Λίγα 24ωρα πριν από το κρίσιμο δημοψήφισμα στην Ιταλία και τις κάλπες στην Αυστρία, με νωπό το Brexit και την πιο σκοτεινή Αμερική να ετοιμάζεται για τον Λευκό Οίκο, προκαλώντας χαμόγελα αισιοδοξίας στη Μαρίν Λεπέν, συναντήθηκε στη Βαλένθια η Ευρώπη της αλληλεγγύης.
Στο «SoliMed 2016» ακτιβιστές, κινήματα, μέλη της αυτοοργανωμένης κοινωνίας των πολιτών, εκπρόσωποι ΜΚΟ, δήμαρχοι, πολιτικές οργανώσεις και βουλευτές της ευρωομάδας της Αριστεράς υπερασπίστηκαν την άλλη Ευρώπη -των ανοιχτών συνόρων, του διαφωτισμού και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
«Βρισκόμαστε απέναντι στα τέρατα που επιστρέφουν στην Ευρώπη», όπως χαρακτηριστικά είπε ο ευρωβουλευτής Miguel Urban, που διέγνωσε σωστά το πρόβλημα της ευρωπαϊκής Αριστεράς απέναντι στη συγκυρία:
«Πρέπει να σταματήσουμε να διαμαρτυρόμαστε μόνο και να σκεφτούμε εναλλακτικές στην πράξη, να καταδείξουμε ποιοι κερδίζουν από τους συνεχιζόμενους πολέμους και την αντιμετώπιση με όρους παραβατικότητας των προσφύγων, να αντισταθούμε στον θεσμικό ρατσισμό και, εντέλει, να δείξουμε πολιτική ανυπακοή απέναντι στους νόμους και στις κυβερνήσεις».
«Δεν χρειαζόμαστε τον Τραμπ, ό,τι κάνει εκείνος το κάνει και η Ευρώπη από μόνη της», είπε η ευρωβουλευτής Lola Sánchez. «Τα σύνορα της Ευρώπης μετατοπίζονται στο Μαρόκο και τη Σενεγάλη με αντάλλαγμα πολιτικές χάρες και οικονομικά ανταλλάγματα στις ντόπιες ελίτ».
Η Sánchez εξήγησε διεξοδικά πώς η Ευρώπη, συμμετέχοντας σε πολέμους, αλλά και κλείνοντας εμπορικές συμφωνίες με χώρες της Αφρικής, συμβάλλει στο να δημιουργούνται εκατομμύρια πρόσφυγες, αλλά και νέοι μετανάστες. Κι έπειτα κλείνει τα σύνορα, ανεβάζει τα κονδύλια για όπλα και φράχτες, ενώ ταυτόχρονα υποβάλλει τον Νότο στο βασανιστήριο της ατέρμονης λιτότητας.
Η χαρά των πολεμικών βιομηχανιών
«Οι πολεμικές βιομηχανίες, όπως κάθε επιχείρηση, θέλουν να αυξήσουν τα κέρδη τους. Δεν είναι ευθύνη τους οι πόλεμοι, αλλά κερδίζουν από αυτούς», είπε ο Jordi Calvo, ερευνητής σε θέματα άμυνας, ασφάλειας και όπλων στο Centre Delàs d’ Estudis Per la Pau.
«Οι εταιρείες ξοδεύουν 1.000.000 ευρώ τον χρόνο για λόμπινγκ στις Βρυξέλλες», λέει ο Calvo. Η… επένδυση αξίζει τον κόπο: από την έναρξη του πολέμου στη Συρία είδαν τα κέρδη τους να αυξάνονται κατά 60%, ενώ πρόσφατα η Ε.Ε. αποφάσισε να ξοδέψει 90.000.000 ευρώ για τρία χρόνια σε εξοπλισμούς.
Η εικόνα αναδύεται ξεκάθαρα: ευρωπαϊκός Βορράς εναντίον Νότου, Ευρώπη–φρούριο απέναντι στους πρόσφυγες και τους μετανάστες, εντέλει, σε κάθε περίπτωση, οι ελίτ απέναντι στους φτωχούς αυτού του κόσμου.
«Είναι επιτακτικό να καταλάβουν οι Ευρωπαίοι πολίτες τι συμβαίνει στον αραβικό κόσμο μετά την έκρηξη της “αραβικής άνοιξης”, σε τι απελπιστική κατάσταση βρίσκονται τώρα οι νέοι άνθρωποι που διεκδίκησαν αξιοπρέπεια και δικαιοσύνη.
»Πρέπει να καταλάβουν πως το όνειρο έγινε εφιάλτης και πως η ανεργία αναγκάζει τους νέους να μεταναστεύουν μαζικά. Αν καταλάβουν, θα μπορέσουμε να χτίσουμε ένα δίκτυο αλληλεγγύης απέναντι στον φόβο», είπε ο εκπρόσωπος της συνέλευσης των αντιπροσώπων του λαού από την Τυνησία, Fathi Chamki.
«Πρέπει να δείξουμε πως η κατάσταση στις χώρες της Βόρειας Μεσογείου γίνεται χειρότερη λόγω των πολιτικών που η ίδια η Ε.Ε. υλοποιεί».
Πρόκειται γι’ αυτήν την ίδια Ευρώπη που «ισχυρίζεται ότι δεν μπορεί να εντάξει έστω 160.000 πρόσφυγες κι έχει καταστρατηγήσει όλες τις συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όλες τις διεθνείς συνθήκες, αντιμετωπίζοντας τους πρόσφυγες σαν εγκληματίες», όπως είπε ο, αλγερινής καταγωγής, Γάλλος πολιτικός φιλόσοφος Sami Naïr που εξειδικεύεται σε θέματα μετανάστευσης.
Εξήγησε πως «μόνο 6% του παγκόσμιου πληθυσμού των προσφύγων φιλοξενείται αυτήν τη στιγμή στην Ευρώπη κι από αυτούς στην Ισπανία έχουν μετεγκατασταθεί μόλις 250 άνθρωποι. Αν το πρόγραμμα μετεγκατάστασης συνεχίσει με αυτόν τον ρυθμό, θα ολοκληρωθεί σε… 43 χρόνια», είπε ο Naïr κι επιβεβαιώθηκε από την καταγγελία που έκανε η αντιπρόεδρος της τοπικής κυβέρνησης, Mónica Oltra: 11 αυτόνομες περιοχές της Ισπανίας ζήτησαν να φιλοξενήσουν πρόσφυγες από την Ελλάδα και το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας τους απλά… δεν τους απάντησε ποτέ!
«Να μην ξεχνάμε»
Και τι να κάνουμε; Τι στ’ αλήθεια μπορούμε να κάνουμε; «Πρώτο καθήκον, να μην ξεχνάμε, να σταθούμε μπροστά στον καθρέφτη της μνήμης και να δούμε ποιοι είμαστε, αλλά και από πού ερχόμαστε», είπε ο δημοτικός σύμβουλος Βαρκελώνης, Jaume Asens i Llodrà, μιας από τις πολλές ισπανικές πόλεις όπου η Αριστερά ηγείται του δήμου.
«Είμαστε τα εγγόνια εκείνων που χτύπησαν οι φασίστες, αλλά κι εκείνων που αντιστάθηκαν μαζί με χιλιάδες άλλους που ήρθαν να πολεμήσουν δίπλα τους στις Διεθνείς Ταξιαρχίες. Και έπειτα να συνειδητοποιήσουμε ότι οφείλουμε να σώσουμε την Ευρώπη από τον ίδιο τον εαυτό της που είναι στην υπηρεσία της ολιγαρχίας».
Πόλεις- καταφύγια: «Κανένας άνθρωπος δεν είναι παράνομος»
Η συνάντηση της Βαλένθια έρχεται σε συνέχεια της διεθνούς διάσκεψης «Solidacities - Πόλεις της Αλληλεγγύης» στις Βρυξέλλες τον Οκτώβριο, όπου με πρωτοβουλία 12 ευρωβουλευτών της Αριστεράς συναντήθηκαν δήμαρχοι από 17 ευρωπαϊκές πόλεις, εκπρόσωποι κινημάτων πολιτών και ΜΚΟ.
Στις Βρυξέλλες η δήμαρχος Βαρκελώνης, Αντα Κολάου, παρουσίασε ολοκληρωμένη την πρόταση που έχει υποβάλει ήδη από το 2015 για τη δημιουργία «Πόλεων-Καταφυγίων».
Η πρόταση βρήκε την ένθερμη υποστήριξη χιλιάδων πολιτών, την ώρα που η κυβέρνηση Ραχόι επιδεικνύει στην καλύτερη περίπτωση απάθεια και στη χειρότερη ξενοφοβία.
Η Βαρκελώνη συνεργάζεται ήδη με τη Λέσβο και τη Λαμπεντούζα, με στόχο να δημιουργήσει δίκτυο ευρωπαϊκών πόλεων «We the cities of Europe» που θα σταθεί απέναντι στην Ευρώπη της ντροπής, στηρίζοντας πρόσφυγες και μετανάστες.
Το Δίκτυο των δήμων που είναι ανοιχτοί στους πρόσφυγες μεγαλώνει συνεχώς, την ώρα που οι περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, όχι απλώς δεν τηρούν ούτε καν την άθλια συμφωνία που έχουν συνομολογήσει, αλλά και παρεμποδίζουν την υποδοχή προσφύγων και μεταναστών.
Ετσι, η Ευρωπαϊκή Αριστερά, η τοπική κυβέρνηση και ο Δήμος της Βαλένθια συνδιοργάνωσαν το SoliMed, αναζητώντας τρόπους ενίσχυσης της δικτύωσης των πόλεων.
«Κανένας άνθρωπος δεν είναι παράνομος», είπε ανοίγοντας τη συνάντηση της Βαλένθια ο δήμαρχος Χοάν Ριμπό, συμπληρώνοντας «να ανοίξει ο δρόμος για την αλληλεγγύη και να δοθεί φωνή σ’ εκείνους που δεν έχουν».
Η Βαλένθια «τρέχει» την πρωτοβουλία «Δική μας Πόλη-Δικό σας Καταφύγιο», που περιλαμβάνει από σπίτια προς διάθεση έως και εφαρμογή κινητού στην οποία οι πρόσφυγες μπορούν να βρουν αμέσως πού θα κατευθυνθούν για παροχή βοήθειας, ρούχων, τροφίμων και ό,τι άλλο χρειαστούν.
Επίσης, στη Λαμπεντούζα δημιουργούνται δομές που παρέχουν βοήθεια τόσο στους πρόσφυγες όσο και στους μόνιμους κατοίκους του νησιού, η Βαρκελώνη εκπαιδεύει τους δημοσίους υπαλλήλους για την επαφή τους με τους πρόσφυγες -και αρκετές άλλες δράσεις που παρουσιάστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του τριημέρου.
Η ελληνική αντιπροσωπεία
Πολιτική ανυπακοή, καταλήψεις και αλληλεγγύη
Στις συνδέσεις των πολιτικών του νεοφιλελευθερισμού με την ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης αναφέρθηκαν τα μέλη της ελληνικής αποστολής στο SoliMed, ενώ οι εκπρόσωποι της Αυτοδιοίκησης μίλησαν για την εμπειρία από τις περιοχές τους στις γειτονιές της Αθήνας, ασκώντας κριτική και στην ελληνική κυβέρνηση για τις κεντρικές επιλογές της στο προσφυγικό ζήτημα.
Η πανεπιστημιακός και αγωνίστρια της Αριστεράς Ελένη Πορτάλιου αναφέρθηκε διεξοδικά στην κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην Ελλάδα αλλά και τα κινήματα, τους φορείς και τις συλλογικότητες που δρουν υποστηρικτικά για τους πρόσφυγες.
Ο Αρης Βασιλόπουλος, δήμαρχος Νέας Φιλαδέλφειας-Νέας Χαλκηδόνας, τόνισε την ανάγκη σύνδεσης των κινημάτων αλληλεγγύης με το αντιπολεμικό κίνημα για να χτυπηθεί στη ρίζα της η αιτία της προσφυγιάς, ενώ κατήγγειλε τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ενωσης που οδηγούν σε μια Ευρώπη-φρούριο.
Η Αθηνά Σκαμπά, δημοτική σύμβουλος Χαϊδαρίου, μίλησε για τις κακές συνθήκες και το ασφυκτικό καθεστώς στον καταυλισμό του Σκαραμαγκά, όπου ακόμα και η πρόσβαση του δήμου είναι δυσχερής.
