Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και δημόσια Παιδεία
Να δεις τι σου ‘χω για μετά (τα μνημόνια)
Του Νίκου Αναστασιάδη
Ξεκινώντας να γράψει κανείς ένα άρθρο για την εκπαίδευση αρκεί να αρχίσει αντιπαραβάλλοντας δύο ειδήσεις. Από τη μια, την είδηση του ατυχήματος με νεκρή μια εκπαιδευτικό και σοβαρά τραυματία μια άλλη, στη σύγκρουση του ΙΧ που επέβαινε, με τρένο, στην Κάτω Τιθορέα. Οι εκπαιδευτικοί αποτελούσαν γκρουπάκι που πηγαινοέρχονταν καθημερινά από τη Λαμία στην Κάτω Τιθορέα όπου δίδασκαν στο Γυμνάσιο. Και από την άλλη, την ανακοίνωση του Συλλόγου Υπαλλήλων κεντρικής υπηρεσίας του Υπουργείου Παιδείας για την εγκατάσταση ηλεκτρικών ρολών στις εισόδους και εξόδους έκτακτης ανάγκης του υπουργείου και σε παράθυρα του ισογείου, για να προφυλαχθεί προφανώς από τις αντιδράσεις του κόσμου της εκπαίδευσης που δεν λέει να αποδεχτεί τη μνημονιακή κανονικότητα.
Δύο εικόνες λοιπόν. Το σμπαραλιασμένο αυτοκίνητο και το σιδερόφραχτο υπουργείο. Η πρώτη εκφράζει την καθημερινότητα δεκάδων χιλιάδων συναδέλφων που, τουλάχιστον για ένα πολύ μεγάλο τμήμα του εργασιακού τους βίου, μετακινούνται από το σπίτι τους στο σχολείο, ή στα σχολεία όπου εργάζονται, επωμιζόμενοι ένα κόστος σε χρόνο και χρήμα αλλά και βάζοντας σε κίνδυνο την ίδια τους τη ζωή ή τη σωματική ακεραιότητα. Και η δεύτερη, η στάση του υπουργείου που δεν το απασχολεί αυτή η καθημερινότητα, αλλά κάνει ό,τι μπορεί για να την επιδεινώσει. Στην πραγματικότητα το υπουργείο έχει «κατεβάσει ρολά» στα δίκαια αιτήματα των εκπαιδευτικών που δεν υπερασπίζουν μόνο τις εργασιακές τους συνθήκες αλλά και τη δημόσια δωρεάν παιδεία ή τουλάχιστον ό,τι έχει απομείνει απ’ αυτήν.
Κυβέρνηση vs εκπαιδευτικών και μαθητών
Η καθημερινότητα των εκπαιδευτικών γίνεται όλο και πιο ζοφερή, όσο πιο ζοφερή γίνεται η πραγματικότητα της δημόσιας παιδείας. Το να είσαι εκπαιδευτικός σήμερα, σημαίνει να ζεις με ένα μισθό που έχει περικοπεί δραστικά στα χρόνια των μνημονίων, να τον ξοδεύεις σε μετακινήσεις αφού δεν τις καλύπτει η υπηρεσία, να κάνεις όχι μόνο εκπαιδευτικό αλλά και διοικητικό έργο, να προσπαθείς να διδάξεις, την ώρα που οι πολιτικές του υπουργείου αυτό το κάνουν όλο και πιο δύσκολο.
Γιατί, παρότι η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι έχουμε βγει πια από τα μνημόνια, είναι προφανές ότι η κατάσταση δεν πρόκειται να βελτιωθεί. Το δείχνουν οι κινητοποιήσεις των ΕΛΜΕ και οι καταλήψεις σχολείων ενάντια στην κατάργηση εκατοντάδων ολιγομελών τμημάτων σε ΕΠΑΛ και ΓΕΛ αλλά και για το διορισμό των αναπληρωτών εκπαιδευτικών. Οι επιβαλλόμενοι περιορισμοί στον κατώτατο αριθμό μαθητών προκειμένου να συγκροτηθούν τμήματα σε τομείς και ειδικότητες των ΕΠΑΛ, αλλά και κατευθύνσεις και ομάδες προσανατολισμού στα ΓΕΛ, οδηγεί μαθητές να εγκαταλείψουν τις ειδικότητές τους, να μετακινηθούν σε κατ’ ευφημισμό «κοντινά» σχολεία, ή ακόμα και να εγκαταλείψουν τελείως το σχολείο αν πρόκειται για εργαζόμενους μαθητές των εσπερινών. Την ίδια ώρα που εφαρμόζοντας την Κοινή Υπουργική Απόφαση του 2013 το Υπουργείο αναγκάζει τους μαθητές να μετακινούνται στα σχολεία τους είτε διανύοντας μεγάλες αποστάσεις, είτε με τα οικογενειακά ΙΧ, είτε με αστικά λεωφορεία που δεν εξασφαλίζουν την ασφαλή μετακίνησή τους.
Επιπλέον η κυβέρνηση εφαρμόζει μια πολιτική που στοιβάζει τους μαθητές σε πολυπληθή τμήματα ενώ ταυτόχρονα αφαιρεί το δικαίωμα της μόρφωσης από ανήλικους μαθητές των Εσπερινών λυκείων αλλάζοντας τον τρόπο εγγραφής τους. Καταργεί το δικαίωμα επιλογής β' ξένης γλώσσας στους μαθητές των γυμνασίων, αδιαφορεί για τους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Μόνο μετά από την αντίδραση τόσο των εκπαιδευτικών όσο και των μαθητών με καταλήψεις σχολείων, εγκρίθηκαν, αρχές Οκτώβρη, 80 ολιγομελή τμήματα των ομάδων προσανατολισμού των ΓΕΛ. Εκατοντάδες ολιγομελή τμήματα των ΕΠΑΛ όμως, τη στιγμή που γράφεται το άρθρο, παραμένουν καταργημένα.
Η κυβέρνηση εφαρμόζει πολιτική δραστικών περικοπών στην εκπαίδευση. Αυτές αφορούν τόσο τα μορφωτικά δικαιώματα των μαθητών, όσο και τα εργατικά δικαιώματα των εκπαιδευτικών. Η κατάσταση θα επιδεινωθεί με το νέο Λύκειο που ετοιμάζεται και την αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας που είναι στα σκαριά.
Πρέπει να τους σταματήσουμε. Από την στιγμή που έχουν εξαγγείλει το τέλος των μνημονίων και εμείς πρέπει να απαιτήσουμε το τέλος της μνημονιακής λιτότητας και των περικοπών στην εκπαίδευση. Η ενότητα και η κοινή δράση των αριστερών εκπαιδευτικών σχημάτων, είναι βασική προϋπόθεση για να δημιουργηθεί ένα πανεκπαιδευτικό μέτωπο εκπαιδευτικών, μαθητών, γονέων, που μαζί με το σύνολο των θυμάτων της κρίσης να απαιτήσει λεφτά για την παιδεία και όχι για εξοπλισμούς, μαζικούς διορισμούς εκπαιδευτικών, καθώς και δωρεάν μόρφωση για τα παιδιά των φτωχότερων στρωμάτων.
Να διοριστούν όλοι οι αναπληρωτές
Μαζικοί μόνιμοι διορισμοί τώρα!
Της Χριστίνας Παναγιωτίδου, αναπληρώτριας εκπαιδευτικού
Βρισκόμαστε στα μέσα Οκτώβρη και, παρά τις χιλιάδες προσλήψεις στις αρχές της σχολικής χρονιάς, τεράστια κενά παραμένουν, αποδεικνύοντας την πραγματική και άμεση αναγκαιότητα διορισμού όλων των αναπληρωτών.
Δηλ. ουσιαστικά των ανθρώπων που αναπληρώνουν τους εαυτούς τους, αφού χωρίς αυτούς δεν μπορεί να λειτουργήσει το σχολείο, που έχει τεράστιες ελλείψεις μόνιμου προσωπικού σε όλες τις ειδικότητες, αποτέλεσμα της πολιτικής των μηδενικών διορισμών τα τελευταία 8 χρόνια.
Προεκλογικές εξαγγελίες
Η τελευταία εξαγγελία του Υπουργού Παιδείας στα Δ.Σ. ΟΛΜΕ, ΔΟΕ για 15.000 διορισμούς σε βάθος τριετίας χωρίς καμία δέσμευση και χωρίς κάποιο νόμο που να επικυρώνει τις προσλήψεις, θυμίζει τις παρόμοιες εξαγγελίες προηγούμενων κυβερνήσεων σε προεκλογική περίοδο αλλά και την κατάληξή τους. Όπως επίσης και οι προσλήψεις των 4.500 εκπαιδευτικών, ειδικού επιστημονικού και βοηθητικού προσωπικού στην ειδική αγωγή που αναφέρονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, αλλά που δεν αποτελούν πραγματική δέσμευση, γιατί μπορούμε να θυμηθούμε την αντίστοιχη προεκλογική δέσμευση του Σαμαρά για τις 15.000 προσλήψεις, που βέβαια δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ, επειδή η επόμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ λειτουργούσε κάτω από τις δεσμεύσεις του 3ου μνημονίου!
Η συζήτηση για τα κριτήρια διορισμών ανοίγει και πάλι, με στόχο την ακύρωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων που απορρέουν από το πτυχίο και την προϋπηρεσία και στην πραγματικότητα φέρνει από το παράθυρο ένα κυνήγι θησαυρού... προσόντων για την αξιολόγηση του «ικανού προς πρόσληψη»! Η άλλη όψη του νομίσματος είναι «ικανού προς απόλυση», επειδή δεν πληροί τα κριτήρια. Αυτή, μια χαρά βολεύει για να επιτευχθούν οι μειώσεις προσωπικού, στις οποίες έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση.
Η κινητοποίηση της Παρασκευής 5/10 δείχνει ότι οι περσινές μαχητικές κινητοποιήσεις αφήσαν μια παρακαταθήκη στον αγώνα και μια συνέχεια στην διεκδίκηση των δικαιωμάτων των εκπαιδευτικών, μόνιμων και αναπληρωτών. Αυτό που πρέπει να υπάρξει από δω και μπρος είναι καλύτερος συντονισμός και κλιμάκωση του αγώνα που θα μπορούσε να εξασφαλιστεί με ένα ενιαίο συντονιστικό το οποίο πρέπει να επιδιώξουν οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής συνδικαλιστικής Αριστεράς.
Προς την εφαρμογή της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ
Της Πολυξένης Σύριγγα
Η έναρξη της φετινής σχολικής χρονιάς βρίσκει τη δημόσια εκπαίδευση σε προσπάθεια αποδόμησης του κοινωνικού χαρακτήρα και του δημόσιου ρόλου της, παρ’ όλα τα κυβερνητικά επικοινωνιακά τρικ για το τέλος των μνημονίων από την ΔΕΘ από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Εάν επίσης προσθέσουμε και τις ακραίες νεοφιλελεύθερες εμμονές του Μητσοτάκη και της ΝΔ για τη δημόσια εκπαίδευση και την προσπάθεια ιδιωτικοποίησής της, θα δούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια προσπάθεια να πειστούν «όλοι οι εταίροι» ότι θα ακολουθηθούν κατά γράμμα οι μνημονιακές υποχρεώσεις –εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ– που έχουν συμφωνηθεί και την επόμενη μέρα στην μετά των μνημονίων περίοδο, όποια κι αν είναι η κυβέρνηση που θα τα υλοποιήσει.
Δύο είναι τα βασικά εργαλεία για αυτήν την προσαρμογή: Οι μηδενικοί μόνιμοι διορισμοί με βασικό στόχο την απογείωση των ελαστικών σχέσεων εργασίας, των ατομικών συμβάσεων εργασίας και του προσοντολογίου, από την μία, και από την άλλη η αποκέντρωση, η αυτονομία της σχολικής μονάδας με την εισαγωγή της αξιολόγησης και αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας, που αποτρέψαμε με σκληρό αγώνα το προηγούμενο διάστημα.
Το κύκνειο άσμα της μονιμότητας
Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν ξεκίνησε άλλη μια χρονιά όπου οι απαράδεκτες προσχηματικές εξαγγελίες του Κ. Γαβρόγλου για 15.000 διορισμούς σε βάθος τριετίας, χωρίς καμία δέσμευση για υλοποίηση από αυτήν την κυβέρνηση, οδήγησαν στην κάλυψη των 25.000 κενών (σύμφωνα με το Υπουργείο) με 16.000 αναπληρωτές, συνεχίζοντας έτσι την ανασφάλεια των άνεργων εκπαιδευτικών αλλά και την ομηρία των συνδικαλιστικών ενώσεων ΔΟΕ-ΟΛΜΕ για μία συμφωνία που θα αφορά ελάχιστους διορισμούς στο μέλλον. Θα θυμίσουμε ότι στην αιτιολογική έκθεση τροπολογίας (κατατέθηκε στο νομοσχέδιο «Ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της Οδηγίας 2014/92/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου κ.λπ.») ομολογείται ότι μόνιμοι διορισμοί δεν πρόκειται να γίνουν μέχρι και το 2019 -και βλέπουμε- εφόσον είμαστε κάτω από μια παρατεταμένη εποπτεία από τους θεσμούς.
Ένα ενδεικτικό στοιχείο των αισχρών περικοπών που εφαρμόζει η κυβέρνηση είναι και ο χώρος της Ειδικής Αγωγής: Για μαθητές με διαγνωσμένη ανάγκη 24ωρης παράλληλης στήριξης δόθηκαν φέτος από 3-5 ώρες εβδομαδιαίως που σημαίνει κατάργηση στην πράξη των δικαιωμάτων των μαθητών με αναπηρία και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες σε όλους τους τομείς της κοινωνικής τους ζωής. Με αυτόν τον τρόπο οδηγούνται στην περιθωριοποίησή τους και στην έξοδό τους από το σχολείο.
Η αξιολόγηση προ των πυλών
Το άλλο κομμάτι του σκηνικού που επιχειρείται να «στηθεί» μέσα σε ένα κλίμα λεηλασίας μισθών και συντάξεων, από την μία, και της κατεδάφισης των κοινωνικών αγαθών, από την άλλη, είναι «η εμπέδωση της κουλτούρας αξιολόγησης» έτσι ώστε το σύνολο του εκπαιδευτικού σώματος να έχει εσωτερικεύσει δια της συμμετοχής του την «αναγκαιότητα» της αξιολόγησης και να είναι πλέον ευάλωτο και εκτεθειμένο στη γενίκευση αυτού του μοντέλου βαθμολογίας (από «άριστος» έως «ακατάλληλος» και από 100 έως 0) και για τους εκπαιδευτικούς της τάξης. Το άρθρο 47 του νομοσχεδίου για την «αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης» τιτλοφορείται «Συλλογικός προγραμματισμός και ανατροφοδοτική αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων». Η χρήση των συγκεκριμένων όρων δεν είναι καθόλου τυχαία, αφού στη συνείδηση των εκπαιδευτικών έχουν συνδεθεί με τις απαραίτητες εσωτερικές συλλογικές παιδαγωγικές διαδικασίες του Συλλόγου Διδασκόντων. Έτσι, μέσω της διαστροφής αυτών των όρων αλλά και της νοηματοδότησής τους, όπως τη γνωρίζαμε και τη χρησιμοποιούσαμε ως τώρα, επιχειρείται η συμφιλίωση των εκπαιδευτικών με την «κουλτούρα αξιολόγησης» και η αθόρυβη αλλά αποτελεσματική προώθηση της αξιολόγησης/αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας. Όλα τα παραπάνω, συγκροτούν τους όρους μιας διαδικασίας που καμία σχέση δεν έχει με εσωτερικές και ανατροφοδοτικές συλλογικές παιδαγωγικές λειτουργίες. Αντίθετα, διαμορφώνουν μια δυναμική κωδικοποίησης, συγκρισιμότητας, διαφοροποίησης, κατάταξης και ανταγωνισμού των σχολικών μονάδων. Δηλαδή, μιας διαδικασίας αυτοαξιολόγησης που μπορεί να πάρει σαφέστερα χαρακτηριστικά με την έκδοση των υπουργικών αποφάσεων οι οποίες θα ορίσουν τις φόρμες και τους δείκτες των σχετικών εκθέσεων. Και αν αυτό το σκηνικό φαίνεται αφηρημένο, η συγχώνευση/κατάργηση τμημάτων και σχολικών μονάδων, τα πολυπληθή τμήματα 25+, το Ολοήμερο παιδοφυλακτήριο είναι μόνο μερικά απτά αποτελέσματα αυτής της πολιτικής.
Απέναντι σε αυτές τις πολιτικές των μνημονίων και τους ντόπιους εκφραστές του νεοφιλελευθερισμού το εκπαιδευτικό κίνημα καλείται να οργανώσει τις αντιστάσεις μας. Το πρόσφατο παράδειγμα του παγώματος της αξιολόγησης στον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα παρά τις εκβιαστικές πιέσεις της Γεροβασίλη και των κυβερνητικών επιτελείων και του κλίματος φόβου που προσπάθησαν να καλλιεργήσουν, δείχνει τον δρόμο. Κόντρα στην ηττοπάθεια, στους εκβιασμούς, στη λογική της μη επιλογής, τον κυβερνητικό συνδικαλισμό, εμείς οι μαχόμενοι εκπαιδευτικοί έχουμε να προτάξουμε τους αριθμούς μας, την ενότητα στην πράξη, για την ανάπτυξη ενός μαχητικού αριστερού αγωνιστικού πόλου με στόχο την ανασύνταξη του κινήματος και την ανατροπή αυτών των πολιτικών.
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά
