να μπορέσουν να διεκδικήσουν και τρίτη θητεία. Για παράδειγμα, στο Τόγκο η δυναστεία των Γκνασινγκμπέ κυριαρχεί εδώ και πάνω από 50 χρόνια. Στην Ακτή Ελεφαντοστού, ο Ουαταρά ανέβηκε στην εξουσία με τη βοήθεια μιας ένοπλης παρέμβασης της Γαλλίας και έχει κρατηθεί σε αυτήν αλλάζοντας το Σύνταγμα. Όσο για τη Σενεγάλη, ο Μακί Σαλ απέκλεισε [πρόσφατα] τους δύο βασικούς του αντιπάλους από την κούρσα των προεδρικών εκλογών και μόλις τις ανέβαλε για τον Δεκέμβριο, προκαλώντας την οργή του πληθυσμού. Οι ηγέτες της ECOWAS απέχουν πολύ από το να αποτελούν πρότυπα δημοκρατίας.

Προφανώς, η ανοιχτή υποστήριξη του Εμμανουέλ Μακρόν σε μια πιθανή ένοπλη επιχείρηση της ECOWAS κατά του Νίγηρα απλά επιβεβαιώνει αυτό που πιστεύει ήδη μεγάλο μέρος του «πεζοδρομίου» στο Σαχέλ: Δηλαδή ότι αυτή η ένωση χειραγωγείται από τη Γαλλία.

Προς μία έξοδο από το φράγκο CFA

Αν και η αποχώρηση από την ECOWAS ανακοινώθηκε ως έχουσα άμεση ισχύ, το άρθρο 91 του Οργανισμού προβλέπει καθυστέρηση ενός έτους. Οι ηγέτες [της ECOWAS] δήλωσαν ότι είναι ανοιχτοί σε  διαπραγματεύσεις με τις τρεις χώρες που σχημάτισαν την Συμμαχία των Κρατών του Σαχέλ (AES) πριν από λίγους μήνες.

Οι τρεις χώρες είναι περίκλειστες από ξηρά και η πρόσβαση τους στη θάλασσα παραμένει μια επιτακτική ανάγκη. Ενώ για το Μάλι υπάρχει ως επιλογή η Γουινέα, η οποία επίσης υπόκειται σε κυρώσεις της ECOWAS για πραξικόπημα, για τη Μπουρκίνα Φάσο και το Νίγηρα βρίσκεται σε κίνδυνο η πρόσβασή τους στη θάλασσα μέσω του Τόγκο ή του Μπενίν.

Με την αποχώρηση από την ECOWAS, η ελεύθερη μετακίνηση θα παραμείνει εγγυημένη εντός της ζώνης της WAEUMU. Αλλά δεν είναι σίγουρο ότι οι χώρες της AES θα σταματήσουν εκεί. Πράγματι, έχει επίσης τεθεί και το ζήτημα της αποχώρησης από το φράγκο CFA υπέρ ενός κοινού νομίσματος για τις τρεις χώρες.

Αυτές οι αποφάσεις μπορούν να θεωρηθούν σωτήριες, σύμβολα της κατάκτησης της κυριαρχίας. Αυτό θα ήταν καλοδεχούμενο εάν είχαν ερωτηθεί και οι πληθυσμοί και είχαν επομένως, συμμετάσχει στη λήψη της απόφασης. Κάτι τέτοιο προφανώς δεν ισχύει, δεδομένων των επανειλημμένων επιθέσεων κατά των δημοκρατικών ελευθεριών στις τρεις αυτές χώρες του Σαχέλ.

Έξω τα γαλλικά στρατεύματα από την Αφρική: Να τελειώνουμε με τη «Φρανσαφρίκ»

Ζερμέν Ζιλέ

https://lanticapitaliste.org/actualite/international/troupes-francaises-...

Η ενωτική πρωτοβουλία που ξεκίνησε η Survie, «Για μια γρήγορη αποχώρηση του γαλλικού στρατού από την Αφρική», προσφέρει ουσιαστική υποστήριξη στο λαϊκό κύμα κατά της γαλλικής νέο-αποικιακής κυριαρχίας που σαρώνει αρκετές αφρικανικές χώρες.

Όπως δηλώνει το κάλεσμα, «η απόσυρση του γαλλικού στρατού από την Αφρική ασφαλώς δεν θα είναι αρκετή για να απελευθερωθεί η ήπειρος από τις πολλαπλές μορφές κυριαρχίας που της έχουν επιβληθεί από τη χώρα μας, από τη Δύση γενικότερα και από τους ιμπεριαλιστές ανταγωνιστές της», αλλά αυτή η στρατιωτική παρουσία θεωρείται δίκαια από πολλούς Αφρικανούς ως η έκφραση και το εργαλείο της κυριαρχίας πάνω τους.

Σε αντίθεση με τον μύθο -που επιβιώνει παρά τα πεπραγμένα και τα εγκλήματα (όπως η συνενοχή στη γενοκτονία στη Ρουάντα πριν 30 χρόνια)- ενός στρατού που είναι εκεί για να «πολεμά την τρομοκρατία» ή να διεξάγει «ανθρωπιστικές» ή ακόμα και «εκπολιτιστικές» επιχειρήσεις (να ειρηνεύει τους άγριους που είναι πάντα έτοιμοι να αλληλοσκοτωθούν!), ο ρόλος του είναι πιο πεζός: Να εξασφαλίζει τη λεηλασία στρατηγικής σημασίας πλούτου και πρώτων υλών (υδρογονάνθρακες, ουράνιο, λίθιο, κολτάνιο…), να υπερασπίζεται τις αγορές της Total και της Orano, να διατηρεί στη θέση τους τις δικτατορίες-πελάτες.  

Πάλη ενάντια σε όλα τα εργαλεία νέο-αποικιακής κυριαρχίας

Ο αγώνας ενάντια σε αυτήν τη στρατιωτική παρουσία είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τον αγώνα ενάντια σε όλα τα εργαλεία νέο-αποικιακής κυριαρχίας, ακόμα και τα λιγότερο ορατά: Τη Francophonie [ΣτΜ: ως Γαλλοφωνία αναφέρεται η θεσμική διακρατική σχέση μεταξύ χωρών που χρησιμοποιούνται η γαλλική γλώσσα], το φράγκο CFA που επιβάλει τη νομισματική υποδούλωση προς όφελος του γαλλικού καπιταλισμού, τις «Συμφωνίες Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης» που ευνοούν τις εξαγωγές και τις επενδύσεις γαλλικών και ευρωπαϊκών εταιριών, το συντριπτικό βάρος του χρέους η αποπληρωμή του οποίου εξαρτάται από το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα και τα υπερ-νεοφιλελεύθερα Προγράμματα Δομικών Αναπροσαρμογών που περιλαμβάνουν την ιδιωτικοποίηση δημόσιων επιχειρήσεων, την κατάργηση των επιδοτήσεων σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες, περικοπές σε κοινωνικές δαπάνες και στη μισθοδοσία στο δημόσιο τομέα, την ανάπτυξη (σε βάρος των διατροφικών καλλιεργειών) περιβαλλοντικά καταστροφικών, εξαγωγικά προσανατολισμένων μονοκαλλιεργειών, κ.ο.κ.  

Η Γαλλία και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν αποκτήσει ένα νέο ενδιαφέρον για την Αφρική. Αφού την χρησιμοποίησαν ως δεξαμενή δωρεάν και φτηνών εργατικών χεριών, σκλάβων και μισθωτών, προκειμένου να αναπτύξουν τις καπιταλιστικές τους οικονομίες, τώρα την χρησιμοποιούν ως συνοριοφύλακα που θα καταστέλλει και θα εμποδίζει τους κατοίκους της από το να μεταναστεύσουν στην Ευρώπη.

Αλληλεγγύη με τους λαούς της Αφρικής

Ο ανταγωνισμός από τη Ρωσία, από την Κίνα, αλλά και από τους δυτικούς συμμάχους της, στο φόντο της απόρριψης της γαλλικής παρουσίας και ανάμιξης (και τοπικές πολιτικο-στρατιωτικές «ελίτ» να επιχειρούν να αξιοποιήσουν αυτόν τον ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό για τα δικά τους συμφέροντα), ανησυχεί τη γαλλική αστική τάξη. Αυτές οι ανησυχίες εκφράστηκαν στην πρόσφατη κοινοβουλευτική έκθεση για τις Γαλλο-Αφρικανικές σχέσεις, όπου σημειώνεται ότι «η Γαλλία σήμερα κλονίζεται σε μια Αφρική που αλλάζει» και προτείνεται «μια νέα Αφρικανική στρατηγική, αυτή τη φορά σταθερά εδραιωμένη στον 21ό αιώνα». Ο γαλλικός ιμπεριαλισμός, όλο και πιο αποδυναμωμένος, γίνεται για αυτόν το λόγο όλο και πιο επιβλαβής κι επικίνδυνος. Είτε νέα είτε όχι, η «στρατηγική» του έχει στόχο να περιφρουρήσει ή ακόμα και να διευρύνει με κάθε αναγκαίο μέσο την αφρικανική σφαίρα επιρροής του, η οποία του εξασφαλίζει τη θέση του ως οικονομική και πολιτική δύναμη στη διεθνή σκηνή.

Η αλληλεγγύη με τους λαούς της Αφρικής, η οποία ήταν μέχρι τώρα ανεπαρκής, είναι μια διεθνιστική επιτακτική ανάγκη. Ο εχθρός μας είναι κοινός: Ο γαλλικός ιμπεριαλισμός.