Ύστερα από τον ΦΠΑ και το ταμείο ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας, έρχεται η σειρά των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας και της νέας «σωτηρίας» των τραπεζών –η «βολή» κατά των αγροτών και των πρόωρων συντάξεων μετατίθεται για τα θερινά τμήματα της Βουλής. Βήμα το βήμα, γίνεται αντιληπτό το περιεχόμενο του τρίτου μνημονίου και οι καταστροφικές κοινωνικές του συνέπειες, ενώ παράλληλα αποκαλύπτεται το σχέδιο της ελληνικής αστικής τάξης και των δανειστών.
Ασφαλώς, κεντρικός τους στόχος είναι η εμβάθυνση του «καθεστώτος» υπερλιτότητας που ήδη έχει εγκατασταθεί με τα μνημόνια 1 και 2. Στο πλαίσιο όμως αυτού του γενικού στόχου, αναδεικνύονται οι κεντρικές στοχεύσεις: τράπεζες (νέο πακέτο σωτηρίας με δημόσια χρηματοδότηση και με απαγόρευση οποιασδήποτε παρέμβασης του Δημοσίου), Ασφαλιστικό (περικοπές συντάξεων, αύξηση ορίων ηλικίας), εργασιακές σχέσεις (ομαδικές απολύσεις), «διεύρυνση της φορολογικής βάσης» (βαριά φορολογία και στους αγρότες, πέραν των αυξήσεων στον ΦΠΑ), ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας (με τη μετατροπή του ΤΑΙΠΕΔ σε ανεξάρτητο fund για το ξεπούλημά της). Προγραμματικά λοιπόν το τρίτο μνημόνιο ισοδυναμεί με την ολοκλήρωση του προγράμματος «εσωτερικής υποτίμησης» και με την επιβολή «τελικής λύσης» για τις τράπεζες.
Υπάρχει ωστόσο και η πολιτική πλευρά, που είναι εξίσου κρίσιμη: τόσο η ελληνική αστική τάξη όσο και οι δανειστές επιθυμούν να είναι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, εξ ονόματος της Αριστεράς, που θα αναλάβει να ολοκληρώσει τη «βρόμικη δουλειά» της επιβολής ενός τέτοιου αντιλαϊκού «πακέτου». Από τη μια, το να χρεωθεί η Αριστερά τόσο σκληρές μνημονιακές πολιτικές είναι για τις αστικές-μνημονιακές δυνάμεις μια πανηγυρική «δικαίωση» για τις επιλογές των ίδιων. Από την άλλη, στις δεδομένες πολιτικές συνθήκες, δεν υπάρχει πιο συμφέρων για το σύστημα πολιτικός συνδυασμός για να ψηφιστεί και να προωθηθεί η συμφωνία σωτηρίας των ελληνικών τραπεζών και διατήρησης της συμμετοχής του ελληνικού καπιταλισμού στην Ευρωζώνη. Ο συνδυασμός «η κυβέρνηση έχει την ευθύνη της συμφωνίας, της ψήφισης και υλοποίησής της, κι εμείς στηρίζουμε αλλά όχι χωρίς προϋποθέσεις» είναι ο πιο βολικός και αποτελεσματικός πολιτικός συνδυασμός για τα συμφέροντα της ελληνικής αστικής τάξης και των δανειστών, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.
Νέα «σωτηρία» των τραπεζών
Με τις νέες ρυθμίσεις, ενσωματώνεται στην ελληνική νομοθεσία η ευρωπαϊκή Οδηγία για τη λειτουργία και τους όρους στήριξης του τραπεζικού συστήματος με δημόσια δαπάνη –με βάση τη γνωστή απόφαση του Eurogroup για την τραπεζική εποπτεία και «εκκαθάριση» προβληματικών τραπεζών. Η Οδηγία αυτή ενσωματώνει τη δυνατότητα «κουρέματος» των μη εγγυημένων καταθέσεων κατά τη διαδικασία «εξυγίανσης» μιας τράπεζας. Η εντολή των δανειστών για θωράκιση της ανεξαρτησίας των τραπεζών από οποιαδήποτε κυβερνητική παρέμβαση υλοποιείται, αφού αρμόδια αρχή για την «εξυγίανση» των τραπεζών ορίζεται το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ). Το Δημόσιο διατηρεί ένα... τιμητικό δικαίωμα όσον αφορά τις τράπεζες: «δικαιούται» να δαπανήσει ποσά για την εξυγίανσή τους. Ωστόσο, η αύξηση της μετοχικής του συμμετοχής στις τράπεζες πρέπει να είναι προσωρινή: οι τράπεζες, όπως και μέχρι τώρα, θα ανακεφαλαιώνονται με χρήματα του Δημοσίου για να «εξυγιανθούν» και ύστερα να δοθούν ξανά στους ιδιώτες, οι οποίοι στο μεταξύ θα συνεχίσουν να στρογγυλοκάθονται στις διοικήσεις τους... Αυτό εννοεί η εισηγητική έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους όταν λέει ότι με τη ρύθμιση «είναι πιθανή αύξηση δαπάνης του Δημοσίου». Και για να το πούμε πιο απλά: οι τράπεζες είναι μπροστά σε νέα stress tests, από τα οποία θα προκύψουν νέες κεφαλαιακές ανάγκες, τις οποίες θα καλύψει το ελληνικό Δημόσιο, στο οποίο όμως απαγορεύεται να ανακατεύεται στη διοίκησή τους και στη διαδικασία «εξυγίανσής» τους...
Από το συνολικό ποσό των περίπου 86 δισ. ευρώ της νέας χρηματοδοτικής σύμβασης, τα 25 δισ. ευρώ προορίζονται για τη νέα ανακεφαλαίωση των τραπεζών...
Δεν χρειάζεται πολλή φιλοσοφία για να καταλάβουμε ότι το «πακέτο τράπεζες» είναι κεντρικό και «υπαρξιακής» σημασίας για την ελληνική αστική τάξη. Είναι το «κυρίως πιάτο» των νέων ρυθμίσεων.
Το σχέδιο των δανειστών
Στο μεταξύ, το νέο ελληνικό πρόγραμμα βάλλεται στον διεθνή Τύπο σαν μη υλοποιήσιμο. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι το 71% των οικονομολόγων που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Bloomberg πιστεύουν πως εξακολουθεί να υπάρχει κίνδυνος η Ελλάδα να αναγκαστεί να φύγει από την Ευρωζώνη μέχρι το τέλος του 2016, ενώ το 70% είπε πως εκτιμά ότι η χώρα θα είναι «ασφαλής» για το υπόλοιπο του 2015 αν και περίπου το ήμισυ θεωρεί πως το τρίτο πακέτο ύψους 86 δισ. ευρώ που επιδιώκει ο Αλέξης Τσίπρας θα είναι πολύ μικρό.
Πράγματι, μια συμφωνία που κατά τους «Financial Times» θα έχει αποτέλεσμα σωρευτική ύφεση 12,8% στην τετραετία, που σύμφωνα με την Κομισιόν θα σημάνει ύφεση έως 4% το 2015 και έως 2% το 2016, που θα απογειώσει το χρέος πάνω από το 200% του ΑΕΠ, που επομένως θα επεκτείνει την ανεργία, τη φτώχεια και την εξαθλίωση, δεν θα «βγαίνει». Σε κάθε τριμηνιαία αξιολόγηση θα απαιτούνται πρόσθετα μέτρα. Και όλο αυτό θα οδηγήσει μεσοπρόθεσμα σε νέο, πλήρες αδιέξοδο. Οπότε, η πρόταση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για «επιδοτούμενο» από την ΕΕ Grexit θα επανέλθει πιο πιεστική και πιο πειστική, από μια Ευρωζώνη που στο μεταξύ θα έχει οχυρωθεί μέσω της «θεσμικής της ενοποίησης» που εξελίσσεται ταχέως.
Έχοντας «δέσει» την από δω και πέρα πορεία στη βάση της συμφωνίας της 13ης Ιουλίου με τις ρήτρες «αυτόματης» λήψης νέων μέτρων σε περίπτωση που οι στόχοι του προγράμματος πέφτουν έξω, οι δανειστές θα ελέγχουν ένα ένα τα επόμενα βήματα, μην αφήνοντας την κυβέρνηση να πάρει ανάσα. Και τα ελληνικά μνημονιακά κόμματα θα τη σπρώχνουν πιο βαθιά στη μνημονιακή παγίδα με την τακτική «εσείς έχετε την ευθύνη, εσείς νομοθετείτε, εμείς στηρίζουμε αλλά όχι άνευ όρων».
Όσο για το τι θα συμβεί στη διαδικασία υλοποίησης αυτών των μέτρων, είναι προφανές: ολοκλήρωση της ιστορικής λεηλασίας των εργατικών κατακτήσεων (μισθοί, συντάξεις, κοινωνικά επιδόματα, εργασιακές σχέσεις), της δημόσιας περιουσίας (τα «εθνικά assets» όπως αναφέρει η συμφωνία), της ιδιωτικής περιουσίας των λαϊκών τάξεων (πρώτη κατοικία, ακίνητα), στο τέλος και του αποθησαυρισμένου μισθού (καταθέσεις) αφού στις τράπεζες έμειναν μόνο οι μικροκαταθέσεις ενώ οι μεγάλες καταθέσεις (προϊόν αποθησαυρισμού κερδών) έχουν ήδη αποδράσει στο εξωτερικό.
Με αυτά τα δεδομένα, τα μέλη και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και οι βουλευτές του που θα παλέψουν για να αποτρέψουν την ψήφιση ή την υλοποίηση μιας τέτοιας συμφωνίας, δεν υπερασπίζονται με συνέπεια μόνο το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ και τις αποφάσεις των συλλογικών του οργάνων, αλλά και την εργατική τάξη, τα φτωχά λαϊκά στρώματα και τη νεολαία από τη νέα λεηλασία των δικαιωμάτων τους και της ζωής τους.
