Στα τέλη Φλεβάρη του 2015 με μια ανοιχτή πρόσκληση του Υπουργού Παιδείας Ν. Φίλη προς την εκπαιδευτική κοινότητα και φορείς ξεκίνησε ο Εθνικός Διάλογος για την Παιδεία με ένα χρονοδιάγραμμα τύπου fast track με επιδίωξη στο τέλος Μαρτίου να είναι έτοιμη η πρόταση νόμου και μέχρι τέλος Απριλίου να έρθει στη Βουλή για συζήτηση και ψηφοφορία.
Ο Εθνικός Διάλογος θα στηριχτεί σε πορίσματα 12 υποεπιτροπών που έχουν συγκροτηθεί πάνω σε 12 προκαθορισμένα θέματα ορισμένα από τον πρόεδρο.
Το πακέτο περιλαμβάνει τις εξής θεματικές ενότητες:
-
Εθνικό Πλαίσιο Εκπαίδευσης.
Τι πολίτες θέλουμε να εκπαιδεύσουμε και τι μπορούν να κάνουν.
-
Υποχρεωτική εκπαίδευση.
Απόκτηση αυτονομίας της σχολικής μονάδας ως προς το πρόγραμμα και ως προς τη λειτουργία. Θα μπορούν άραγε τα σχολεία να είναι ανταγωνίσιμα στο καινούριο περιβάλλον της « εκσυγχρονιστικής θύελλας» που μας έρχεται από το παρελθόν (από τους νόμους Παπανδρέου και Γιαννάκου μέχρι και τα σχέδια Διαμαντοπούλου και Αρβανιτόπουλου; Mπορούν να διαχειρίζονται τον προυπολογισμό τους και μέσω ποιας χρηματοδότησης;
-
Γενικό Λύκειο- Πρόσβαση στα ΑΕΙ.
Αντίθετα με τις όποιες προεκλογικές δεσμεύσεις για ελεύθερη πρόσβαση στην Γ βάθμια εκπαίδευση, σε τμήματα με μεγάλη ζήτηση, οι γνώσεις Η/Υ και ξένων γλωσσών μπορούν να αποτελέσουν κριτήρια εισαγωγής καθώς και κριτήρια από πανελλαδικού τύπου πιστοποιημένες εξετάσεις (aptitude tests). Άλλη μια προσφορά στην ιδιωτική εκπαίδευση με μαθητές και γονείς που θα τρέχουν από πολύ νωρίς για να μαζεύουν τα πολυπόθητα στοιχεία για μια θέση στα ΑΕΙ.
-
ΕΠΑΛ –ΤΕΕ
Πώς μπορεί να διαμορφωθεί η μαθητεία σε εργαστήρια και επιχειρήσεις εκτός σχολικού περιβάλλοντος. Επιθυμούν την καθιέρωση της απλήρωτης και ανασφάλιστης μαθητείας, των ελαστικών σχέσεων εργασίας που έχουν γίνει ο άγραφος κανόνας στη ζούγκλα ευρέσεων εργασίας για νέους 16-25 ετών.
-
Εκπαίδευση Ειδικών Κοινωνικών Ομάδων.
Στο τραπέζι των περικοπών των δαπανών για την παιδεία βρίσκονται τα ειδικά σχολεία, τα καλλιτεχνικά και τα μουσικά από την στιγμή που δεν υπάρχει δημόσια χρηματοδότηση και δεν συμφέρουν για ιδιωτικές επενδύσεις, ακολουθούν τη μοίρα των συγχωνεύσεων με τα σχολεία γενικής αγωγής « διατηρώντας στοιχεία διαφοροποίησης» (sic).
-
Αξιολόγηση και αποτίμηση εκπαιδευτικού έργου και εμπλεκομένων στη διαδικασία της εκπαίδευσης. Σαν να μην πέρασε μια μέρα από την προηγούμενη σχολική χρονιά όπου όλο το εκπαιδευτικό κίνημα όρθωσε το ανάστημά του και κατήργησε στην πράξη το προηγούμενο νομοσχέδιο για την αξιολόγηση, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ την επαναφέρει χωρίς τιμωρητική διάθεση αλλά με διαμορφωτικό χαρακτήρα ακουμπώντας σε Δείκτες Ποιότητας, Διαδικασίας και Αποτελέσματος. Και επειδή η αξιολόγηση καθορίζεται από τους στόχους του κάθε εκπαιδευτικού συστήματος, πλευρές αυτών των στόχων είναι η ιδιωτικοποίηση, η ελαστική απασχόληση, η ταξική επιλογή και η σύνδεση με την αγορά εργασίας.
-
Εκπαίδευση και Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών και Στελεχών Εκπαίδευσης.
Μπορούν οι εκπαιδευτικοί να διδάσκουν μόνο με το πτυχίο τους ή όπως πρόσφατα είπε σε μια συνέντευξή του ο κ. Λιάκος χρειάζεται να επιμορφώνονται συνεχώς ακόμα και στα κενά της εργασίας τους; Ή μήπως η επιμόρφωση θα συνεχίζεται επί πληρωμή ενώ όσοι δεν θα έχουν να πληρώσουν θα είναι δεύτερης επιλογής δάσκαλοι;
-
Κοινωνία- Σχολείο και Αυτοδιοίκηση. Επειδή οι πολιτιστικοί πόροι αποτελούν βασική ανάγκη για ανάπτυξη των παιδιών το άνοιγμα του σχολείου στην κοινωνία εξασφαλίζει αυτούς τους πόρους με ελάχιστο κόστος και τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Αυτό που δεν μας λένε είναι από ποιους πόρους θα πληρωθούν όλα αυτά τώρα που το κόστος της δημόσιας εκπαίδευσης θα μετακυλιστεί στην Τοπική Αυτοδιοίκηση που υποχρηματοδοτείται.
-
Μεταναστευτικό-κρίση και συνέπειες στη συμπεριφορά των μαθητών από την κρίση.
-
Ενιαίος χάρτης ΑΕΙ Έρευνας-Μεταπτυχιακά
Κοινά προγράμματα-συνδιασμός ειδικοτήτων
-
Ψηφιακή εκπαίδευση- Πλατφόρμα ανοιχτής πρόσβασης στο εκπαιδευτικό υλικό για σχολεία και ΑΕΙ
-
Αξιοποίηση ΕΣΠΑ και χρηματοδότηση- οικονομική αυτοδυναμία σχολικών μονάδων με συμπράξεις με ιδιώτες για την βέλτιστη αξιοποίηση και επιβίωση των χώρων αυτών. (Βλ. πρόταση Λιάκου για Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου)
Είναι απόλυτα σαφής ο πραγματικός προσανατολισμός του Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία που ούτε εθνικός είναι ούτε διάλογος . Εάν έχει κάποιος στοιχειωδώς παρακολουθήσει τις κατευθυντήριες εκπαιδευτικές οδηγίες των τελευταίων 20 χρόνων από τον Παπανδρέου και Γιαννάκου μέχρι την Διαμαντοπούλου και τον Αρβανιτόπουλο, θα δει ότι συμπίπτουν με τις οδηγίες της εργαλειοθήκης του ΟΑΣΑ και της ΕΕ! Και βέβαια είναι μέσα στις μνημονιακές δεσμεύσεις που προκύπτουν από την υπογραφή του 3ου Μνημονίου. Βέβαια το ιδεολογικό περίβλημα είναι ότι ο κόσμος αλλάζει ραγδαία και η εκπαίδευση πρέπει να εκσυγχρονιστεί κατάλληλα.
Ένας «εκσυγχρονισμός» όμως με παράπλευρη απώλεια το κούρεμα του 75% της δημόσιας χρηματοδότησης για την Παιδεία. Ένας « εκσυγχρονισμός» που αφουγκράζεται τις απαιτήσεις της αγοράς, επιδιώκοντας να γυρίσει το κοινωνικό κοντέρ χρόνια πίσω.
Άρα η αποδοχή της συζήτησης προδιαγράφει όχι μόνο το πατρόν του Εθνικού Διαλόγου αλλά και τις μετέπειτα κυβερνητικές πρωτοβουλίες και ρυθμίσεις. Άλλωστε ο Παντής, ο ΓΓ του υπουργείου, το είπε ξεκάθαρα: «θέλουμε να δημιουργήσουμε μια συναίνεση και κάποιες νέες παρεμβάσεις για επανεκκίνηση της εκπαίδευσης μετά την κρίση». Ενώ σε πιο σκληρή γραμμή ο Λιάκος είπε ότι οι διαμαρτυρίες είναι χόκεϋ επί πάγου και ότι τα σωματεία δεν ξέρουν ούτε τα προβλήματα, ούτε την ημερήσια διάταξη αλλά κάνουν μόνο επαναστατικές πιρουέτες. Δηλαδή, οι ομοσπονδίες μας και τα χρόνια αιτήματα του κλάδου είναι επαναστατικές πιρουέτες!!
Από την άλλη η λάσπη κατά των εκπαιδευτικών συνεχίζεται με την παραφιλολογία των χιλιάδων πλεοναζόντων ωρών, χωρίς κανένας να μιλάει για τις χιλιάδες χαμένες ώρες διδασκαλίας, για τις συγχωνεύσεις τμημάτων σχολείων στο πλαίσιο του ορθολογισμού, για σχολεία που δεν έχουν ακόμα εκπαιδευτικούς , για την υποβάθμιση των μορφωτικών δικαιωμάτων των μαθητών, για την ανεργία των εκπαιδευτικών…
Η επιλογή της χρονικής στιγμής για αυτήν την κίνηση μόνο τυχαία δεν είναι. Μετά από τους 5 πρώτους μήνες κυβερνητικού θριάμβου, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ αντιμετωπίζει μια βαθιά κρίση. Από τη μια η παγκόσμια οικονομική κρίση και οι ξένοι και ντόπιοι δανειστές, από την άλλη όμως η κοινωνική αντιπολίτευση του κόσμου απέναντι στο ασφαλιστικό την έχει φέρει σε πολύ δυσχερή θέση. Παρόλο που προσωρινά φαίνεται ότι αυτό το μέτωπο έχει μαζευτεί, πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι η κοινωνική αντιπαράθεση όσο και η πολιτική αστάθεια είναι ακόμα στην αρχή, όπως φανερώνουν οι συνεχείς κρούσεις για οικουμενική. Χρειάζεται λοιπόν την συναίνεση μιας μερίδας του κόσμου που δεν φαίνεται ξεκάθαρα ότι πλήττονται ιδιαίτερα όπως οι δημόσιοι υπάλληλοι και ιδιαίτερα οι εκπαιδευτικοί. Επιδιώκει λοιπόν να δείξει το συμμετοχικό της προσωπείο και να νομιμοποιήσει τις πολιτικές της επιλογές. Γι΄ αυτό το λόγο και ο κ Φίλης κάλεσε όλους τους εκπαιδευτικούς να «συμμετάσχουν» στον διάλογο .
Οι συνάδελφοι θα πρέπει να αποφύγουν το κάλεσμα παγίδα σε μια διαδικασία που έχει ήδη δρομολογηθεί, κάτι που ομολογήθηκε και δημόσια στην πρώτη κοινή συνεδρίαση των υποεπιτροπών, στο υπουργείο Παιδείας το Σάββατο 5 Μαρτίου , όπου επισημάνθηκε η ανάγκη των πορισμάτων του διαλόγου να έχουν ορίζοντα το τέλος Μαρτίου με μια εβδομάδα διαβούλευσης και στις αρχές Απριλίου να αρχίσουν οι νομοθετικές παρεμβάσεις συμφώνα με το πρόγραμμα του Ο.Ο.Σ.Α .
Οι εκπαιδευτικοί δεν υποχρεούνται να συμμετάσχουν ούτε ως άτομα αλλά ούτε ως σύλλογοι διδασκόντων, αν τους δοθεί κάποιο κείμενο από τον προϊστάμενο έχουν την επιλογή να υπογράψουν απλά "έλαβα γνώση " και σίγουρα μπορούν να αξιοποιούν αγωνιστικές αποφάσεις σαν αυτή της Ε΄ ΕΛΜΕ Αν. Αττικής στις 3/3.
Ο κλάδος και τα σωματεία μας έχουν και θέσεις και άποψη για το τι σχολεία θέλουμε και θα συνεχίζουμε να παλεύουμε για δημόσιο και δημοκρατικό σχολείο που χωρά όλα τα παιδιά και τις ανάγκες τους.
Και για εμάς ο μόνος δρόμος της διαπραγμάτευσης είναι ο δρόμος των αγώνων για το σχολείο που ονειρευόμαστε. Και καλούμε όλους και όλες να είναι μαζί μας.
*Πολυξένη Σύριγγα Μανώλη, σύλλογος εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας Αργυρούπολης –Ελληνικού
Ελισσαίος Φάκαρος, σύλλογος εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας Νίκαιας