Η απεργία των σιδηροδρομικών στη Γαλλία: Μια κρίσιμη μάχη που πρέπει να γενικευτεί

Χιλιάδες χιλιόμετρα σιδηροδρομικές γραμμές, που χαρακτηρίζονται ως «μη αποδοτικές», απειλούνται. Η δημόσια επιχείρηση SNCF θα μετατραπεί σε ΑΕ, ανοίγοντας στον ιδιωτικό τομέα τη δημόσια συγκοινωνία των ταξιδιωτών, όπως ήδη έγινε με τον τομέα των εμπορευμάτων… Για το προσωπικό της SNCF είναι το τέλος του κανονισμού που προσδιόριζε «τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις» των σιδηροδρομικών. Ο κανονισμός αυτός, ευνοϊκότερος σε ορισμένα σημεία του από τους κοινούς κανόνες που εφαρμόζονται στη Γαλλία για τους εργαζόμενους, περιλαμβάνει παράλληλα πιο δεσμευτικές διατάξεις, κυρίως σε ό,τι αφορά την ευελιξία των συνθηκών εργασίας, δεδομένης της μόνιμης λειτουργίας της δημόσιας σιδηροδρομικής υπηρεσίας (365 μέρες το χρόνο, σε 24ωρη βάση).  Όμως, ο κανονισμός  συμπεριλαμβάνει επίσης τους συλλογικούς κανόνες σε θέματα αμοιβών και μισθολογικής εξέλιξης στη διάρκεια του έμμισθου βίου, την απαγόρευση των απολύσεων για λεγόμενους οικονομικούς λόγους, καθώς και το ειδικό καθεστώς συνταξιοδότησης, που έχει ήδη τεθεί σε έντονη αμφισβήτηση από το 2007.

Στη SNCF έχει ξεκινήσει απεργία από τις 3 Απριλίου. Αλλά οι ομοσπονδίες CGT, UNSA και CFDT (ΣτΜ: Στη Γαλλία υπάρχουν διάφορες συνδικαλιστικές οργανώσεις) επέβαλαν ένα χρονοδιάγραμμα 36 απεργιακών ημερών μέχρι τις 30 Ιουνίου, με τη μορφή των 18 διήμερων απεργιών. Η άρνησή τους για ένα κίνημα που θα στηρίζεται σε επαναλαμβανόμενες συνελεύσεις, όπως υποστηρίχθηκε από τη SUD-Rail (Solidaires) και τη FO, δημιουργεί μια κατάσταση ελάχιστα ευνοϊκή για τη δημιουργία ενός δυναμικού κινήματος από τη βάση, όπως θα έπρεπε. 

Εφόσον όλος ο κόσμος έχει το πρόγραμμα των απεργιών μέχρι τις 30 Ιουνίου, γιατί να συμμετάσχει στις γενικές συνελεύσεις; Και επιπλέον, έτσι παρέχεται η ευχέρεια να επιλέξει τις μέρες απεργίας του εντός του προτεινόμενου χρονοδιαγράμματος… Αναπόφευκτα, είναι το είδος της αντίδρασης που συναντάμε σε αρκετά μαζική κλίμακα. Ακολουθώντας αυτή την τακτική, οι ομοσπονδίες CGT και CFDT μπορούν να προβάλουν μία εικόνα μαχητικών συνδικάτων, αλλά κάτι τέτοιο απέχει από την αλήθεια. Μερικές μέρες απεργίας, πριν από μία διακοπή, με την παραμικρή ευκαιρία; Έτσι η CGT μπορεί να ξεμπερδεύει με την πρακτική των γενικών συνελεύσεων, όπου είναι οι απεργοί αυτοί που αποφασίζουν πραγματικά για την απεργία τους. Αυτή ήταν άλλωστε μία κατάκτηση πάνω από 30 χρόνων στην ιστορία της SNCF (η πιο μεγάλης διάρκειας απεργία της ήταν το 1986-1987), την οποία οι γραφειοκράτες συνδικαλιστές δεν έπαψαν ποτέ να καταπολεμούν. Βέβαια, τυπικά, οι γενικές συνελεύσεις παραμένουν, αλλά δεν υπάρχει πια τίποτα να συζητηθεί, είναι συναντήσεις συνδικαλιστών.

Η συμμετοχή στην απεργία είναι καλή. Αλλά είναι άνιση κατά περίσταση. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις αποφάσεις που έχουν ληφθεί: Πολλοί απεργούν επιλεκτικά στο πλαίσιο των 36 ημερών που έχουν προταθεί μέχρι τον Ιούνιο. Χρειάζεται ρήξη με αυτή τη μέθοδο και η ανασυγκρότηση μιας συλλογικής δυναμικής αυτοδιαχείρισης.

Ένα μέρος των ομάδων της SUD-Rail (Solidaires) προσπαθεί να συγκροτήσει την απεργία στη βάση αποφάσεων επαναλαμβανόμενων γενικών συνελεύσεων. Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, η προσπάθεια είναι δύσκολη. Οι οργανώσεις της «αριστεράς» (συμπεριλαμβανομένου ενός τμήματος αυτών που συνεργάστηκαν με τις κυβερνήσεις που προκάλεσαν άλλες κοινωνικές υπαναχωρήσεις τα τελευταία χρόνια) διαβεβαιώνουν για την υποστήριξή τους στους σιδηροδρομικούς. Αλλά πέρα από επικοινωνιακού τύπου δηλώσεις, αυτό που χρειάζεται πάνω απ’ όλα είναι αγωνιστές και αγωνίστριες που να οργανώνουν επί τόπου τις απεργίες! 

Βεβαίως, οι επιθέσεις αυτές εντάσσονται σε ένα πλαίσιο πολύ πιο ευρύ. Οι συνταξιούχοι είδαν την αγοραστική τους δύναμη να ακρωτηριάζεται δραστικά εδώ και πολλούς μήνες, μια αυξημένη επιλογή τέθηκε σε εφαρμογή για την πρόσβαση στο πανεπιστήμιο, ένας αριθμός επιχειρήσεων συνεχίζει να απολύει για να αυξήσει τα κέρδη του, ενώ στον δημόσιο τομέα και στις δημόσιες επιχειρήσεις πολλαπλασιάζονται οι δυσμενείς συνθήκες εργασίας, η καταπίεση και οι αυτοκτονίες. Απεργίες γίνονται σε διάφορους τομείς: στην Air France, σε εμπορικές φίρμες κλπ, δίχως να προσμετράμε στους απεργούς αυτούς τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες Χωρίς Χαρτιά, που διεκδικούν τη νομιμοποίησή τους.

Αποδυναμωμένο από σημαντικές ήττες τα τελευταία χρόνια, το συνδικαλιστικό κίνημα δυσκολεύεται να οργανώσει μια απάντηση στο ύψος των περιστάσεων. Η CGT αποφάσισε μία ημέρα δράσεων για τις 19 Απριλίου. Οι Solidaires απεύθυναν επίσης κάλεσμα συμμετοχής, αλλά στο σύνολό της η κινητοποίηση αναμένεται να έχει περιορισμένη πραγματική απήχηση, πέρα από τους τομείς που βρίσκονται ήδη σε κινητοποίηση. Μία απεργία προβλέπεται να γίνει στον τομέα της εκπαίδευσης σε εθνική κλίμακα, στις 3 Μαΐου. Για το σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων αυτό θα γίνει στις 22 Μαΐου. Το επείγον είναι να ανακοινώνονται διαδοχικές ημερομηνίες, ή να ανασυγκροτήσουμε στέρεα συνδικαλιστικά εργαλεία, φορείς προοπτικών αξιόπιστων ρήξεων, ικανά να δώσουν αυτοπεποίθηση στους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες; 

Αναφορικά με τις συνθήκες που επικρατούν σήμερα στη Γαλλία, το Διεθνές Συνδικαλιστικό Δίκτυο Πάλης και Αλληλεγγύης (ΣτΜ: laboursolidarity.org, δίκτυο που συσπειρώνει συνδικαλιστικές οργανώσεις, ρεύματα και τάσεις διεθνώς) συνοψίζει την κατάσταση: 

«Αντιμέτωπη με διάφορα κοινωνικά κινήματα, η γαλλική κυβέρνηση δείχνει για μία φορά ακόμη ότι το κράτος δεν διστάζει να καταφύγει στην αστυνομική βία και σε ελευθεροκτόνους νόμους για να καταστείλει τα κοινωνικά κινήματα... πολλοί και πολλές κάτοικοι των λαϊκών συνοικιών υφίστανται καθημερινά διακρίσεις και αστυνομική καταστολή. Στη Notre-Dame-des-Landes, το κράτος επενέβη βίαια για να εκκενώσει εκείνους και εκείνες που είχαν διατηρήσει τη ζωή σε αυτό το μικρό κομμάτι γης, το οποίο είχε μετατραπεί σε Ζώνη προς υπεράσπιση: της αντίστασης, της δημιουργίας εναλλακτικών, της αλληλεγγύης… τόσων εννοιών που δεν συμβαδίζουν με το καπιταλιστικό σύστημα. Και όταν οι διαχειριστές του συστήματος το αποφασίζουν, χρησιμοποιούν βία. Το ίδιο συνέβη και στα γαλλικά πανεπιστήμια: Η αστυνομία, αλλά μερικές φορές και φασιστικές συμμορίες, επεμβαίνουν βίαια, με «θεσμική» κάλυψη.

Απέναντι σε όλα αυτά, τα όπλα μας είναι ο αριθμός μας, η αλληλεγγύη μας, οι διαφορές μας μέσα από το πρίσμα ενός συλλογικού πλούτου, οι αγώνες μας στα διάφορα μέτωπα, που αφορούν άμεσα και τον συνδικαλισμό: Στη Notre-Dame-des-Landes υπάρχει μία διασυνδικαλιστική κολεκτίβα. Στα πανεπιστήμια, ο φοιτητικός συνδικαλισμός είναι παρών. Αλλά πέρα από αυτά, το σύνολο του συνδικαλιστικού κινήματος πρέπει να είναι αλληλέγγυο και ενεργό απέναντι στην αστυνομική βία. Δεν είναι τυχαίο ότι πρώτος στόχος της είναι οι νέοι και οι νέες!

Η παρουσία στις ζώνες προς υπεράσπιση και στις διαδηλώσεις στήριξης είναι αναγκαία. Όμως για να κερδίσουμε συνολικά, πρέπει να πολλαπλασιάσουμε τα μέτωπα του αγώνα: Στη Notre-Dame-des-Landes, αλλά και στους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες των σιδηροδρόμων! Στα πανεπιστήμια, αλλά και στους μισθωτούς του Carrefour, της Ford ή των Ταχυδρομείων! Στους συνταξιούχους, αλλά και στο προσωπικό υγείας! Στη Γαλλία, αλλά και αλλού! 

Για να ενοποιηθεί ο αγώνας μας, ας τον οικοδομήσουμε μαζί!».

*Ο Christian Mahieux είναι συνδικαλιστής της SUD-Rail, ομοσπονδίας εργαζομένων στους σιδηροδρόμους

**Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά