Ολοκληρώνουν το πρόγραμμα «εσωτερικής υποτίμησης»

Όταν τον περσινό Ιούλιο ο Αλέξης Τσίπρας και η περί αυτόν ηγετική ομάδα μετέτρεπαν το μεγαλειώδες ΟΧΙ του δημοψηφίσματος σε ΝΑΙ κι όταν στις εκλογές του Σεπτεμβρίου «επικύρωναν» μέσα από την κάλπη αυτή την προδοσία, ισχυρίζονταν ότι έτσι απέτρεψαν το Grexit και την «αριστερή παρένθεση» και ότι η πραγματική «ευκαιρία» της Αριστεράς ήταν αυτή η συμφωνία-«αναγκαίο κακό» μεν, «τελευταίος συμβιβασμός» δε. Δέκα μήνες αργότερα, οι ισχυρισμοί αυτοί έχουν διαψευστεί με τον πιο κραυγαλέο τρόπο: οι μηχανισμοί εκβιασμού (όχι μόνο των δανειστών, αλλά και του εγχώριου συστήματος) είναι παντοδύναμοι και υποχρεώνουν την κυβέρνηση σε ένα νέο «Ναι σε όλα», η σχέση με τους δανειστές αποδεικνύεται σχέση εντολέα και εντολοδόχου, το «παράλληλο πρόγραμμα» και οι «κόκκινες γραμμές» έχουν γελοιοποιηθεί, η αριστερή πολιτική έχει γίνει παρένθεση όχι μόνο στα πρωτεύοντα ζητήματα, αλλά και στα δευτερεύοντα και τριτεύοντα.

Με μόνο εναπομείναντα στόχο τη διατήρηση της κυβερνητικής εξουσίας, η ηγεσία Τσίπρα αναλαμβάνει να ολοκληρώσει το πρόγραμμα «εσωτερικής υποτίμησης» που από το 2010 έχουν επιβάλει οι δανειστές σε συνεργασία με την ελληνική άρχουσα τάξη, και να εμπεδώσει το καθεστώς εκμετάλλευσης που οικοδομείται με τα μνημόνια.    

Μνημόνια χωρίς τέλος

Έχοντας συσπειρωθεί πάνω στο στόχο της διατήρησης με κάθε τρόπο της κυβερνητικής εξουσίας, η κυβερνητική πλειοψηφία των 153 βουλευτών ετοιμάζεται να ολοκληρώσει μια συμφωνία που αποτελεί το τελειωτικό χτύπημα για τα εργατικά και λαϊκά στρώματα. Ακόμη χειρότερα, πίσω από τις διαπραγματεύσεις και την ίδια τη συμφωνία, προδιαγράφεται το μέλλον μνημονίων χωρίς τέλος και διεθνούς οικονομικού ελέγχου σε χρονικό βάθος μεγαλύτερο της δεκαετίας. Σε πλήρη αντίθεση με τις υποτιθέμενες «κόκκινες γραμμές» και τους κυβερνητικούς ισχυρισμούς:

• Το ΔΝΤ παραμένει στο ελληνικό πρόγραμμα και μάλιστα με «πλήρη δικαιώματα», όπως επιβεβαιώνει η υιοθέτηση της απαίτησής του για ψήφιση του επιπλέον «πακέτου» μέτρων ύψους 3,5 δισ. ευρώ, το οποίο θα ενεργοποιηθεί αυτόματα εάν τα υπόλοιπα μέτρα δεν είναι αρκετά, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα.
• Το συνολικό «πακέτο» ανέρχεται έτσι σε μέτρα ύψους 9 δισ. ευρώ. Οι κυβερνητικοί ισχυρισμοί ότι τα πρόσθετα μέτρα δεν θα χρειαστεί να ενεργοποιηθούν, έχουν μόνο επικοινωνιακή αξία. Όταν το όλο «πακέτο» στηρίζεται σε περικοπές στο Ασφαλιστικό, αλλά και σε φορολογικά μέτρα, που η απόδοσή τους εξαρτάται ευθέως από τους ρυθμούς ανάπτυξης (ΑΕΠ), είναι βέβαιο ότι –για μία ακόμη φορά– οι ονομαστικοί στόχοι δεν θα επιτευχθούν. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν όλες οι προβλέψεις κάνουν λόγο για ύφεση και το 2016.
• Πέραν του φορολογικού και του Ασφαλιστικού, στο συνολικό «πακέτο» θα περιλαμβάνονται και μέτρα για τα «κόκκινα δάνεια», για τις ιδιωτικοποιήσεις, για τις εργασιακές σχέσεις, για το «υπερταμείο» ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας.     

Όλα αυτά όμως δεν λένε όλη την αλήθεια. Διότι πίσω και πέρα από όλα αυτά, που είναι ήδη συνθλιπτικά για τις κατακτήσεις και τους όρους ζωής της εργατικής τάξης, των φτωχών λαϊκών στρωμάτων και της νεολαίας, αποκαλύπτεται σιγά-σιγά και μια άλλη ζοφερή πραγματικότητα: της δημιουργίας του πλαισίου για μονιμοποίηση των μνημονίων για μακρό χρόνο, πέραν και της δεκαετίας. Διότι οι εξελίξεις διαψεύδουν με εκκωφαντικό τρόπο έναν ακόμη κυβερνητικό ισχυρισμό: πως η ελάφρυνση του χρέους θα είναι το «δωράκι» για την επίτευξη των συμφωνημένων πρωτογενών πλεονασμάτων.

Εντελώς αντίθετα από αυτό τον ισχυρισμό, η πραγματικότητα είναι πως, αντί για «δωράκι», η ελάφρυνση του χρέους είναι ο μηχανισμός για επέκταση του χρονικού ορίζοντα των μνημονίων και για νέες «εγγυήσεις» της Ελλάδας προς τους δανειστές. Ο λόγος είναι πολύ απλός: το ελληνικό χρέος είναι «μη βιώσιμο» με τα κριτήρια του ΔΝΤ ακόμη και αν επιτευχθούν τα θηριώδη πρωτογενή πλεονάσματα που ζητούν οι δανειστές, χωρίς γενναίο «κούρεμα». Από τη στιγμή που το «κούρεμα» έχει αποκλειστεί από την ευρωπαϊκή τρόικα των δανειστών –και έχει διαγραφεί και ως διεκδίκηση της ελληνικής κυβέρνησης– τα θηριώδη πρωτογενή πλεονάσματα είναι για τους δανειστές αναγκαία, αλλά όχι ικανή συνθήκη για τη «βιωσιμότητα» του χρέους.

Έτσι, η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους με μείωση επιτοκίου και «επιμήκυνση» (δηλαδή επέκταση της περιόδου αποπληρωμής και πιθανόν νέα περίοδο χάριτος) συνοδεύεται από δύο επιπλέον απαιτήσεις των δανειστών. Πρώτο, τη διατήρηση και «επιτήρηση» από τους δανειστές των πρωτογενών πλεονασμάτων για σειρά χρόνων που εκτείνονται πολύ πέραν της δεκαετίας, με ανάλογη παράταση των μνημονίων –μνημόνια χωρίς τέλος!

Δεύτερο, νέες «εγγυήσεις» για την αποπληρωμή του χρέους, επειδή ο χρονικός ορίζοντας της αποπληρωμής του μετατίθεται για περίπου στο 2070!      

Όλα αυτά είναι ήδη παρόντα στο παρόν «πακέτο» (π.χ. ρυθμίσεις για το «υπερταμείο» ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας), αν και όχι ολοκληρωμένα –θα ολοκληρωθούν όταν ολοκληρωθεί και η συζήτηση για το χρέος.

Με λίγα λόγια, η ελάφρυνση του χρέους δεν είναι «δωράκι» των δανειστών προς την Ελλάδα, αλλά αντίθετα μηχανισμός παράτασης των μνημονίων και επέκτασης-εμβάθυνσης του διεθνούς οικονομικού ελέγχου.    

Υπό το φως αυτών των δεδομένων, ο κυβερνητικός ισχυρισμός ότι με το παρόν «πακέτο» μέτρων… βγαίνουμε από τα μνημόνια συνιστά πλήρη αντιστροφή της πραγματικότητας –κάτι στο οποίο αυτή η κυβέρνηση έχει να επιδείξει επιδόσεις που θα ζήλευαν και οι Σαμαράς-Βενιζέλος…

Ασφαλιστικό - Φορολογικό

Πέρα όμως από τη μακροημέρευση των μνημονίων και του διεθνούς οικονομικού ελέγχου, η κυβέρνηση αυτή ετοιμάζεται να καταφέρει ένα στρατηγικό πλήγμα στις ιστορικές κατακτήσεις της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων με τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο που έχει κατατεθεί, κυρίως με τα μέτρα για το Ασφαλιστικό, αλλά και με τα φορολογικά.

Το φορολογικό «πακέτο» είναι επίσης πολύ βαρύ όχι μόνο για τα «υψηλά» εισοδήματα, όπως ισχυρίζονται οι κυβερνητικοί προπαγανδιστές, αλλά για τα φτωχά λαϊκά στρώματα και τα μικρομεσαία εισοδήματα: με τη μείωση του αφορολόγητου οριακά κάτω από τα 9.100 ευρώ (από 9.550 που είναι σήμερα), με τον ενοποιημένο υψηλό συντελεστή 22% για τα εισοδήματα της κατώτερης κλίμακας (εισόδημα μέχρι 20.000 ευρώ), αλλά και τους υψηλούς συντελεστές για τα μικρομεσαία εισοδήματα (29% για εισοδήματα 20.001-30.000 ευρώ και 37% για εισοδήματα 30.001-40.000 ευρώ). Αντίθετα, για τα υψηλά εισοδήματα (πάνω από 40.000 ευρώ) υπάρχει ενιαίος συντελεστής 45%. Η κλιμάκωση των συντελεστών σταματά στα 40.000 ευρώ.

Σε αυτά πρέπει να προστεθεί η αύξηση του ανώτατου συντελεστή ΦΠΑ στο 24% (από 23%), αλλά και του μεσαίου συντελεστή στο 14% (από 13%) και η μαζική μετάταξη στον ανώτατο συντελεστή προϊόντων και υπηρεσιών πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης (όπως το ηλεκτρικό ρεύμα κλπ). Πρόκειται για φοροληστεία σαν αυτές που οργάνωναν τα προγράμματα του ΔΝΤ σε χώρες της Αφρικής.      

Στο Ασφαλιστικό, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις όλων των ανθρώπων του χώρου, ο στόχος είναι σε προοπτική δεκαπενταετίας η συνολική «βύθιση» της κλίμακας των συντάξεων σε μια «ζώνη» που θα εκτείνεται από την εθνική σύνταξη των 345,6 ευρώ στα 15 χρόνια ασφάλισης (384 ευρώ στα 20 χρόνια) ως τα 700-800 ευρώ, με ελάχιστες εξαιρέσεις και με μαζική στροφή των λίγων που θα έχουν να πληρώσουν σε προγράμματα ιδιωτικής ασφάλισης. Το κράτος θα εγγυάται μόνο την εθνική σύνταξη και το υπόλοιπο τμήμα θα είναι ανταποδοτικό. Αυτό το ανταποδοτικό τμήμα θα υπολογίζεται με βάση τον μέσο όρο των εργάσιμων αποδοχών ολόκληρου του εργασιακού βίου.

Η προσωπική διαφορά, που προσωρινά σώζει τις συντάξεις από τεράστιες περικοπές, θα μειώνεται, ώστε να μηδενιστεί την 31η Δεκεμβρίου του 2018 –από το 2019 οι περικοπές του νέου τρόπου υπολογισμού θα ισχύσουν στο 100%. Ο μηχανισμός αυτός συμπληρώνεται από την υποχρέωση για εκπόνηση τακτικών (ανά τριετία!) αναλογιστικών μελετών από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή, ώστε να επιβάλλονται αυτόματες προσαρμογές στις συντάξεις με στόχο οι συνολικές συνταξιοδοτικές δαπάνες (εθνική σύνταξη + ανταποδοτικό τμήμα της σύνταξης + επικουρική) να μην ξεπερνά το 2,5% του ΑΕΠ (με έτος αναφοράς το 2009). Οι αναλογιστικές αυτές μελέτες εκπονούνται από την 1η Ιανουαρίου 2017 και υπόκεινται στην επικύρωση και την έγκριση της Επιτροπής Οικονομικής Πολιτικής της ΕΕ.    

Όλα αυτά σίγουρα δεν είναι όσα θα περιέχει η τελική συμφωνία, το πλήρες περιεχόμενο της οποίας θα γίνει γνωστό πιθανότατα τις επόμενες μέρες. Είναι βέβαιο ότι το τελικό-συνολικό «πακέτο» θα είναι θηριώδες. Ότι απαιτήσεις των δανειστών θα προστίθενται στα νομοσχέδια μέχρι και την τελευταία στιγμή πριν την ψήφισή τους στη βουλή. Δεν χρειάζεται όμως να μάθουμε όλες τις ανατριχιαστικές πτυχές ή «λεπτομέρειες» για να καταλάβουμε ότι πρόκειται για την απόπειρα να καταφερθεί στρατηγικό πλήγμα στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, αλλά και στο παρόν και το μέλλον της νεολαίας. Και αυτό είναι αρκετό για να συνειδητοποιήσουμε πόσο κρίσιμης σημασίας είναι η γενική κινητοποίηση με στόχο να μην περάσει το νέο μνημονιακό έκτρωμα.   

Σκίτσο του Πέτρου Ζερβού από την ΕΦ.ΣΥΝ.