Ο Μητσοτάκης, η Ουκρανία και ο πόλεμος στο εσωτερικό

Η από­φα­ση να στεί­λει όπλα στην ου­κρα­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση είναι συ­νά­μα γε­λοία και επι­κίν­δυ­νη. Γε­λοία, γιατί είναι απο­λύ­τως αμ­φί­βο­λο αν τα ελ­λη­νι­κά όπλα θα φτά­σουν στους Ου­κρα­νούς, ή αν θα έχουν όποια χρη­σι­μό­τη­τα. Πολύ πιο πο­λύ­τι­μα θα ήταν φάρ­μα­κα ή νο­ση­λευ­τι­κό υλικό προς τα αγρί­ως δο­κι­μα­ζό­με­να νο­σο­κο­μεία του Κιέ­βου, όμως τέ­τοιες «ει­ρη­νι­κές» σκέ­ψεις είναι απο­λύ­τως έξω από το πεδίο σκέ­ψε­ων της ηγε­σί­ας της ΝΔ. Η ανα­κοί­νω­ση του Οι­κο­νό­μου για την πι­θα­νό­τη­τα απο­στο­λής πο­λε­μι­κών αε­ρο­σκα­φών (μαζί με τους πι­λό­τους τους…) πε­ρι­γρά­φει σα­φέ­στε­ρα τον κίν­δυ­νο της άμε­σης πο­λε­μι­κής εμπλο­κής. 

Οι πρά­ξεις αυτές δεν είναι με­μο­νω­μέ­νες. Η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη (αξιο­ποιώ­ντας επι­κίν­δυ­νες πα­ρα­χω­ρή­σεις της κυ­βέρ­νη­σης ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΑΝΕΛ) έχει δώσει ρέστα στην ενί­σχυ­ση των ελ­λη­νο-ευ­ρω­α­τλα­ντι­κών σχέ­σε­ων. Τα πο­λε­μι­κά σύμ­φω­να με τις ΗΠΑ και τη Γαλ­λία, το κο­λοσ­σιαίο πρό­γραμ­μα εξο­πλι­σμών και κυ­ρί­ως η επέ­κτα­ση των αμε­ρι­κα­νο­να­τοϊ­κών βά­σε­ων στο ελ­λη­νι­κό έδα­φος, δεν αφή­νουν καμιά αμ­φι­βο­λία για τις πραγ­μα­τι­κές επι­λο­γές. Το λι­μά­νι της Αλε­ξαν­δρού­πο­λης είναι άμεσα και συ­γκε­κρι­μέ­να μπλεγ­μέ­νο στο να­τοϊ­κό σχε­δια­σμό στρα­τιω­τι­κής πε­ρι­κύ­κλω­σης της Ρω­σί­ας. 

Αυτή η πο­λι­τι­κή είναι εξαι­ρε­τι­κά επι­κίν­δυ­νη. Το ΝΑΤΟ έχει την κα­θο­ρι­στι­κή ευ­θύ­νη για τη δια­μόρ­φω­ση των συν­θη­κών που προ­ε­τοί­μα­σαν το έδα­φος για τη ρω­σι­κή ει­σβο­λή στην Ου­κρα­νία. Και ο Μη­τσο­τά­κης που έδωσε την Αλε­ξαν­δρού­πο­λη ως βα­σι­κή «πύλη» του δια­δρό­μου τα­χεί­ας με­τά­βα­σης των να­τοϊ­κών δυ­νά­με­ων στη Μαύρη Θά­λασ­σα, έχει στις πλά­τες του το με­ρί­διο ευ­θύ­νης που ανα­λο­γεί. 

Για όσους-όσες ζούμε και πα­λεύ­ου­με στην Ελ­λά­δα, η ανα­τρο­πή αυτής της πο­λι­τι­κής, στην κα­τεύ­θυν­ση της πλή­ρους ρήξης με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, οφεί­λει να είναι από­λυ­τη προ­τε­ραιό­τη­τα. Μόνο έτσι μπο­ρού­με να υπε­ρα­σπί­σου­με απο­τε­λε­σμα­τι­κά την ει­ρή­νη και όχι στέλ­νο­ντας όπλα και αε­ρο­πλά­να μέσα στη φωτιά της μάχης. 

Ελ­λη­νο­τουρ­κι­κά

Οι υπο­στη­ρι­κτές των εξο­πλι­σμών, των βά­σε­ων και της ευ­θυ­γράμ­μι­σης στην ουρά του ΝΑΤΟ, χρη­σι­μο­ποιούν ασύ­στο­λα το «επι­χεί­ρη­μα» του ελ­λη­νο­τουρ­κι­κού αντα­γω­νι­σμού για κυ­ριαρ­χία στο Αι­γαίο και στην Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο, που πα­ρου­σιά­ζε­ται σαν «αμυ­ντι­κή» πο­λι­τι­κή του ελ­λη­νι­κού κρά­τους απέ­να­ντι σε μια μό­νι­μη τουρ­κι­κή «επι­θε­τι­κό­τη­τα». Ο ισχυ­ρός προ­πα­γαν­δι­στι­κός μη­χα­νι­σμός έδωσε ρέστα πα­ρου­σιά­ζο­ντας τον Ερ­ντο­γάν ως έτοι­μο «να μι­μη­θεί το πα­ρά­δειγ­μα του Πού­τιν» και να επι­τε­θεί στην Ελ­λά­δα που, κατά συ­νέ­πεια, θα χρεια­στεί τα όπλα και τους δυ­τι­κούς συμ­μά­χους. 

Η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα είναι πιο πε­ρί­πλο­κη. Ο Ερ­ντο­γάν ήδη υπο­χρε­ώ­θη­κε να κλεί­σει τα Στενά για τα ρω­σι­κά πο­λε­μι­κά πλοία. Η δια­μόρ­φω­ση των νέων συν­θη­κών μετά τη ρω­σι­κή ει­σβο­λή στην Ου­κρα­νία (βλ. Ει­σβο­λή στην Ου­κρα­νία: Η επό­με­νη μέρα), θα κά­νουν τις ΗΠΑ και την ΕΕ να κλι­μα­κώ­σουν τις πιέ­σεις για «κα­θα­ρές επι­λο­γές», απαι­τώ­ντας την επα­να­σύ­στα­ση της Νο­τιο­α­να­το­λι­κής πτέ­ρυ­γας του ΝΑΤΟ που έχει πα­ρα­λύ­σει από τον προη­γού­με­νο γύρο των ελ­λη­νο­τουρ­κι­κών αντα­γω­νι­σμών. Η διε­θνής πίεση για «συ­νεν­νό­η­ση» είναι ήδη πα­ρού­σα. 

Αυτό δεν είναι κατ’ ανά­γκη καλό νέο για όσους-όσες υπο­στη­ρί­ζου­με με πάθος την πο­λι­τι­κή ει­ρη­νι­κής και αλ­λη­λέγ­γυας επί­λυ­σης των όποιων «δια­φο­ρών» στην πε­ριο­χή. Ιστο­ρι­κά, πριν από την κάθε φορά «συ­νεν­νό­η­ση» προη­γή­θη­καν τα πιο επι­κίν­δυ­να πε­ρι­στα­τι­κά επί­λυ­σης δια­φο­ρών. Σή­με­ρα, η ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση και το ελ­λη­νι­κό κρά­τος προ­βά­λουν την αξί­ω­ση ότι η πει­θαρ­χία που επέ­δει­ξαν στις δυ­τι­κές δυ­νά­μεις κατά την προη­γού­με­νη πε­ρί­ο­δο, θα πρέ­πει να κα­τα­γρα­φεί με ευ­νοϊ­κό για τα ελ­λη­νι­κά συμ­φέ­ρο­ντα «κλεί­σι­μο» των δια­φο­ρών, ως προ­ϋ­πό­θε­ση για συ­νεν­νό­η­ση (ΑΟΖ, αι­για­λί­τι­δα ζώνη, ανα­γνω­ρι­σμέ­νος ενα­έ­ριος χώρος κ.ά.). Αντί­στοι­χα, η τουρ­κι­κή κυ­βέρ­νη­ση και το τουρ­κι­κό κρά­τος προ­βά­λει τις δικές του προ­ϋ­πο­θέ­σεις, με «κόκ­κι­νη γραμ­μή» το ζή­τη­μα του εξο­πλι­σμού των νη­σιών του ανα­το­λι­κού Αι­γαί­ου με τα σύγ­χρο­να πυ­ραυ­λι­κά συ­στή­μα­τα με­γά­λης εμ­βέ­λειας. 

Είναι φα­νε­ρό ότι η κα­τά­στα­ση πα­ρα­μέ­νει τε­τα­μέ­νη και επι­κίν­δυ­νη και από τις δυο πλευ­ρές. Γι’ αυτό ο Μη­τσο­τά­κης κα­θο­ρί­ζε­ται από την προ­σπά­θεια να εμ­φα­νί­ζε­ται να­τοϊ­κό­τε­ρος των να­τοϊ­κών. 

Πό­λε­μος κατά της Αρι­στε­ράς

Όμως όχι μόνο. Η ΝΔ προ­σπα­θεί να αξιο­ποι­ή­σει τις εξε­λί­ξεις στην Ου­κρα­νία για τον πο­λυ­πό­θη­το γε­νι­κευ­μέ­νο «πό­λε­μο κατά της Αρι­στε­ράς» που είχαν υπο­σχε­θεί ο Βο­ρί­δης και ο Γε­ωρ­γιά­δης. Η μη­χα­νή το Σκάι και του «ακραίο κέ­ντρου» των ΜΜΕ, έχει εξα­χρειω­θεί σε αυτή την προ­σπά­θεια, πα­λεύ­ο­ντας να ταυ­τί­σει ιδε­ο­λο­γι­κο­πο­λι­τι­κά την Αρ­στε­ρά με τον… Πού­τιν! Ο στό­χος δεν είναι (μόνο ή κυ­ρί­ως) οι ορ­γα­νω­μέ­νες δυ­νά­μεις της Αρι­στε­ράς, αλλά οι πο­λι­τι­κές και αγω­νι­στι­κές πα­ρα­δό­σεις του ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος, η ερ­γα­τι­κή αγω­νι­στι­κό­τη­τα όπως δια­μορ­φώ­θη­κε στον 20ό αιώνα. 

Η ΝΔ έχει πολ­λούς λό­γους για αυτές τις επι­διώ­ξεις. Ξέρει πως στους μήνες που έρ­χο­νται η κυ­βέρ­νη­ση θα προ­χω­ρή­σει σε μια βίαια επί­θε­ση λι­τό­τη­τας. 

Η ακρί­βεια, που ήδη δο­κι­μά­ζει άγρια το ερ­γα­τι­κό ει­σό­δη­μα, δεν έχει τί­πο­τα το αντι­κει­με­νι­κό. Ο κα­πι­τα­λι­σμός κα­θο­ρί­ζε­ται από την επι­δί­ω­ξη του μέ­γι­στου κέρ­δους: όταν υπάρ­χουν «ει­δή­σεις» που μπο­ρούν να αξιο­ποι­η­θούν για την αύ­ξη­ση των κερ­δών, τότε οι «αγο­ρές» ορ­μούν σε αυ­ξή­σεις των τιμών, απαι­τώ­ντας ταυ­τό­χρο­να το πά­γω­μα των μι­σθών στα κα­τώ­τα­τα δυ­να­τά επί­πε­δα. Αυτό είναι που συμ­βαί­νει σή­με­ρα στην ενέρ­γεια, στα τρό­φι­μα, σε όλα τα είδη της υπο­χρε­ω­τι­κής και πλα­τιάς λαϊ­κής κα­τα­νά­λω­σης. Ο Μη­τσο­τά­κης αντα­πο­κρί­νε­ται σε αυτή την τάχα «αυ­θόρ­μη­τη» κί­νη­ση των αγο­ρών, ανά­γο­ντας την σε κυ­βερ­νη­τι­κό πρό­γραμ­μα: απο­κλεί­ει κάθε πι­θα­νό­τη­τα δη­μό­σιου ελέγ­χου των τιμών, απο­κλεί­ει ακόμα και τη μεί­ω­ση λη­στρι­κών φόρων σε κρί­σι­μα αγαθά (πχ καύ­σι­μα), απο­κλεί­ει κάθε σκέψη γε­νι­κευ­μέ­νης και ου­σια­στι­κής αύ­ξη­σης των μι­σθών και των συ­ντά­ξε­ων. Αυτή η πο­λι­τι­κή ασφα­λώς συν­δέ­ε­ται με άλλες πλευ­ρές της λι­τό­τη­τας, όπως είναι η διαρ­κής ελα­στι­κο­ποί­η­ση των ερ­γα­σια­κών σχέ­σε­ων, οι καλ­πά­ζου­σες ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις κ.ο.κ. 

Ο Μη­τσο­τά­κης γνω­ρί­ζει πως με την προ­σή­λω­σή του σε αυτή την πο­λι­τι­κή θα συ­γκρου­στεί φα­νε­ρά με τα συμ­φέ­ρο­ντα της με­γά­λης κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας. Έχει πάρει τις προει­δο­ποι­ή­σεις από την E-Food και την Cosco, βλέ­πει το «νεύρο» στη ΛΑΡΚΟ, και γνω­ρί­ζει ότι μια γε­νι­κευ­μέ­νη επι­στρο­φή της ερ­γα­τι­κής αγω­νι­στι­κό­τη­τας είναι ρε­α­λι­στι­κή και πι­θα­νή. Για την αντι­με­τώ­πι­ση αυτού του κιν­δύ­νου προ­ε­τοι­μά­ζε­ται με την πο­λι­τι­κή επι­θε­τι­κό­τη­τα «κατά των άκρων», που πυ­ρο­δό­τη­σε μετά την Ου­κρα­νία. 

Η άκαμ­πτη επι­μο­νή του Μη­τσο­τά­κη στη λι­τό­τη­τα, συν­δυά­ζε­ται με τον ισχυ­ρι­σμό του για την «επέν­δυ­ση» στους εξο­πλι­σμούς, ως «επέν­δυ­ση» στην ει­ρή­νη. Ψεύ­δε­ται ασύ­στο­λα. Οι εξο­πλι­σμοί δεν είναι μόνο πα­νά­κρι­βοι, δεν είναι μόνο κοι­νω­νι­κά άχρη­στοι (σε σύ­γκρι­ση με την κα­τάρ­ρευ­ση των νο­σο­κο­μεί­ων και των δη­μό­σιων σχο­λεί­ων), είναι και επι­κίν­δυ­νοι: έχουν την τάση να ανα­πα­ρά­γο­νται και στην άλλη πλευ­ρά δη­μιουρ­γώ­ντας ένα διαρ­κές σπι­ράλ, συν­δέ­ουν τους «αγο­ρα­στές» με τους εξαι­ρε­τι­κά επι­κίν­δυ­νους «πω­λη­τές», ενώ πα­ρά­γουν σχέ­σεις και δί­κτυα πο­λε­μο­κά­πη­λων στρα­το­κρα­τών με επι­κίν­δυ­νη ισχύ. 

Η κυ­βέρ­νη­ση έχει μπει σε μια πε­ρί­ο­δο με­γά­λων δο­κι­μα­σιών. Στην προη­γού­με­νη φάση απο­δυ­να­μώ­θη­κε χά­νο­ντας επιρ­ροή. Με την επι­θε­τι­κό­τη­τα που δεί­χνει με αφορ­μή το ου­κρα­νι­κό, επι­χει­ρεί να ανα­κτή­σει απώ­λειες. Είναι εξαι­ρε­τι­κά απί­θα­νο να το κα­τα­φέ­ρει. Στην πο­λι­τι­κή της λι­τό­τη­τας, των εξο­πλι­σμών, αλλά και τη γραμ­μή «αντι­πα­ρα­θε­τι­κής συ­νεν­νό­η­σης» με την Τουρ­κία του Ερ­ντο­γάν, θα έχει να απα­ντή­σει σε κρί­σι­μα σταυ­ρό­λε­ξα. Μέσα από τις κα­θε­στω­τι­κές δυ­νά­μεις ακού­γο­νται ήδη οι αμ­φι­βο­λί­ες για το αν θα τα κα­τα­φέ­ρει, οι φωνές που πρι­μο­δο­τούν τις ανα­ζη­τή­σεις για «ευ­ρύ­τε­ρες συ­ναι­νέ­σεις». 

Αυτές οι αντι­νο­μί­ες εκ­φρά­ζο­νται και στους προ­βλη­μα­τι­σμούς για το χρόνο των εκλο­γών. Η κυ­βέρ­νη­ση ανα­ζη­τά «πα­ρά­θυ­ρο ευ­και­ρί­ας» για να κάνει στην πα­ρού­σα πο­λι­τι­κή πε­ρί­ο­δο (μέσα στην άνοι­ξη του 2022;) τις εκλο­γές, με στόχο να διεκ­δι­κή­σει ξανά αυ­το­δυ­να­μία. Αν δεν το βρει, όπως είναι και το πι­θα­νό­τε­ρο με βάση την επι­δεί­νω­ση των διε­θνών συν­θη­κών, τότε ξέρει πως οι σκλη­ρές δο­κι­μα­σί­ες του κό­σμου στους μήνες που έρ­χο­νται, θα οδη­γή­σουν τον Μη­τσο­τά­κη πολύ κοντά σε μια πο­λι­τι­κή και εκλο­γι­κή ήττα σε εκλο­γές κοντά στη λήξη αυτής της τρα­γι­κής κυ­βερ­νη­τι­κής πε­ριό­δου. 

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά