Η Ουγγρική πολιτική επανάσταση του 1956 (23 Οκτώβρη- 10 Νοέμβρη) απόδειξε ότι η εργατική τάξη των χωρών του “Υπαρκτού Σοσιαλισμού” πριν προκύψει η καπιταλιστική παλινόρθωση του 1989-1991, έδωσε μεγάλους αγώνες επαναστατικούς για να απαλλαγεί από το σταλινικό γραφειοκρατικό καρκίνωμα και να ανοίξει το δρόμο για τον σοσιαλισμό με εργατική εξουσία.

Είχαν προηγηθεί ο ξεσηκωμός των εργατών στην Ανατολική Γερμανία τον Ιούνη του 1953 και μετά οι απεργιακή αναταραχή και διαδηλώσεις στην Πολωνία τον Ιούνη του 1956. Και στη συνέχεια έχουμε την Άνοιξη της Πράγα το1968 και το φαινόμενο του Πανεθνικού συνδικάτου της “Αλληλεγγύης” στην Πολωνία το 1980. Γράψαμε τις πιο σημαντικές μάχες, γιατί στην ουσία τα καθεστώτα των ανατολικών χωρών ήταν σε μαι διαρκή και ασίγαστη εργατική και κοινωνική αναταραχή. Στην ουσία ήταν καθεστώτα κρίσης.

Η Ουγγρική επανάσταση αποτελεί σταθμό γιατί γέννησε με ένα αυθόρμητο τρόπο τα εργατικά συμβούλια (Σοβιέτ) συνέχεια της αυθόρμητης δημιουργίας των Σοβιέτ των επαναστάσεων 1905 και 1917 στη Ρωσία, στη Γερμανική επανάσταση του 1918- 1919 και αυτήν της Ουγγαρίας του 1919. Ήρθε να επικυρώσει τον νόμο που θέλει την εργατική τάξη όταν εξεγείρεται να δημιουργεί από ένστικτο τις δικές της οργανώσεις εξουσίας. Ωστόσο η ήττα της ήρθε να επικυρώσει την αναγκαιότητα του επαναστατικού κόμματος, το οποίο χρειάζεται να χτίζεται υπομονετικά και ασίγαστα όλη την προηγούμενη της επανάστασης περίοδο.

Η γενική κατάσταση

α) Δύση

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Τη 10ετία του '50 τη χαρακτηρίζει μια ταυτόχρονη κρίση τόσο του δυτικού ιμπεριαλισμού, όσο και των καθεστώτων του (αν)ύπαρκτου σοσιαλισμού. Το αντιαποικιακό κίνημα βρίσκεται σε άνοδο, στη Μ. Ανατολή, τη Β. Αφρική και Νοτιοανατολική Ασία και έχει φέρει σε δύσκολη θέση τους Αγγλο-Γάλλους ιμπεριαλιστές. Και το αντιιμπεριαλιστικό κίνημα σηκώνει κεφάλι στις χώρες της δύσης. Το 1956 αποτελεί κομβικό σημείο της 10ετίας του '50. Στις ΗΠΑ αναπτύσσεται το κίνημα των μαύρων για πολιτικές ελευθερίες και ισότητα. Στην Αίγυπτο ο Νασέρ εθνικοποιεί εκτός των άλλων την στρατηγικής σημασίας διώρυγα του Σουέζ. Πράγμα που φέρνει την επίθεση των Άγγλων και την ήττα τους. Γεγονός που θέτει τέρμα στην παντοκρατορία των Άγγλων , που δίνουν την θέση τους σ' αυτή των ΗΠΑ.

β) Ανατολικές χώρες

Η νίκη των Ρώσικων στρατευμάτων ενάντια στους ναζί και η προέλασή τους μέχρι το Βερολίνο δημιουργεί στις χώρες από τις οποίες προελαύνει καθεστώτα-παρά την θέληση της Μοσχοβίτικης γραφειοκρατίας- κατ΄ εικόνα και καθ' ομοίωση της ΕΣΣΔ, γραφειοκρατικά ή αλλιώς πως, εκφυλισμένα εργατικά κράτη. Και λέμε: Παρά τη θέληση της Μοσχοβίτικης γραφειοκρατίας, γιατί η πρώτη κίνηση του κυρίαρχου κόκκινου στρατού ήταν να τοποθετήσει κυβερνήσεις εθνικής ενότητας με τα πιο αντιδραστικά και μισητά στις μάζες πρόσωπα της ανύπαρκτης στις χώρες  αυτές αστικής τάξης! Οι μάζες που είχαν σχηματίσει άλλη εικόνα για το καθεστώς της Ρωσίας και τον κόκκινο στρατό αντέδρασαν και ανάγκασαν την Μόσχα και την ηγεσία του στρατού να αναδείξουν κυβερνήσεις όπου κυριαρχούσαν τα στελέχη των σταλινικών ΚΚ και να προχωρήσουν σε εθνικοποιήσεις κατ' αρχή των εταιρειών από 100 εργαζόμενους και πάνω- αργότερα κατέβηκαν στα 10- και να προχωρήσουν σε αναγκαστική κολεχτίβοποίηση της γης. Από την άλλη ήταν δύσκολο έως αδύνατο στην αστική τάξη, κάτω από την εξουσία του κόκκινου στρατού, να δημιουργήσει το δικό της κρατικό μηχανισμό (ένοπλα σώματα ανδρών) και να επιβάλλει μέσα από εμφύλιο (όπως στην Ελλάδα) την κυριαρχία της.  Επιβεβαιώνοντας τον καθοριστικό ρόλο της εξουσίας στην διαμόρφωση του κοινωνικού καθεστώτος. Δεν ήταν η συμφωνία της Γιάλτα ο καθοριστικός παράγοντας. Ωστόσο από την φύση τους τα καθεστώτα αυτά από την γέννησή τους ήταν καθεστώτα κρίσης, μεταβατικά-προς το σοσιαλισμό ή τον καπιταλισμό. Προοπτική η οποία θα καθορίζονταν από την ικανότητα της εργατικής τάξης να ανατρέψει η μη την εξουσία της γραφειοκρατίας. Τελικά οι απανωτές ήττες της εργατικής τάξης έφεραν την καπιταλιστική παλινόρθωση στην ΕΣΣΔ και τις ανατολικές χώρες. Αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας.

Η ζωή των μαζών κάτω από τα γραφειοκρατικά καθεστώτα δεν είχε καμία σχέση μ' αυτό που είχαν στο μυαλό τους πλάσει. Κυριαρχούσε η καταπίεση και οι ανισότητες, για παράδειγμα στην Ουγγαρία ο μισθός του εργάτη ήταν 1000 φιορίντ, της μυστικής αστυνομίας έφτανε τις 3000 και των αξιωματούχων του κόμματος και της κυβέρνησης έφτανε και ξεπερνούσε τα 11000 φιορίντ. Κυριαρχούσε η εξαντλητική εργασία με τις νόρμες ή αλλιώς με το κομμάτι, που αναβίωνε τον μισητό σταχανωβισμό[1]. Ελλείψεις βασικών καταναλωτικών αγαθών, πληθωρισμός, γιατί η έμφαση των πλάνων ήταν στη συγκρότηση της βαριάς βιομηχανίας και όχι της παραγωγής καταναλωτικών αγαθών. Λεηλασία του πλούτου των χωρών από τη ρώσικη γραφειοκρατία μέσα από την ανισότητα των όρων του εμπορίου (έπαιρναν τις πρώτες ύλες πάμφθηνα και στη συνέχεια πωλούσαν τα προϊόντα σε υψηλές τιμές). Σήκωσαν ολόκληρα εργοστάσια από τις ανατολικές χώρες και τα μετέφεραν στη Ρωσία. Σε χώρες όπως για παράδειγμα στη Τσεχία που οι αστοί είχαν συνεργαστεί με τους Ναζί είχαν επιβάλει πολεμικές αποζημιώσεις, κάτι που οι Μπολσεβίκοι το είχαν καταγγείλει όταν οι νικήτριες του πρώτου παγκοσμίου πολέμου χώρες το είχαν επιβάλλει στη Γερμανία. Γιατί θα τις πλήρωνε ο λαός! Αυτή η στάση της ρώσικης γραφειοκρατίας γεννούσε στις μάζες εκτός των άλλων και το αίτημα της εθνικής ανεξαρτησίας , της ισότιμης σχέσης με τους Ρώσους και ακόμη ακόμη την απομάκρυνσή τους από τις χώρες τους.

Η κατάρρευση των αυταπατών για τον υπαρκτό “σοσιαλισμό” δημιούργησε στις μάζες συσσωρευμένη αγανάκτηση και την επιθυμία να αντιδράσουν να εξεγερθούν, δεν μπορούσαν να ζουν κάτω απ' αυτές τις συνθήκες. Αλλά αυτός δεν είναι αρκετός όρος για να έχουμε μια επαναστατική κατάσταση, εξεγέρσεις, χρειάζεται από την άλλη να υπάρχει κρίση στις κορυφές. Και αυτό συνέβη με τον θάνατο του Στάλιν το Μάρτη του 1953. Η γραφειοκρατία διασπάστηκε σε σταλινικούς και  “αντισταλινικούς” ή αλλιώς πως “φιλελεύθερους” όπου κοινός παρανομαστής και των δύο ήταν η διατήρηση του καθεστώτος με τον παλιό τρόπο οι μεν, με τον παλιό τρόπο και οι δε , αλλά χωρίς την λατρεία και τα πορτραίτα του Στάλιν! Η κρίση στις κορυφές δημιούργησε ρωγμές μέσα από τις οποίες ήρθε στην επιφάνεια η αγανάκτηση των μαζών και η επιθυμία τους να αλλάξουν τη ζωή τους , όχι επιστρέφοντας στον καπιταλισμό, αλλά βαδίζοντας προς το σοσιαλισμό με εργατική διαχείριση και έλεγχο, με εργατική δημοκρατία!!

Οι εργάτες δεν περίμεναν για πολύ η πρώτη εξέγερση ήρθε στις 17 του Ιούνη στο ανατολικό Βερολίνο: “Η εξέγερση άρχισε με μια διαδήλωση των οικοδόμων στη λεωφόρο Στάλιν. Αφού παράτησαν τα εργαλεία τους βάδισαν προς το κέντρο της πόλης για να παρουσιάσουν τα αιτήματά τους... Οι εργάτες των μεταφορών εγκατέλειψαν τα τραμ και τα φορτηγά τους για να πάρουν μέρος στη διαδήλωση. Οι εργάτες των εργοστασίων έτρεξαν από τους πάγκους τους, οι σπουδαστές απ' τα κολλεγιά τους... Σύντομα η εξέγερση εξαπλώθηκε σ' ολόκληρη την Γερμανία”.[2]Τα αιτήματά τους οικονομικά και πολιτικά:Αυξήσεις στους μισθούς, κατάργηση της δουλειάς με το κομμάτι (νόρμας), συμμετοχή στη διεύθυνση των εργοστασίων, παραίτηση της κυβέρνησης και ελεύθερες εκλογές.

Η απάντηση της γραφειοκρατίας ήταν τα ρώσικα τανκς, τα οποία πάλεψαν οι εργάτες του Α. Βερολίνου με γυμνά χέρια σε αιματηρές συγκρούσεις οι οποίες κράτησαν αρκετές μέρες, για να ηττηθούν στο τέλος εμπρός στην υπεροπλία των τανκς.

Η εξέγερση του Βερολίνου θορύβησε την γραφειοκρατία της Μόσχας και αυτή των ανατολικών χωρών, ένιωσαν την οργισμένη ανάσα των εργατών στο σβέρκο τους, έψαχναν να βρουν τρόπους να εκτονώσουν την λαϊκή οργή χωρίς να θίξουν τα προνόμιά τους. Οι “αντισταλινικοί” ενισχύθηκαν, μια κάποια χαλάρωση σημειώθηκε τόσο στην ΕΣΣΔ, όσο και στις υπόλοιπες χώρες. Μέσα σ' αυτό το κλίμα ήρθε το Φλεβάρη του 1956 το 20ο Συνέδριο, που αποκαθήλωσε τον Στάλιν-όχι όμως τον σταλινισμό- για να αποκαλύψει τα εγκλήματα του Στάλιν και να δώσει έτσι το αποφασιστικό χτύπημα στην σκληροπυρηνική πτέρυγα της γραφειοκρατίας με την επικράτηση της πτέρυγας των “μεταρρυθμιστών”.

Η “αποσταλινοποίηση” συγκλόνισε τα ΚΚ σε ανατολή και δύση, το κύρος της γραφειοκρατίας κλονίστηκε, συντάραξε τις συνειδήσεις των μελών και των στελεχών γενικά της αριστεράς. Άνοιξε δρόμους για να βγει το εργατικό και λαϊκό κίνημα στη μάχη.

Η Ουγγρική επανάσταση

Η εργατική τάξη της Πολωνίας άνοιξε τον χορό των κινητοποιήσεων και στάθηκε η αφορμή για το ξέσπασμα της ουγγρικής επανάστασης. Στην Πολωνία το πρωί της 28 του Ιούνη οι εργάτες στο εργοστάσιο σιδηροδρομικού υλικού Ζίσπο στο Πόζναν απέργησαν. Ξεχύθηκαν στους δρόμους. Μια διαδήλωση 16.000 εργατών προχωρούσε προς την πλατεία Στάλιν στις 10 π.μ η διαδήλωση είχε φτάσει τις 100.000, σήκωσαν πανό με συνθήματα, “Λευτεριά και ψωμί”, “Έξω οι Ρώσοι” και “Τέρμα στη δουλειά με το κομμάτι”.

Επιτέθηκαν στα γραφεία του κόμματος και στο Δημαρχείο και κατέβασαν και κατέστρεψαν τα πορτραίτα των ηγετών και τα κομματικά εμβλήματα, άφησαν μόνο το πορτραίτο του Λένιν. Κατ' αρχή η γραφειοκράτες κινητοποίησαν ενάντια στους διαδηλωτές τα πολωνικά τανκς, η απεργία μετετράπη σε εξέγερση τις επόμενες μέρες, γιατί ξεσήκωσε ένα κύμα αλληλεγγύης σ' ολόκληρη την Πολωνία, που στρατός και αστυνομία κατάφεραν να το απομονώσουν. Συγκλονισμένη και σαστισμένη η πολωνική γραφειοκρατία αποδίδει τον ξεσηκωμό σε “προβοκάτορες και μυστικούς πράκτορες στην υπηρεσία των ΗΠΑ και της Δ. Γερμανίας”, προσφιλής μέθοδος του σταλινισμού!! “Προβοκάτορες”  “Πράκτορες”και “Αντεπαναστάτες” οι εργάτες που ζητούσαν εκτός των άλλων, εργατικό έλεγχο και διαχείριση, αλλαγές στη διεύθυνση των εργοστασίων και των επιχειρήσεων.

Ο απολογισμός των μαχών 78 νεκροί (64 πολίτες) και πάνω από 400 τραυματίες. Συλληφθέντες 300 οι οποίοι προσάγονται σε δίκη με την κατηγορία των “πρακτόρων της δύσης”. Παρ' όλα αυτά το καθεστώς αναγκάζεται να κάνει πίσω, γιατί η καταστολή δεν στάθηκε ικανή να κάμψει το φρόνημα και το αίτημα για αλλαγές, ακόμη και στο επίπεδο της ηγεσίας του ΠΕΕΚ (πολωνικό ΚΚ) και της κυβέρνησης, του Πολωνικού λαού. Έτσι έχουμε την επιστροφή του Γκομούλκα[3] στην ηγεσία του κόμματος και της κυβέρνησης.

Για να εκτονώσει την κοινωνική αγανάκτηση, μιλάει για τον “Πολωνικό δρόμο για το Σοσιαλισμό”, ζητάει την αποχώρηση του Ροσοκόφσκι (στρατάρχη του ρώσικου στρατού στην Πολωνία) και συζητάει σοβαρά την αποχώρηση της Πολωνίας από το “Σύμφωνο της Βαρσοβίας”[4] Αυτό ανησυχεί έντονα την Μόσχα και αναγκάζει σχεδόν σύσσωμη την ηγεσία με επικεφαλής τον ίδιο τον Χρουστσόφ να πάνε στη Βαρσοβία για συνομιλίες. Τελικά επήλθε συμβιβασμός έμεινε η Πολωνία στο “Σύμφωνο” και ο Γκομούλκα διατήρησε την θέση του. Όμως όλα αυτά υποβιβάζουν στα μάτια των μαζών την ισχυρή εικόνα της Γραφειοκρατίας και εξυψώνουν το ηθικό των εργατών και της νεολαίας.

Και τα γεγονότα στην Πολωνία επηρέασαν τις διεργασίες και τις εξελίξεις στην Ουγγαρία. Αφορμή για το ξέσπασμα της μεγαλειώδους Ουγγρικής επανάστασης στάθηκε μια συγκέντρωση και διαδήλωση αλληλεγγύης προς τον αγωνιζόμενο Πολωνικό λαό που οργανώθηκε από τον 'Κύκλο Πετέφι[5]”στις 23 του Οκτώβρη του 1956. Η κυβέρνηση  έδωσε δείγμα της σύγχυσης της και της αδυναμίας της να αποφασίσει, όταν κατ' αρχή επιτρέπει την διαδήλωση και στην συνέχεια λίγες ώρες πριν την διαδήλωση προχωρά στην απαγόρευσή της , για να πάρει το μήνυμα από τους διοργανωτές ότι η συγκέντρωση-διαδήλωση θα γίνει πράγμα που την αναγκάζει να την επιτρέψει!!

Η διαδήλωση είχε αποφασιστεί να καταλήξει στο άγαλμα του στρατηγού Γιόζεφ Μπέμ[6] όταν το συγκεντρωμένο πλήθος μπροστά στο άγαλμα του Μπεμ έφτασε τις 50.0000 ο ομιλητής διάβασε το ψήφισμα της Ένωσης Συγγραφέων:

“Θέλουμε:

1. Ανεξάρτητη εθνική πολιτική, βασισμένη στις αρχές του σοσιαλισμού.

2.Ισότητα στις σχέσεις με την ΕΣΣΔ και τις Λαϊκές Δημοκρατίες

3. Αναθεώρηση των οικονομικών συμφωνιών, σύμφωνα με το πνεύμα της ισότητας των εθνικών δικαιωμάτων.

4. Τη διεύθυνση των εργοστασίων από εργάτες και ειδικούς.

5. Το δικαίωμα των αγροτών να αποφασίζουν ελεύθερα για τη μοίρα τους

6. Την απομάκρυνση της κλίκας Ρακόζι,[7] μια θέση στην κυβέρνηση για τον Ίμρε Νάγκυ[8], και μια αποφασιστική στάση σε κάθε αντεπαναστατική απόπειρα και βλέψη.

7. Πλήρη πολιτική αντιπροσώπευση της εργατικής τάξης- Ελεύθερη και μυστική ψηφοφορία στις κοινοβουλευτικές εκλογές και σ' όλα τα αυτόνομα διοικητικά όργανα.”[9]

Το πλήθος μετά το τέλος της συγκέντρωσης δεν διαλύεται και αυθόρμητα κινείται προς την πλατεία του κοινοβουλίου, όπου συρρέουν κατά χιλιάδες και νέοι διαδηλωτές κύρια νεολαίοι και εργάτες, πάνω από 100.000 φτάνει ο αριθμός των συγκεντρωμένων. Οι συγκεντρωμένοι ενημερώνονται με αγανάκτηση για το περιεχόμενο του μηνύματος του Γκέρε (είχε αντικαταστήσει τον λαομίσητο Ρακοζί στη θέση του γραμματέα του ΚΚ)  από το ραδιόφωνο “Βουδαπέστη”, όπου κατήγγειλε  τους εργάτες και νεολαίους διαδηλωτές  για: “...απόπειρα να καταλυθεί η δημοκρατία ...να υπονομευτεί η εξουσία της εργατικής τάξης, να χαλαρώσουν οι δεσμοί μεταξύ Ουγγαρίας και Σοβιετικής Ένωσης.... Και καταγγέλλει σαν αναίσχυντα ψέμματα και εχθρική προπαγάνδα...  ότι η Ουγγαρία συναλλάσσονταν με άνισους όρους με την Σοβιετική Ένωση κλπ”[10]

Και αποφασίζουν να κατευθυνθούν προς τον ραδιοφωνικό σταθμό για να τον καταλάβουν και να μεταδώσουν το δικό τους μήνυμα. Βαδίζοντας προς το σταθμό ένα μεγάλο τμήμα των διαδηλωτών αποφασίζει να επισκεφτεί το Δημοτικό Πάρκο, όπου βρίσκεται το μπρούτζινο άγαλμα του Στάλιν ύψους 26 ποδιών, το οποίο γκρεμίζουν με ζητωκραυγές και αλαλαγμούς.

 Ισχυρές δυνάμεις πάνοπλες της μισητής αστυνομίας AVH εμποδίζουν την πορεία να πλησιάσει στο Ρ/δ σταθμό. Το πλήθος διαμαρτύρεται: “Αφήστε μας να περάσουμε”, “Ο Ουγγρικός λαός πρέπει να ακούσει τις προτάσεις μας”,- “Να στείλουμε μια αντιπροσωπεία”.  Έπειτα από διαπραγματεύσεις επιτρέπουν σε αντιπροσωπεία των διαδηλωτών να μπει στο κτίριο, στην πραγματικότητα τους συλλαμβάνουν. Όταν αυτό μετά από ώρες έγινε αντιληπτό από το πλήθος, τα πράγματα αγριεύονται και το πλήθος βρυχάται ανυπόμονα: “Που είναι η αντιπροσωπεία μας;”- “Αφήστε τους να βγουν!”- “Ελευθερώστε τους αντιπροσώπους μας!” Το πλήθος κινείται αυθόρμητα προς τα εμπρός και σπάζει την πρώτη ζώνη της αστυνομίας, τότε τα πολυβόλα άνοιξαν πυρ.

“Κραυγές αγωνίας υψώθηκαν, καθώς οι μπροστινές σειρές των ειρηνικών και άοπλων διαδηλωτών σωριάζονταν στο έδαφος. Το πλήθος μάνιασε. Η αστυνομία, γρήγορα συντρίφτηκε, τα όπλα τους είχαν σαν στόχο τα παράθυρα του Ραδιοφωνικού Μεγάρου, από τα οποία ξεχύνονταν καυτό μολύβι προς το πλήθος που βρίσκονταν από κάτω.

Η Ουγγρική επανάσταση είχε αρχίσει” [11] (Υπογρ. Δική μας)

Πρώτο μέλημα των εργατών και της νεολαίας είναι ο εξοπλισμός του. Αφού κατέλαβαν ένα εργοστάσιο όπλων στη Βουδαπέστη έφεραν τα όπλα και τα μοίρασαν στους διαδηλωτές οι οποίοι σχημάτισαν ομάδες πολιτοφυλακής ελέγχοντας τα βασικά σημεία της πόλης. Ο Ουγγρικός στρατός στην πλειοψηφία του έμεινε ουδέτερος και ένα μέρος του πέρασε με το λαό δίνοντάς του και όπλα. Επίσης πέρασε με το λαό και η πλειοψηφία της δημοτικής αστυνομίας, ο κρατικός μηχανισμός παρέλυσε το μόνο στήριγμα του καθεστώτος είναι η AVH και τα ρωσικά  στρατεύματα και τανκς.

Παρά τη λασπολογία των Ρ/δ σταθμών οι οποίοι παρουσίαζαν την εξέγερση έργο των “αντεπαναστατών”, “φασιστικών στοιχείων” “Αναρχικών”, “πρακτόρων της Δύσης που είχαν διεισδύσει στις γραμμές των διαδηλωτών , καθοδηγούμενοι από την CIA”, ότι “τα όπλα είχαν περάσει στην Ουγγαρία από τα σύνορα της Αυστρίας” κλπ σταλινολογίες, η αλήθεια μαθεύτηκε κατ' αρχή στο Λαό της Βουδαπέστη αυθημερόν, βγάζοντας το λαό στους δρόμους και τις επόμενες μέρες τα γεγονότα έγιναν γνωστά σ' ολόκληρη την Ουγγαρία 'όπου οι βασικές πόλεις κατελήφθησαν από τις μάζες. Στην επαρχία κατάφεραν να καταλάβουν Ρ/δ σταθμούς, από τους οποίους εκπέμπουν τα αιτήματα της επανάστασης. Οι γραφειοκράτες έχουν απομονωθεί. Οι εξεγερμένοι ανοίγουν τις φυλακές και απελευθερώνουν τους πολιτικούς κρατουμένους,5500!

Μπροστά στην αποφασιστικότητα των μαζών το καθεστώς για να κερδίσει χρόνο  αναγκάζεται την επομένη κιόλα να προχωρήσει με απόφαση της κεντρικής επιτροπής στην πρωθυπουργοποίηση του Ναγκύ που ήταν βασικό αίτημα των μαζών και βέβαια να καλέσει τα ρώσικα στρατεύματα να παρέμβουν, κάτι που το χρέωσαν οι μάζες και στον ίδιο το Νάγκυ και έχασε την αξιοπιστία του στα μάταια των εργατών και της νεολαίας που αποτελούσαν το βασικό κορμό των επαναστατών. Δεν έπεσαν στην παγίδα και συνέχισαν τον αγώνα τους. Επίσης ο Γκέρε απαλλάσσεται από τα καθήκοντα του πρώτου γραμματέα και τη θέση του καταλαμβάνει ο Γιάνος Καντάρ[12]

Η εμφάνιση των Ρώσικων τανκς το πρωί της 24ης του Οκτώβρη  δυναμώνει τη θέληση των επαναστατών να αντισταθούν. Στη Βουδαπέστη δημιουργείται το επαναστατικό συμβούλιο από τους εργάτες και την νεολαία το οποίο συνεδριάζει και δίνει κατευθύνσεις. Στήνονται οδοφράγματα και με βόμβες μολότοφ αντιμετωπίζουν τα τανκς, όπου και κατάφεραν να ακινητοποιήσουν 30 κατά τη διάρκεια των μαχών της πρώτης μέρας. Ωστόσο το βασικό τους όπλο είναι ο διάλογος με τους Ρώσους φαντάρους στη μητρική τους γλώσσα, πράγμα που δημιουργεί αμηχανία στην πλειοψηφία των Ρώσων φαντάρων.

Ρ/δ μήνυμα του Νάγκυ καλεί το λαό να ηρεμήσει και να παραδώσει τα όπλα και υπόσχεται να ξεκινήσει συνομιλίες με την ΕΣΣΔ για την αποχώρηση των στρατευμάτων και γενικότερα για τις σχέσεις  ανάμεσα στις δύο χώρες. Καλλιεργεί αυταπάτες ότι μπορεί να δοθούν λύσεις και αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο για πιθανή αποχώρηση της Ουγγαρίας από το “Σύμφωνο της Βαρσοβίας”. Η απάντηση των εργατών ήρθε με την κήρυξη γενικής απεργίας, η οποία ξεκίνησε από τα βιομηχανικά κέντρα της Βουδαπέστη και στη συνέχεια επεκτάθηκε σ' όλη τη χώρα. Το σημαντικό στοιχείο είναι η συγκρότηση εργοστασιακών συμβουλίων τα οποία αναλαμβάνουν την διεύθυνση των επιχειρήσεων και γενικά του αγώνα. Τα συμβούλια συγκροτούν συντονιστικά κατά πόλη τα οποία και αποκαλούν Επαναστατικά Συμβούλια και στις 26 του Οκτώβρη προχωρούν στην δημιουργία του Εθνικού Συμβουλίου. Το οποίο και παρουσιάζει το πρόγραμμά του βασικά σημεία του οποίου ήταν:

1. Σχηματισμός κυβέρνησης με συμμετοχή αντιπροσώπων από το Εθνικό Συμβούλιο των ελεύθερων συνδικάτων.

2. Συγκρότηση εθνοφυλακής αποτελούμενη από εργάτες και νέους, για την διατήρηση της τάξης

3. Να εκτεθεί στο λαό με απόλυτη ειλικρίνεια η οικονομική κατάσταση της χώρας.

4. Να ξεκινήσουν άμεσα διαπραγματεύσεις για την αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από το Ουγγρικό έδαφος.

5. Εργατικά συμβούλια σ' όλα τα εργοστάσια, εργατική διεύθυνση και εργατικός έλεγχος. Ριζικός μετασχηματισμός του συστήματος κεντρικού σχεδιασμού και της διεύθυνσής της οικονομίας από το κράτος.

6. Αυξήσεις στους κατώτερους μισθούς  και αναπροσαρμογή τους με ανώτατο μηνιαίο μισθό τα 3500 φιορίντ.

7. Κατάργηση της νόρμας, αύξηση στις χαμηλές συντάξεις και τα οικογενειακά επιδόματα

8. Επιτάχυνση κατασκευής κατοικιών από το κράτος

9. Να τηρηθεί η υπόσχεση της κυβέρνησης Νάγκυ για διαπραγματεύσεις με την ΕΣΣΔ και τις άλλες χώρες για την εγκαθίδρυση ισότιμων οικονομικών σχέσεων.

Αυτά ήταν τα αιτήματα της αντεπανάστασης αγαπητέ “Ριζοσπάστη” και ΚΚΕ!!! Αιδώς αργείοι- ΝΤΡΟΠΗ με άλλα λόγια!! (Ριζ. 25/11/2012)

Όπως σε κάθε κλασσική επανάσταση έτσι και στην Ουγγρική επανάσταση είχαμε το φαινόμενο της δυαδικής εξουσίας, και την αλματώδη ανάπτυξη του πολιτικού επιπέδου που ωστόσο δεν φάνηκε ικανό για να φτάσει στην κατάληψη της εξουσίας γιατί έλειπε ο καθοριστικός παράγοντας επαναστατικό κόμμα, χτισμένο πριν ξεσπάσει η επανάσταση.

Τις επόμενες ημέρες ο αγώνας εξελισσόταν αμφίρροπος τα τανκς δεν μπόρεσαν να επιβάλουν την τάξη στις 28 του Οκτώβρη ο Νάγκυ εξαγγέλλει ότι επήλθε συμφωνία για να αποσυρθούν τα ρώσικα τανκς- πράγματι αποσύρονται- και ότι η Ουγγαρία θα αποχωρήσει από το “Σύμφωνο της Βαρσοβίας”. Αυτό δεν άρεσε καθόλου στη Μόσχα η όλη κατάσταση δημιουργούσε κακό παράδειγμα για τους λαούς των Λαϊκών Δημοκρατιών και της ΕΣΣΔ, ιδιαίτερα τα αιτήματα για εργατικό έλεγχο και διαχείριση, για εργατική δημοκρατία, αυτό σήμαινε τέλος στα προνόμια της γραφειοκρατίας, ήταν ζήτημα ζωής η θανάτου για τους γραφειοκράτες. Γι αυτό και χωρίς χρονοτριβή προετοίμασαν την επέμβασή τους  για τις 4 του Νοέμβρη. Με καινούργιες τεθωρακισμένες μεραρχίες ενίσχυσαν τις υπάρχουσες και φρόντισαν οι φαντάροι να είναι από τα βάθη της Ασίας να μην γνωρίζουν ούτε τα ρώσικα και το πιο σπουδαίο να μην γνωρίζουν σε ποια χώρα πολεμούν , τους έπεισαν ότι είναι στη Ανατολική Γερμανία για να καταστείλουν φασιστική εξέγερση.

Στις 4 του Νοέμβρη το πρωί 2000 τανκς εισβάλλουν στην Ουγγαρία και κυκλώνουν τις βασικές πόλεις της χώρας, ενώ η αεροπορία, τα Μιγκ σφυροκοπούν την Βουδαπέστη. Ο λαός αμύνεται σε άνιση μάχη και αγώνα καταφέρνει να αντέξει μέχρι και τις 10 του Νοέμβρη,η γενική απεργία συνεχίζεται και μετά τις 10 του Νοέμβρη. Τελικά η επανάσταση πνίγεται στο αίμα εικάζεται ότι 2500 Ούγγροι σκοτώθηκαν στις οδομαχίες, από τους οποίους οι 450 εκτελέστηκαν σε δίκες, 12000 φυλακίστηκαν. Οι καταστροφές που υπέστη η Βουδαπέστη από τος βομβαρδισμούς είναι ανυπολόγιστες, πιο μεγάλες από την εισβολή των Γερμανών και απ' αυτές των επί 45 ημερών  πολιορκίας της πόλης από τα ρώσικα στρατεύματα για την κατάληψή της το 1944!! Οι άστεγοι πάνω από 60.000 και πάνω από 200.000 αυτοί που πήραν το δρόμο της προσφυγιάς. Ο Νάγκυ κατέφυγε στη Πρεσβεία της Γιουγκοσλαβίας για να συλληφθεί αργότερα και να εκτελεσθεί το 1958.

Παρά την στρατιωτική συντριβή της επανάστασης η εργατική τάξη συνεχίζει να αντιδρά με απεργίες μέχρι που αναγκάζεται η κυβέρνηση να ψηφίσει νόμο όπου ποινικοποιεί με θάνατο το “έγκλημα” της απεργίας. Οι εργάτες μπαίνουν στα εργοστάσια για να συνεχίσουν τον αγώνα με την μορφή της λευκής απεργίας. Τα εργατικά συμβούλια παρέμειναν σε λειτουργία μέχρι και το Γενάρη του 1957, γενικά υπάρχουν εστίες αναταραχής και ανυπακοής μέχρι τέλους 1957 αρχές 1958.

Ο μεταρρυθμιστής Χρουστσόφ έπνιξε με τις γνωστές σταλινικές μεθόδους μια εργατική επανάσταση.

Η αντίδραση των εργατών και της Νεολαίας στη Δύση

Η Ουγγρική επανάσταση ήταν μια γνήσια εργατική επανάσταση με σοσιαλιστική κατεύθυνση πολιτική γιατί δεν έθετε ζήτημα αλλαγής των παραγωγικών σχέσεων, αλλά το ζήτημα της εξουσίας στη διεύθυνση του κράτους και του εργοστασίου. Παρ' όλα αυτά δεν έτυχε της ανάλογης υποστήριξης από την εργατική τάξη και της νεολαίας στη δύση γιατί τα ΜΜΕ σε ανατολή και δύση αριστερά και καθεστωτικά συμπληρώνοντας το ένα το άλλο παρουσίασαν την γνήσια εργατική επανάσταση σαν αντεπανάσταση και δημιούργησαν σύγχυση στα  μυαλά των εργαζομένων. Από τη μια η προπαγάνδα γεμάτη λάσπη της Μόσχας της οποίας το κύρος εξ αιτίας της συντριβής του ναζισμού ήταν υψηλό στα μάτια των εργατών στη δύση συμπληρωνόταν από τα ΚΚ της δύσης όπου παρουσίαζαν την επανάσταση σαν αντεπανάσταση έργο των μυστικών υπηρεσιών της δύσης για επιστροφή στον καπιταλισμό. Πρόβαλαν τα εθνικιστικά αιτήματα, αυτά που ζητούσαν παρέμβαση του ΟΗΕ, όπως επίσης και αυτά της καθολικής εκκλησίας τα οποία είναι δυνατόν να υπάρχουν σε κάθε επαναστατικό κίνημα και τα οποία ήταν σχεδόν ανύπαρκτα στα αιτήματα του Ουγγρικού λαού, γιατί σύμφωνα με το Λένιν: 'Όποιος περιμένει να δει ένα καθαρό επαναστατικό κίνημα δεν πρόκειται ποτέ να το δει. Αυτό έγινε ακόμα -ακόμα και από τους διαφωνούντες με την Μοσχοβίτικη γραφειοκρατία Μαο-Γκομούλκα-Τίτο, γιατί και αυτοί ήταν συνειδητοί γραφειοκράτες!!  Και από την άλλη οι αστικές εφημερίδες πρόβαλαν τα ίδια αιτήματα και τη λασπολογία των σταλινικών-για αντεπανάσταση- για να αποδείξουν στους λαούς τους ότι οι λαοί των ανατολικών χωρών παλεύουν για να επιστρέψουν στον καπιταλισμό και σπίλωναν έτσι την αίγλη των μαρξιστικών ιδεών και του σοσιαλισμού στα μάτια των μαζών!!

Όμως όπως λένε και οι ΚουΚουέδες “το ψέμα έχει κοντά ποδάρια”. Αυτό που καθόρισε το χαρακτήρα της Ουγγρικής επανάστασης ήταν το πρόγραμμά της με κυρίαρχο στοιχείο την ανατροπή της γραφειοκρατίας και το προχώρημα στο σοσιαλισμό. Η επαναστάσεις ηττήθηκαν στις ανατολικές χώρες και αυτή ήταν η βασική αιτία της κατάρρευσης στην κυριολεξία του υπαρκτού “σοσιαλισμού”!

 

[1]     Από τον Σταχάνωβ Ρώσο εργάτη που ξεπατώνονταν στη δουλειά σπάζοντας τις νόρμες και τα ωράρια και αυτός αποτελούσε για την γραφειοκρατία και το ΚΚΣΕ το πρότυπο του σοβιετικού εργάτη. Οι σταχανωβίτες ήταν μισητοί στην μάζα των εργατών.

[2]     Άντυ Άντερσον, Η Ουγγρική Επανάσταση 1956 σελ. 36-37 εκδ. “Ελεύθερος Τύπος”

[3]     Γκομούλκα αφορισμένος από το κόμμα σαν Τιτοϊστής το 1948 και φυλακισμένος στα 1951 και υπό επιτήρηση κατ' οίκον από το 1954.

[4]     Κάτι αντίστοιχο του ΝΑΤΟ που συμπεριελάμβανε τις χώρες τις ανατολικές υπό την ηγεσία της ΕΣΣΔ. Με την κατάρρευση του ανύπαρκτου σοσιαλισμού διαλύθηκε.

[5]     Ο Σάντορ Πετέφι ήταν ένας ποιητής ο οποίος έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ουγγρική επανάσταση ενάντια στην καταπίεση των Αψβούργων το 1848.

        Ο “Κύκλος Πετέφι” σχηματίστηκε τον Απρίλη του 1956 από την Κομμουνιστική νεολαία-κυρίως σπουδαστές, τους οποίους στήριξε η Ένωση Συγγραφέων. Σύντομα έγινε ένα σημαντικό και αποτελεσματικό κέντρο για τη διάδοση απόψεων, κριτικής και διαμαρτυρίας για την αξιοθρήνητη κατάσταση της Ουγγρικής κοινωνίας

[6]     Ο Μπεμ ήταν ένας Πολωνός που είχε γίνει διάσημος όταν πολέμησε μαζί με τους Ούγγρους ενάντια στην καταπίεση των Αψβούργων (Αυστριακών) 1848-1849.

[7]     Ματύας Ρακόζι κομμουνιστής στενός “φίλος” του Στάλιν, γενικός γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ουγγαρίας. Η Ουγγρική κοινωνία υπέφερε κάτω από το καθεστώς ακραίας τρομοκρατίας που ασκούσε η πανίσχυρη AVH, η αδίστακτη πολιτική αστυνομία. Στα γεγονότα του 1956 αντικαταστάθηκε στη θέση του γραμματέα απο τον σταλινικό Γκέρε.

[8]     Ίμρε Νάγκυ ηγετικό στέλεχος του ΚΚ . Μεταρρυθμιστής Γραφειοκράτης υπήρξε υπουργός Γεωργίας στην κυβέρνηση του 1944, εσωτερικών στα 1946 και το 1953 ανέλαβε πρωθυπουργός στη θέση του παρατημένου Ρακόζι, που είχε με τις μέθοδες του οδηγήσει την Ουγγρική οικονομία στο χείλος της κατάρρευσης. Ο Νάγκυ διακήρυξε την “Νέα Πορεία” για την οικονομία και αποπειράθηκε να συγκροτήσει το “Πατριωτικό Λαϊκό Μέτωπο” ένα αυτόνομο πολιτικό όργανο που θα εξασφάλιζε μια σχετική ελεύθερη πρόσβαση των μαζών στην πολιτική διαδικασία έξω από το έλεγχο του ΚΚ. Αλλά δεν τα κατάφερε γιατί ανετράπη από τον Ρακόζι το 1954.  Στη συνέχεια κατά την περίοδο των επαναστατικών γεγονότων, ύστερα από αίτημα των μαζών επανήλθε στην πρωθυπουργία.  Εκτελέσθηκε το 1958.

[9]     Αντυ Αντερσον Η Ουγγρική Επανάσταση 1956 σελ 55-56 εκδ “Ελεύθερος Τύπος”

[10]   Όπ. π σελ 56

[11]   ΌΠ. π σελ 59

[12]   Ο Καντάρ προερχόταν από την εργατική τάξη, είχε περάσει αρκετά χρόνια στη φυλακή σαν “Τιτοϊστής” είχε βασανιστεί και υποφέρει πολύ. Αυτό δεν τον εμπόδισε να καει τη βρώμικη δουλειά για λογαριασμό της γραφειοκρατίας

Ετικέτες