Ο Κώστας Παπαδόπουλος, δημοτικός σύμβουλος Νίκαιας, μίλησε για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες στους καταυλισμούς του Σχιστού, ενώ μετέφερε και εμπειρίες από την κακή διαχείριση της Πολιτείας η οποία δεν έχει δεχτεί τις προτάσεις των φορέων της Αυτοδιοίκησης για φιλοξενία σε μικρότερους και πιο λειτουργικούς χώρους.
Η δημοσιογράφος Μάνια Μπαρσέφσκι τόνισε πως η Ε.Ε. κλείνει τα σύνορά της στα θύματα των πολέμων και της φτώχειας που προκάλεσαν ή υπέθαλψαν οι ιμπεριαλιστικές νεοφιλελεύθερες πολιτικές της, ενώ κατήγγειλε πως η ελληνική κυβέρνηση στηρίζει τις πολιτικές αυτές συνεχίζοντας να ζητά ακόμα και σήμερα την υλοποίηση της αντιπροσφυγικής συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας.
«Το αντιραστιστικό κίνημα πρέπει να συνδέσει την έμπρακτη και άνευ όρων αλληλεγγύη στους πρόσφυγες πολέμου και τους οικονομικούς πρόσφυγες με την πάλη κατά του ιμπεριαλισμού και των πολιτικών λιτότητας», τόνισε η ίδια.
Ο ρατσισμός είναι εδώ
Διαμερισματικές σύμβουλοι στην Αθήνα, η Εφη Γαρίδη και η Βάσω Ακριβού εκπροσώπησαν και την Κίνηση «Απελάστε το Ρατσισμό» και το «Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών».
Η κ. Γαρίδη τόνισε πως στόχος της ελληνικής κυβέρνησης ήταν να αποκλειστούν οι αλληλέγγυοι πολίτες από την πρόσβαση στους καταυλισμούς και να μείνουν μόνο κρατικές υπηρεσίες, ο στρατός και οι ΜΚΟ.
Με αυτά τα δεδομένα η πολιτική ανυπακοή πήρε τη μορφή καταλήψεων στέγης και κάποιων ομάδων αλληλέγγυων που προσπαθούν να παρέμβουν στα στρατόπεδα, συχνά αντιμετωπίζοντας συλλήψεις.
Η Βάσω Ακριβού τόνισε πως η άνοδος του ρατσισμού και η είσοδός του στην κεντρική πολιτική σκηνή ανακόπηκε αρχικά από τη στροφή του κόσμου στην Αριστερά, που εναπόθεσε τις ελπίδες του στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
«Οι ελπίδες διαψεύστηκαν με τον χειρότερο τρόπο κι έτσι ανοίγει και πάλι χώρος στην Ακροδεξιά και στον ρατσισμό», ανέφερε η ίδια.
Αναλυτική ενημέρωση γύρω από τις εργασίες του SoliMed θα δοθεί από τα μέλη της ελληνικής αποστολής, το Σάββατο στις 6.30 μ.μ. στο Ινστιτούτο «ΚΟΜΜΟΥΝΑ» (Ιουλιανού 67).
Παρούσα και η «Εφ.Συν.»
Ενεργά παρούσα στις εργασίες του SoliΜed 2016 ήταν και η εφημερίδα μας, που κλήθηκε να μεταφέρει την εικόνα της ελληνικής δημοσιογραφικής πραγματικότητας σε σχέση με το προσφυγικό.
Σ’ ένα από τα πιο ενδιαφέροντα εργαστήρια του τριημέρου, 25 δημοσιογράφοι και φωτορεπόρτερ από όλη τη Μεσόγειο αντάλλαξαν απόψεις για τη βελτίωση της παρεχόμενης ενημέρωσης, αλλά και για το πώς η δημοσιογραφία θα αποκρούσει τόσο τις πιέσεις των εκδοτών που υπαγορεύουν τη δική τους (ξενοφοβική συνήθως) ματιά απέναντι στους πρόσφυγες όσο και το ανερχόμενο φαινόμενο του ακροδεξιού λαϊκισμού στην Ευρώπη.
