Πρόσφυγες καλοδεχούμενοι!

Το ζή­τη­μα του αντι­ρα­τσι­σμού και της αλ­λη­λεγ­γύ­ης επα­νέρ­χε­ται ως προ­τε­ραιό­τη­τα για τη ρι­ζο­σπα­στι­κή Αρι­στε­ρά, καθώς η ζο­φε­ρή ει­κό­να στο προ­σφυ­γι­κό-με­τα­να­στευ­τι­κό ζή­τη­μα έχει οξυν­θεί το τε­λευ­ταίο διά­στη­μα και η αύ­ξη­ση των αφί­ξε­ων σε συν­θή­κες πο­λι­τι­κών απο­τρο­πής οδη­γεί σε αβί­ω­τες συν­θή­κες στα Κέ­ντρα στα νησιά, σε θα­νά­τους στη θά­λασ­σα, αλλά και σε κυ­βερ­νη­τι­κά μέτρα ρα­τσι­στι­κής αντι­με­τώ­πι­σης του ζη­τή­μα­τος. 

Την Πέμ­πτη 31 Οκτώ­βρη ψη­φί­στη­κε από την κυ­βέρ­νη­ση ο νέος νόμος για το άσυλο, που έχει προ­κα­λέ­σει ανη­συ­χί­ες και εν­στά­σεις σε διε­θνείς ορ­γα­νι­σμούς, όπως το Πα­ρα­τη­ρη­τή­ριο Αν­θρω­πί­νων Δι­καιω­μά­των και η Ύπατη Αρ­μο­στεία του ΟΗΕ για τους Πρό­σφυ­γες. Παρά την κυ­βερ­νη­τι­κή ρη­το­ρι­κή περί «τα­κτο­ποί­η­σης», αυτοί οι υπε­ρά­νω πάσης υπο­ψί­ας για «αρι­στε­ρί­στι­κες ιδε­ο­λη­ψί­ες» ορ­γα­νι­σμοί βλέ­πουν δρα­στι­κό πε­ριο­ρι­σμό της προ­στα­σί­ας των αι­τού­ντων άσυλο σε όλα τα επί­πε­δα.  

Σε κοινή συ­νέ­ντευ­ξη Τύπου, το νο­μο­σχέ­διο κα­τήγ­γει­λαν και 6 ΜΚΟ: Οι Για­τροί Χωρίς Σύ­νο­ρα, η Διε­θνής Αμνη­στία, η Ελ­λη­νι­κή Ένωση για τα Δι­καιώ­μα­τα του Αν­θρώ­που, το Ελ­λη­νι­κό Συμ­βού­λιο για τους Πρό­σφυ­γες, το Ελ­λη­νι­κό Φό­ρουμ Προ­σφύ­γων και η HumanRights360. 

Ο εκ­πρό­σω­πος των Για­τρών Χωρίς Σύ­νο­ρα έκανε λόγο για «απάν­θρω­πο» νο­μο­σχέ­διο και στα ζη­τή­μα­τα υγεί­ας ανέ­φε­ρε ως προ­βλη­μα­τι­κά τα άρθρα που αφο­ρούν την κα­τάρ­γη­ση του με­τα­τραυ­μα­τι­κού στρες ως λόγου ευα­λω­τό­τη­τας, την πι­στο­ποί­η­ση των θυ­μά­των βα­σα­νι­στη­ρί­ων μόνο από τους για­τρούς του Δη­μο­σί­ου, το ότι μόνο όσοι θα πε­ρά­σουν την τα­χεία δια­δι­κα­σία θα έχουν πρό­σβα­ση στο σύ­στη­μα υγεί­ας.

Ο διευ­θυ­ντής του ελ­λη­νι­κού τμή­μα­τος της Διε­θνούς Αμνη­στί­ας, Γα­βρι­ήλ Σα­κελ­λα­ρί­δης, έθιξε τα μέτρα που εμπο­δί­ζουν ου­σια­στι­κά την εξέ­τα­ση των αι­τη­μά­των ασύ­λου, τη λο­γι­κή των «ασφα­λών τρί­των χωρών» που εμπε­δώ­θη­κε τα τε­λευ­ταία χρό­νια, και «υπο­σκά­πτουν την εξα­το­μι­κευ­μέ­νη εξέ­τα­ση των αι­τη­μά­των ασύ­λου», αλλά και το γε­νι­κό­τε­ρο κλίμα που δια­μορ­φώ­νε­ται στο δη­μό­σιο διά­λο­γο συ­νο­δευ­τι­κά με τα μέτρα («ει­σβο­λείς»).

Ο αντι­πρό­ε­δρος της Ελ­λη­νι­κής Ένω­σης για τα Δι­καιώ­μα­τα του Αν­θρώ­που, Βα­σί­λης Πα­πα­στερ­γί­ου, επι­σή­μα­νε ότι «αυτό που επι­διώ­κε­ται στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα είναι ένας με­γά­λος αριθ­μός αι­τού­ντων άσυλο να χάσει το δι­καί­ω­μα εξέ­τα­σης του αι­τή­μα­τός του σε πρώτο ή σε δεύ­τε­ρο βαθμό», καθώς και ότι «υπάρ­χει κίν­δυ­νος ένας με­γά­λος αριθ­μός αι­τού­ντων άσυλο να βρε­θεί χωρίς χαρ­τιά, να βρε­θεί σε μια γκρί­ζα ζώνη από τη σκο­πιά των δι­καιω­μά­των, χωρίς να έχει εξε­τα­στεί η αί­τη­σή του στην ουσία της».

Όπως επε­σή­μα­ναν στο κά­λε­σμά τους αντι­ρα­τσι­στι­κές και πο­λι­τι­κές ορ­γα­νώ­σεις που δια­δή­λω­σαν στις 30 Οκτώ­βρη: 

«Πρό­κει­ται για ένα ρα­τσι­στι­κό τε­ρα­τούρ­γη­μα που κα­ταρ­γεί κάθε έν­νοια προ­στα­σί­ας των προ­σφύ­γων και του διε­θνούς δι­καί­ου. Απο­τε­λεί συ­νέ­χεια και κλι­μά­κω­ση της αντι­προ­σφυ­γι­κής δια­χεί­ρι­σης της κυ­βέρ­νη­σης Τσί­πρα, που έφτια­ξε τις Μό­ριες και ει­σή­γα­γε τον “γε­ω­γρα­φι­κό πε­ριο­ρι­σμό” των προ­σφύ­γων και των με­τα­να­στών στα νησιά του ανα­το­λι­κού Αι­γαί­ου, σε εφαρ­μο­γή της απάν­θρω­πης Συμ­φω­νί­ας ΕΕ-Ελ­λά­δας-Τουρ­κί­ας.

Αν το νέο νο­μο­σχέ­διο ψη­φι­στεί, αντί για την απο­συμ­φό­ρη­ση του κο­λα­στή­ριου της Μό­ριας θα έχου­με “Μό­ριες πα­ντού”. “Προ­τε­ραιό­τη­τα” των αι­τού­ντων άσυλο με βάση την εθνι­κό­τη­τα. Αι­τού­ντες άσυλο που θα κρα­τού­νται φυ­λα­κι­σμέ­νοι μέχρι και 18 μήνες σε στρα­τό­πε­δα συ­γκέ­ντρω­σης της ντρο­πής και σε αστυ­νο­μι­κά τμή­μα­τα και θα απε­λαύ­νο­νται, παρά και πριν την εξέ­τα­ση της προ­σφυ­γής τους στις επι­τρο­πές ασύ­λου β΄ βαθ­μού… Επι­τρο­πές που θα απορ­ρί­πτουν αι­τή­μα­τα ασύ­λου με fast track δια­δι­κα­σί­ες, απο­τε­λού­με­νες απο­κλει­στι­κά από τρεις δι­κα­στι­κούς… Απο­πο­μπή από το σύ­στη­μα ασύ­λου αν­θρώ­πων που οι αρχές των στρα­το­πέ­δων κρά­τη­σής τους θα απο­φαί­νο­νται πως δεν συμ­μορ­φώ­νο­νται προς... τας υπο­δεί­ξεις. Απε­λά­σεις σε “ασφα­λείς χώρες” –όπως, σύμ­φω­να με την ΕΕ και την προη­γού­με­νη κυ­βέρ­νη­ση, είναι ήδη το Αφ­γα­νι­στάν, η Τουρ­κία και η Λιβύη!– που πλέον θα κα­θο­ρί­ζο­νται με Υπουρ­γι­κή Από­φα­ση… Άρ­νη­ση της πρό­σβα­σης σε ερ­γα­σία για τους αι­τού­ντες άσυλο του­λά­χι­στον για 6 μήνες μετά από το αί­τη­μα ασύ­λου που υπο­βάλ­λουν». 

Ξε­χω­ρί­ζει η τάχα «υπο­χρε­ω­τι­κή έντα­ξη» των προ­σφυ­γό­που­λων στη δη­μό­σια παι­δεία. Την ώρα που παι­διά ζουν σε στρα­τό­πε­δα εκτός πόλης, μέσα με­τα­φο­ράς δεν υπάρ­χουν, η ίδια η απο­δο­χή τους πα­ρα­μέ­νει αντι­κεί­με­νο κι­νη­το­ποί­η­σης εκ­παι­δευ­τι­κών-αλ­λη­λέγ­γυων κ.ο.κ., δεν πρό­κει­ται για κά­ποια κρα­τι­κή μέ­ρι­μνα απέ­να­ντι σε αυτά τα προ­βλή­μα­τα, αλλά για ποι­νι­κές ευ­θύ­νες στους γο­νείς που δεν θα μπο­ρέ­σουν να στεί­λουν τα παι­διά τους σε σχο­λείο.

Στην κυ­βερ­νη­τι­κή τα­κτι­κή η «απο­συμ­φό­ρη­ση» των νη­σιών πη­γαί­νει χέ­ρι-χέ­ρι με την «απο­τρο­πή». Ο Χρυ­σο­χο­ΐ­δης σχε­διά­ζει τη με­τα­φο­ρά πε­ρί­που 20.000 προ­σφύ­γων στην εν­δο­χώ­ρα (στα νησιά του Αι­γαί­ου 35.000 αι­τού­ντες άσυλο βρί­σκο­νται σε δομές χω­ρη­τι­κό­τη­τας 9.000 ατό­μων), αλλά για να μην… πα­ρε­ξη­γη­θούν οι προ­θέ­σεις του ελ­λη­νι­κού κρά­τους, όλα τα συ­νο­δευ­τι­κά μέτρα αφο­ρούν το σκέ­λος της «απο­τρο­πής» και του «βίου αβί­ω­του». Το νο­μο­σχέ­διο για το άσυλο απο­τε­λεί τμήμα αυτού του σχε­δια­σμού, μαζί με το στόχο 10.000 απε­λά­σε­ων ως το τέλος του χρό­νου, την ακόμα με­γα­λύ­τε­ρη στρα­τιω­τι­κο­ποί­η­ση του Αι­γαί­ου και τη δη­μιουρ­γία κλει­στών κέ­ντρων τύπου Αμυ­γδα­λέ­ζας. 

Είναι εν­δει­κτι­κή η το­πο­θέ­τη­ση του υφυ­πουρ­γού άμυ­νας, Αλ­κι­βιά­δη Στε­φα­νή (υπεύ­θυ­νου στον «σκο­τει­νό» Έβρο στο πα­ρελ­θόν) ως υπεύ­θυ­νου για τον επι­χει­ρη­σια­κό συ­ντο­νι­σμό, με στόχο να εν­δυ­να­μω­θεί το στρα­τιω­τι­κό σκέ­λος της αντι­με­τώ­πι­σης. 

Όσον αφορά το δια­βό­η­τη «διε­θνο­ποί­η­ση» του ζη­τή­μα­τος, ο Μη­τσο­τά­κης το έκανε σαφές στις πρό­σφα­τες δη­λώ­σεις του. Επι­τέ­θη­κε στην Τουρ­κία για «ερ­γα­λειο­ποί­η­ση του με­τα­να­στευ­τι­κού». Είναι η κλα­σι­κή μομφή που απο­δί­δε­ται στην Άγκυ­ρα, που φέ­ρε­ται να «ανοι­γο­κλεί­νει την κά­νου­λα» και να «εκ­βιά­ζει». Πράγ­μα­τι ο Ερ­ντο­γάν αξιο­ποιεί το ρόλο του «μπρά­βου-πορ­τιέ­ρη» της ΕΕ, για να διεκ­δι­κεί ανταλ­λάγ­μα­τα. Αλλά τί­πο­τε το δη­μο­κρα­τι­κό-προ­ο­δευ­τι­κό δεν έχει η κρι­τι­κή στον «μπρά­βο-πορ­τιέ­ρη» ότι δεν κάνει καλά τη δου­λειά του. Το πρό­βλη­μα δεν είναι στο αν συμ­μορ­φώ­νε­ται η Τουρ­κία στη συμ­φω­νία με την ΕΕ. Το πρό­βλη­μα είναι η ίδια η ρα­τσι­στι­κή συμ­φω­νία ΕΕ-Ελ­λά­δας-Τουρ­κί­ας που πρέ­πει να σπά­σει. Αντί­θε­τα, ο Μη­τσο­τά­κης απο­δει­κνύ­ε­ται οπα­δός της διεύ­ρυν­σης της σχε­τι­κής ευ­ρω­παϊ­κής πρα­κτι­κής, κά­νο­ντας λόγο για «σο­βα­ρή ενί­σχυ­ση στις χώρες προ­έ­λευ­σης και διέ­λευ­σης των προ­σφύ­γων», για την «αντι­με­τώ­πι­ση των κυ­κλω­μά­των δια­κί­νη­σης αν­θρώ­πων». Δη­λα­δή πε­ρισ­σό­τε­ρα χρή­μα­τα και όπλα στους βα­σα­νι­στές αν­θρω­πο­φύ­λα­κες της κό­λα­σης της Λι­βύ­ης ή σε δυ­νά­μεις όπως οι δια­βό­η­τοι ελίτ πα­ρα­στρα­τιω­τι­κοί του Σου­δάν που με ευ­ρω­παϊ­κή χρη­μα­το­δό­τη­ση «ελέγ­χουν» τις αφρι­κα­νι­κές προ­σφυ­γι­κές ροές, με στόχο να μη φτά­σουν καν ως τις ακτές της Βό­ρειας Αφρι­κής. 

Την ίδια ώρα βέ­βαια που ο Μη­τσο­τά­κης κα­ταγ­γέλ­λει τον Ερ­ντο­γάν για τους «εκ­βια­σμούς» του, ο ανα­πλη­ρω­τής υπουρ­γός Προ­στα­σί­ας του Πο­λί­τη, Γιώρ­γος Κου­μου­τσά­κος, ζη­τά­ει τη συν­δρο­μή της ΕΕ με την ψύ­χραι­μη το­πο­θέ­τη­ση: «Αν η Ευ­ρώ­πη δεν βοη­θή­σει, θα κα­τα­κλυ­στούν οι ευ­ρω­παϊ­κές χώρες με πρό­σφυ­γες»… 

Πα­ράλ­λη­λα, όπως συ­νέ­βαι­νε κι επί κυ­βέρ­νη­σης ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, μια ρα­τσι­στι­κή θε­σμι­κή πο­λι­τι­κή αντι­με­τω­πί­ζει και ρα­τσι­στι­κό­τε­ρες αντι­δρά­σεις από τα (ακρο)δεξιά της. Γύρω από το σχέ­διο της με­τε­γκα­τά­στα­σης προ­σφύ­γων στην εν­δο­χώ­ρα ορ­γα­νώ­νε­ται μια νέα ρα­τσι­στι­κή κι­νη­το­ποί­η­ση σε διά­φο­ρους Δή­μους και Πε­ρι­φέ­ρειες. Πολύ συχνά αυτές βρί­σκουν κά­λυ­ψη ή και ορ­γα­νώ­νο­νται από τις το­πι­κές Αρχές και αρ­κε­τές πε­ριο­χές έχουν γίνει πεδίο «μάχης» με­τα­ξύ αρι­στε­ρών, συν­δι­κα­λι­στι­κών κλπ δυ­νά­με­ων και ακρο­δε­ξιών και δε­ξιών πα­ρα­γό­ντων. Στη ρα­τσι­στι­κή απαν­θρω­πιά επι­χει­ρεί και η Ελ­λη­νι­κή Λύση του Βε­λό­που­λου να χτί­σει «αντι­πο­λι­τευ­τι­κή» δύ­να­μη, μιας και στα αντερ­γα­τι­κά-φι­λο­ε­πι­χει­ρη­μα­τι­κά μέτρα του πο­λυ­νο­μο­σχε­δί­ου ψή­φι­σε μια χαρά μαζί με τη ΝΔ. 

Για να αντι­με­τω­πι­στεί όλη αυτή η κα­τά­στα­ση, χρειά­ζο­νται απα­ντή­σεις από το κί­νη­μα: Να απαι­τή­σει να κλεί­σουν τα κο­λα­στή­ρια τύπου Μό­ριας στα νησιά του Αι­γαί­ου, αλλά και οι φυ­λα­κές τύπου Αμυ­γδα­λέ­ζας, για να με­τα­φερ­θούν οι πρό­σφυ­γες σε αν­θρώ­πι­νες συν­θή­κες στις πό­λεις, με στε­γα­στι­κά προ­γράμ­μα­τα (δια­με­ρί­σμα­τα κλπ) και δια­σφά­λι­ση της ισό­τι­μης πρό­σβα­σης όλων σε παι­δεία και υγεία. Αυτή η μέ­θο­δος «απο­συμ­φό­ρη­σης», δη­λα­δή η αρ­μο­νι­κή έντα­ξη κάθε πρό­σφυ­γα και με­τα­νά­στη στον αστι­κό ιστό και σε μια «φυ­σιο­λο­γι­κή» ζωή, είναι η μόνη και αν­θρώ­πι­νη και ταυ­τό­χρο­να απο­τε­λε­σμα­τι­κή απέ­να­ντι στις δη­μα­γω­γί­ες που συγ­χέ­ουν σκό­πι­μα την κρι­τι­κή στα στρα­τό­πε­δα με τη ρα­τσι­στι­κή άρ­νη­ση φι­λο­ξε­νί­ας. Αλλά πέρα από αυτές τις μάχες που έχου­με να δώ­σου­με για όσους βρί­σκο­νται ήδη εδώ, πρέ­πει να συ­νε­χί­σου­με να αγω­νι­ζό­μα­στε κι ενά­ντια στις κα­θη­με­ρι­νές δο­λο­φο­νί­ες που φέρ­νει το αν­θρω­πο­κυ­νη­γη­τό στο Αι­γαίο και τον Έβρο, ενά­ντια στη συμ­φω­νία Ελ­λά­δας-ΕΕ-Τουρ­κί­ας, ενά­ντια στην πα­ρου­σία της Frontex και την πο­λι­τι­κή κλει­στών συ­νό­ρων. 

Είναι προ­φα­νές ότι πρό­κει­ται για πε­λώ­ρια κα­θή­κο­ντα σε έναν αγώνα που θα είναι πα­ρα­τε­τα­μέ­νος. Για να αντα­πε­ξέλ­θου­με κα­λύ­τε­ρα σε μια τέ­τοια συν­θή­κη, θα χρεια­στεί πολύ πιο επί­μο­νη και σο­βα­ρή προ­σπά­θεια από όλες και όλους μας. Θα χρεια­στεί η συ­στη­μα­τι­κή επι­δί­ω­ξη της μέ­γι­στης εφι­κτής συ­νεν­νό­η­σης και συ­σπεί­ρω­σης δυ­νά­με­ων, αλλά και η με­γα­λύ­τε­ρη δυ­να­τή ορ­γα­νω­τι­κή προ­σπά­θεια προ­ε­τοι­μα­σί­ας στις κι­νη­μα­τι­κές απα­ντή­σεις μας, για να μπο­ρέ­σει ο «σκλη­ρός πυ­ρή­νας» ακτι­βι­στών-στριών του κι­νή­μα­τος που συμ­με­τέ­χει με πεί­σμα σε κάθε κι­νη­το­ποί­η­ση να δια­δη­λώ­νει έχο­ντας κι­νη­το­ποι­ή­σει στο πλευ­ρό του και ευ­ρύ­τε­ρες κοι­νω­νι­κές δυ­νά­μεις. 

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά