Τουρκία: Ο πόλεμος ενάντια στους Κούρδους παροξύνεται

Οι συλ­λή­ψεις των δύο ηγε­τών του κόμ­μα­τος, ήταν η πιο ισχυ­ρή (πο­λι­τι­κά-συμ­βο­λι­κά) κλι­μά­κω­ση μιας εκ­στρα­τεί­ας που πε­ρι­λαμ­βά­νει φυ­λα­κί­σεις πολ­λών βου­λευ­τών και αξιω­μα­τού­χων του, κα­τα­στο­λή των μελών του, που δια­δη­λώ­νουν ενά­ντια στις διώ­ξεις.

Είναι η συ­νέ­χεια του πο­λέ­μου που εξα­πέ­λυ­σε ο Ταγίπ Ερ­ντο­γάν το κα­λο­καί­ρι του 2015. Τότε, το HDP είχε πε­τύ­χει μια ιστο­ρι­κή νίκη, ξε­περ­νώ­ντας το αντι­δη­μο­κρα­τι­κό «φραγ­μό» του 10%, μπαί­νο­ντας στο κοι­νο­βού­λιο και στε­ρώ­ντας από το ΑΚΡ την αυ­το­δυ­να­μία. Η απά­ντη­ση του Ερ­ντο­γάν ήταν ο πό­λε­μος ενά­ντια στον κουρ­δι­κό πλη­θυ­σμό (με βομ­βαρ­δι­σμούς και σφα­γές) και η προ­κή­ρυ­ξη νέων εκλο­γών το Νο­έμ­βρη: Φι­λο­δο­ξού­σε να τρο­μο­κρα­τή­σει τη βάση του HDP και να συ­σπει­ρώ­σει λαϊκή στή­ρι­ξη γύρω του, αξιο­ποιώ­ντας την ανα­ζω­πύ­ρω­ση του αντι­κουρ­δι­κού, εθνι­κι­στι­κού κλί­μα­τος και εμ­φα­νι­ζό­με­νος ως «πρό­ε­δρος σε καιρό πο­λέ­μου».

Το ΑΚΡ κέρ­δι­σε την αυ­το­δυ­να­μία, αλλά το HDP παρά τη σχε­τι­κή κάμψη του πο­σο­στού του πέ­τυ­χε ένα μικρό θαύμα, εκλέ­γο­ντας 59 βου­λευ­τές στην τουρ­κι­κή βουλή εν μέσω πο­λέ­μου, τρο­μο­ϋ­στε­ρί­ας, κα­τα­στο­λής, αλλά και αι­μα­τη­ρών επι­θέ­σε­ων ενα­ντί­ον του. Όπως λέει σή­με­ρα ανα­κοί­νω­σή του, «αφού δε μπό­ρε­σε τότε να μας εμπο­δί­σει να μπού­με στη Βουλή, μας δια­τά­ζει τώρα να μπού­με στη φυ­λα­κή».

Σή­με­ρα ο πό­λε­μος ενά­ντια στον κουρ­δι­κό πλη­θυ­σμό πα­ρο­ξύ­νε­ται: Πέρα από τις διώ­ξεις των πο­λι­τι­κών ηγε­τών του HDP, ένα κύμα φυ­λα­κί­σε­ων ή «απο­λύ­σε­ων» δη­μάρ­χων έχει οδη­γή­σει στο να διοι­κού­νται 28 κουρ­δι­κοί Δήμοι από διο­ρι­σμέ­νους γρα­φειο­κρά­τες.

Η επι­λο­γή του πα­ρο­ξυ­σμού λο­γο­δο­τεί σε μια σειρά ανά­γκες του κα­θε­στώ­τος Ερ­ντο­γάν. Το ένα ζή­τη­μα αφορά τις σχέ­σεις με το κε­μα­λι­κό βαθύ κρά­τος που δια­περ­νώ­νται από μια αντί­φα­ση.

Αφε­νός, έχει ανά­γκη να κερ­δί­σει στη­ρίγ­μα­τα σε αυτήν τη γρα­φειο­κρα­τία (πο­λι­τι­κή και κυ­ρί­ως στρα­τιω­τι­κή), μετά την εκ­κα­θά­ρι­ση της κρα­τι­κής μη­χα­νής από τους πα­λιούς συμ­μά­χους του γκιου­λε­νι­στές και μετά το σοκ που προ­κά­λε­σε στο ΑΚΡ η από­πει­ρα πρα­ξι­κο­πή­μα­τος: Η «συ­γκολ­λη­τι­κή ουσία» που ενο­ποιεί τις διά­φο­ρες πτέ­ρυ­γες του τουρ­κι­κού κρά­τους (και μπο­ρεί σή­με­ρα να ξα­να­στή­σει στα πόδια του τον τουρ­κι­κό στρα­τό, που είχε κλο­νι­στεί βαθιά από την απο­τρο­πή του πρα­ξι­κο­πή­μα­τος) είναι η αμεί­λι­κτη πάλη ενά­ντια στην «κουρ­δι­κή απει­λή». Αφε­τέ­ρου, έχει ανοί­ξει μέ­τω­πο με τον κε­μα­λι­σμό ως πο­λι­τι­κό ρεύμα και πα­ρά­δο­ση, για να εμ­φα­νι­στεί ως απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τε­ρος υπε­ρα­σπι­στής της Τουρ­κί­ας σε μια εποχή κρί­σης και ανα­κα­τα­τά­ξε­ων στην πε­ριο­χή (εκεί λο­γο­δο­τούν οι δη­λώ­σεις για τη Λο­ζά­νη κλπ, χρε­ώ­νο­ντας στους πο­λι­τι­κούς προ­γό­νους των κε­μα­λι­στών «υπο­χω­ρη­τι­κό­τη­τα» απέ­να­ντι στους ιμπε­ρια­λι­στές και ελ­λι­πή «πα­τριω­τι­σμό»). Η αμεί­λι­κτη στάση απέ­να­ντι στην «κουρ­δι­κή απει­λή», τον νού­με­ρο ένα εφιάλ­τη της τουρ­κι­κής εθνι­κής ιδέας, του δίνει πό­ντους σε αυτόν το δια­γκω­νι­σμό.

Μια δεύ­τε­ρη ανά­γκη της ηγε­σί­ας Ερ­ντο­γάν είναι να ανα­λά­βει απο­φα­σι­στι­κή δράση σε όλα τα μέ­τω­πα, για να δη­λώ­σει «παρών» σε όλες τις ιμπε­ρια­λι­στι­κές δυ­νά­μεις, καθώς αντι­λαμ­βά­νε­ται ότι επέρ­χε­ται «μοι­ρα­σιά» στην οποία δεν θέλει να μεί­νει απέξω. Εξ ου και η ανα­βάθ­μι­ση της στρα­τιω­τι­κής πα­ρου­σί­ας στο βό­ρειο Ιράκ, εξ ου και η ει­σβο­λή σε συ­ρια­κό έδα­φος. Αυτές οι προ­σπά­θειες (με κοινό πα­ρο­νο­μα­στή του «κουρ­δι­κό») έχουν ως τώρα αμ­φί­βο­λα απο­τε­λέ­σμα­τα: Ο τουρ­κι­κός στρα­τός τε­λι­κά απο­κλεί­στη­κε από την «Μάχη της Μο­σού­λης» όπου συμ­με­τέ­χουν ενερ­γά οι Κούρ­δοι Πε­σμερ­γκά, ενώ μάλ­λον απο­κλεί­ε­ται και από την «Μάχη της Ράκα».

Η επι­χεί­ρη­ση «Οργή του Ευ­φρά­τη» (για ανα­κα­τά­λη­ψη της Ράκα από το Ισλα­μι­κό Κρά­τος) που ξε­κί­νη­σε αυτές τις μέρες γί­νε­ται από τις Συ­ρια­κές Δη­μο­κρα­τι­κές Δυ­νά­μεις (SDF), μια συμ­μα­χία ενό­πλων ομά­δων, ρα­χο­κοκ­κα­λιά της οποί­ας απο­τε­λούν οι κουρ­δι­κές πο­λι­το­φυ­λα­κές YPG, και έχει την πλήρη αε­ρο­πο­ρι­κή και υλι­κο­τε­χνι­κή στή­ρι­ξη του διε­θνούς συ­να­σπι­σμού υπό την ηγε­σία των ΗΠΑ, μια εξέ­λι­ξη που πά­σχι­ζε να απο­τρέ­ψει μα­νιω­δώς ο Ερ­ντο­γάν. Σύμ­φω­να με τις SFD, συμ­φω­νή­θη­κε με την Ουά­σινγ­κτον να μην έχει ρόλο η Τουρ­κία. Οι Αμε­ρι­κά­νοι αξιω­μα­τού­χοι δεν είναι τόσο κα­τη­γο­ρη­μα­τι­κοί, επι­χει­ρώ­ντας να ισορ­ρο­πή­σουν (ο Αμε­ρι­κα­νός επι­τε­λάρ­χης τα­ξί­δε­ψε αιφ­νι­δια­στι­κά στην Άγκυ­ρα), αλλά με την «Οργή του Ευ­φρά­τη» απα­ντούν στο «ή με αυ­τούς ή με την Τουρ­κία» που είχε δια­τυ­πώ­σει έμ­με­σα ο Ερ­ντο­γάν.

Αντι­μέ­τω­πος με αυτές τις «ανα­πο­διές» εκτός συ­νό­ρων, ο Ερ­ντο­γάν χτυπά ανη­λε­ώς τους Κούρ­δους εντός συ­νό­ρων. Και μια πα­λιό­τε­ρη εκτί­μη­ση του Οτσα­λάν πως αν δεν λυθεί ει­ρη­νι­κά το κουρ­δι­κό, η Τουρ­κία μπο­ρεί να κυ­βερ­νη­θεί μόνο με δι­κτα­το­ρία δίνει μια επι­πλέ­ον εξή­γη­ση στη διαρ­κή κλι­μά­κω­ση του αυ­ταρ­χι­σμού και της κα­τα­στο­λής. Όπως γρά­φουν οι Τούρ­κοι σύ­ντρο­φοι της Sosyalist Demokrasi için Yeniyol, «Η απα­ρά­δε­κτη επί­θε­ση που αρ­νεί­ται την ψήφο 6 εκα­τομ­μυ­ρί­ων αν­θρώ­πων είναι συ­νέ­πεια του πο­λέ­μου που διε­ξά­γει του τουρ­κι­κό κρά­τος ενά­ντια στις ελ­πί­δες για αυ­το­διά­θε­ση του κουρ­δι­κού λαού στην Τουρ­κία και τη Συρία». 

Σε αυ­τούς τους δύ­σκο­λους και­ρούς, οι σύ­ντρο­φοι και οι συ­ντρό­φισ­σες στην Τουρ­κία δί­νουν ένα σκλη­ρό αγώνα. Έχουν πε­ρά­σει και άλλες με­γά­λες δυ­σκο­λί­ες και δεν έπα­ψαν να αγω­νί­ζο­νται. Όπως είπε και ο φυ­λα­κι­σμέ­νος σή­με­ρα Ντε­μιρ­τάς, «ακόμα και όταν είσαι τε­λεί­ως απαι­σιό­δο­ξος, μην κοι­τάς τις άκρες των δα­χτύ­λων σου αλλά τον ορί­ζο­ντα: και θα δεις την ελ­πί­δα σί­γου­ρα. Αν δεν την δεις, ξα­να­κοί­τα. Συ­νέ­χι­σε να κοι­τάς μέχρι να εμ­φα­νι­στεί η ελ­πί­δα».  

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την "Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά", φ. 371 (9/11).