Να ανατρέψουμε τον κόσμο της Ελ Κομρί!

Η μετάφραση από τα γαλλικά στα αγγλικά έγινε από τον David Broder και δημοσιεύτηκε στο versobooks. Το δημοσιεύουμε μεταφρασμένο στα ελληνικά, ως ενδεικτικό των συζητήσεων, του κλίματος και των αναζητήσεων που επικρατούν στις πλατείες της Γαλλίας.

Σε ποιο σημείο βρισκόμαστε σήμερα; Έχουμε χάσει το μέτρημα των πόλεων όπου υπάρχει Nuit Debout («Όρθιοι όλη τη νύχτα» -ολονύχτιες καταλήψεις πλατειών), και ο ευρωπαϊκός κάμπος αρχίζει να παίρνει φωτιά, από τη Βαρκελώνη στη Μαδρίτη, τη Ζαραγόσα τη Μούρθια, τις Βρυξέλλες τη Λιέγη και το Βερολίνο. Η κατάληψη της Πλατείας Δημοκρατίας «παρήγαγε» τώρα και μια κατάληψη-«δορυφόρο» της στο Στάλινγκραντ (δηλαδή τη Στάση Μετρό του Παρισιού). Ξεπηδάνε αιφνιδιαστικές δράσεις αυθόρμητα συνεχώς. Υπάρχει Ράδιο Debout, Debout TV και Debout Καρτούνς. Όλα σήμερα είναι debout  -στέκονται όρθια.

Όταν συζητούσαμε πριν 10 μέρες, έπρεπε να μιλάμε υποθετικά, και μπορούσε να ισχυριστούμε το πολύ ότι «Ίσως και να κάνουμε κάτι σημαντικό εδώ». Πιστεύω πως τώρα πρέπει να εγκαταλείψουμε αυτήν την προσεκτική γραμματική: Κάνουμε κάτι σημαντικό. Επιτέλους, κάτι συμβαίνει.

Κάτι –αλλά τι; Όταν κανείς δεν κατευθύνει ένα κίνημα, πώς μπορεί αυτό να αποκτήσει κατεύθυνση; Δηλαδή, πώς μπορεί ένα κίνημα χωρίς ηγετικό σώμα να αποφασίσει αν θα πάρει τον ένα ή τον άλλο δρόμο;

Σε κάθε περίπτωση, είναι βέβαιο πως πρέπει να βρει μια κατεύθυνση. Ένα κίνημα που δεν βάζει πολιτικούς στόχους στον εαυτό του, θα εξαερωθεί σύντομα. Είτε γιατί θα εξαντληθεί η ευχαρίστηση του να βρισκόμαστε όλοι μαζί, είτε γιατί θα θαφτεί κάτω από το εκλογικό παιχνίδι.

Πώς μπορούμε να αποφύγουμε μια τέτοια μοίρα; Αν και όλα ξεκινάνε από τις καταλήψεις των πλατειών, τίποτα δεν τελειώνει σε αυτές. Θυμόμαστε πως αυτό που μας κατέβασε στους δρόμους εξαρχής ήταν το νομοσχέδιο της Ελ Κομρί (ο νέος Εργατικός Νόμος της κυβέρνησης). Όταν ανοίγουμε τους ορίζοντές μας πέρα από το νομοσχέδιο Ελ Κομρί, αυτό δε σημαίνει ότι το ξεχνάμε το ίδιο. Είναι ακόμα εκεί. Ένα κίνημα χρειάζεται ενδιάμεσους στόχους και ενδιάμεσες νίκες. Το να σκοτώσουμε το νομοσχέδιο Ελ Κομρί είναι σίγουρα ένα τέτοιος στόχος –το να το πετύχουμε αυτό παραμένει υψίστη ανάγκη και δε θα σταματήσουμε να αγωνιζόμαστε για αυτό το στόχο. Αλλά όπως και οι ζαντιστές δεν εστιάζουν μόνο σε ένα αεροδρόμιο (ZAD = «Υπερασπίσιμη Ζώνη»: οι αποκαλούμενοι ζαντιστές πρόσφατα κατέλαβαν το χώρο όπου σχεδιαζόταν να χτιστεί αεροδρόμιο στο Notre-Dame des Landes, για να εμποδίσουν την ανέγερση), αλλά στον κόσμο που γεννά αυτό το αεροδρόμιο, έτσι και το νομοσχέδιο Ελ Κομρί είναι το γέννημα ενός ολόκληρου κόσμου ενάντια στον οποίο πρέπει να παλέψουμε.

Στον κόσμο της Ελ Κομρί, οι μισθωτοί ζουν υπό καθεστώς φόβου. Υπάρχουν πολύ σοβαροί λόγοι για αυτό. Ζουν υπό την κυρίαρχη θέληση ενός αφεντικού, που έχει κάθε εξουσία πάνω τους, επειδή ελέγχει τις θεμελιώδεις προϋποθέσεις για την ίδια την υλική τους επιβίωση. 

Οπότε πρέπει να ξεκινήσουμε από αυτήν την κοινή εμπειρία και να αξιοποιήσουμε ό,τι μπορούμε από αυτήν. Πρώτα, αποφασίζοντας να λέμε τα πράματα όπως είναι: η μισθωτή εργασία είναι μια κοινωνική σχέση εκβιασμού, που δεν προσφέρει καμία τρίτη επιλογή εκτός από το να υποκύψεις ή να ρισκάρεις. Το να λέμε τα πράγματα με το σωστό τους όνομα –ενάντια σε όλα τα ιδεολογικά φτιασίδια του νεοφιλελευθερισμού- είναι ίσως το πρώτο βήμα για να βρούμε τη δύναμη να απελευθερωθούμε από αυτά.

Στο κάτω κάτω, όλοι τότε θα δουν ότι αν για να σταματήσεις το φόβο πρέπει να σταματήσεις αυτόν τον εκβιασμό και την κυριαρχία της θέλησης του αφεντικού, τότε πρέπει να βάλουμε ένα τέλος στην κοινωνική τάξη που δίνει στα αφεντικά τα όπλα τους. Δηλαδή, πρέπει να βάλουμε ένα τέλος στην αυτοκρατορία των ιδιοκτητών, και να το κατοχυρώσουμε αυτό ως θεμελιακό.

Έχοντας πει αυτό, κάθε στιγμή θα πρέπει να εξετάζουμε τις συγκεκριμένες συνθήκες για να διεκδικήσουμε αυτά που θέλουμε. Αν το κίνημά μας δεν μπορεί να έχει πράγματι τόσο μεγάλες φιλοδοξίες, τότε θα πρέπει να εξοπλιστεί με εκείνα τα μέσα που είναι κατάλληλα για να μπορέσουμε πετύχουμε αυτούς τους μεγάλους στόχους. Όσον με αφορά, μόνο ένα τέτοιο μέσο μπορώ να σκεφτώ: τη γενική απεργία.

Μη παρεξηγηθώ. Δεν ήρθα εδώ για να κάνω έκκληση σε γενική απεργία. Δεν έχω ούτε τη δύναμη ούτε την νομιμοποίηση να το υλοποιήσω. Οπότε δεν κάνω μια έκκληση, αλλά περιγράφω μια προϋπόθεση: την αναγκαία προϋπόθεση για να ανατραπεί όχι μόνο το νομοσχέδιο Ελ Κομρί, αλλά και ο κόσμος της Ελ Κομρί.

Ξέρουμε καλά ότι οι γενικές απεργίες δεν προκύπτουν με ένα χτύπημα των δαχτύλων. Αλλά ίσως μπορούμε να βοηθήσουμε να σπρωχτούν τα πράγματα προς αυτήν την κατεύθυνση. Και για να υπηρετήσουμε αυτό το στόχο, να θυμάστε τις σπουδαίες αρετές της γενικής απεργίας. Σημαίνει πως όλη η χώρα σταματά –όπως το θέτουν, η χώρα «κλείνει». Αλλά στην πραγματικότητα, συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο: η στιγμή που λένε πως όλα «είναι κλειστά», είναι η στιγμή που όλα ανοίγουν: η πραγματική πολιτική, οι ομιλίες, οι δράσεις, ακόμα και οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Κι επίσης –το πιο σημαντικό από όλα- ανοίγει το ίδιο το μέλλον, ανοίγουν όλες οι δυνατότητες. Πρέπει να κλείσουμε τα πάντα, ώστε να ανοιχτούν τα πάντα.

Εδώ και αρκετό καιρό, εμφανίζονταν παντού ρωγμές. Δεν μπορείς να κρατάς μια κοινωνία υπό έλεγχο για πάντα, με τα γουρούνια (την αστυνομία), το BFM (δημοφιλές δεξιό κανάλι) και συνταγογραφούμενα φάρμακα. Έρχεται αναπόφευκτα η στιγμή που οι άνθρωποι σηκώνουν το κεφάλι τους και ανακαλύπτουν μόνοι τους την αθάνατη ιδέα της ανυπακοής και της απελευθέρωσης.  

Αυτή η στιγμή είναι δική μας. Αυτή η στιγμή είναι τώρα.