Όταν το Facebook λογοκρίνει την ιστορία

Η πρό­σφα­τη λο­γο­κρι­σία στο λο­γα­ρια­σμό του δη­μο­σιο­γρά­φου, Νίκου Μπο­γιό­που­λου, στο Facebook (Φέ­η­σμπουκ) όταν δη­μο­σί­ευ­σε ανάρ­τη­ση για την μαύρη επέ­τειο των εκτε­λέ­σε­ων στο Κο­ντο­μα­ρί και του ολο­καυ­τώ­μα­τος της Καν­δά­νου από τους ναζί, επα­να­φέ­ρει ξανά στην επι­και­ρό­τη­τα το θέμα των εται­ρι­κών μέσων κοι­νω­νι­κής δι­κτύ­ω­σης και της... πο­λι­τι­κής που αυτά ακο­λου­θούν.

Μιας πο­λι­τι­κής, που ο ίδιος ο ιδρυ­τής και δι­σε­κα­τομ­μυ­ριού­χος Μαρκ Ζού­κερ­μπεργκ στην πρό­σφα­τη ακρο­α­μα­τι­κή δια­δι­κα­σία ενώ­πιον της αμε­ρι­κα­νι­κής Γε­ρου­σί­ας χα­ρα­κτή­ρι­σε «κερ­δο­φό­ρα και επι­δρα­στι­κή», καθώς φέρ­νει χρή­μα­τα για την εται­ρεία από τις δια­φη­μί­σεις και διά των δια­φη­μί­σε­ων, μέσω «της δια­χεί­ρι­σης των προ­σω­πι­κών δε­δο­μέ­νων των χρη­στών» - πολύ κα­θα­ρή δια­τύ­πω­ση, κρυ­στάλ­λι­νη, χωρίς πε­ριτ­το­λο­γί­ες. Επί­σης προ­σπά­θη­σε να το­νί­σει τη «θε­τι­κή δύ­να­μη» του μέσου στην ορ­γά­νω­ση και την τό­νω­ση κι­νη­μά­των, όπως εσχά­τως το Metoo. Κατά τα άλλα, βέ­βαια, ανα­γνώ­ρι­σε και κά­ποια «λάθη», τα οποία, όπως υπο­στή­ρι­ξε, θα διορ­θω­θούν «σε με­ρι­κά χρό­νια»-άγνω­στο πότε. Αξί­ζει πά­ντως να υπεν­θυ­μί­σου­με ότι στην έναρ­ξη της φε­τι­νής χρο­νιάς, ο Ζού­κερ­μπεργκ ενη­μέ­ρω­νε τους...φί­λους του στο Φέ­η­σμπουκ ότι ευχή του θα ήταν μέσα στο 2018, ο ίδιος και το Φέ­η­σμπουκ να διορ­θώ­σουν τις «κα­κο­τε­χνί­ες» του μέσου. Μάλ­λον η εμπο­ρι­κή εκ­με­τάλ­λευ­ση των προ­σω­πι­κών δε­δο­μέ­νων του κάθε χρή­στη δεν είναι ανά­με­σα στις αστο­χί­ες του μέσου.

Όπως και να ΄χει, τα προ­σω­πι­κά δε­δο­μέ­να του χρή­στη Νίκου Μπο­γιό­που­λου, και οποιου­δή­πο­τε άλλου, που εν προ­κει­μέ­νω πε­ρι­γρά­φουν την ιστο­ρία, ανα­κα­λούν τις μνή­μες και κι­νη­το­ποιούν τα ση­με­ρι­νά, πο­λι­τι­κά και κοι­νω­νι­κά αντα­να­κλα­στι­κά των λαών, οι αναρ­τή­σεις και τα σχό­λια αυτά, αν δεν είναι «κερ­δο­φό­ρα και επι­δρα­στι­κά», με τα κρι­τή­ρια του Φέ­η­σμπουκ, κό­βο­νται και ανα­στέλ­λο­νται επει­δή ενο­χλούν - ενο­χλούν τους να­ζι­στι­κούς, φαιούς φέηκ λο­γα­ρια­σμούς, που κατά τα άλλα δυ­σκο­λεύ­ε­ται αφά­ντα­στα να εντο­πί­σει ο Ζού­κερ­μπεργκ, ενο­χλούν τα δειλά αν­θρω­πά­κια πίσω από τις οθό­νες, ενο­χλούν τις συμ­μο­ρί­ες και τους αθέ­α­τους χρη­μα­το­δό­τες τους.

Ενο­χλούν επει­δή θυ­μί­ζουν το πραγ­μα­τι­κό πρό­σω­πο του να­ζι­σμού.

Και το Φέ­η­σμπουκ ενο­χλεί­ται, επει­δή χάνει χρή­μα­τα και δια­κιν­δυ­νεύ­ε­ται η επι­δρα­στι­κό­τη­τα στη... δια­χεί­ρι­ση των προ­σω­πι­κών δε­δο­μέ­νων των χρη­στών. Αρκεί να πα­τή­σει κά­ποιος νε­ο­να­ζί με αφρούς στο στόμα και τρε­λα­μέ­νο βλέμ­μα στα μάτια το κου­μπά­κι περί ενο­χλη­τι­κής και ανάρ­μο­στης δη­μο­σί­ευ­σης και οι υπάλ­λη­λοι δια­χει­ρι­στές και τα αυ­το­μα­το­ποι­η­μέ­να συ­στή­μα­τα εσω­τε­ρι­κής ασφα­λεί­ας της εται­ρεί­ας ξύ­νουν το κλού­βιο κε­φά­λι τους με μο­να­δι­κή απο­ρία αν η ενό­χλη­ση των χρη­στών και το ανάρ­μο­στο της δη­μο­σί­ευ­σης θα επη­ρε­ά­σει τους τρα­πε­ζι­κούς λο­γα­ρια­σμούς του Μαρκ - τα δια­δι­κτυα­κά αφε­ντι­κά επι­βάλ­λουν τον ενικό στους υπαλ­λή­λους τους, δη­μιουρ­γώ­ντας μια πλα­στή κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα οι­κειό­τη­τας και συν­δια­χεί­ρι­σης - και τις με­το­χές της εται­ρεί­ας στη Νέα Υόρκη - δεν παί­ζου­με με αυτά τα πράγ­μα­τα...

Το Φέ­η­σμπουκ είναι μια υπε­ρε­πι­τυ­χη­μέ­νη κα­πι­τα­λι­στι­κή εται­ρεία κοι­νω­νι­κής δι­κτύ­ω­σης στην εποχή της ψη­φια­κής και δια­δι­κτυα­κής οι­κο­νο­μί­ας. Εται­ρεία, το το­νί­ζω - γιατί ορι­σμέ­νοι θε­ω­ρούν εσφαλ­μέ­να ακόμη ότι είναι ο προ­σω­πι­κός τους ιδιω­τι­κός χώρος στο ίντερ­νετ ή ένας ιστό­το­πος «ου­δέ­τε­ρος», που όσοι δια­συν­δέ­ο­νται και γρά­φουν έχουν απε­ριό­ρι­στα πε­ρι­θώ­ρια κα­θο­ρι­σμού της ίδιας της δια­δι­κτυα­κής τους ύπαρ­ξης. Μόνο έτσι δεν είναι. Και το πε­ριέ­γρα­ψε άρι­στα ο ίδιος ο Ζού­κερ­μπεργκ.

Το Φέ­η­σμπουκ πέ­τυ­χε γιατί έδωσε την ψευ­δαί­σθη­ση της αυ­το­προ­βο­λής στον οποιον­δή­πο­τε, απο­γειώ­νο­ντας την αυ­το­κα­τα­νά­λω­ση του κατά Γκυ Ντε­μπόρ θε­α­μα­τι­κού κα­πι­τα­λι­σμού - και βγά­ζει (το Φέ­η­σμπουκ) λεφτά με ουρά από αυτήν την σπα­τά­λη ελεύ­θε­ρου χρό­νου εκα­τομ­μυ­ρί­ων αν­θρώ­πων κολ­λη­μέ­νων σε μια οθόνη.

Και όταν το Φέ­η­σμπουκ έδωσε αυτή την δυ­να­τό­τη­τα (της αυ­το­προ­βο­λής), πα­ρό­ξυ­νε και μια προη­γού­με­νη, τη­λε­ο­πτι­κή κα­τά­στα­ση, όπου δίπλα στους ιστο­ρι­κούς και τους δη­μο­σιο­γρά­φους που υπεν­θύ­μι­ζαν για πα­ρά­δειγ­μα τα εγκλή­μα­τα των ναζί στην Ευ­ρώ­πη θα βρι­σκό­ταν και ένας αρ­νη­τής του Ολο­καυ­τώ­μα­τος ή θα ούρ­λια­ζε κά­ποιος νε­ο­να­ζί με κα­μου­φλάζ κε­ντρώ­ου που μαζί θα χα­λού­σαν τον κόσμο για την ανοχή στους με­τα­νά­στες και τη χα­μέ­νη, δήθεν, υπό­θε­ση του κομ­μου­νι­σμού. Φω­να­κλά­δι­κο θέαμα, που έφερ­νε δια­φη­μί­σεις και τό­κι­ζε χρή­μα­τα στους εται­ρι­κούς λο­γα­ρια­σμούς των κα­να­λιών. Θέαμα, όμως, που πα­ρα­χά­ρασ­σε την ιστο­ρία.

Ευ­τυ­χώς, πά­ντως, που η ιστο­ρία και τα γε­γο­νό­τα είναι ξε­ρο­κέ­φα­λα. Και θα επι­βιώ­σουν και θα δια­δί­δο­νται και θα επι­μέ­νουν ακόμη και μετά τις λο­γο­κρι­σί­ες του Φέ­η­σμπουκ. Η ιστο­ρία είναι κάπως σαν την Κάν­δα­νο - αν και οι ναζί επι­χεί­ρη­σαν να την σβή­σουν ορι­στι­κά από τον χάρτη, δο­λο­φο­νώ­ντας τους κα­τοί­κους και καί­γο­ντας και ξε­θε­με­λιώ­νο­ντας τα σπί­τια της και το­πο­θε­τώ­ντας την άθλια πι­να­κί­δα, αδιά­ψευ­στο τεκ­μή­ριο του εγκλή­μα­τος, που έγρα­φε αλα­ζο­νι­κά «Εδώ βρι­σκό­ταν η Κάν­δα­νος», η Κάν­δα­νος ανα­γεν­νή­θη­κε από τις στά­χτες της, με τον μόχθο και την επι­μο­νή των Κρη­τι­κών.

Έτσι και με το Φέ­η­σμπουκ - όσο και αν λο­γο­κρί­νει την ιστο­ρι­κή αλή­θεια, αυτή θα επι­βιώ­νει και θα ανα­γεν­νιέ­ται, με μόχθο και επι­μο­νή. Και την πε­ριέρ­γεια και των 17χρο­νων που θα δι­ψούν και θα μορ­φώ­νο­νται για την αλή­θεια (για να θυ­μη­θού­με και έναν άλλο ανι­στό­ρη­το των τε­λευ­ταί­ων ημε­ρών).

ΥΓ :Μετά το σκάν­δα­λο με τη Κέ­η­μπριτζ Ανα­λύ­τι­κα και τις κατά Ζού­κερ­μπεργκ «ρω­σι­κές πα­ρεμ­βο­λές» ενό­ψει των προη­γού­με­νων αμε­ρι­κα­νι­κών προ­ε­δρι­κών εκλο­γών, ο ιδρυ­τής του Φέ­η­σμπουκ βρέ­θη­κε δια­δο­χι­κά ενώ­πιον της αμε­ρι­κα­νι­κής Γε­ρου­σί­ας και μιας άτυ­πης αντ χοκ επι­τρο­πής του Ευ­ρω­κοι­νο­βου­λί­ου. Προ­τεί­νω στους ανα­γνώ­στες να βρουν τα ρε­πορ­τάζ των ξένων δι­κτύ­ων - μιας και τα ελ­λη­νι­κά, αγρόν ηγό­ρα­ζον... - και να δουν τα σχε­τι­κά βί­ντεο για το τι ει­πώ­θη­κε και κυ­ρί­ως για το τί δεν ει­πώ­θη­κε στις δύο ακρο­ά­σεις - πολλά είναι δια­θέ­σι­μα και ελεύ­θε­ρα στο δια­δί­κτυο. Και, συν τοις άλ­λοις, καλό θα ήταν να συ­γκρί­νουν τις δύο δια­δι­κα­σί­ες, ει­δι­κά τον «πε­ρί­πα­το στο πάρκο», που του επι­φύ­λα­ξε το Ευ­ρω­παϊ­κό Κοι­νο­βού­λιο, της κατά τα άλλα δη­μο­κρα­τι­κής μας Ευ­ρώ­πης, όταν η δια­δι­κα­σία τορ­πι­λί­στη­κε ευθύς εξαρ­χής από τον πρό­ε­δρο Τα­γιά­νι και εξαι­ρου­μέ­νων δυο, τριών (ανα­πά­ντη­των) ερω­τή­σε­ων από πλευ­ράς Γκυ Φέρ­χοφ­σταντ (υπε­ρά­νω κάθε υπο­ψί­ας αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κών προ­θέ­σε­ων και αντε­πι­χει­ρη­μα­τι­κής οπτι­κής ευ­ρω­βου­λευ­τή) και Κλοντ Μο­ράις, ο Ζού­γκερ­μπεργκ ελά­χι­στα στρι­μώ­χτη­κε και ου­σια­στι­κά μέμ­φθη­κε κάθε ιδέα «κα­νο­νι­κο­ποί­η­σης» του Φέ­η­σμπουκ και επι­βο­λής κα­νό­νων στην εται­ρεία του και στην (υπερ­πο­λύ­τι­μη και κερ­δο­φό­ρα) δια­χεί­ρι­ση των προ­σω­πι­κών δε­δο­μέ­νων, που αυτή συλ­λέ­γει.

Ίσως έτσι δια­λυ­θούν και οι τε­λευ­ταί­ες αυ­τα­πά­τες ορι­σμέ­νων για το τι εστί πραγ­μα­τι­κά το Φέ­η­σμπουκ, το οποίο δεν πρό­κει­ται να διορ­θώ­σει τα «λάθη» του, καθώς είναι αυτά ακρι­βώς που φέρ­νουν κέρδη και εκτι­νάσ­σουν την χρη­μα­τι­στη­ρια­κή αξία της εται­ρεί­ας στα ύψη. 

Μέχρι την επό­με­νη λο­γο­κρι­σία ενο­χλη­τι­κού ιστο­ρι­κού άρ­θρου και την επό­με­νη «διαρ­ροή» προ­σω­πι­κών δε­δο­μέ­νων...