Η καρδιά του σκότους

Ο Μάρλοου θα ανέβει τον ποταμό έως τα βάθη της μαύρης ηπείρου και της ομιχλώδους, ανθρώπινης ψυχής. Ο προορισμός του θα αποδειχθεί πιο σύνθετος και μυστηριώδης, από ό,τι περίμενε. Ένας αφύσικα ψηλόλιγνος άνδρας που καίγεται από τον πυρετό, φαλακρός, ανήμπορος να κινηθεί χωρίς το φορείο των βαστάζων του, με μια ηλεκτρισμένη όμως επιρροή πάνω στα πλήθη των κυνηγών, των δούλων, των λιμοκτονούντων, των υπηκόων του και των πιστών του. Το όνομα του δεν θυμίζει σε τίποτα τη φιγούρα του, στην πραγματικότητα είναι το ακριβώς αντίθετο της.

Ένας κάποιος κύριος Κουρτς, που στα γερμανικά σημαίνει μικρός, ισχνός, «λίγος», ο οποίος μοιάζει ικανός να μετακινήσει βουνά και ζούγκλες με μια κίνηση του δεξιού του χεριού. Ένας ευρωπαίος απροσδιόριστης εθνικότητας, αλλά προσδιορισμένων αρπακτικών ταλέντων: Ο σταθμός που διοικεί στο βελγικό Κονγκό, με σιδηρά πυγμή, πάνω σε λευκούς και μαύρους, με μαζικούς θανάτους και με μια φήμη που ξεπερνά και τις λίγες γραμμές που αφιερώνει για πάρτη του ο εμπνευστής συγγραφέας του, Τζόζεφ Κόνραντ, φέρνει πλούτο με τη μορφή τεράστιων ποσοτήτων ελεφαντόδοντου. Ο Κόνραντ γράφει λίγα και υπονοεί πολλά. Ο Κουρτς ποτέ δεν αποκαλύπτεται πλήρως στο σκοτεινό μεγαλείο του, παρά μόνο στα λίγα λόγια και τους υπαινιγμούς των συναδέλφων του, που νιώθουν άβολα με τις μεθόδους του, όσο αποτελεσματικές και αν είναι – τις ίδιες τις μεθόδους όμως μόνο να τις υποθέσουμε μπορούμε. Ο Κουρτς παραμένει ένα αίνιγμα, μια «ομίχλη που ουρλιάζει», μια φήμη χωρίς περιγραφή, ένας τρόμος υπαρκτός, και συνάμα αόρατος και αθέατος, αλλά παρών, ένας τρόμος που κυλά αθόρυβα όπως το ποτάμι. Ο Κουρτς πεθαίνει στον δρόμο της επιστροφής, μέσα στο πυρετικό παραλήρημα του. Η φρίκη, η φρίκη, παραμένει ανείπωτη, απερίγραπτη, υπαινικτική, κολλώδης, όπως η ατμόσφαιρα στα βάθη της αποικιοκρατούμενης Αφρικής.

Οι σύγχρονοι «κύριοι Κουρτς» της γηραιάς ηπείρου κατοικοεδρεύουν στο Βέλγιο και έχουν άριστες εμπορικές σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία, που χρηματοδοτεί και ενισχύει ποικιλοτρόπως το ISIS. Τον περασμένο Δεκέμβριο, το παράρτημα της Διεθνούς Αμνηστίας στις Βρυξέλλες, επικαλούμενο στοιχεία από τη Βαλλονία – το γαλλόφωνο κομμάτι του Βελγίου – έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου. Η χώρα εμφανιζόταν να παρέχει όπλα και πυρομαχικά στους σαουδάραβες πρίγκιπες, με πάνω από 40 διαφορετικές εμπορικές συμφωνίες, οι οποίες είχαν καταρτιστεί και εγκριθεί από το 2014 και το συνολικό τους τίμημα έφθανε τα 350 εκατομμύρια ευρώ. Οι περισσότερες αφορούσαν φορητό οπλισμό, τουφέκια, πολυβόλα, χειροβομβίδες, καθώς και οχήματα μάχης και εκρηκτικές ύλες. Λίγες μέρες πριν τις επιθέσεις και το φονικό στις βελγικές συγκοινωνίες, διέρρευσε και ένας εμπεριστατωμένος κατάλογος μαχητών του ISIS, από τον οποίο προέκυπτε ότι σε κάθε εκατό οπλοφόρους του Ισλαμικού Κράτους, οι 25 είναι σαουδαραβικής καταγωγής και μόλις 2 είναι Σύροι. Το ποτάμι του αίματος ξεκινά από τη Βαλλονία, κατευθύνεται στη Σαουδική Αραβία, ανεβαίνει στη Συρία και καταλήγει στο μετρό και το αεροδρόμιο των Βρυξελλών, στην... καρδιά της Ευρώπης που είναι και καρδιά του σκότους.

Την ίδια στιγμή, το Βέλγιο ήταν σε κόκκινο συναγερμό από τον περασμένο Νοέμβριο, όταν οι καμικάζι του Ισλαμικού Κράτους είχαν χτυπήσει στο Παρίσι. Οι Βρυξέλλες είχαν γεμίσει έφιππους αστυνομικούς, στρατιώτες με τζιπ, μηχανοκίνητες μονάδες στρατού και αστυνομίας. Είχαν πραγματοποιηθεί προληπτικές προσαγωγές υπόπτων και σχεδόν υπόπτων, είχαν ανασταλεί κατά καιρούς κυκλοφορίες οχημάτων και πεζών και ζητούνταν η συνεργασία και η κατανόηση των   πολιτών. Η ασφάλεια δεν έφερε και σιγουριά. Ίσως μόνο για τους «κυρίους Κουρτς» της βελγικής βιομηχανίας όπλων και αμυντικών συστημάτων – το Βέλγιο αναπροσάρμοσε τον προϋπολογισμό του για την τρέχουσα χρονιά, ήδη τον περασμένο Νοέμβριο, αναθεωρώντας και προσαυξάνοντας τις αμυντικές του δαπάνες κατά 25% . Οι προβλέψεις μάλιστα των γκουρού των οικονομικών της άμυνας έκαναν λόγο τότε για ντόμινο ευρωπαϊκών χωρών που θα μεγάλωναν την οικονομική πίτα και τον κύκλο εργασιών των πολεμικών τους βιομηχανιών έως το 2020, κατά τουλάχιστον 50 δις ευρώ. Τουλάχιστον... Πενήντα δις ευρώ που δεν θα γίνουν σχολεία και νοσοκομεία, που δεν θα γίνουν εκπαιδευτικοί και γιατροί, συντάξεις και μισθοί, επιδόματα αναπηρίας και ενισχύσεις της καταπολέμησης της φτώχειας και της δημόσιας σφαίρας. Πενήντα δις προίκα στους «κυρίους Κουρτς» της γηραιάς ηπείρου. Κανένα συμβόλαιο με τη Σαουδική Αραβία δεν έσπασε, ούτε καταγγέλθηκε, ούτε τερματίστηκε.

Στην Ευρώπη απλώνεται «μια ομίχλη που ουρλιάζει». Ο ευρωενωσιακός χώρος αποδημοκρατικοποιείται ραγδαία, στρατιωτικοποιείται γοργά, τροφοδοτεί τις μήτρες του φονταμενταλισμού και τις πηγές της αποσταθεροποίησης και του ζόφου, στρέφεται σε στρατιωτικές, ολοκληρωτικές, φασιστικές νομιμοποιητικές βάσεις. Ο τρόμος γίνεται παγκόσμιο εργαλείο (αντι)πολιτικής από τον Ντόναλντ Τραμπ έως τους μασκοφόρους του ISIS. Οι «κύριοι Κουρτς» - Βαλλόνοι, Φλαμανδοί, Γερμανοί, Ιταλοί, Βρετανοί, Γάλλοι (όλοι έχουν εμπορικές, στρατιωτικές συμφωνίες με τη Σαουδική Αραβία...) - τρίβουν τα χέρια τους από χαρά και θαμπώνονται πυρετικά από τους χρηματιστηριακούς δείκτες και την κερδοφορία τους. Θα συνεχίσουν να σκορπούν τη φρίκη εντός και εκτός των ευρωπαϊκών τειχών και θα μεγαλώνουν τα ποτάμια του αίματος.