Με αφορμή την κινητοποίηση του Κοινωνικού Ιατρείου Αλληλεγγύης Θεσσαλονίκης: Η σημασία του συντονισμού των αγώνων

Ήταν εκεί εθελοντές και ασθενείς του ΚΙΑ, εργαζόμενοι και μέλη ΔΣ των σωματείων του ΑΧΕΠΑ και του ΓΝΘ Γεννηματάς, απεργοί της Coca Cola, καθηγητές των ΕΛΜΕ και συνάδελφοι σε διαθεσιμότητα, απολυμένοι σχολικοί φύλακες, απολυμένες καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών, αντιπροσωπεία του αυτοδιαχειριζόμενου εργοστασίου της ΒΙΟΜΕ, εκπρόσωποι της Αντιρατσιστικής Πρωτοβουλίας, της Κίνησης «Απελάστε το Ρατσισμό», της Homophonia, της Πρωτοβουλίας Κατοίκων Τούμπας, μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, αγωνιστές και αγωνίστριες από οργανώσεις της Αριστεράς, φοιτητές και πολλοί άλλοι. Παρόμοιες κινητοποιησεις το 2012, αλλά και το φθινόπωρο του 2013, είχαν σαφώς μικρότερη συμμετοχή.
Όμως ποιες ήταν οι αιτίες της πετυχημένης αυτής κινητοποίησης;

1. Η πολύ συστηματική προετοιμασία. Οι δύο συσκέψεις φορέων, που έγιναν, εξασφάλισαν τη μεγαλύτερη δυνατή γνωστοποίηση του γεγονότος και τη μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή στην προσπάθεια. Σημαντικό ρόλο έπαιξε η γνωστοποίηση του γεγονότος στα ηλεκτρονικά μέσα, καθώς και με αφίσα και προκήρυξη. Το ότι το ΚΙΑ δεν είναι κομματικός φορέας, αλλά συσπειρώνει ευρύτατες δυνάμεις από διάφορους χώρους του κινήματος, έπαιξε το ρόλο του στην ακτινοβολία της παρέμβασης. Πέρα από την αδιαμφισβήτητη αναγνώριση από μεγάλο κομμάτι κόσμου της δράσης και της προσφοράς του ιατρείου. Η δράση αυτή όχι μόνο στηρίχτηκε από ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, άλλες αριστερές οργανώσεις και ανένταχτους αγωνιστές, αλλά έγινε υπόθεση κάθε κομματιού του κινήματος στην πόλη. Μόνο το ΠΑΜΕ, παίρνοντας αποφάσεις ΕΛΜΕ και συλλόγων γονέων, επέλεξε να κάνει κινητοποίηση για τα ζητήματα υγείας στο υπουργείο Μακεδονίας Θράκης, ερμηνεύοντας με το δικό του τρόπο τη γενική απόφαση της ΟΛΜΕ που αφορούσε δράσεις για την υγεία. 

2. Η κατανόηση από κομμάτια του κινήματος ότι η δωρεάν πρόσβαση στην υγεία αφορά όλο τον κόσμο, ανεξάρτητα αν εργάζεται ή όχι στους χώρους της υγείας. Και ειδικά τώρα που οι άνεργοι και ανασφάλιστοι αυξάνονται διαρκώς, το θέμα της πρόσβασης στα νοσοκομεία και στις δομές υγείας είναι πια ζήτημα ζωής και θανάτου για μεγάλα κομμάτια του πληθυσμού. Η συμμετοχή αντιρατσιστικών οργανώσεων και κινήσεων ενάντια στις διακρίσεις έχει να κάνει με την καθολικότητα του αιτήματος για δωρεάν πρόσβαση στην υγεία και άρση όλων των αποκλεισμών.

3. Η κατανόηση από κομμάτια του εργατικού κινήματος ότι κάθε μάχη που δίνεται είναι και δική τους υπόθεση. Γιατί δεν είναι μόνο η κινητοποίηση του ΚΙΑ στην οποία συμμετείχαν οι απεργοί της Coca Cola ή οι απολυμένες καθαρίστριες. Συμμετείχαν και στην κινητοποίηση ενάντια στις διαθεσιμότητες που οργάνωσαν οι ΕΛΜΕ στον Ευκλείδη, αλλά και στη διαδήλωση ενάντια στις διαθεσιμότητες, την ανεργία και τις απολύσεις που οργάνωσαν τα πρωτοβάθμια σωματεία. Κάθε κινητοποίηση είναι ευκαιρία όλοι όσοι αγωνίζονται να αναδείξουν τα αιτήματά τους και να δηλώσουν ότι κάθε αγώνας ενάντια στις μνημονιακές πολιτικές είναι αγώνας όλων. Αυτό θα είναι πολύτιμη εξέλιξη, αν απλωθεί σιγά σιγά σε όλο το εργατικό κίνημα, αλλά και ευρύτερα.  

Μέσα απο αυτή την εμπειρία είναι φανερό ότι δομές αλληλεγγύης σε συνθήκες κινηματικής ύφεσης μπορούν να βοηθήσουν στη συγκρότηση αντιστάσεων. Αρκεί να υπάρχει αυτή η κατεύθυνση σε όσους συμμετέχουν σε αυτές. Και είναι σημαντικό η αλληλεγγύη να συνδυαστεί με δράσεις και ιδέες που προωθούν την κινητοποίηση όσων χτυπιούνται από την κυβερνητική πολιτική.
Στην κινητοποίηση του ΚΙΑ βρίσκεται το σπέρμα του μοντέλου δράσης των δυνάμεων του κινήματος που μπορεί να ανατρέψει την κυβέρνηση του Σαμαρά και να δημιουργήσει εκείνη τη συσπείρωση που θα ανατρέψει τους ταξικούς συσχετισμούς και θα ανοίξει το δρόμο στην Αριστερά ως εκφραστή των δυνάμεων της εργασίας.

Να τα πάρουμε όλα πίσω

...τα νοσοκομεία μας, τα σχολεία μας, τους μισθούς μας, τις συντάξεις μας, τα δικαιώματά μας, τη δουλειά μας, τις γειτονιές μας

Η διαπίστωση έχει γίνει εδώ και καιρό. Αντίσταση στα μνημόνια και τη βαρβαρότητά τους  υπάρχει, αλλά αυτό δεν αρκεί. Μετά από την ανατροπή δυο κυβερνήσεων, το κίνημα των πλατειών που άντεχε στην καταστολή και τις αμέτρητες απεργίες που έδιναν το βασικό τόνο  τα τελευταία χρόνια, κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι ο κόσμος «δεν τραβάει».
Κάθε φορά που βιαζόμαστε να το υπονοήσουμε, μας έχουν διαψεύσει οι εργαζόμενοι της ΕΡΤ, οι καθηγητές, οι διοικητικοί στα πανεπιστήμια, οι γιατροί του ΕΟΠΥΥ. Ήταν και είναι αγώνες που μετατρέπουν άμεσα τον οικονομικό σε πολιτικό αγώνα.

Το αίτημα να φύγει αυτή η κυβέρνηση έχει γίνει καθολικό αίτημα όλης της κοινωνίας. Η διαπίστωση έχει τη σημασία της, γιατί η δύναμη ανατροπής υπάρχει. Κάποιες φορές εμφανίζεται σαν ορμητικό ποτάμι, όπως στην περίπτωση της ΕΡΤ, και άλλες σαν μικρά ρυάκια, όπως στον αγώνα για να μην κλείσει το νοσοκομείο Πατησίων.

Συντονισμός
Το ζήτημα είναι πως όλοι αυτοί οι μικροί και μεγαλύτεροι αγώνες έχουν ένα όριο. Είναι ηρωικοί, κρατάνε πολύ, αλλά δεν φτάνουν μέχρι το τέλος. Συντονίζονται ελάχιστα έως και καθόλου μεταξύ τους και παρ’ όλο που ο κόσμος δηλώνει τη συμπαράστασή του, δεν γίνονται τελικά υπόθεση της κοινωνίας. Και όταν όμως υπάρχει τοπικός συντονισμός, π.χ. για ένα σχολείο ή νοσοκομείο που κλείνει, αυτός είναι πρόσκαιρος και κρατάει όσο και η μάχη, δεν αποκτά μόνιμα χαρακτηριστικά.

Οι αιτίες προφανώς είναι πολλές. Η μη εμπιστοσύνη του κόσμου στη δύναμή του και το ερώτημα «μέχρι πού μπορούμε να φτάσουμε», η συνδικαλιστική γραφειοκρατία που σαμποτάρει την εργατική αντίσταση, η Αριστερά που δεν ανταποκρίνεται στην ανάγκη του κόσμου για ενότητα.

Το πρόβλημα λοιπόν της έλλειψης συντονισμού και ενότητας καλείται να λύσει η Αριστερά και ιδιαίτερα ο ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα που άντλησε τη δύναμή του από τα κινήματα των τελευταίων χρόνων, καταρχήν για να υπάρξουν νίκες και κατά δεύτερον για να γίνει εφικτή η μεγάλη ανατροπή, η κυβέρνηση της Αριστεράς.

Και οι δύο στόχοι συνδέονται μεταξύ τους. Το να φτάσουμε στην κυβέρνηση της Αριστεράς μέσα από ένα ισχυρό κίνημα διεκδίκησης είναι εγγύηση και για την επόμενη μέρα αυτής της κυβέρνησης. Εγγύηση ότι απέναντι στις επιθέσεις όλων, ο κόσμος θα την υπερασπίζεται και εγγύηση ότι αυτή η κυβέρνηση θα «κρατήσει το λόγο της» απέναντι στην κοινωνία. 

Αριστερά
Σε αυτή την κατεύθυνση η απόφαση της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ πριν από λίγους μήνες για δημιουργία λαϊκών επιτροπών αντίστασης-ανατροπής ήταν στη σωστή κατεύθυνση. Με ελάχιστες εξαιρέσεις όμως αυτή η κατεύθυνση δεν υλοποιήθηκε, όχι μόνο γιατί δεν έγινε υπόθεση όλου του κόμματος αλλά κυρίως γιατί συνάντησε πραγματικές δυσκολίες. Μια πιο προσεχτική ματιά στις τοπικές κοινωνίες βέβαια μας δείχνει ότι οι τοπικοί φορείς οργανώνουν πολλές δράσεις οι οποίες συσπειρώνουν κόσμο για συγκεκριμένα θέματα. 

Το πιο πετυχημένο παράδειγμα κεντρικού και τοπικού συντονισμού τα τελευταία χρόνια ήταν αναμφίβολα ο συντονισμός «Δεν χρωστάμε-Δεν πουλάμε-Δεν πληρώνουμε». Σωματεία, συνελεύσεις, επιτροπές κατοίκων με δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και ανένταχτων συσπειρώθηκαν για μεγάλο χρονικό διάστημα γύρω από αυτό το σχήμα, κινητοποιώντας εκατοντάδες κόσμου.  
Σε αυτό το πετυχημένο μοντέλο χρειάζεται να ξαναπατήσουμε με κατεύθυνση έναν καινούριο συντονισμό. Επιπλέον η κοινωνία χρειάζεται ένα δυνατό ενδιάμεσο σύνθημα μεταξύ των συγκεκριμένων αιτημάτων κάθε χώρου και του «κυβέρνηση της Αριστεράς», ένα σύνθημα που θα φτάσει σε κάθε εργασιακό χώρο και γειτονιά, όπως το ΝΑ ΤΑ ΠΑΡΟΥΜΕ ΟΛΑ ΠΙΣΩ. Το «Να τα πάρουμε όλα πίσω» σημαίνει να πάρουμε πίσω τα νοσοκομεία μας, τα σχολεία μας, τους μισθούς μας, τις συντάξεις μας, τα δικαιώματά μας, τη δουλειά μας, τις γειτονιές μας. 

Πρωτομαγιά 
Καλύτερη ημερομηνία-σταθμός για μια τέτοια πρωτοβουλία  από την πρωτομαγιά δεν θα μπορούσε να υπάρχει. Για κείνη τη μέρα χρειάζεται όλες οι δυνάμεις να οργανώσουμε από τώρα μια μεγάλη διαδήλωση-συγκέντρωση, η οποία θα συσπειρώνει ό,τι κυριολεκτικά κινείται: σωματεία, τοπικές επιτροπές, λαϊκές συνελεύσεις. Μια διαδήλωση εργατική και ταυτόχρονα πολύχρωμη, με μετανάστες, με νεολαίους, με άνεργους, από όλα και για όλα τα στρώματα της κοινωνίας που πλήττονται. 

Βασικό κύτταρο αυτής της διαδρομής μπορούν να γίνουν οι τοπικές πρωτοβουλίες. Σε μια σειρά γειτονιές της Αθήνας υπάρχει πλούσια εμπειρία συντονισμού φορέων και σωματείων. Η περίπτωση της Θεσσαλονίκης, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τη μεγάλη ανταπόκριση  στο κάλεσμα του Κοινωνικού Ιατρείου Αλληλεγγύης στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ είναι εντυπωσιακή (βλέπε δίπλα).
 Όμως για να πετύχει μια τέτοια πρωτοβουλία χρειάζεται όλες μας οι δυνάμεις να μπουν σ’ αυτή τη μάχη. Δεν πρόκειται για πρωτοβουλία του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να γίνει η καρδιά αυτής της ιστορίας. 

Αν εκτιμάμε ότι υπάρχουν αντιστάσεις και ας «μη φτάνουν από μόνες τους», τότε θα πρέπει να βρούμε τρόπο να δώσουμε χώρο σε αυτές τις αντιστάσεις.Αυτή είναι και η μόνη εγγύηση ότι τελικά θα τα πάρουμε όλα πίσω.