Η κατάσταση βαθιάς κρίσης και αστάθειας στην οποία από καιρό έχει εισέλθει το καταλανικό και κατ’ επέκταση το ισπανικό πολιτικό σύστημα δεν αποτελεί πλέον νέα είδηση.
Τον τελευταίο χρόνο, ένα λεξιλόγιο που θυμίζει τις πιο μαύρες σελίδες της φρανκικής δικτατορίας έχει εμφανιστεί ξανά στο δημόσιο λόγο. «Εξορίες, πολυετείς ποινές φυλάκισης, σκληρή καταστολή στο δρόμο, απαγορεύσεις συμβόλων, παρεμπόδιση της λειτουργίας των κοινοβουλίων, άμεση παρέμβαση στις αποφάσεις δικαστηρίων». Η ισπανική κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να κάμψει το ηθικό των χιλιάδων ανθρώπων που έδωσαν τη μάχη του δημοψηφίσματος, που διαδήλωσαν στους δρόμους, που συγκρότησαν τις Επιτροπές Υπεράσπισης της Ρεπούμπλικά (CDR).
Είναι τέτοιο το παράδοξο της καταλανικής κατάστασης, που πολιτικές δυνάμεις, προερχόμενες από το δεξιό-νεοφιλελεύθερο στρατόπεδο, αναγκάζονται να υιοθετήσουν πιο ριζοσπαστικές θέσεις. Αυτή είναι η περίπτωση του Πουιτζντεμόντ. Φαίνεται λοιπόν ότι η επιθυμία της ισπανικής κυβέρνησης να τσακιστεί το καταλανικό κίνημα με κάθε τρόπο είναι μεγαλύτερη από τη διάθεση επιστροφής στην ομαλότητα. Έτσι δεν απασχολεί ιδιαίτερα τον Ραχόι το γεγονός ότι, αν μέχρι τέλη Μαΐου δεν σχηματιστεί κυβέρνηση, η Καταλανοί θα κληθούν ξανά στις κάλπες.
Το τελευταίο επεισόδιο αυτής της κρίσης ήταν το διάστημα ανάμεσα στη σύλληψη και την απελευθέρωση του πρώην καταλανού προέδρου Πουιτζντεμόντ. Ο Πουιτζντεμόντ συλλήφθηκε από τις γερμανικές αρχές στην προσπάθειά του να περάσει τα σύνορα από τη Δανία στη Γερμανία. Το ίδιο βράδυ, και καθώς ο Πουιτζντεμόντ έστελνε ανοιχτό γράμμα από τη φυλακή, εκφράζοντας την επιθυμία να εκλεγεί πρόεδρος της Καταλονίας ο Ζόρντι Σάντσεθ, ο φυλακισμένος ηγέτης της Καταλανικής Εθνικής Συνέλευσης, χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωναν στη Βαρκελώνη, περικυκλώνοντας το κοινοβούλιο και απαιτώντας την άμεση απελευθέρωση του Πουιτζντεμόντ. Η πόλη μετατράπηκε σε πεδίο μάχης και το αποτέλεσμα της σκληρής καταστολής ήταν τουλάχιστον 80 τραυματίες. Αντίστοιχη κατάσταση επικράτησε και στη Χιρόνα, καθώς εκατοντάδες Καταλανοί συγκεντρώθηκαν έξω από κυβερνητικό κτίριο, κρατώντας πανό με σύνθημα «Liberty» και μπλοκάροντας την εθνική οδική αρτηρία. Δέκα μέρες μετά την 5η Απρίλη, ο Πουιτζντεμόντ αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση 75.000 ευρώ.
Αυτή η αναταραχή επανα-ενεργοποίησε τις Επιτροπές Υπεράσπισης της Ρεπούμπλικα, με αποτέλεσμα το Ισπανικό Κράτος να αυξήσει το επίπεδο καταστολής. Την 7η Απρίλη μεγάλες αστυνομικές δυνάμεις, το στρατιωτικό σώμα της Ισπανίας και το απομεινάρι του φρανκικού καθεστώτος Guardia Civil, έχοντας εξασφαλίσει δικαστικό ένταλμα, προχώρησαν σε συλλήψεις δύο βασικών οργανωτών των επιτροπών, οι οποίοι κατηγορήθηκαν για οργάνωση παράνομων και βίαιων πράξεων ενάντια στο καθεστώς. Οι πιο βασικές κατηγορίες ωστόσο είναι αυτές της ανταρσίας ενάντια στο καθεστώς, που επισύρει μέχρι και τριάντα χρόνια φυλάκισης. Για πρώτη φορά όμως εμφανίστηκε και μια καινούρια κατηγορία. Αυτή της τρομοκρατίας. Είχε προηγηθεί κλίμα τρομοκράτησης της κοινής γνώμης κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Βδομάδας για επικείμενες συλλήψεις.
Οι κινητοποιήσεις των επιτροπών συνεχίστηκαν τις επόμενες μέρες με κλεισίματα δρόμων, συνελεύσεις στις γειτονιές, συλλογή χρημάτων για δικαστικά έξοδα. Η κοινωνία, ανάμεσά της και άνθρωποι που ποτέ ξανά δεν ασχολήθηκαν με τη συλλογική δράση, έρχονται σε επαφή με καινούριες ιδέες, με συλλογικές διαδικασίες και κυρίως με αγωνιστικές πρακτικές στο δρόμο.
Σε αυτές τις συνθήκες η φετινή 14η Απρίλη, ημέρα μνήμης της Ρεπούμπλικα, είχε ιδιαίτερους συμβολισμούς. Τη 14η Απρίλη του 1931 ξεκίνησε η Δεύτερη Ρεπούμπλικα (αβασίλευτη δημοκρατία) της Ισπανίας που εξόρισε τον Μονάρχη Αλφόνσο και οδήγησε στην ψήφιση ενός νέου προοδευτικού συντάγματος. Η δεύτερη ρεπούμπλικα κράτησε μέχρι το 1939 και έληξε με τη λήξη του εμφύλιου και τη νίκη του φασίστα Φράνκο.
Το σύμβολο της Δεύτερης Ρεπούμπλικα, η τρίχρωμη σημαία (κόκκινο, κίτρινο, μωβ), γέμισε δρόμους, μπαλκόνια, ταβέρνες. Χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν σε όλη την Ισπανία, απαιτώντας πραγματική δημοκρατία, απελευθέρωση των κρατουμένων στην Καταλονία, δικαιοσύνη και ειρήνη.
Στη Βαρκελώνη την επόμενη μέρα, 15 Απρίλη, η διαδήλωση ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Πάνω από 750.000 άνθρωποι ξεχύθηκαν στους δρόμους, απαιτώντας απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων και επιστροφή των πρώην μελών της κυβέρνησης από την εξορία. Πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις, μαζί με συνδικάτα οργάνωσαν μια από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις των τελευταίων ημερών. Μεγάλες διαδηλώσεις έγιναν και σε άλλες μεγάλες πόλεις της Ισπανίας, συνεχίζοντας στο μαχητικό κλίμα των τελευταίων εβδομάδων με τις συγκλονιστικές κινητοποιήσεις συνταξιούχων και τις φοιτητικές διαδηλώσεις. Απ ότι φαίνεται η Ισπανία θα συνεχίσει να μας απασχολεί για πολύ καιρό ακόμα.
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά
