Σπαράγματα μυθιστορήματος για ένα δημοψήφισμα

Εκεί­νο το Σάβ­βα­το το βράδυ, και ενώ προ­χω­ρού­σε η δια­δι­κα­σία θε­τι­κής ψη­φο­φο­ρί­ας για την διε­ξα­γω­γή του δη­μο­ψη­φί­σμα­τος, πολ­λοί βου­λευ­τές της πλειο­ψη­φι­κής πτέ­ρυ­γας της συμ­μα­χι­κής κυ­βέρ­νη­σης, περ­πα­τού­σαν εμ­φα­νώς αμή­χα­νοι στους δια­δρό­μους του κοι­νο­βου­λευ­τι­κού κτη­ρί­ου. Ορι­σμέ­νοι είχαν κυ­ριο­λε­κτι­κά ασπρί­σει, φο­βού­με­νοι τα χει­ρό­τε­ρα. Τις προη­γού­με­νες μέρες, αρ­κε­τοί, είτε οι ίδιοι είτε συγ­γε­νείς τους, είχαν υπο­στεί προ­πη­λα­κι­σμούς και είχαν πέσει θύ­μα­τα απει­λών και ύβρε­ων, επει­δή είχαν κλεί­σει οι τρά­πε­ζες και είχαν επι­βλη­θεί κε­φα­λαια­κοί έλεγ­χοι. Πολ­λοί, παρά την θε­τι­κή τους ψήφο στην δια­δι­κα­σία, ήταν σί­γου­ροι ότι προ­δια­γρα­φό­ταν μια με­γά­λη ήττα στην κάλπη, που θα συ­νε­πα­γό­ταν και τον κα­τα­πο­ντι­σμό της κυ­βέρ­νη­σης. Άλλοι, σε προ­σω­πι­κές εκ­μυ­στη­ρεύ­σεις και κατ΄ιδίαν συ­ζη­τή­σεις, θε­ω­ρού­σαν ότι ο πρω­θυ­πουρ­γός μπλό­φα­ρε και ότι επί­κει­το πο­λι­τι­κή και οι­κο­νο­μι­κή στρο­φή 180 μοι­ρών. Κα­νείς, στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, δεν έβαζε το χέρι του στη φωτιά για το τι έμελ­λε να συμ­βεί, όχι την επό­με­νη εβδο­μά­δα, αλλά τις επό­με­νες ώρες.

Το επό­με­νο πρωί και στην πρώτη σύ­σκε­ψη για την ορ­γά­νω­ση του δη­μο­ψη­φί­σμα­τος μέσα σε λι­γό­τε­ρο από μια εβδο­μά­δα, πα­ρου­σιά­στη­καν τα πρώτα προ­βλή­μα­τα με επί­κε­ντρο το πλή­θος, την εκτύ­πω­ση και την προ­ώ­θη­ση των φα­κέ­λων στα πρω­το­δι­κεία και τα εκλο­γι­κά τμή­μα­τα, καθώς το αρ­μό­διο υπουρ­γείο δεν διέ­θε­τε επαρ­κή απο­θέ­μα­τα. Έπε­σαν διά­φο­ρες λύ­σεις στο τρα­πέ­ζι, πι­θα­νές και απί­θα­νες - η πιο ευ­φά­ντα­στη ήταν η εκεί­νη που ει­ση­γού­ταν τη­λε­φω­νι­κά ο υπουρ­γός άμυ­νας, ο οποί­ος πρό­τει­νε την απο­στο­λή με­τα­γω­γι­κών αε­ρο­σκα­φών της πο­λε­μι­κής αε­ρο­πο­ρί­ας στο Βου­κου­ρέ­στι ή την Σόφια, προ­κει­μέ­νου να με­τα­φερ­θούν φά­κε­λοι από αυτές τις βαλ­κα­νι­κές πρω­τεύ­ου­σες. Μια υπη­ρε­σια­κή ει­σή­γη­ση της ανώ­τε­ρης κρα­τι­κο­ϋ­παλ­λη­λί­ας πρό­τει­νε την ενοι­κί­α­ση φορ­τη­γών και την αγορά φα­κέ­λων από γερ­μα­νι­κές ή ελ­βε­τι­κές πό­λεις, με το επι­χεί­ρη­μα ότι αυτό είχε συμ­βεί στο πα­ρελ­θόν, πρό­τα­ση που απορ­ρί­φθη­κε ασυ­ζη­τη­τί - τι ει­κό­να θα έδινε ένα δη­μο­ψή­φι­σμα που διε­ξα­γό­ταν ενά­ντια στις βου­λές της Γερ­μα­νί­ας, αν τα υλικά τυ­πι­κής διε­ξα­γω­γής του προ­έρ­χο­νταν από την χώρα αυτή;

Νω­ρί­τε­ρα, η κυ­βέρ­νη­ση είχε τρο­πο­ποι­ή­σει τμήμα των όρων και των ρυθ­μί­σε­ων του σχε­τι­κού νόμου, προ­κει­μέ­νου να δια­λυ­θεί η επι­τρο­πή του όχι, με απλή δή­λω­ση του γε­νι­κού γραμ­μα­τέα του πλειο­ψη­φού­ντος κόμ­μα­τος, με πρό­σχη­μα ότι αυτή η επι­λο­γή ήταν μο­νό­δρο­μος ώστε να μην συ­γκρο­τη­θεί η επι­τρο­πή αυτή με την πα­ρου­σία νε­ο­να­ζί και ακρο­δε­ξιών. Πα­ρό­λα αυτά όμως και αντί­θε­τα με τις ίδιες προ­βλέ­ψεις του ίδιου εφαρ­μο­στι­κού νόμου, συ­στά­θη­κε δια­κομ­μα­τι­κή επι­τρο­πή για την πα­ρα­κο­λού­θη­ση της δια­δι­κα­σί­ας στο υπουρ­γείο εσω­τε­ρι­κών και εκεί η συμ­με­το­χή νε­ο­να­ζί  και ακρο­δε­ξιών δεν πα­ρε­μπο­δί­στη­κε.

Τα με­σά­νυ­χτα της Δευ­τέ­ρας, ο γε­νι­κός γραμ­μα­τέ­ας του κόμ­μα­τος της αξιω­μα­τι­κής αντι­πο­λί­τευ­σης κα­τέ­θε­σε ογκώ­δεις φα­κέ­λους με επι­τρο­πές, ορ­γα­νώ­σεις και σω­μα­τεία που υπο­στή­ρι­ζαν το ναι στο δη­μο­ψή­φι­σμα και συ­να­πο­τε­λού­σαν τον κορμό της σχε­τι­κής επι­τρο­πής. Σχε­δόν κα­νέ­να από αυτά δεν τεκ­μη­ρί­ω­νε τυ­πι­κά και εγ­γρά­φως την κα­τα­στα­τι­κή του ύπαρ­ξη και την δη­μό­σια, πο­λι­τι­κή και κοι­νω­νι­κή, πα­ρου­σία του. Πα­ρό­λα αυτά, η συμ­με­το­χή τους και οι δη­λώ­σεις υπο­στή­ρι­ξης του ναι έγι­ναν δε­κτές από την κυ­βέρ­νη­ση και το αρ­μό­διο υπουρ­γείο εσω­τε­ρι­κών, πο­λι­τι­κώ τω τρόπω, κατά τη δια­τύ­πω­ση ανώ­τε­ρου, κυ­βερ­νη­τι­κού στε­λέ­χους. Νω­ρί­τε­ρα, την ίδια μέρα, και δια­ψεύ­δο­ντας εν τοις πράγ­μα­σι τις αντι­πο­λι­τευ­τι­κές κο­ρώ­νες περί αιφ­νι­δια­σμού, ξε­κι­νού­σε η ομο­βρο­ντία δια­φη­μί­σε­ων και πο­λι­τι­κών μη­νυ­μά­των του ναι, στην τη­λε­ό­ρα­ση, το δια­δί­κτυο και τα μέσα κοι­νω­νι­κής δι­κτύ­ω­σης - τα αντί­στοι­χα του όχι θα κα­θυ­στε­ρού­σαν χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά να εμ­φα­νι­στούν δύο ει­κο­σι­τε­τρά­ω­ρα αρ­γό­τε­ρα.

Την Τε­τάρ­τη το πρωί και ενώ πλή­θαι­ναν οι αντι­φα­τι­κές δη­λώ­σεις για την σκο­πι­μό­τη­τα και την τε­λι­κή διε­ξα­γω­γή του δη­μο­ψη­φί­σμα­τος, ο υπουρ­γός εσω­τε­ρι­κών, σε κλει­στή σύ­σκε­ψη στε­λε­χών, έκανε την πρό­βλε­ψη ότι εν­δε­χο­μέ­νως έως την Πα­ρα­σκευή το βράδυ, η κοι­νο­βου­λευ­τι­κή από­φα­ση για το δη­μο­ψή­φι­σμα θα είχε ανα­κλη­θεί και ότι εντέ­λει αυτό δεν θα γι­νό­ταν. Στην επι­σή­μαν­ση νο­μι­κού συμ­βού­λου, ότι τέ­τοια ανά­κλη­ση δεν επι­τρέ­πε­ται και δεν προ­βλέ­πε­ται από το σύ­νταγ­μα και τον νόμο, η απά­ντη­ση ήταν πως μια ευ­ρεία, δια­κομ­μα­τι­κή κοι­νο­βου­λευ­τι­κή πλειο­ψη­φία θα μπο­ρού­σε να πα­ρα­κάμ­ψει και το σύ­νταγ­μα και τον νόμο, εφό­σον θα είχε επέλ­θει ένας συμ­βι­βα­σμός με τα ευ­ρω­παϊ­κά κέ­ντρα απο­φά­σε­ων. Τότε η αντα­πά­ντη­ση ήταν ότι σε ένα τέ­τοιο εν­δε­χό­με­νο, τα κυ­βερ­νη­τι­κά στε­λέ­χη θα έπρε­πε να προ­ε­τοι­μά­ζο­νταν είτε για ντο­μά­τες είτε για πέ­τρες από τον κόσμο στις κε­ντρι­κές πλα­τεί­ες της πρω­τεύ­ου­σας, καθώς μάλ­λον δεν είχαν σφυγ­μο­με­τρή­σει καλά τη δια­θε­σι­μό­τη­τα και την κι­νη­το­ποί­η­ση της κοι­νω­νί­ας.

Την ίδια μέρα άρ­χι­σαν να κα­τα­γρά­φο­νται οι πρώ­τες, μα­ζι­κές κα­ταγ­γε­λί­ες για γε­νι­κευ­μέ­νη, ερ­γο­δο­τι­κή τρο­μο­κρα­τία σε χώ­ρους ερ­γα­σί­ας με στόχο την υπερ­ψή­φι­ση του ναι. Με επί­κε­ντρο τις βό­ρειες πε­ριο­χές της χώρας και τις με­γά­λες πό­λεις, ερ­γο­δό­τες του του­ρι­σμού, της με­τα­ποί­η­σης, του εμπο­ρί­ου και της βιο­μη­χα­νί­ας απει­λού­σαν ανοι­χτά με απο­λύ­σεις και ανα­στο­λές κα­τα­βο­λής μι­σθού, είτε αν οι ερ­γα­ζό­με­νοι δεν ψή­φι­ζαν υπέρ του ναι είτε αν το όχι κυ­ριαρ­χού­σε στην κάλπη. Σε ιδιω­τι­κά κα­νά­λια, ρα­διό­φω­να και δια­δί­κτυο, το ναι και οι υπο­στη­ρι­κτές του μο­νο­πω­λού­σαν τον χρόνο και τον χώρο, κα­τα­στρα­τη­γώ­ντας τη σχε­τι­κή, ρα­διο­τη­λε­ο­πτι­κή και εκλο­γι­κή νο­μο­θε­σία. Σε εφη­με­ρί­δες που κατά τα άλλα κο­λά­κευαν τον πρω­θυ­πουρ­γό ως τον νέο, λα­μπρό αστέ­ρα της ευ­ρω­παϊ­κής, πο­λι­τι­κής σκη­νής, τερ­μα­τί­στη­κε η κα­τα­βο­λή μι­σθών, με πρό­σχη­μα τους κε­φα­λαια­κούς ελέγ­χους και πραγ­μα­τι­κή αιτία τον ωμό εκ­βια­σμό για την επι­λο­γή του ναι στην δη­μο­ψη­φι­σμα­τι­κή κάλπη. Αλλού, πα­ρα­τη­ρή­θη­καν ταυ­τό­χρο­να μειώ­σεις μι­σθών και στάση πλη­ρω­μών ενώ τα δε­δου­λευ­μέ­να της επο­χής γρά­φτη­καν από τους ερ­γο­δό­τες και τους κε­φα­λαιού­χους στο ιου­λια­νό χιόνι που δεν έπε­φτε.

Την ισχυ­ρή πι­θα­νό­τη­τα ότι η κυ­βέρ­νη­ση θα μπο­ρού­σε να υπα­να­χω­ρή­σει αιφ­νι­δια­στι­κά και να μην πραγ­μα­το­ποι­η­θεί το δη­μο­ψή­φι­σμα είχε δια­πι­στώ­σει και η ιδιω­τι­κή εται­ρεία ηλε­κτρο­νι­κής κα­τα­γρα­φής των απο­τε­λε­σμά­των, που είχε συ­μπε­ρι­λά­βει ρήτρα απο­ζη­μί­ω­σης στην πε­ρί­πτω­ση που το δη­μο­ψή­φι­σμα δεν πραγ­μα­το­ποιού­ταν με πρω­το­βου­λία της κυ­βέρ­νη­σης.

Την Πα­ρα­σκευή, έγι­ναν ταυ­τό­χρο­να στην πρω­τεύ­ου­σα οι συ­γκε­ντρώ­σεις των δύο πλευ­ρών. Και ενώ η δια­φο­ρά στα συ­γκε­ντρω­μέ­να πλήθη ήταν χα­ώ­δης και διά γυ­μνού οφθαλ­μού, ένα ασφα­λές, τε­λι­κό προ­μή­νυ­μα της έκ­βα­σης στην κάλπη, κυ­βερ­νη­τι­κά στε­λέ­χη και πα­ρά­γο­ντες θε­ω­ρού­σαν ότι ακόμη όλα ήταν ρευ­στά και ανοι­κτά.

Την Κυ­ρια­κή, τα μη­νύ­μα­τα ότι υπήρ­χε συ­ντρι­πτι­κή νίκη του όχι ήταν πολλά, ισχυ­ρά και αντι­προ­σω­πευ­τι­κά, αλλά η κυ­βέρ­νη­ση προ­τί­μη­σε να κυ­κλο­φο­ρή­σει ένα νον-πέ­η­περ στο οποίο συ­νι­στού­σε ψυ­χραι­μία σε όσους θα βρί­σκο­νταν τις πρώ­τες στιγ­μές στα τη­λε­ο­πτι­κά στού­ντιο και πάνελ, επει­δή δήθεν το απο­τέ­λε­σμα δεν ήταν το ευ­κταίο. Λίγα μόλις λεπτά μετά και ενώ το απο­τέ­λε­σμα δια­μορ­φω­νό­ταν σε ζω­ντα­νή με­τά­δο­ση και σε πραγ­μα­τι­κό χρόνο, το νον-πέ­η­περ της ητ­το­πά­θειας και της αυ­το­συ­γκρά­τη­σης είχε γίνει αντι­κεί­με­νο χλευα­σμού μαζί με τους εμπνευ­στές και τους συ­ντά­κτες του.

Το ίδιο βράδυ, είχε στη­θεί μια επι­νί­κια συ­γκέ­ντρω­ση στην κε­ντρι­κή πλα­τεία της πρω­τεύ­ου­σας και ένα, δύο κι­νη­τά τη­λέ­φω­να χτύ­πη­σαν επί­μο­να. Ο δικός σας, έκανε την κω­λο­τού­μπα, έλε­γαν οι φωνές στις γραμ­μές και υπερ­θε­μά­τι­ζαν ότι γάλ­λοι επό­πτες της λι­το­τη­ταρ­χι­κής κα­νο­νι­κό­τη­τας προ­χω­ρού­σαν στην σύ­ντα­ξη νέου μνη­μο­νί­ου. Δεν γί­νο­νται,ρε,αυτά μετά το απο­ψι­νό!, Γί­νο­νται και ετοι­μα­στεί­τε, την Πέμ­πτη θα τα δείτε με τα μάτια σας, άντε και κα­λη­νύ­χτα και καλό κου­ρά­γκιο που έλεγε και μια ψυχή και οι γραμ­μές έκλει­σαν βια­στι­κά.

Κάθε ομοιό­τη­τα με πρό­σω­πα και κα­τα­στά­σεις προ τριε­τί­ας είναι σχε­δόν και απο­λύ­τως συμ­πτω­μα­τι­κή και ου­δε­μία σχέση έχουν με την ει­κο­νι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα της επο­χής.