Μεγάλη κουβέντα γίνεται τους τελευταίους μήνες γύρω από την «παραβατικότητα» της νεολαίας, την αυξημένη «νεανική βία», την «έλλειψη στόχων και προσανατολισμού στους εφήβους».
Η κυρίαρχη αφήγηση αναπαράγει μια σειρά ηθικίστικων και συντηρητικών κλισέ προκειμένου να στοχοποιήσει τη νέα γενιά, τους μαθητές, τους φοιτητές, τους νέους εργαζόμενους που γεννήθηκαν, μεγάλωσαν και γαλουχήθηκαν μέσα στην κρίση και την επισφάλεια. Η απάντηση της κυβέρνησης απέναντι σε αυτά τα «φαινόμενα» είναι η πειθάρχηση και η καταστολή. Πολύ περισσότερο όμως είναι το μάντρωμα της νεολαίας κάτω από το εθνικό αφήγημα: Η στρατιωτικοποίηση της νέας γενιάς και η έμφαση στο μιλιταρισμό.
Στρατιωτικές Σχολές
Οι στρατιωτικές σχολές ανέκαθεν αποτελούσαν τα εκκολαπτήρια του πιο ισχυρού βραχίονα του κράτους: της πολεμικής του μηχανής. Αυτός είναι και ο λόγος που πάντα ήταν ιδιαίτερα προσεγμένες, με υψηλές βάσεις και κρατική στήριξη. Στη σύγχρονη εποχή της έξαρσης των πολεμικών συρράξεων στη γειτονιά της Ελλάδας, της έντασης των ελληνοτουρκικών ανταγωνισμών και της κατακόρυφης αύξησης των πολεμικών δαπανών, η αξία τους για το αστικό κράτος, αποκτά πρόσθετη αξία. Κι όμως, η «κακιά» και «διεφθαρμένη» νεολαία φαίνεται πως γυρίζει μαζικά την πλάτη στις στρατιωτικές σχολές τα τελευταία χρόνια. Τα στοιχεία είναι εντυπωσιακά. Το 2020 το ποσοστό κάλυψης των θέσεων στις Ανώτατες Στρατιωτικές Σχολές της χώρας προσέγγιζε το 99% και το 2024 μειώθηκε σε 64%, ενώ ειδικότερα στη Σχολή Ευελπίδων το ποσοστό κάλυψης ήταν 100% το 2020 και έχει περιοριστεί σε μόλις 34%. Παράλληλα, παρουσιάζεται αυξανόμενη αποχώρηση σπουδαστών κατά το πρώτο έτος φοίτησης, αναφέροντας ότι το 2020% το ποσοστό ήταν 6%, το 2021 ανήλθε σε 20%, το 2022 σε 15%, το 2023 σε 18%, ενώ το 2024 σε 7%.
Αυτή η αλλόκοτη συνθήκη αποστροφής της νέας γενιάς μπροστά στην ανάγκη στελέχωσης των ενόπλων δυνάμεων, έχει θορυβήσει σε μεγάλο βαθμό την κυβέρνηση Μητσοτάκη που έχει επενδύσει τεράστιο πολιτικό κεφάλαιο στα εθνικά ζητήματα. Αυτός είναι και ο λόγος που ο υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας, από κοινού με τον υπουργό Παιδείας Κυριάκο Πιερρακάκη, ανακοίνωσαν μια δέσμη μέτρων προκειμένου να έλξουν το ενδιαφέρον της νεολαίας για τον ελληνικό στρατό. Όπως ανέφερε ο Πιερρακάκης, οι πρώτες παρεμβάσεις, στο πλαίσιο της εκστρατείας προσέλκυσης νέων στις ένοπλες δυνάμεις, αφορούν σε κίνητρα που θα καταστήσουν ελκυστικότερη την εισαγωγή και φοίτηση στις στρατιωτικές σχολές, όπως: Δυνατότητα εισαγωγής από τρία επιστημονικά πεδία και επαγγελματικά λύκεια, αύξηση αποδοχών σπουδαστών στρατιωτικών σχολών, βελτίωση κτιριολογικών εγκαταστάσεων και εξοπλισμού και νέες δυνατότητες για έρευνα, εξειδίκευση και εξέλιξη.
Είναι πραγματικά προκλητικό το πώς ξαφνικά βρίσκονται λεφτά για τις στρατιωτικές σχολές όταν αυτή τη στιγμή η τριτοβάθμια εκπαίδευση συνολικότερα βουλιάζει στην υποχρηματοδότηση, υποστελέχωση και υποβάθμιση σε κάθε επίπεδο. Ενδεικτικά, τα μέτρα που παρουσιάστηκαν προβλέπουν τετραπλασιασμό στις αποδοχές των σπουδαστών Ανώτατων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων από 165 ευρώ σε 609 ευρώ και διπλασιασμό των αποδοχών των Ανώτατων Στρατιωτικών Σχολών Υπαξιωματικών από 124 σε 249 ευρώ. Παράλληλα, έργα ύψους 19,7 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων αναμένεται να πραγματοποιηθούν στις υποδομές των σχολών αυτών και άλλα 18,1 εκατ. ευρώ θα διατεθούν από δωρεές. Την ίδια ώρα σε ολόκληρη τη χώρα γίνονται συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων, πέφτουν σοβάδες από τα ταβάνια σε σχολικές αίθουσες και δεν υπάρχουν καθηγητές να καλύψουν τα κενά. Μιλάμε προφανώς για δύο μέτρα και δύο σταθμά.
Στράτευση γυναικών και ΕΠΟΠ
Για την κυβέρνηση Μητσοτάκη όμως δεν αρκεί η επιστροφή της νεολαίας στη μεγάλη αγκαλιά των ενόπλων δυνάμεων σε μέλλοντα χρόνο. Υπάρχουν τρέχουσες ανάγκες που πρέπει να καλυφθούν στις μονάδες όλης της χώρας. Χαμαλοδουλειές και απλήρωτη εργασία που επιτελούν ως επί το πλείστον οι υπηρετούντες, όμως μάλλον δεν αρκούν οι δυνάμεις τους. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Δένδιας επιχειρεί να τραβήξει και το γυναικείο φύλο στην υπηρεσία και στελέχωση των στρατιωτικών υπηρεσιών. Από το Κέντρο Εκπαιδεύσεως Πυροβολικού και Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων της Θήβας στις αρχές Οκτώβρη, ο υπουργός Άμυνας μιλώντας στους νέους οπλίτες προσδιόρισε το χρονικό περιθώριο που απαιτείται από την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων προκειμένου να εφαρμοστούν οι αλλαγές που αφορούν την εφεδρεία και την εθελοντική στράτευση των γυναικών.
Συγκεκριμένα ανέφερε ότι θα απαιτηθούν περίπου 36 μήνες προκειμένου να αρχίσει η υλοποίηση του «πρωτοποριακού προγράμματος εθελοντικής στράτευσης γυναικών». Ναι, καλά διαβάσατε. Εθελοντική στράτευση γυναικών. Γιατί οι γυναίκες για το σύστημα δεν είναι χρήσιμες μόνο ως μητέρες αλλά και ως εθελοντικά στρατευμένες. Άλλωστε όπως αφοπλιστικά κατέληξε στην ομιλία του ο Δένδιας: «η ύπαρξη της πατρίδας στηρίχθηκε πάντα και στηρίζεται στη νέα γενιά των Ελλήνων. Και η θητεία και η εφεδρεία αποτελούν προϋπόθεση υπαρξιακή. Αποτελούν προϋπόθεση για να μπορέσουμε να υπερασπίσουμε τη χώρα αν απαιτηθεί. Ή για να σας το πω με δύο λέξεις: Αποτελούν απαραίτητη συνθήκη εθνικής ανεξάρτητης ύπαρξης». Με λίγα λόγια για να υπάρχει ο Δένδιας και ο κάθε Δένδιας, θα πρέπει η νέα γενιά είτε να λιώνει στα στρατόπεδα είτε να σκοτώνεται στα πεδία της μάχης. Είναι «προϋπόθεση υπαρξιακή».
Εκτός όμως από τα παραπάνω, θα αξιοποιηθούν και οι κλασικές μέθοδοι στελέχωσης, μέσα από τις προσλήψεις επαγγελματιών οπλιτών (ΕΠΟΠ). Το Νοέμβριο πρόκειται να εκδοθούν οι τέσσερις διαγωνισμοί για την πρόσληψη περισσότερων από 1.500 ΕΠΟΠ στις ένοπλες δυνάμεις. Συγκεκριμένα, για το 2025 έχουν εγκριθεί περίπου 1.600 προσλήψεις ΕΠΟΠ όπου θα κατανεμηθούν: Στον Στρατό Ξηράς, στο Πολεμικό Ναυτικό, στην Πολεμική Αεροπορία και στο Κοινό Νομικό Σώμα. Τη στιγμή, λοιπόν που η δημόσια παιδεία και υγεία κυριολεκτικά καταρρέουν λόγω της υποστελέχωσης και της έλλειψης προσλήψεων, ο ελληνικός στρατός προχωρά στην πρόσληψη 1600 ΕΠΟΠ προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες του. Πρόκειται για μια πρόκληση χωρίς προηγούμενο που δείχνει με σαφήνεια τις προτεραιότητες της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Απέναντι σε αυτό το μιλιταριστικό κρεσέντο, η ριζοσπαστική Αριστερά, οι μαθητικοί και φοιτητικοί σύλλογοι, τα σωματεία και σύσσωμος ο κόσμος του κινήματος πρέπει να βάλουν ένα φρένο όσο είναι νωρίς. Την ώρα που η κυβέρνηση διατείνεται ότι δεν υπάρχουν λεφτά για την παιδεία και την υγεία, σπαταλά δεκάδες εκατομμύρια ευρώ στις ένοπλες δυνάμεις, ενώ παράλληλα επιχειρεί με οικονομικά και επαγγελματικά δέλεαρ να μαντρώσει το σύνολο της νεολαίας στις μονάδες των στρατοπέδων. Δεν είναι τυχαίο ότι η ταξικά χτυπημένη νέα γενιά τους γυρνάει μαζικά την πλάτη. Έχοντας βιώσει την υποτίμηση και την περιφρόνηση αρνείται να γίνει πιόνι τους. Και αυτό είναι που τους τρομάζει περισσότερο απ’ όλα. Πολύ περισσότερο όμως αυτή η αποστροφή συνιστά μια ελπίδα για ακόμη μαχητικότερες διεκδικήσεις το επόμενο διάστημα στο κοινωνικό πεδίο.
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά