Μια «ανόητη» και «αδιανόητη» χρονιά

Το 2016, του­λά­χι­στον για την Ελ­λά­δα, θα μπο­ρού­σε να χα­ρα­κτη­ρι­στεί και ως καρ­κι­νι­κή χρο­νιά - δια­βά­ζε­ται, χον­δρι­κά, το ίδιο είτε από την αρχή είτε από το τέλος της, όπως οι επι­γρα­φές «νίψον ανο­μή­μα­τα μη μόναν όψιν» στις κρή­νες του Βυ­ζα­ντί­ου. Θυ­μί­ζω πως ξε­κί­νη­σε το ελ­λη­νι­κό και πο­λι­τι­κό 2016, με έναν πρω­θυ­πουρ­γό - θε­ρι­νή με­τα­γρα­φή στο στρα­τό­πε­δο του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού και της ΤΙΝΑ, ο οποί­ος πή­γαι­νε να δώσει το πρώτο, με­γά­λο, διε­θνές ματς του εντός του Μπερ­να­μπέ­ου των πο­λι­τι­κών, οι­κο­νο­μι­κών και τρα­πε­ζι­κών ελίτ του πλα­νή­τη, το πα­γκό­σμιο Οι­κο­νο­μι­κό Φό­ρουμ του Ντα­βός. Ο Τσί­πρας αφί­χθη στο Ντα­βός με την οίηση να ξε­χει­λί­ζει από τα μπα­τζά­κια του, προ­σπα­θώ­ντας να με­τα­δώ­σει επι­κοι­νω­νια­κά το μή­νυ­μα ότι «και αν πάει Ντα­βός, κόσμε της ερ­γα­σί­ας, μην τον φο­βά­σαι»...

Στο Ντα­βός όμως το θε­ρι­νό, με­τα­γρα­φι­κό από­κτη­μα έπρε­πε να παί­ξει την μπάλα που πε­ρί­με­νε ο βα­σι­κός μά­να­τζερ να παί­ξει και να εφαρ­μό­σει το σύ­στη­μα, που ο μά­να­τζερ είχε αυ­στη­ρά εκ­πο­νή­σει. Κάπως έτσι, η φαι­νο­με­νι­κή «ανα­μέ­τρη­ση» ανά­με­σα στη νέα, πο­λι­τι­κή ντίβα με το όνομα Αλέ­ξης Τσί­πρας και την «αλε­πού των ευ­ρω­παϊ­κών πά­γκων», Βόλφ­γκανγκ Σόι­μπλε έληξε με έναν με­γα­λο­πρε­πέ­στα­το αφο­ρι­σμό από τον δεύ­τε­ρο που δεν σή­κω­νε πολ­λές αντιρ­ρή­σεις ούτε και πολ­λές πα­ρερ­μη­νεί­ες. «Είναι η εφαρ­μο­γή του προ­γράμ­μα­τος, ανό­η­τε!» εκ­στό­μι­σε στο Ντα­βός ο γερ­μα­νός υπουρ­γός Οι­κο­νο­μι­κών, την ώρα που ο Τσί­πρας ίδρω­νε και ξε­ΐ­δρω­νε να δώσει δείγ­μα­τα «αντί­στα­σης στη λι­τό­τη­τα», με απο­τέ­λε­σμα η ψυ­χρο­λου­σία στο συ­ρι­ζα­νελ­λί­τι­κο, κυ­βερ­νη­τι­κό στρα­τό­πε­δο δύ­σκο­λα κρυ­βό­ταν. Για να κρα­τη­θεί ένα στοι­χειώ­δες πο­λι­τι­κό τακτ, δό­θη­καν οι τυ­πι­κά πρέ­που­σες εξη­γή­σεις, «όχι, δεν ήθελε να τον προ­σβά­λει, όχι, το “ανό­η­το­ς’’ ήταν τρό­πος του λέ­γειν, όχι, δεν επη­ρε­ά­ζο­νται οι με­τα­ξύ τους σχέ­σεις, ενό­ψει και της ολο­κλή­ρω­σης της πρώ­της αξιο­λό­γη­σης» κτλ.

Το στίγ­μα όμως έμει­νε και όχι μόνο έμει­νε αλλά κα­τα­δί­ω­ξε τον Τσί­πρα στη διάρ­κεια ολό­κλη­ρου του 2016, κα­θι­στώ­ντας την προ­σφώ­νη­ση του Σόι­μπλε την πραγ­μα­τι­κή λέξη της χρο­νιάς του­λά­χι­στον για τα ελ­λη­νι­κά, πο­λι­τι­κά πράγ­μα­τα - και σε αυτό θα επα­νέλ­θω πα­ρα­κά­τω.

Πώς κλεί­νει η χρο­νιά; Καρ­κι­νι­κά και από την ανά­πο­δη. Εκεί που εκ­κρε­μού­σε η πρώτη, τώρα εκ­κρε­μεί η δεύ­τε­ρη αξιο­λό­γη­ση. Εκεί που ο Τσί­πρας έπρε­πε να δώσει τα δικά του ισχυ­ρά δια­πι­στευ­τή­ρια για την προ­σή­λω­ση και την ταύ­τι­ση του με το τρίτο (ολό­δι­κο του) μνη­μό­νιο, τώρα εκ μέ­ρους του στέλ­νει επι­στο­λές συμ­μόρ­φω­σης και υπο­τα­γής στις επι­τα­γές του προ­γράμ­μα­τος, ο Ευ­κλεί­δης Τσα­κα­λώ­τος. Εκεί που ο Σόι­μπλε έβλε­πε «ανό­η­τους» που δεν κα­τα­λα­βαί­νουν και δεν κα­τα­νο­ούν τις απαι­τή­σεις από τη στρά­τευ­ση τους στον ευ­ρω­παϊ­κό νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμό, ο Τσί­πρας βλέ­πει, πα­ρα­μο­νές Χρι­στου­γέν­νων, αν­θρώ­πους με «προ­τε­στα­ντι­κούς ψυ­χα­να­γκα­σμούς» και «βαθιά, άλυτα προ­βλή­μα­τα με την ψυχή τους», ένας συν­δυα­σμός κα­κο­χω­νε­μέ­νων Βέ­μπερ και Φρόιντ για αρ­χά­ριους. Η... άτυπη ρε­βάνς του Ντα­βός δεν πέ­τυ­χε, εξάλ­λου η διά­ψευ­ση από το Μέ­γα­ρο Μα­ξί­μου πως «δεν εν­νο­ού­σε τον γερ­μα­νό υπουρ­γό Οι­κο­νο­μι­κών» είχε τη γεύση ξα­να­ζε­στα­μέ­νης και μπα­γιά­τι­κης σού­πας, πα­ντε­λώς ακα­τάλ­λη­λης για ευ­ρεία κα­τα­νά­λω­ση.

Το «τραύ­μα του Ντα­βός» πυορ­ρο­ού­σε ολό­κλη­ρο το 2016 - και αυτό φαί­νε­ται από δύο στοι­χεία. Πρώ­τον, από το γε­γο­νός ότι ο Τσί­πρας προ­σπά­θη­σε να ρίξει πέπλο σιω­πής και λήθης στην πα­ρου­σία του στην ελ­βε­τι­κή πόλη, καθώς, ενώ δεν έχανε ευ­και­ρία να απα­ριθ­μεί ποιοι ξένοι ηγέ­τες και πο­λι­τι­κοί επι­σκέ­φθη­καν την Ελ­λά­δα μέσα στο 2016 - μια δήθεν «από­δει­ξη» του... ανα­βαθ­μι­σμέ­νου ρόλου της χώρας επί των ημε­ρών του - απέ­φευ­γε συ­στη­μα­τι­κά να ανα­φερ­θεί στις αντί­στοι­χες δικές του επι­σκέ­ψεις στο εξω­τε­ρι­κό, με εξαί­ρε­ση ίσως την Κούβα για την κη­δεία του Κά­στρο - το «φά­ντα­σμα του Ντα­βός και του ‘’α­νό­η­του­’’» κα­ρα­δο­κού­σε. Και δεύ­τε­ρον και πιο δη­λω­τι­κό της κα­τά­στα­σης, ήταν το γε­γο­νός ότι ο έλ­λη­νας πρω­θυ­πουρ­γός υιο­θέ­τη­σε σχε­δόν αμέ­σως τον αφο­ρι­σμό και την υπο­τι­μη­τι­κή ανα­φο­ρά του Σόι­μπλε, προ­σπα­θώ­ντας ανε­πι­τυ­χώς αφε­νός να ξε­φορ­τω­θεί ο ίδιος το στίγ­μα και αφε­τέ­ρου να πλή­ξει υπαρ­κτούς και φα­ντα­στι­κούς «εχθρούς» του ή κατά το μυαλό που κου­βα­λά­ει υπο­δε­έ­στε­ρους στις πο­λι­τι­κές αντι­λή­ψεις άλ­λο­τε (συμ)παί­κτες.

Τού­των δο­θέ­ντων, και πάντα κατά τον Τσί­πρα, μέσα στο 2016 «ανό­η­τος» υπήρ­ξε ο πάλαι ποτέ «asset Varoufakis», «ανό­η­τοι» και όσοι ίδρυ­σαν τη Λαϊκή Ενό­τη­τα, «ανό­η­τοι» όσοι προ­έ­βλε­παν και προ­βλέ­πουν πρό­ω­ρες εκλο­γές, «ανό­η­τοι» όσοι δυ­σπι­στού­σαν για το κλεί­σι­μο της πρώ­της αξιο­λό­γη­σης χωρίς νέα, δυ­σβά­στα­κτα μέτρα, «ανό­η­τοι» όσοι δια­πι­στώ­νουν διά­λυ­ση του συ­ντα­ξιο­δο­τι­κού συ­στή­μα­τος και λε­η­λα­σία των μι­σθο­συ­ντή­ρη­των, «ανό­η­τοι» εκεί­νοι που κιν­δυ­νεύ­ουν να χά­σουν τα σπί­τια τους σε πλει­στη­ρια­σμούς, «ανό­η­τοι» εκεί­νοι που βλέ­πουν τον ρα­γδαίο εκ­ΠΑ­ΣΟ­Κι­σμό του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, «ανό­η­τοι» όσοι δεν τσί­μπη­σαν στα κυ­βερ­νη­τι­κά πυ­ρο­τε­χνή­μα­τα της συ­νταγ­μα­τι­κής ανα­θε­ώ­ρη­σης και της «μάχης κατά της δια­πλο­κής και της δια­φθο­ράς», «ανό­η­τοι» όσοι διέ­βλε­παν ανί­ε­ρες συμ­μα­χί­ες για να πε­ρά­σει ο νέος εκλο­γι­κός νόμος της δήθεν απλής ανα­λο­γι­κής, και γε­νι­κώς «λένε ανοη­σί­ες» όσοι αντι­στρα­τεύ­ο­νται το κυ­ρί­αρ­χο, κυ­βερ­νη­τι­κό αφή­γη­μα της ερ­γα­το­γδαρ­τι­κής ανα­πτυ­ξιο­λο­γί­ας, των ψευ­δο­προ­νοια­κών ψί­χου­λων, του εθι­σμού στην κοι­νω­νι­κή ήττα και υπο­χώ­ρη­ση, του κυ­νι­σμού και του αμο­ρα­λι­στι­κού κυ­βερ­νη­τι­σμού, της επι­κίν­δυ­νης τρο­πής, που παίρ­νει για αν­θρώ­πι­νες ζωές και δι­καιώ­μα­τα, η δια­χει­ρι­στι­κή «χο­μο-σα­κε­ρι­κή» πο­λι­τι­κή για τους πρό­σφυ­γες και τους με­τα­νά­στες.

Στο με­σο­διά­στη­μα, υπήρ­ξαν και δύο του­λά­χι­στον στά­σεις στο «αδια­νό­η­το»: Η πρώτη, αφο­ρού­σε την πα­ραί­τη­ση του Ντέι­βιντ Κά­με­ρον, μετά την επι­κρά­τη­ση του Brexit, καθώς ο Τσί­πρας υπο­στή­ρι­ζε στους δια­δρό­μους των Βρυ­ξελ­λών, σκορ­πώ­ντας θυ­μη­δία στους ακρο­α­τές του για το υπο­νο­ού­με­νο ότι «είναι αδια­νό­η­το ένας πρω­θυ­πουρ­γός να μην είναι προ­ε­τοι­μα­σμέ­νος για κάθε απο­τέ­λε­σμα σε ένα δη­μο­ψή­φι­σμα». Και η δεύ­τε­ρη, αφο­ρού­σε την από­φα­ση του ΣτΕ για τις τη­λε­ο­πτι­κές άδειες, εκεί που προ­δια­γε­γραμ­μέ­να και ανα­με­νό­με­να η κυ­βέρ­νη­ση και προ­σω­πι­κά ο ανερ­μά­τι­στος υπουρ­γός τότε Επι­κρα­τεί­ας, Νίκος Παπ­πάς έσπα­σαν τα μού­τρα τους και «έφα­γαν χώμα», εξαι­τί­ας της αρ­πα­κολ­λα­τζή­δι­κης και πα­πα­τζή­δι­κης από­πει­ρας τους να δια­μορ­φώ­σουν ένα τη­λε­ο­πτι­κό τοπίο κομ­μέ­νο και ραμ­μέ­νο στα μέτρα συ­γκε­κρι­μέ­νων, επι­χει­ρη­μα­τι­κών, ερ­γο­λα­βι­κών και εφο­πλι­στι­κών συμ­φε­ρό­ντων «νέου... Τύπου». Για τον Τσί­πρα της συ­νέ­ντευ­ξης Τύπου στη ΔΕΘ, ήταν «αδύ­να­το» και «αδια­νό­η­το» οι δι­κα­στές να απο­φα­σί­σουν δια­φο­ρε­τι­κά από την κυ­βέρ­νη­ση και τον δια­γω­νι­σμό που δήθεν είχαν εξα­σφα­λί­σει πε­ρί­που 260 εκα­τομ­μύ­ρια ευρώ στα κρα­τι­κά τα­μεία - εν συ­νε­χεία βέ­βαια, «ανό­η­τοι» ήσαν και εκεί­νοι που είδαν πε­ρί­ερ­γες συ­ναλ­λα­γές με την ηγε­σία της δι­καιο­σύ­νης, στην ενώ­πιον τη­λε­ο­πτι­κών κα­με­ρών συ­ζή­τη­ση για αυ­ξή­σεις στις απο­λα­βές και το όριο ηλι­κί­ας συ­ντα­ξιο­δό­τη­σης των ανώ­τα­των δι­κα­στι­κών...

Κλεί­νο­ντας η καρ­κι­νι­κή χρο­νιά αφή­νει έξω από το κα­λού­πι της δι­πλής της ανά­γνω­σης τις δυ­νά­μεις της πλα­τιάς, κοι­νω­νι­κής και ερ­γα­τι­κής πλειο­ψη­φί­ας, τον κόσμο της ερ­γα­σί­ας, αυ­τούς που φο­ντα­με­ντα­λι­στές τε­χνο­κρά­τες της κα­πι­τα­λι­στι­κής αγο­ράς και κυ­νι­κοί πο­λι­τι­κοί ταγοί της κυ­βέρ­νη­σης συ­να­ντούν μόνο σε στα­τι­στι­κές, σε πί­να­κες και σε αφ’υ­ψη­λού και εξ απο­στά­σε­ως ανα­λύ­σεις για τις «χα­μέ­νες γε­νιές» των 100, των 200 ή 400 ευρώ μη­νιαί­ως. Σε αυ­τούς δεν έχει στα­λεί καμιά επι­στο­λή συμ­μόρ­φω­σης με τις ανά­γκες τους, καμιά επι­στο­λή ανα­κού­φι­σης της φτώ­χειας τους, καμιά επι­στο­λή άρσης της πε­ρι­θω­ριο­ποί­η­σής τους, καμιά επι­στο­λή τα­ξι­κής και με­ρο­λη­πτι­κής υπέρ τους και όχι σε βάρος τους πο­λι­τι­κής. Με­τα­ξύ λοι­πόν άδειων, αγιο­βα­σι­λιά­τι­κων σάκων, ευ­χε­τή­ριων και ευαγ­γε­λι­κών, μνη­μο­νια­κών επι­στο­λών, και γε­λοί­ων ψυ­χο­δρα­μά­των, το 2017 προ­βάλ­λει απαι­τη­τι­κό για την εγρή­γορ­ση, την ορ­γά­νω­ση και τη στο­χο­προ­σή­λω­ση της ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς - ή αλ­λιώς όλων όσων συ­κο­φα­ντού­νται άλ­λο­τε σαν «ανό­η­τοι» και άλ­λο­τε σαν «πα­λα­βοί» επει­δή επι­μέ­νουν και σε άλ­λους και σε εφι­κτούς κό­σμους.