ΣΥΡΙΖΑ: Μετά τον αρχηγό, θα διαλέξουν κόμμα

Την επο­μέ­νη της εκλο­γής θα αρ­χί­σει να δια­μορ­φώ­νε­ται στα­δια­κά η απά­ντη­ση στο πόσοι και ποιοι θα πα­ρα­μεί­νουν στις γραμ­μές του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, σε τι σχέση με­τα­ξύ τους, με ποιες πραγ­μα­τι­κές πο­λι­τι­κές προ­ο­πτι­κές, δη­λα­δή η απά­ντη­ση στο ερώ­τη­μα του τι τύπου κόμμα θα είναι πλέον ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Το χτί­σι­μο της απά­ντη­σης θα πάρει χρόνο και, μέσα σε αυτόν, το ζή­τη­μα της βιω­σι­μό­τη­τας θα πα­ρα­μέ­νει στοί­χη­μα ανοι­χτό.

Δια­δι­κα­σί­ες

Από­δει­ξη για αυτόν τον ισχυ­ρι­σμό είναι η ίδια η δια­δι­κα­σία επι­λο­γής προ­έ­δρου. Η υπο­ψη­φιό­τη­τα του Στέ­φα­νου Τζου­μά­κα θα μπο­ρού­σε να θε­ω­ρη­θεί «τρο­λιά», αλλά η υπο­ψη­φιό­τη­τα Κασ­σε­λά­κη δεν είναι. Γιατί πίσω του είναι φα­νε­ρές δυ­νά­μεις και ιδέες όχι απλώς ξένες, αλλά εχθρι­κές προς κάθε εκ­δο­χή Αρι­στε­ράς. Οι δυ­νά­μεις και οι ιδέες αυτές μπό­ρε­σαν να εκτο­ξεύ­σουν τον Κασ­σε­λά­κη ως μια συ­ζη­τή­σι­μη υπο­ψη­φιό­τη­τα, γε­γο­νός που δεν θα έπρε­πε να είναι εφι­κτό ακόμα και στις χα­λα­ρό­τε­ρες των χα­λα­ρών πα­ρα­δό­σε­ων μέσα στην Αρι­στε­ρά, σχε­τι­κά με τα κρι­τή­ρια και τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις ανά­δει­ξης κομ­μα­τι­κής ηγε­σί­ας.

Ασφα­λώς η ευ­θύ­νη δεν είναι του Κασ­σε­λά­κη (αυτός «αυ­το­δη­μιούρ­γη­το» άτο­μο-εφο­πλι­στής είναι, ό,τι θέλει κάνει…), αλλά του συλ­λο­γι­κού ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Που έχει φτά­σει στο ση­μείο να μη δια­θέ­τει δυ­νά­μεις πει­θάρ­χη­σης ούτε τέ­τοιων εκ­φυ­λι­στι­κών φαι­νο­μέ­νων. Και αυτή η ου­σια­στι­κή απο­δυ­νά­μω­ση φά­νη­κε χει­ρο­πια­στά στη δια­δι­κα­σία του Διαρ­κούς Συ­νε­δρί­ου του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, όπου η πα­ρου­σί­α­ση των υπο­ψη­φιο­τή­των στους αδρα­νείς/σιω­πη­λούς «συ­νέ­δρους» ήταν μια βαβέλ ασύμ­βα­των μο­νό­λο­γων. Με βάση τα ορ­γα­νω­τι­κά ήθη που δη­μιούρ­γη­σε η εποχή Τσί­πρα, τα κρί­σι­μα πο­λι­τι­κά, ακόμα και στρα­τη­γι­κά, δι­λήμ­μα­τα που εκτέ­θη­καν στις ομι­λί­ες των Αχτσιό­γλου-Παπ­πά-Τσα­κα­λώ­του θα λυ­θούν δια της ψήφου όσων προ­αι­ρού­νται να κα­τα­θέ­σουν ένα δί­ευ­ρο και να ψη­φί­σουν στην κάλπη που θα βγά­λει αρ­χη­γό.

Η Αχτσιό­γλου μι­ζά­ρι­σε στη συ­νέ­χεια της «πα­ρα­κα­τα­θή­κης του Αλέξη Τσί­πρα»: κυ­βερ­νώ­σα Αρι­στε­ρά και «ανοι­χτό κόμμα». Μόνο που αυτή η πα­ρα­κα­τα­θή­κη έχει γίνει πλέον κομ­μά­τια και θρύ­ψα­λα: Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν είναι πλέον «κυ­βερ­νώ­σα» δύ­να­μη, στις γραμ­μές του υπάρ­χουν έντο­νες αμ­φι­βο­λί­ες αν πρέ­πει να εντάσ­σε­ται στην Αρι­στε­ρά, ενώ το «ανοι­χτό» κόμμα έχει απο­δει­χθεί ως πε­ρί­που μη-κόμ­μα.

Ο Νίκος Παπ­πάς επέ­μει­νε σε αυτά που τον έκα­ναν να ξε­χω­ρί­ζει και κατά την κυ­βερ­νη­τι­κή πε­ρί­ο­δο: ο τα­κτι­κι­σμός απο­δί­δει, το χτί­σι­μο «μο­χλών» μέσα στους μη­χα­νι­σμούς εξου­σί­ας είναι ανα­γκαίο, η διεύ­ρυν­ση προς το Κέ­ντρο είναι όχι μόνο επι­θυ­μη­τή αλλά και ανα­ντι­κα­τά­στα­τη. Μια σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κή το­πο­θέ­τη­ση, στην εποχή που η σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τία έχει γίνει σο­σιαλ­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμός, που μην μπο­ρώ­ντας να πα­ρέ­χει με­ταρ­ρυθ­μί­σεις εξα­ντλεί­ται στις τε­χνι­κές διεκ­δί­κη­σης της κυ­βερ­νη­τι­κής εξου­σί­ας.

Ο Ευ­κλεί­δης Τσα­κα­λώ­τος ζή­τη­σε προ­σα­να­το­λι­σμό ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς και «τα­ξι­κής μο­νο­μέ­ρειας». Πώς; Μαζί με ποιους; Ενά­ντια σε ποιους; Λήθη ή αυ­το­κρι­τι­κή για το μνη­μό­νιο 3;

Αυτά «πα­ρου­σιά­στη­καν» σε μια αί­θου­σα όπου δεν ακού­στη­καν ούτε μια φορά οι λέ­ξεις «σο­σια­λι­σμός», «ερ­γα­τι­κή τάξη» ή «ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα», «κα­πι­τα­λι­στές» κ.ο.κ. Μπο­ρεί αυτό το κόμμα να απα­ντή­σει δη­μιουρ­γι­κά στα ερω­τή­μα­τα που αντι­με­τω­πί­ζει; Αμ­φι­βάλ­λω, αλλά το δε­δο­μέ­νο είναι ότι δεν το έχει ακόμα επι­χει­ρή­σει.

Μέσα από αυτήν την εξέ­λι­ξη προ­κύ­πτουν ανά­γλυ­φα οι ευ­θύ­νες της ηγε­σί­ας Τσί­πρα.

Στρα­τη­γι­κή στρο­φή

Η στρο­φή προς το Κέ­ντρο δεν ήταν μόνο μια απο­τυ­χη­μέ­νη προ­ε­κλο­γι­κή τα­κτι­κή. Δεν αφο­ρού­σε μόνο υπο­ψη­φιό­τη­τες και ψή­φους. Αφο­ρού­σε πο­λι­τι­κές, αλλά και αλ­λα­γή ανα­φο­ράς σε κρί­σι­μες ιδέες (πχ έθνος, επι­χει­ρη­μα­τι­κό­τη­τα, ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις κλπ). Με αυτή την έν­νοια η στρο­φή στο Κέ­ντρο ήταν μια ήττα της Αρι­στε­ράς στο εσω­τε­ρι­κό του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, που συ­νέ­βα­λε στην εκλο­γι­κή ήττα από τον Μη­τσο­τά­κη, αλλά και δια­μόρ­φω­νε τους όρους για τη ση­με­ρι­νή ανι­κα­νό­τη­τα για στοι­χειώ­δεις αρι­στε­ρές επι­λο­γές.

Η στρο­φή προς το Κέ­ντρο για να νι­κη­θεί εκλο­γι­κά η Δεξιά είναι σε αντί­θε­ση με την εμπει­ρία του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στη σύ­γκρου­ση με τους Σα­μα­ρά/Βε­νι­ζέ­λο τον Γε­νά­ρη του 2015. Όμως με­σο­λά­βη­σε η αντι­στρο­φή του δη­μο­ψη­φί­σμα­τος και ο Σε­πτέμ­βρης του 2015, που οδή­γη­σε στην «υιο­θε­σία» του Μνη­μο­νί­ου 3. Η ηγε­σία Τσί­πρα έζησε όλη εκεί­νη την εποχή με την πε­ποί­θη­ση ότι ο Σε­πτέμ­βρη του ’15 ήταν μια λα­μπρή εκλο­γι­κή νίκη, ενώ ήταν μια βαθιά πο­λι­τι­κή και στρα­τη­γι­κή ήττα. Ερ­γά­στη­κε για την ευ­θυ­γράμ­μι­ση των κομ­μα­τι­κών δυ­νά­με­ων του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ με τις συ­νή­θειες, τα ήθη και τα έθιμα της κυ­βερ­νώ­σας «ευ­θύ­νης» του 3ου Μνη­μο­νί­ου. Στο τέλος της ημέ­ρας απο­δεί­χθη­κε ότι αυτό οδη­γού­σε στη ρευ­στο­ποί­η­ση μιας δύ­να­μης και μιας δυ­να­μι­κής που είχε ξε­κι­νή­σει με δια­φο­ρε­τι­κές προ­ο­πτι­κές.

Η απο­τυ­χία είναι δε­δο­μέ­νη. Το μέ­γε­θος της ήττας απο­μέ­νει να διευ­κρι­νι­στεί. Η προ­ο­πτι­κή μιας σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κής «ανα­σύν­θε­σης» στην Ελ­λά­δα έχει πάρει δια­φο­ρε­τι­κό, πιο πο­λύ­πλο­κο και μα­κρό­συρ­το χα­ρα­κτή­ρα, από τις υπο­σχέ­σεις που έδινε ο Αλ. Τσί­πρας στις συ­νό­δους της ευ­ρω­παϊ­κής σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας.

Μια πρό­σθε­τη βαριά ευ­θύ­νη της ηγε­σί­ας Τσί­πρα είναι ότι κου­βά­λη­σε μέσα στις γραμ­μές της Αρι­στε­ράς την «πα­τέ­ντα» του Γ. Πα­παν­δρέ­ου γα ανοι­χτή εκλο­γή του προ­έ­δρου του κόμ­μα­τος από το «λαό» των ψη­φο­φό­ρων του. Ήταν μια ακραία αρ­χη­γο­κε­ντρι­κή αντί­λη­ψη με προ­έ­λευ­ση τις ορ­γα­νω­τι­κές συ­νή­θειες στο Δη­μο­κρα­τι­κό Κόμμα των ΗΠΑ (βλέ­πε­τε ο Κασ­σε­λά­κης δεν είναι ο πρώ­τος που ανα­φέ­ρε­ται εκεί…). Όποιος έχει στοι­χειώ­δη ορ­γα­νω­τι­κή εμπει­ρία, κα­τα­λα­βαί­νει ότι η αλ­λα­γή από το θεσμό του γραμ­μα­τέα της ΚΕ στον πρό­ε­δρο του κόμ­μα­τος ήταν ήδη ση­μα­ντι­κή, ενώ η εκλο­γή του προ­έ­δρου όχι από τα μέλη της ΚΕ ή του συ­νε­δρί­ου αλλά από το «λαό» είναι μια αρ­χη­γο­κε­ντρι­κή και­νο­το­μία που δια­λύ­ει κρί­σι­μα γνω­ρί­σμα­τα της έν­νοιας κόμμα. Η απόρ­ρι­ψη αυτών των συ­νή­θειων γί­νε­ται πλέον απα­ραί­τη­τη για όλα τα κόμ­μα­τα, αλλά είναι απο­λύ­τως ανα­γκαία σε κάθε δύ­να­μη που ανα­φέ­ρε­ται στην Αρι­στε­ρά.

Στην πο­ρεία της μάχης κατά του Μη­τσο­τά­κη, ο κό­σμος του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ θα εξα­κο­λου­θεί να είναι πο­λύ­τι­μος. Όμως αυτό, όλο και πιο κα­θα­ρά, θα κρί­νε­ται έξω από τον πα­ρα­λυ­τι­κό και πο­λι­τι­κά οπι­σθο­δρο­μι­κό και συ­ντη­ρη­τι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό της ηγε­σί­ας του και των συ­γκρο­τη­μέ­νων (;) κομ­μα­τι­κών του δυ­νά­με­ων.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά