Η διήμερη συνεδρίαση της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ αυτό το Σαββατοκύριακο έγινε σε πραγματικά συγκρουσιακή ατμόσφαιρα. Η νέα «μεγάλη αφήγηση» κεντρικών στελεχών του τελευταίου διαστήματος (που συνιστά αποφασιστική στροφή δεξιά), κάποιες από τις προτάσεις για υποψήφιους περιφερειάρχες με ισχυρό πολιτικό συμβολισμό, αλλά και η διαδικασία μέσα από την οποία προέκυψαν αυτές οι προτάσεις, υπήρξαν αντικείμενο σκληρής πολιτικής αντιπαράθεσης, καθώς σηματοδοτούν μια νέα -και άκρως επικίνδυνη- φάση της πορείας δεξιάς προσαρμογής του ΣΥΡΙΖΑ στην παραμονή σημαντικών πολιτικών εξελίξεων. Η Αριστερή Πλατφόρμα (Αριστερό Ρεύμα και ΚΟΚΚΙΝΟ ΔΙΚΤΥΟ) έδωσε μάχη και στα τρία αυτά «μέτωπα», αναδεικνύοντας μέσα απ’ όλα αυτά την «αλληλουχία των νοημάτων» που σηματοδοτεί ακριβώς τη νέα αυτή φάση δεξιάς προσαρμογής.
Η υποψηφιότητα Βουδούρη
Η πρόταση για την υποψηφιότητα του Οδυσσέα Βουδούρη συμπύκνωσε το νόημα όλης της αντιπαράθεσης. Στο όνομα του να σηματοδοτηθεί η βούληση για «πολιτική διεύρυνση», προτάθηκε για υποψήφιος περιφερειάρχης Πελοποννήσου ένα στέλεχος-γυρολόγος (ξεκίνησε από το ΠΑΣΟΚ και συνέχισε στη ΔΗΜΑΡ, για να «υιοθετηθεί» τώρα από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ), που ψήφισε το πρώτο μνημόνιο, ύστερα, τον Ιούνιο του 2011 ψήφισε το περιβόητο Μεσοπρόθεσμο και τέλος έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης στην τρικομματική υπό τον Σαμαρά. Πρόκειται για κάποιον που όταν τα μέλη και αγωνιστές του ΣΥΡΙΖΑ, της υπόλοιπης Αριστεράς και του κινήματος μάτωναν στις μάχες με τα μνημόνια, βρέθηκε «απέναντι». Αλλά δεν πρόκειται μόνο γι’ αυτό: εξαιτίας αυτού του βιογραφικού του, είναι «ανεπιθύμητος» από τα μέλη και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ στην Πελοπόννησο (όλες οι οργανώσεις και οι Νομαρχιακές οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ στην Πελοπόννησο καταψήφισαν την υποψηφιότητά του), ενώ είναι «κόκκινο πανί» και για τον αριστερό κόσμο που αποδεσμεύτηκε από το ΠΑΣΟΚ. Συν τοις άλλοις, δηλαδή, είναι και μια υποψηφιότητα εκλογικής ήττας…
Προφανώς όμως, υπήρχαν σοβαροί λόγοι για την επιμονή της ηγεσίας στο πρόσωπό του. Κάποιας στελέχη της πλειοψηφίας κατέθεσαν μια «μεσαίου βεληνεκούς» πολιτική υποστήριξη της πρότασης: πρέπει να σηματοδοτηθεί η βούληση για διεύρυνση, ενόψει μάλιστα και επικείμενων ραγδαίων πολιτικών εξελίξεων. Με λίγα λόγια, πρέπει να κάνουμε «πολιτικό νεύμα» στη ΔΗΜΑΡ και σε όσους (για στελέχη μιλώντας) αποδεσμεύονται από το ΠΑΣΟΚ, για τη διεύρυνση των πολιτικών συμμαχιών. Στη βάση αυτή, η Αριστερή Πλατφόρμα κατηγορήθηκε για… σεχταρισμό και έλλειψη «ανοιχτού πνεύματος» στο θέμα των συμμαχιών…
Ο Ν. Βούτσης και ο Αρ. Μπαλτάς, ωστόσο, κατέθεσαν ένα πιο στρατηγικό σκεπτικό: Ακόμη και με αυτοδυναμία, ο ΣΥΡΙΖΑ θα εκφράζει μια -ευρεία έστω- κοινωνική μειοψηφία. Η Αριστερά δεν μπορεί να κυβερνήσει χωρίς την υποστήριξη, ανοχή ή συναίνεση άλλων κοινωνικών στρωμάτων, που εκπροσωπούνται πολιτικά από το «μεσαίο χώρο» που σκιρτάει σε αντιμνημονιακή κατεύθυνση. Λίγο πολύ, μας εισηγήθηκαν τη στρατηγική του ιταλικού ΚΚ της δεκαετίας του ’70, όταν με επικεφαλής του Μπερλίγκουερ έκανε τον ιστορικό συμβιβασμό με τον ιταλικό καπιταλισμό…
Η νέα «μεγάλη αφήγηση» της δεξιάς προσαρμογής
Μια τέτοια ρότα ιστορικού συμβιβασμού με το εγχώριο και διεθνές σύστημα φαίνεται ότι δρομολογούν οι δηλώσεις κεντρικών στελεχών του λεγόμενου «οικονομικού επιτελείου» του ΣΥΡΙΖΑ (Δραγασάκης, Σταθάκης, Μηλιός) το τελευταίο διάστημα. Ένας συνδυασμός νέων θέσεων όπως πρωτογενές πλεόνασμα και ισοσκελισμένος προϋπολογισμός, δημοσιονομική εξυγίανση, αποκατάσταση του αξιόχρεου του ελληνικού Δημοσίου και έξοδος στις αγορές, «αναδιάρθρωση του συσσωρευμένου χρέους», μινιμάρισμα (5%) του απεχθούς χρέους κ.λπ., και όλα αυτά εντός Ευρωζώνης και Ε.Ε., δηλαδή στο πλαίσιο του νέου ευρωπαϊκού υπερ-μνημονίου, αποτελούν την πλήρη ανατροπή προς τα δεξιά της πολιτικής γραμμής του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η πολιτική γραμμή πάντα διακρινόταν από δομική αμφισημία (αφού στους κόλπους του υπάρχουν από δυνάμεις του δεξιού ευρωκομμουνισμού μέχρι δυνάμεις της επαναστατικής αριστεράς), αλλά αν επικρατήσουν αυτές οι αντιλήψεις η αμφισημία θα λυθεί με την οριστική επικράτηση μιας γραμμής ιστορικού συμβιβασμού με το εγχώριο και διεθνές σύστημα.
Σε αυτό το θέμα καταγράφηκε στη διήμερη συνεδρίαση της Κ.Ε. το εξής παράδοξο: στο «πυρ ομαδόν» από τα στελέχη της Πλατφόρμας ενάντια στη νέα «μεγάλη αφήγηση» του ιστορικού συμβιβασμού, η πλειοψηφία φυγομάχησε θεαματικά. Κανείς δεν βγήκε να υπερασπιστεί τη νέα γραμμή, ενώ τα στελέχη του λεγόμενου «οικονομικού επιτελείου» είτε δεν πάτησαν καθόλου στη συνεδρίαση (Δραγασάκης, Σταθάκης) είτε ήρθαν αλλά δεν μίλησαν (Μηλιός).
Η ερμηνεία αυτής της φυγομαχίας είναι διπλή: Από τη μια, δεν θέλουν να υπερασπιστούν ανοιχτά τέτοιες θέσεις σε κομματικά όργανα, γιατί θα φέρουν σε δύσκολη θέση κομμάτια της πλειοψηφίας. Από την άλλη, αρκούνται στο να υποβαθμίζουν τη σημασία της Κ.Ε. και της Π.Γ., υποβιβάζοντάς τες σε διεκπεραιωτικό ρόλο και «παρέχοντας έδαφος» για εκτόνωση της κριτικής και των δυσαρεσκειών. Σε κάθε περίπτωση, προτιμούν να κρατούν το «δικαίωμά» τους να εκφωνούν αυτή τη γραμμή προς τα έξω, μέσα από τα αστικά ΜΜΕ… Όμως σε επίπεδο κόμματος αυτή η φυγομαχία δημιουργεί ήδη μεγάλες πιέσεις σε κομμάτια της πλειοψηφίας.
Στην ψηφοφορία για τις υποψηφιότητες, η πλειοψηφία κατέθεσε πρόταση για ψήφισή τους «πακέτο» (13 για τις περιφέρειες + 1 για το δήμο της Αθήνας), πρόταση πρωτοφανής που δοκίμασε την ενότητα της πλειοψηφίας. Έτσι στη σχετική ψηφοφορία το αποτέλεσμα ήταν 92 υπέρ και 67 κατά συν αρκετές αποχές. Η πρόταση δεν εξασφάλισε την απόλυτη πλειοψηφία (η Κ.Ε. έχει 201 μέλη και η πλειοψηφία έχει το 74%...).
Το κόμμα, εκλογικός μηχανισμός;
Όλα αυτά, αλλά και η γενικότερη γραμμή του «ώριμου φρούτου» και της καλλιέργειας μειωμένων προσδοκιών στον κόσμο, έχουν αποσυσπειρωτικές, διαλυτικές και αποσαθρωτικές επιπτώσεις πάνω στο μηχανισμό του κόμματος. Οι Οργανώσεις Μελών (ΟΜ) δεν λειτουργούν, χάνουν τα κινηματικά τους ανακλαστικά, ενώ δέχονται τεράστια πίεση από φαινόμενα παραγοντισμού ενόψει των επερχόμενων εκλογικών αναμετρήσεων και της προσδοκίας μεγάλης αύξησης των εκλογικών «κτήσεων».
Από τη μεριά της, η πλειοψηφία κάνει ό,τι μπορεί για να υποβαθμίσει τις διαδικασίες των κεντρικών οργάνων. Είναι χαρακτηριστικό ότι για τη συνεδρίαση της Κ.Ε. με θέματα τις αυτοδιοικητικές εκλογές, τις ευρωεκλογές και την πολιτική κατάσταση, δεν υπήρχε εισήγηση της Γραμματείας μέχρι το Σάββατο το μεσημέρι, οπότε κατασκευάστηκε μία εκ του προχείρου. Τις προτάσεις για περιφερειάρχες και το δήμο της Αθήνας τα μέλη της Κ.Ε. τις έμαθαν από τον ΣΚΑΪ και τον πάντα καλά πληροφορημένο κ. Κωβαίο του «Βήματος». Και όπως καταγγέλθηκε από πολλούς ομιλητές, στη διαδικασία της διαμόρφωσης των προτάσεων, παρακάμφθηκαν όλες οι καταστατικές προβλέψεις (που είχαν ψηφιστεί μόλις πριν 6 μήνες στο ιδρυτικό συνέδριο) περί διαβούλευσης και ρόλου στην ανάδειξη των υποψηφίων των Οργανώσεων Μελών, των Νομαρχιακών Επιτροπών, των Περιφερειακών επιτροπών, των δημοτικών σχημάτων… Το ιδεώδες του «κόμματος των μελών», στο όνομα του οποίου ζητήθηκε εκβιαστικά πριν έξι μήνες η «αυτοδιάλυση» των συνιστωσών (δηλαδή των αριστερών τάσεων, συνιστωσών και συσπειρώσεων μέσα στο κόμμα), μετατρέπεται στο ναυάγιο του κόμματος εκλογικού μηχανισμού, που χάνει τα κινηματικά και παρεμβατικά του χαρακτηριστικά και πολιορκείται από παράγοντες οι οποίοι εφορμούν στο «σκάφος της εξουσίας», ενώ τα ηγετικά όργανα υποβαθμίζονται.
Η «αλληλουχία των νοημάτων» είναι φανερή, όπως και τα καθήκοντα με τα οποία επωμίζονται οι δυνάμεις της Αριστερής Πλατφόρμας και ακόμη πιο ιδιαίτερα της επαναστατικής αριστεράς μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ.
