Παρουσίαση της ελληνικής έκδοσης του βιβλίου «Σεξουαλικότητα και σοσιαλισμός» της Sherry Wolf από τις εκδόσεις Red Marks

Την Παρασκευή 10/06 στις 19:30  στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών στα πλαίσια της 10ης Αντιρατσιστικής Γιορτής του Κυριακάτικου Σχολείου Μεταναστών.

Στην εκδήλωση θα μιλήσει  η μεταφράστρια του βιβλίου, Κική Σταματόγιαννη, θα παρέμβουν οι  Διονύσης Καντιώτος και  Αντώνης Σιγάλας και θα συντονίσει η επιμελήτρια της έκδοσης Κατερίνα Σεργίδου.

Το βιβλίο Σεξουαλικότητα και Σοσιαλισμός της Αμερικανίδας αγωνίστριας Sherry Wolf αποτελεί μια μελέτη της ιστορίας, της πολιτικής και της θεωρίας του λοατκια+ κινήματος, με έμφαση στην ιστορία του αμερικανικού κινήματος και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η εκεί κοινότητα. Έχοντας ως βασικό αναλυτικό εργαλείο το μαρξισμό, η Sherry Wolf συμμετέχει στον επιστημονικό διάλογο γύρω από το φύλο, αποδεικνύοντας ότι η σεξουαλικότητά μας καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις υλικές συνθήκες. Σε απλή και καθημερινή γλώσσα, το βιβλίο θέτει μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα: την ιστορία συγκρότησης της γκέι ταυτότητας, τον μύθο της μαρξιστικής ομοφοβίας, τον βιολογικό ντετερμινισμό. Ανοίγει επίσης το διάλογο με τις θεωρίες φύλου, κάνοντας κριτική στον μεταμοντερνισμό, τις πολιτικές ταυτότητας και την κουίρ θεωρία. Η Sherry Wolf παίρνει θέση. Μόνο σε μια κοινωνία χωρίς καταπίεση και εκμετάλλευση θα είμαστε σεξουαλικά ελεύθεροι. Είναι ένα βιβλίο για όσες και όσους, ανεξαρτήτως φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού ή φυλής, παλεύουν ενάντια στην καταπίεση και τις διακρίσεις. 

elliniko_exofyllo_sexoyalikotita_kai_sosialismos.jpg

Υπάρχουν κάποια βιβλία που «βαρύνονται» με το να τοποθετούν βασανιστικά το δάχτυλο σε ανοιχτές πληγές. Υπάρχουν κάποια βιβλία που «τολμούν» να αναμετρηθούν με «ενοχλητικές» αλήθειες. Αυτή είναι η περίπτωση του βιβλίου της Αμερικανίδας συντρόφισσας Σέρι Γουλφ (Sherry Wolf) Σεξουαλικότητα και σοσιαλισμός: Ιστορία, πολιτική και θεωρία της απελευθέρωσης των ΛΟΑΤ, που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Red Marks. 
Είναι ένα βιβλίο που τολμά να αναμετρηθεί με τη στάση που κράτησε διαχρονικά η Αριστερά ως προς το ΛΟΑΤΚΙΑ+ κίνημα, με την καλυμμένη ή και απροκάλυπτη κάποτε ομοφοβία της. Είναι μια σκληρή κριτική για την παράλογη απαίτηση τμημάτων του κινήματος να βιώνεις καταπίεση προκειμένου να «νομιμοποιείσαι» να μιλήσεις γι’ αυτήν. Για τις εγκληματικές πράξεις του ιατρικού κατεστημένου στην περίπτωση των ίντερσεξ ανθρώπων. Για την εύκολη τακτική της ανάθεσης στους «ειδικούς» και στους «επαγγελματίες» του κινήματος. Για την ευκαιρία που σηματοδοτεί η αναγνώριση μιας μεταρρυθμιστικής διεκδίκησης (ομόφυλος γάμος). Για τον μεγάλο κίνδυνο της ενσωμάτωσης αντισυστημικών οργανώσεων. Για την υποταγή του κινήματος στη λογική της αγοράς. 
Δεν είναι ένα «εύκολο» ή ανώδυνο βιβλίο. Η ευκολία, όμως, δεν υπήρξε ποτέ καλός οδηγός δράσης.
 

Ανάλυση υπό μαρξιστικό πρίσμα
Ευθύς εξαρχής η συγγραφέας είναι ξεκάθαρη λέγοντας ότι θα πραγματευτεί το θέμα της χρησιμοποιώντας το αναλυτικό εργαλείο του μαρξισμού. 
Εάν κάποιος/α έχει την εικόνα ενός Λένιν «ξύλινου», «συντηρητικού» και «ασκητή», θα ήταν καλό να επιλέξει ένα άλλο βιβλίο. «Η επανάσταση θα απελευθερώσει τον έρωτα από τους περιορισμούς της θρησκευτικής προκατάληψης, των πατριαρχικών και κοινωνικών ορίων, των νόμων, της αστυνομίας και των δικαστηρίων» (επιστολή του Λένιν προς την Ινέσα Αρμάντ, με την οποία διατηρούσε παράλληλη ερωτική σχέση). 
Εάν κάποιος/α φαντάζεται την Οκτωβριανή Επανάσταση μονάχα  ως ένα πολιτικό και οικονομικό γεγονός που δεν είχε καμία επίπτωση στις προσωπικές σχέσεις των ανθρώπων, θα ήταν καλό να επιλέξει ένα άλλο βιβλίο. Με την επικράτηση της επανάστασης του 1917 έχουμε κατάργηση όλων των νόμων ενάντια στην ομοφυλοφιλία, αναγνώριση του ομόφυλου γάμου από τα σοβιετικά δικαστήρια, υπηρέτηση παρενδυτικών γυναικών στον Κόκκινο Στρατό και σε υπεύθυνες θέσεις εξουσίας, χειρουργικές επεμβάσεις επαναπροσδιορισμού του φύλου, πολυσυντροφικές σχέσεις.
 

Και μετά το Στόουνγουολ τι;
Εάν κάποιος/α θέλει να σταθεί μόνο στην ενθουσιαστική ατμόσφαιρα της εξέγερσης του Στόουνγουολ, θα ήταν καλό να επιλέξει ένα άλλο βιβλίο. Όχι γιατί το Σεξουαλικότητα και σοσιαλισμός δεν καταπιάνεται και με το σημείο-τομή του παγκόσμιου ΛΟΑΤΚΙΑ+ κινήματος. Χρησιμοποιεί για το λόγο αυτό δημοσιογραφικά ντοκουμέντα και αφηγήσεις αυτοπτών μαρτύρων της εποχής εκείνης, που συμπυκνώνουν την εκρηκτική ύλη που είχε συγκεντρωθεί στην αμερικανική κοινωνία πριν από την εξέγερση. Κυρίως, όμως, γιατί η Γουλφ κάνει τη δύσκολη επιλογή να ακολουθήσει την πορεία του κινήματος στα «πέτρινα» χρόνια της ύφεσης των αγώνων. Στις εποχές εκείνες που οι διαφωνίες πάνω σε ζητήματα τακτικής οδηγούσαν σε διασπάσεις, σε σεχταριστικές λογικές, σε κατακερματισμό των δυνάμεων του κινήματος. 
Η συγγραφέας επιλέγει να περιγράψει με πολύ ζωντανά χρώματα το πώς η απογοήτευση και η ηττοπάθεια οδήγησε ένα κίνημα που ανέπνεε ελεύθερα στους δρόμους να βρεθεί κλεισμένο στους διαδρόμους της εξουσίας, υποταγμένο στα δελεαστικά κελεύσματα του Δημοκρατικού Κόμματος. «Αξίζει να μελετηθεί λεπτομερώς πώς ένα κίνημα που αναπτύχθηκε μέσα από μια εξέγερση στους δρόμους, σπατάλησε στο Δημοκρατικό Κόμμα την ενέργεια, τους οικονομικούς του πόρους και τις ελπίδες του»... «Η τακτική να προσβλέπουν στο Δημοκρατικό Κόμμα, χωρίς να κινητοποιούν τον κόσμο από τα κάτω, αποδείχθηκε αναποτελεσματικό εργαλείο».
Ήταν η εποχή που, παράλληλα με τη σαρωτική άνοδο των νεοφιλελεύθερων γκέι και της ΛΟΑΤΚΙΑ+ επιχειρηματικότητας, οι ηγεσίες του κινήματος προσπαθούσαν να βάλουν φρένο, κάνοντας έκκληση για «ήπιες κινητοποιήσεις» που δεν θα τρόμαζαν την «ανέτοιμη» αμερικανική κοινωνία και προέκριναν την «ανάθεση σε επαγγελματίες εκπροσώπους -με άλλα λόγια συναντήσεις πίσω από κλειστές πόρτες στη θέση των ανοιχτών διαμαρτυριών στους δρόμους». Είχε φτάσει για το αμερικανικό κίνημα η ώρα του «έντιμου συμβιβασμού»: «... είναι απαραίτητος ένας “έντιμος συμβιβασμός” προκειμένου να υπάρξουν σταδιακά προχωρήματα στο μέλλον».
 

«Πάλη των λέξεων με λέξεις» και δυο λόγια για τον βιολογικό ντετερμινισμό
Εάν κάποιος/α θέλει να διαβάσει μια ανώδυνη κριτική σε σχέση με τις σύγχρονες θεωρίες του μεταμοντερνισμού, των πολιτικών ταυτότητας και την κουίρ θεωρία, θα ήταν καλό να επιλέξει ένα άλλο βιβλίο. Η Γουλφ κρατάει τη θετική συνεισφορά όλων αυτών των θεωριών (για την αποδόμηση των ταυτοτήτων και την παραδοχή ότι πρόκειται για ιστορικές κατασκευές, για το στοιχείο της επιτέλεσης του φύλου μας). Παραδέχεται ότι προχώρησαν τη θεωρητική επεξεργασία ένα βηματάκι παρακάτω σε μια εποχή υποχώρησης των αγώνων, όταν «η οργανωμένη Αριστερά είχε ελάχιστες δυνάμεις και οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές σάρωναν τις ζωές των ανθρώπων». Είναι, ωστόσο, αμείλικτη στην κριτική της, καθώς για τη Γουλφ οι θεωρίες αυτές συνιστούν «μια υποχώρηση όχι μόνο από την πολιτική της ταξικής πάλης, αλλά και από την υλιστική ανάλυση για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο κόσμος και για το πώς αυτό μπορεί να αλλάξει».
Αν κάποιος/α βρίσκει μια λυτρωτική εξήγηση στη βιολογία, θα ήταν καλό να επιλέξει ένα άλλο βιβλίο. «Σε τελική ανάλυση, αν και υπάρχει μια βιολογική εξήγηση για το χρώμα της επιδερμίδας των ανθρώπων, οι διακρίσεις ενάντια σε αυτούς/ές με πιο σκούρο δέρμα εξακολουθούν να υφίστανται». 
 

Η συνολική εικόνα και οι λεπτομέρειες ενός πίνακα
Εάν κάποιος/α επιμένει ότι το ζήτημα της καταπίεσης των ΛΟΑΤΚΙΑ+ (όπως και κάθε μορφή καταπίεσης) θα λυθεί με έναν αυτόματο τρόπο στο σοσιαλισμό, χωρίς παρέμβαση στο «εδώ και τώρα», θα ήταν καλό να επιλέξει ένα άλλο βιβλίο. «Το ΛΟΑΤ κίνημα δεν έχει την πολυτέλεια να “περιμένει” να έρθει η καινούργια κοινωνία και να υποσχεθεί τη χειραφέτηση». Το ΛΟΑΤΚΙΑ+ κίνημα με τις μικρές ή μεγάλες νίκες που πετυχαίνει βελτιώνει σημαντικά τις ζωές πολλών και μακροπρόθεσμα συμβάλλει στο συνολικό κίνημα αμφισβήτησης. «Το κλειδί για τη χειραφέτηση δεν είναι η ιεράρχηση των καταπιέσεων, αλλά η επινόηση στρατηγικών για την ενότητα όλων των καταπιεσμένων».
Για όλους αυτούς τους λόγους, θα μπορούσε κάποιος/α να επιλέξει ένα άλλο βιβλίο. Εάν, όμως, παρ’ όλα αυτά επιλέξει να διαβάσει το Σεξουαλικότητα και σοσιαλισμός, θα δει να ξεδιπλώνεται μπροστά του/της η ιστορία του κινήματος στις λαμπρές, αλλά και τις λίγο πιο σκοτεινές στιγμές του. Θα διαπιστώσει ότι η ιστορία δεν υπήρξε ποτέ ούτε ομαλή ούτε ευθύγραμμη. «Η πορεία του ΛΟΑΤ κινήματος δεν εξελίχθηκε ευθύγραμμα. Αντιθέτως, όπως αποκαλύπτει η ιστορία καθώς ξετυλίγεται μέσα από αυτές τις σελίδες, είναι γεμάτη από λανθασμένα ξεκινήματα, εμπόδια, οπισθοχωρήσεις και άλματα μπροστά».
Αυτά τα λάθη, οι παραλείψεις, τα πισωγυρίσματα και οι διασπάσεις, στα οποία στέκεται αυτοκριτικά, είναι οι χρήσιμες αποσκευές μας -κάπως βαριές, ομολογουμένως- στο δρόμο που ανοίγεται μπροστά μας. Σε έναν δρόμο όπου δεν αρκούν απλώς οι θεωρητικές επεξεργασίες και τα «ανώδυνα» αναγνώσματα, αλλά απαιτούνται εργαλεία παρέμβασης. Εάν το εννοούμε πραγματικά όταν λέμε ότι η συνολική ανθρώπινη χειραφέτηση παραμένει ο σκληρός πυρήνας, η καρδιά του σοσιαλισμού, πρέπει και να μπορούμε να το αποδεικνύουμε. 

*Το ΛΟΑΤΚΙΑ+ είναι το επικαιροποιημένο αρκτικόλεξο για τις λέξεις: λεσβίες, ομοφυλόφιλοι, αμφισεξουαλικοί/ές, τρανς, κουίρ, ίντερσεξ, ασέξουαλ, + για ό,τι άλλο δεν εμπίπτει σε κάποια από αυτές τις κατηγορίες. Στη μετάφραση του βιβλίου χρησιμοποιείται, ωστόσο, το αρκτικόλεξο ΛΟΑΤ για να αντιστοιχεί στο «LGBT» του ξενόγλωσσου κειμένου.