Η κυβέρνηση της Αριστεράς και κατ’ επέκταση οι κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες του ΣΥΡΙΖΑ και το ζήτημα της ΕΕ και της ευρωζώνης, μετά και τις πρόσφατες εξελίξεις στην Κύπρο, βρέθηκαν στο επίκεντρο των περισσότερων τοποθετήσεων στη διήμερη συνεδρίαση της ΚΕ, στις 13-14/4.

Με αφορ­μή τις δια­φο­ρε­τι­κές προ­σεγ­γί­σεις στα δύο αυτά θέ­μα­τα, η κου­βέ­ντα κι­νή­θη­κε αρ­κε­τές φορές σε υψη­λούς τό­νους.
Από τη μεριά της Αρι­στε­ρής Πλατ­φόρ­μας (Αρι­στε­ρό Ρεύμα, Κόκ­κι­νο Δί­κτυο) εκ­φρά­στη­καν δια­φω­νί­ες για μια σειρά πο­λι­τι­κές επι­λο­γές της ηγε­τι­κής ομά­δας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και κρι­τι­κή σε ό,τι αφορά τις συμ­μα­χί­ες, τη θέση για το ευρώ, τις τρά­πε­ζες και τα ορ­γα­νω­τι­κά του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

Ο Π. Λα­φα­ζά­νης ζή­τη­σε επα­νε­ξέ­τα­ση της πο­λι­τι­κής του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στις νέες συν­θή­κες και σε ένα «πο­λι­τι­κό σκη­νι­κό απεί­ρως πιο συ­γκρου­σια­κό, ακόμα και αν κά­να­με την πιο με­γά­λη ανα­δί­πλω­ση». Θε­ω­ρώ­ντας ότι στην Ελ­λά­δα θα κρι­θούν οι εξε­λί­ξεις όλης της Ευ­ρώ­πης, ζή­τη­σε να ανα­λά­βει ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ «το βάρος της σύ­γκρου­σης που επί­κει­ται», υπο­γραμ­μί­ζο­ντας ότι είναι λάθος στο κομ­βι­κό ση­μείο που έχου­με φτά­σει, κά­ποιοι να λένε ότι «ο δρό­μος έξω από την ευ­ρω­ζώ­νη είναι κό­λα­ση, τη στιγ­μή που υπάρ­χει ρε­α­λι­στι­κός δρό­μος επι­βί­ω­σης εκτός ευρώ».  

Η Σόφη Πα­πα­δό­γιαν­νη επι­σή­μα­νε ότι η ιστο­ρία της Κύ­πρου κάνει ακόμα πιο φα­νε­ρό ότι μια κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς που «θέλει να πάει το ΟΧΙ μέχρι τέ­λους και δεν θα ανα­δι­πλω­θεί», πρέ­πει να έχει πει­στι­κή απά­ντη­ση στο ζή­τη­μα της πι­θα­νής δια­κο­πής ρευ­στό­τη­τας, το­νί­ζο­ντας ότι «το “όχι πάση θυσία στο ευρώ” είναι ένα πρώτο βήμα, αλλά χρεια­ζό­μα­στε μια κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς που θα συ­γκρου­στεί με την ευ­ρω­ζώ­νη». Για τα ζη­τή­μα­τα των συμ­μα­χιών, υπο­στή­ρι­ξε ότι πρέ­πει να επα­να­λαμ­βά­νου­με στα­θε­ρά την έκ­κλη­ση ενό­τη­τας σε ΚΚΕ και ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ.

Ο Γ. Θε­ω­νάς επι­κε­ντρώ­θη­κε στο ερώ­τη­μα «πώς θα γίνει πράξη» η πο­λυ­πό­θη­τη ανα­τρο­πή, θε­ω­ρώ­ντας κρί­σι­μο το ρόλο ενός άμε­σου σχε­δί­ου δρά­σης του λαϊ­κού κι­νή­μα­τος, που με τα όρ­γα­νά του και την Αρι­στε­ρά θα επι­βά­λει την ακύ­ρω­ση των μνη­μο­νί­ων και τη δια­γρα­φή του χρέ­ους.

Ο Α. Κα­λύ­βης στη δική του το­πο­θέ­τη­ση είπε ότι «δεν φτά­νουν οι πα­λιές μας ανα­λύ­σεις του αρι­στε­ρού ευ­ρω­παϊ­σμού. Πρέ­πει να βά­λου­με πιο κα­θα­ρά το αί­τη­μα της ανα­τρο­πής της ευ­ρω­ζώ­νης».

Η Μ. Μπό­λα­ρη ση­μεί­ω­σε ότι δεν πρέ­πει να ξε­χνά­με το στόχο για «κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς» που απέ­φε­ρε το 27% σαν πο­λι­τι­κή έκ­φρα­ση της τα­ξι­κής πάλης των ερ­γα­ζο­μέ­νων, των ανέρ­γων, των συ­ντα­ξιού­χων. Για τις επα­φές του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ με τον Κα­μέ­νο και τα «απο­κα­ΐ­δια» της σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας, όπως χα­ρα­κτή­ρι­σε τα πρώην κυ­βερ­νη­τι­κά στε­λέ­χη του ΠΑΣΟΚ, υπο­στή­ρι­ξε ότι «υπο­σκά­πτουν την αυ­το­πε­ποί­θη­ση του κό­σμου μας», ση­μειώ­νο­ντας ότι πρέ­πει ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ να επι­μεί­νει στην τα­κτι­κή της απεύ­θυν­σης προς τις υπό­λοι­πες δυ­νά­μεις της Αρι­στε­ράς, μιας και «οι αρ­νή­σεις δεν είναι ανί­κη­τες», ει­δι­κά μετά την κου­βέ­ντα που άνοι­ξε στο ΚΚΕ ο προ­συ­νε­δρια­κός διά­λο­γος του 19ου Συ­νε­δρί­ου. Και επι­πλέ­ον γιατί «ο κό­σμος της Αρι­στε­ράς, που είναι η ρα­χο­κο­κα­λιά του κι­νή­μα­τος, θα είναι απα­ραί­τη­τος την “Κυ­ρια­κή το βράδυ”, για να στη­ρί­ξει την ανά­λη­ψη της κυ­βερ­νη­τι­κής εξου­σί­ας», πρό­σθε­σε.

Η Χ. Σουλ­τα­νί­δου τό­νι­σε ότι ο ρόλος της Αρι­στε­ράς είναι να πεί­θει την κοι­νω­νία ότι «το μόνο σύ­στη­μα όπου μπο­ρεί να ζήσει –και όχι να επι­βιώ­νει– είναι ο σο­σια­λι­σμός», ση­μειώ­νο­ντας ότι σε καμία δη­μό­σια εκ­φώ­νη­ση στε­λε­χών του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν πε­ρι­γρά­φου­με το όραμά μας. Πα­ράλ­λη­λα, άσκη­σε έντο­νη κρι­τι­κή στη λαν­θα­σμέ­νη ταύ­τι­ση «των λαών του Νότου, με τις χώρες του Νότου», στις θέ­σεις της πλειο­ψη­φί­ας για τις τρά­πε­ζες και στις συ­να­ντή­σεις με επι­χει­ρη­μα­τί­ες, όπως ο Μπό­μπο­λας, στα σχέ­δια του οποί­ου αντι­στέ­κο­νται οι κά­τοι­κοι της Χαλ­κι­δι­κής και ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στη­ρί­ζει το κί­νη­μά τους.

Ο Π. Κο­σμάς, αφού υπεν­θύ­μι­σε ότι ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν υπη­ρέ­τη­σε ει­λι­κρι­νά το «καμιά θυσία για το ευρώ», υπο­στή­ρι­ξε ότι «δεν μπο­ρείς να ακυ­ρώ­σεις το μνη­μό­νιο, αν δεν έρ­θεις σε ρήξη με το ευρώ και την ευ­ρω­ζώ­νη», ενώ για τον τρα­πε­ζι­κό τομέα η μόνη απά­ντη­ση στο πλαί­σιο ενός τα­ξι­κού προ­γράμ­μα­τος μιας κυ­βέρ­νη­σης της Αρι­στε­ράς δεν μπο­ρεί να είναι άλλη «από την κοι­νω­νι­κο­ποί­η­ση των τρα­πε­ζών υπό ερ­γα­τι­κό έλεγ­χο».

Ο Γ. Σα­που­νάς ανα­φέρ­θη­κε στην εναλ­λα­κτι­κή της κυ­βέρ­νη­σης της Αρι­στε­ράς, που πρέ­πει να είναι η πρό­τα­σή μας στα «πο­λω­τι­κά διλ­λή­μα­τα» που πα­ρά­γει η πε­ρί­ο­δος, και ότι μια τέ­τοια κυ­βέρ­νη­ση θα είναι εκ­φρα­στής των συμ­φε­ρό­ντων του κό­σμου της ερ­γα­σί­ας και η «απο­τύ­πω­ση συ­σχε­τι­σμών δύ­να­μης μιας δια­δι­κα­σί­ας πριν από την κάλπη», άρα θα πρέ­πει να στη­ρί­ζε­ται στην πρό­τε­ρη ετοι­μό­τη­τα του λαού.

Ο Σ. Κου­βε­λά­κης, που σε πρό­σφα­το άρθρο του είχε ασκή­σει έντο­νη κρι­τι­κή στον Γ. Δρα­γα­σά­κη για τη θέση του «χωρίς μο­νο­με­ρείς ενέρ­γειες, μόνο αν προ­κλη­θού­με»  –με απο­τέ­λε­σμα ο τε­λευ­ταί­ος να εκ­φρά­σει από το βήμα της ΚΕ πα­ρά­πο­να για την «ποιό­τη­τα του δια­λό­γου με­τα­ξύ των στε­λε­χών»– εξή­γη­σε την αλ­λα­γή που έφερε το πα­ρά­δειγ­μα της Κύ­πρου. «Τί­θε­ται πλέον προς αί­ρε­ση η γραμ­μή της αέ­ναης δια­πραγ­μά­τευ­σης, το όχι των μο­νο­με­ρών ενερ­γειών», εξή­γη­σε δει­κτι­κά. Για να συ­μπλη­ρώ­σει ότι μετά τον εκ­βια­σμό Ντρά­γκι, δεν επι­τρέ­πε­ται να μην είσαι προ­ε­τοι­μα­σμέ­νος («ετοι­μά­ζεις κόμμα και λαό») για αυτόν τον εκ­βια­σμό και ότι η έξο­δος από το ευρώ είναι πάνω στο τρα­πέ­ζι.

Στα αξιο­ση­μεί­ω­τα της συ­νε­δρί­α­σης ήταν και οι φωνές κρι­τι­κής που ακού­στη­καν από συ­ντρό­φους-ισ­σες της ΑΝΑΣΑ, ει­δι­κά στο θέμα των συ­νερ­γα­σιών και τον τρόπο λήψης των απο­φά­σε­ων. Παρά τις αρ­χι­κές σκέ­ψεις, αυτές οι εν­στά­σεις δεν εκ­φρά­στη­καν με ξε­χω­ρι­στή τρο­πο­λο­γία.

Συ­γκε­κρι­μέ­να, ο Κ. Αθα­να­σί­ου έκανε λόγο για «συμ­βού­λους» που «δεν εκλέ­γο­νται κάπου, ούτε λο­γο­δο­τούν κάπου» και εκ­φρά­ζουν επί­ση­μα θέση για κρί­σι­μα ζη­τή­μα­τα, όπως το κυ­πρια­κό και το εν­δε­χό­με­νο πο­λέ­μου (!) και ανα­ρω­τή­θη­κε «πότε απο­φα­σί­σα­με παλ­λαϊ­κό μέ­τω­πο», μι­λώ­ντας για πα­ρα­βί­α­ση της δη­μο­κρα­τί­ας και των συλ­λο­γι­κών απο­φά­σε­ων.

Η Μ. Μπαρ­σέφ­σκι τό­νι­σε ότι δεν γί­νε­ται να εκ­φρά­σου­με τη νέα τα­ξι­κή πό­λω­ση με πο­λι­τι­κές διεμ­βο­λι­σμού του με­σαί­ου χώρου και «προ­σέλ­κυ­σης προ­σω­πι­κο­τή­των», ενώ ο Π. Λά­μπρου ζή­τη­σε «ολική επα­να­φο­ρά» στο σύν­θη­μα «καμιά θυσία για το ευ­ρώ-κα­μιά αυ­τα­πά­τη για τη δραχ­μή», εφό­σον τα γε­γο­νό­τα δι­καιώ­νουν τις θέ­σεις μας, αλλά «δεν δι­καιώ­νε­ται η μη εκ­φώ­νη­σή τους».

Από τη μεριά της πλειο­ψη­φί­ας (Ν. Βού­τσης, Π. Σκουρ­λέ­της, Α. Φλα­μπου­ρά­ρης, Χ. Πα­πα­δό­που­λος κ.ά.) πα­ρου­σιά­στη­κε ως αντί­λο­γος ότι δεν πρέ­πει να επα­νέρ­χο­νται τα ίδια θέ­μα­τα «υπο­νο­μεύ­ο­ντας το κόμμα», ότι το «όχι στα μνη­μό­νια» σή­μαι­νε για τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ σύ­γκρου­ση και ότι η κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς δεν αφορά μόνο την ιστο­ρι­κή Αρι­στε­ρά, αλλά ευ­ρύ­τε­ρες κοι­νω­νι­κές και πο­λι­τι­κές δυ­νά­μεις.

Ο Α. Κα­ρί­τζης ανέ­λυ­σε την «επι­κιν­δυ­νό­τη­τα» του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ για το σύ­στη­μα, επει­δή συν­δέ­ε­ται με τα κομ­μά­τια της κοι­νω­νί­ας που αντι­στέ­κο­νται. Σαν ενο­ποι­η­τι­κό στοι­χείο του κό­σμου που προ­σεγ­γί­ζει τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και δεν έχει αρι­στε­ρές κα­τα­βο­λές, πρό­τει­νε τις έν­νοιες «δη­μο­κρα­τία και αξιο­πρέ­πεια». Για τις επα­φές με κο­ρυ­φαία σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κά στε­λέ­χη έκανε λόγο για «βα­ρί­δια» και ενό­ψει του συ­νε­δρί­ου εκτί­μη­σε ότι χρειά­ζε­ται ένα «σφι­χτό κόμμα», υπο­στη­ρί­ζο­ντας με­τα­ξύ άλλων: «η δη­μο­κρα­τία δεν ταυ­τί­ζε­ται με την πλα­δα­ρό­τη­τα. Θέ­λου­με ένα σφι­χτό κόμμα με μι­κρό­τε­ρα όρ­γα­να, που θα δώσει τη μάχη στή­ρι­ξης μιας κυ­βέρ­νη­σης της Αρι­στε­ράς. Δεν θα αρκεί το υπουρ­γι­κό συμ­βού­λιο».  

Ο Χ. Λά­σκος, αφού θύ­μι­σε ως πάγια αρχή των Μπολ­σε­βί­κων τη θέση «ό,τι κά­νου­με εμείς, πρέ­πει να βοη­θά­ει το ευ­ρω­παϊ­κό ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα», εξέ­φρα­σε την άποψη ότι αυτή πρέ­πει να είναι οδη­γός μας στα ζη­τή­μα­τα της ευ­ρω­ζώ­νης και ότι το αδιέ­ξο­δο της κρί­σης λύ­νε­ται μόνο με την ανα­δια­νο­μή του πλού­του.

Οι οι­κο­νο­μο­λό­γοι του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ που ανή­κουν στην Αρι­στε­ρή Ενό­τη­τα (Γ. Μη­λιός, Ε. Τσα­κα­λώ­τος,), πα­ρό­λο που κα­νείς από τη μειο­ψη­φία δεν μί­λη­σε για επι­στρο­φή στη δραχ­μή ως επι­λο­γή, επι­χει­ρη­μα­το­λό­γη­σαν κατά της «εθνι­κής ανα­δί­πλω­σης», της επα­κό­λου­θης «νο­μι­σμα­τι­κής υπο­τί­μη­σης» και «του ανα­πό­φευ­κτου αντα­γω­νι­σμού με­τα­ξύ των ευ­ρω­παϊ­κών λαών».

Σωστή κρι­τι­κή για όσους θε­ω­ρούν ότι η αλ­λα­γή νο­μί­σμα­τος αρκεί για να ανοί­ξει ο δρό­μος για το σο­σια­λι­σμό, θέση που όμως δεν προ­κύ­πτει από την τρο­πο­λο­γία που κα­τέ­θε­σε η Αρι­στε­ρή Πλατ­φόρ­μα.

Ο Ρ. Ρι­νάλτ­νι και τα μέλη της ΚΟΕ, που πήραν το λόγο, επέ­μει­ναν στις θέ­σεις τους για αντι­μνη­μο­νια­κό μέ­τω­πο ακόμα και με δυ­νά­μεις της λαϊ­κής δε­ξιάς και την προ­τε­ραιό­τη­τα της «πα­ρα­γω­γι­κής ανα­συ­γκρό­τη­σης».

Από τα στε­λέ­χη του ΕΚΜ, ο Α. Μη­τρό­που­λος μί­λη­σε για σα­φέ­στε­ρη και τολ­μη­ρό­τε­ρη το­πο­θέ­τη­ση σε πε­ρί­πτω­ση απο­τυ­χί­ας μιας «επι­θε­τι­κής δια­πραγ­μά­τευ­σης».

Επί­σης, αρ­κε­τές ήταν οι ανα­φο­ρές των μελών του ορ­γά­νου στο επερ­χό­με­νο συ­νέ­δριο, στο θέμα της δη­μο­κρα­τι­κής και συλ­λο­γι­κής λει­τουρ­γί­ας του φορέα της ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς, στα μέ­τω­πα πάλης της πε­ριό­δου (Χαλ­κι­δι­κή, απο­λύ­σεις στο δη­μό­σιο, Υγεία, αντι­φα­σι­στι­κό κ.ά.), στην ανά­γκη και τους τρό­πους με­γα­λύ­τε­ρης δρα­στη­ριο­ποί­η­σης των το­πι­κών ορ­γα­νώ­σε­ων, τις νο­μαρ­χια­κές και τη νε­ο­λαία.