Η ΛΑΕ και οι αναγκαίες πολιτικές απαντήσεις

Η κρίση βάζει κανόνες, δημιουργεί υποχρεώσεις. Δημιουργεί «συνθήκες» (όχι δικής μας επιλογής) που μας υποχρεώνουν σε δύσκολους συνδυασμούς μεταξύ της εξωστρεφούς δράσης και της εσωτερικής συζήτησης. Δημιουργεί πιεστικό «πολιτικό χρόνο» που είναι πιθανό να εκβιάσει τμήματα της Αριστεράς (μέσα και έξω από τη ΛΑΕ) να πάρουν αναγκαίες πολιτικές αποφάσεις ίσως ταχύτερα απ’ ό,τι θα επιθυμούσαν.

Μέσα σε αυτήν τη δύσκολη πορεία, η ΛΑΕ διαθέτει υπολογίσιμες δυνάμεις συνοχής: Έναν κορμό που ξεκίνησε από την ανάληψη της ευθύνης για την «αριστερή αντιπολίτευση» μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ, από το 2013-15, από την περίοδο της Αριστερής Πλατφόρμας. Κορμό που χρωστά μεν μια ιστορική αυτοκριτική για το πώς αντιμετώπισε τις εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά που ταυτόχρονα πιστώνεται με τη στάση του το καυτό καλοκαίρι του 2015: όταν διέκρινε τον «Ρουβίκωνα» του Μνημονίου 3 και δεν δίστασε να τοποθετηθεί –γρήγορα και μαζικά!– στη σωστή πλευρά του ταξικού «οδοφράγματος». Μια «διεύρυνση» με τις δυνάμεις που προέρχονται από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, που σήκωσαν εγκαίρως!– την ευθύνη της επιλογής για συγκρότηση μιας μαζικής εναλλακτικής λύσης απέναντι στην επικίνδυνη σοσιαλφιλελεύθερη στροφή του Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ. Μια νέα σύνθεση δυνάμεων που χρωστά απολογισμό για την εκλογικοπολιτική ήττα στις 20/9, αλλά πιστώνεται τη συγκράτηση ενός πολύτιμου δυναμικού αγωνιστών-στριών σε μια οργανωμένη βάση πανελλαδικά, που κανείς δεν δικαιούται να υποτιμά στις σημερινές συνθήκες. Άλλωστε αυτή η νέα σύνθεση δυνάμεων απέδειξε τη χρησιμότητά της στις δοκιμασίες των κινητοποιήσεων για το Ασφαλιστικό και στην αλληλεγγύη στους πρόσφυγες.

Αυτή η βάση είναι το καλύτερο «ορμητήριο» για να δώσουμε τις αναγκαίες πολιτικές απαντήσεις στην επερχόμενη και αποφασιστικής σημασίας Συνδιάσκεψη της ΛΑΕ.

Οι δυνάμεις του Κόκκινου Δικτύου τοποθετήθηκαν σε όλες τις φάσεις τής μέχρι σήμερα πορείας με έναν προσανατολισμό: τη δημιουργία μιας κοινής κοίτης της αντιμνημονιακής-ριζοσπαστικής-αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Στις πρόσφατες δημόσιες εκδηλώσεις μας υπερασπίσαμε την αναγκαιότητα της ΛΑΕ και προτείναμε την αναγκαία και εφικτή διεύρυνσή της, με στόχο να μπορέσει να εκπληρώσει το δύσκολο έργο στο οποίο έχει δεσμευτεί.

Μεταβατική λογική

Η ΛΑΕ, ως μετωπικό σχήμα, οφείλει νε επεξεργαστεί στη Συνδιάσκεψή της ένα κοινό μεταβατικό πρόγραμμα, που θα αντιμετωπίζει με επάρκεια τις προκλήσεις της εποχής, χωρίς όμως να «κλείνει» τη συζήτηση υιοθετώντας μια «στενή» στρατηγική, μια συγκεκριμένη εκδοχή του μαρξισμού, όποιας από τις συνιστώσες που τη συναποτελούν.

Όχι μόνο γιατί αυτό θα ήταν αντιδημοκρατικό (γιατί στα ζητήματα στρατηγικής, στα ζητήματα ιδεολογικού προσανατολισμού, δεν είναι σωστό να επιβάλλεται μία –έστω πλειοψηφική– τάση), τουλάχιστον στα πλαίσια ενός «μετώπου». Κυρίως γιατί αυτό είναι αναποτελεσματικό: αν το ιδεολογικό πλαίσιο «κλείσει», τότε δυσκολεύεται η αναγκαία διαδικασία διεύρυνσης...

Πιστεύουμε ότι η ΛΑΕ μπορεί να επεξεργαστεί ένα συγκεκριμένο μεταβατικό πρόγραμμα στο ύψος των σημερινών προκλήσεων:

Επιμένοντας στην αντιμνημονιακή ανατροπή. Συνδέοντάς την με την πολιτική της αντιλιτότητας, υιοθετώντας δηλαδή τα συγκεκριμένα αιτήματα των αγώνων της τάξης μας. Διακρίνοντας τα αναγκαία «μεγάλα βήματα» που όλοι πλέον αναγνωρίζουμε ως απαραίτητα: Στάση πληρωμών, προς τη διαγραφή του χρέους. Εθνικοποίηση των τραπεζών. Σταμάτημα των ιδιωτικοποιήσεων και επανακρατικοποίηση των ιδιωτικοποιημένων ΔΕΚΟ. Έξοδος από το ευρώ και σύγκρουση με το πρόγραμμα και την πολιτική των ευρωηγεσιών...

Για να γίνουν όλα αυτά, διεκδίκηση ξανά μιας κυβέρνησης «της μαχόμενης Αριστεράς», που αξιοποιώντας την εμπειρία και του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να στηρίζεται μόνο στις ψήφους αλλά σε μια αναγκαία «κλιμάκωση των αγώνων», στη δέσμευση για υποστήριξη και δημιουργία οργανώσεων των εργαζομένων και της κοινωνίας έξω και ενάντια στην πολιτική της εκλογικής ανάθεσης. Στην ένταξη αυτής της πολιτικής στη διεκδίκηση του σοσιαλισμού. Και κατά συνέπεια στην προετοιμασία για αντιμετώπιση της λυσσαλέας αντίστασης του ντόπιου και διεθνούς «καθεστώτος», με ριζοσπαστικοποίηση του προγράμματος και των παρεμβάσεων και όχι με υποχώρηση και υποταγή που γνωρίζουμε ότι οδηγεί στη διάλυση.

Πρόσφατα ο σύντροφος Πέτρος Παπακωνσταντίνου σε ένα σημείωμά του στην Ίσκρα υπογράμμισε ότι «...ο δομικός χαρακτήρας της κρίσης (και η θέση της Ελλάδας στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα) δεν επιτρέπουν φαντασιώσεις για κάποιο ενδιάμεσο “στάδιο”, μιας ευσταθούς, προοδευτικής αλλαγής, από ένα φαντασιακό μέτωπο της εργατικής τάξης με υποτιθέμενα “πατριωτικά” τμήματα του κεφαλαίου... Άλλωστε, ο σοσιαλισμός δεν μπορεί να θεωρείται “εικόνισμα”, όπως έλεγε κάποτε ο Χαρίλαος Φλωράκης, δηλαδή μια απλή διακήρυξη ταυτότητας, που επιτρέπει στην Αριστερά οποιαδήποτε δεξιόστροφη γραμμή στα άμεσα, “τακτικής φύσης” προβλήματα...». Θα συμφωνήσω απόλυτα μαζί του.

Θα συμφωνήσω επίσης ότι η απόρριψη της στρατηγικής των σταδίων (που τόσες ήττες συσσώρευσε στην Αριστερά) δεν επιτρέπεται να οδηγεί σε απόρριψη της μεταβατικής πολιτικής και του μεταβατικού προγράμματος, σε μια λογική «επαναστατικού τελεσιγραφισμού» από κάποιες αυτοανακηρυγμένες «πρωτοπορίες». Αντίθετα πρέπει να οδηγεί σε υιοθέτηση «άμεσων μέτρων, μεγάλης κρουστικής ισχύος (όπως η στάση πληρωμών του χρέους, η έξοδος από την eυρωζώνη, η εθνικοποίηση των τραπεζών κ.ο.κ.)», μέτρων που πρέπει να παλέψουμε για να επιβάλουμε, έχοντας συνείδηση ότι οδηγούν «σε κήρυξη πολέμου στο διεθνές χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο. Κάτι που θα οδηγήσει σε μια ιστορικών διαστάσεων σύγκρουση, που θα φέρει επί τάπητος το πρόβλημα της πραγματικής εξουσίας»...

Αυτή είναι μια σωστή αντίληψη για τη μεταβατική πολιτική, μέσα στη συγκεκριμένη ιστορική «στιγμή». Μια αντίληψη όμως που δεν ταυτίζεται με την αυταπάτη ότι μια «ανάκτηση της νομισματικής κυριαρχίας» είναι πιθανό να μας οδηγεί σε μια σχετικά μακρά περίοδο ειρηνικής συνύπαρξης με τους καπιταλιστές, μια περίοδο «ανάπτυξης» που θα στηρίζεται, λέει, στην «ανάκτηση της εσωτερικής αγοράς», στην «αύξηση των εξαγωγών» κ.ο.κ. Αυτή η αυταπάτη είναι μια «εκτός ευρώ» προβολή του ίδιου φιλμ που υποσχόταν «εντός ευρώ» ο Τσίπρας: του φιλμ της συναινετικής λύσης του δράματος της κρίσης, της αναζήτησης μιας «ανάπτυξης» χωρίς τους κινδύνους και τα βάσανα μιας κοινωνικής ρήξης. Αν υπήρχε μια τέτοια λύση, θα την είχαν βρει πρώτοι οι καπιταλιστές...

Μέτωπο

Στη βάση αυτού του εφικτού ξεκαθαρίσματος της προγραμματικής συζήτησης, η ΛΑΕ οφείλει να συνεχίσει να διεκδικεί την ανάπτυξή της ως «μέτωπο».

Ο σύντροφος Π. Παπακωνσταντίνου έχει και εδώ μια ισχυρή υπενθύμιση: στις σύγχρονες συνθήκες και στις σημερινές πραγματικότητες των οργανωμένων δυνάμεων της Αριστεράς, δεν είναι σωστό να τίθενται «σινικά τείχη» μεταξύ του «κόμματος» (και πολύ περισσότερο μικρών ή σχετικά μικρών οργανώσεων...) και του «ευρύτερου κοινωνικοπολιτικού μετώπου». Πράγματι, έτσι είναι, και όλοι οφείλουμε να έχουμε επίγνωση των αλληλοεπηρεασμών και των συνεπειών της «ώσμωσης» μέσα σε ένα μετωπικό σχήμα που συχνά είναι ευεργετικές για όλους. Γι’ αυτό οφείλουμε να κατανοούμε τη ΛΑΕ ως ένα «υβριδικό» μέτωπο - πολιτικό σχηματισμό. Που συνενώνει τις δυνάμεις πολλαπλών και διαφορετικής προέλευσης μαρξιστικών οργανώσεων και σχηματισμών, αλλά επίσης και ανένταχτων αγωνιστών-στριών, σε μια πορεία αντιμετώπισης μεγάλων στόχων και προκλήσεων που μπορεί να έχει και μεγάλη χρονική διάρκεια.

Όμως το «μετωπικό» στοιχείο παραμένει ισχυρό. Γιατί στρέφει την προσοχή μας στην αναγκαία διεύρυνση, στη συγκέντρωση και άλλων δυνάμεων της ριζοσπαστικής αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Στρέφει επίσης στην αναγκαία έμφαση στη δημοκρατική συγκρότηση, στη διαμόρφωση συλλογικής ηγεσίας και στο ξεκαθάρισμα των δικαιωμάτων-υποχρεώσεων των οργανώσεων και των μελών, όπως και στη σαφέστερη ρύθμιση των υποχρεώσεων και των δυνατοτήτων δημόσιας εκπροσώπησης.

Η συγκυρία γι’ αυτές τις «τακτοποιήσεις» είναι θετική. Το Αριστερό Ρεύμα, μία από τις σημαντικότερες «συνιστώσες» της ΛΑΕ, έχει τη δική του διαδικασία συγκρότησης. Η ΛΑΕ βαδίζει προς τη Συνδιάσκεψή της. Όλοι μαζί –και άλλοι πέρα από όσους βρεθήκαμε μαζί τον περασμένο Σεπτέμβρη– οφείλουμε να επεξεργαστούμε τις αναγκαίες –εύκολες ή δύσκολες– απαντήσεις...