Επιδότηση των ανέργων ή των εργοδοτών;

Το μέτρο της μη αυ­τό­μα­της παύ­σης του επι­δό­μα­τος ανερ­γί­ας (για όσους άνερ­γους το δι­καιού­νται…) σε πε­ρί­πτω­ση πρό­σλη­ψής τους σε νέα θέση ερ­γα­σί­ας, με την ταυ­τό­χρο­νη απαλ­λα­γή του νέου ερ­γο­δό­τη από την υπο­χρέ­ω­ση κα­τα­βο­λής εκεί­νου του τμή­μα­τος του μι­σθού που αντι­στοι­χεί στο επί­δο­μα ανερ­γί­ας, και για όσο διά­στη­μα το δι­καιού­ται ο πρώην άνερ­γος, ως μέτρο κα­τα­πο­λέ­μη­σης της ανερ­γί­ας, έχει ένα τόσο έντο­νο άρωμα εκ­δού­λευ­σης απέ­να­ντι στην ερ­γο­δο­σία, που κάθε σχό­λιο φα­ντά­ζει πε­ριτ­τό. Όπως πολύ σωστά επι­ση­μάν­θη­κε από την πρώτη στιγ­μή, με τη συ­γκε­κρι­μέ­νη ρύθ­μι­ση παύει να επι­δο­τεί­ται ο άνερ­γος και (για μια ακόμα φορά) επι­δο­τεί­ται ο ερ­γο­δό­της που τον έχει προ­σλά­βει. Φτά­νει μόνο να ανα­λο­γι­στεί κα­νείς ότι στην πε­ρί­πτω­ση που εφαρ­μο­στεί αυτό το μέτρο, θα έχου­με τον εξής τρα­γέ­λα­φο: Από τη μια μεριά με­ρι­κές (ελά­χι­στες, μάλ­λον) χι­λιά­δες ερ­γα­ζό­με­νους πρώην ανέρ­γους, που θα ει­σπράτ­τουν το επί­δο­μα που δι­καιού­νταν ως άνερ­γοι συν τη δια­φο­ρά του επι­δό­μα­τος από το μισθό τους (αν έχουν την τύχη να πλη­ρώ­νο­νται από τον ερ­γο­δό­τη τους…). Και από την άλλη, πε­ρισ­σό­τε­ρους από ένα εκα­τομ­μύ­ριο «κα­νο­νι­κό­τα­τους» ανέρ­γους (πολ­λοί από τους οποί­ους δεν έχουν καμιά πρα­κτι­κά ελ­πί­δα επα­νέ­ντα­ξης στην αγορά ερ­γα­σί­ας) που απλά δεν δι­καιού­νται κα­νέ­να επί­δο­μα, καμιά στή­ρι­ξη απο­λύ­τως.

Θα μπο­ρού­σε ίσως να αντι­τεί­νει κα­νείς κα­λο­προ­αί­ρε­τα ότι αυτό πρα­κτι­κά γί­νε­ται και σή­με­ρα, σε με­γά­λο βαθμό: Οι ερ­γο­δό­τες που απα­σχο­λούν πρώην ανέρ­γους δεν τους δη­λώ­νουν στην Επι­θε­ώ­ρη­ση Ερ­γα­σί­ας, έτσι ώστε οι μεν πρώην άνερ­γοι να συ­νε­χί­ζουν να καρ­πού­νται το επί­δο­μα ανερ­γί­ας, και οι ίδιοι να κα­τα­βά­λουν σ’ αυ­τούς χα­μη­λό­τε­ρες αμοι­βές και κα­θό­λου ασφα­λι­στι­κές ει­σφο­ρές. Μι­λά­με για το προ­σφι­λές σπορ της ελ­λη­νι­κής ερ­γο­δο­σί­ας, στο οποίο κα­τα­γρά­φει επι­δό­σεις για το βι­βλίο Γκί­νες… Ωστό­σο, ακόμα κι αν συμ­βαί­νει κάτι τέ­τοιο, που δυ­στυ­χώς πράγ­μα­τι συμ­βαί­νει, αυτός δεν είναι λόγος να το νο­μι­μο­ποιεί το ίδιο το Υπουρ­γείο Ερ­γα­σί­ας, επι­βρα­βεύ­ο­ντας και επι­δο­τώ­ντας αυ­τούς που πα­ρα­νο­μούν, και που μη­χα­νεύ­ο­νται κάθε τρόπο να απα­σχο­λούν μαύρη αδή­λω­τη, δη­λα­δή ανυ­πε­ρά­σπι­στη και «πει­θαρ­χη­μέ­νη» ερ­γα­σία!

Βέ­βαια, υπάρ­χουν και κά­ποιοι, ελά­χι­στοι πλέον, που εξα­κο­λου­θούν να πεί­θο­νται από το έωλο επι­χεί­ρη­μα των υπο­στη­ρι­κτών ενός τέ­τοιου μέ­τρου: εν πάση πε­ρι­πτώ­σει, μ’ αυτό τον τρόπο οι προ­σλή­ψεις προ­σω­πι­κού γί­νο­νται πιο «προ­σι­τές», ιδίως από τις χει­μα­ζό­με­νες λόγω της κρί­σης, μι­κρές και μι­κρο­με­σαί­ες επι­χει­ρή­σεις, και τε­λι­κά, έστω και έτσι, θα μειω­θεί η ανερ­γία. Το μέτρο είναι ίσως απο­σπα­σμα­τι­κό, μας λένε, αλλά δεν είναι εντε­λώς για πέ­τα­μα!

Στην ουσία, έχου­με μπρο­στά μας το επι­χεί­ρη­μα ότι ο λόγος για τον οποίο οι ερ­γο­δό­τες δεν κά­νουν προ­σλή­ψεις είναι οι ασύμ­φο­ρα υψη­λοί μι­σθοί. Kι όμως, αυτό που συμ­βαί­νει γύρω και δίπλα μας, εδώ και έξι χρό­νια, θα έπρε­πε να είχε πεί­σει κάθε κα­λο­προ­αί­ρε­το: Η συ­νε­χής κα­τα­κρή­μνι­ση των μι­σθών, οι κάθε εί­δους φο­ρο­λο­γι­κές και ασφα­λι­στι­κές ελα­φρύν­σεις των επι­χει­ρή­σε­ων όχι απλά δεν έφε­ραν προ­σλή­ψεις, αλλά οδή­γη­σαν σε με­γά­λη μεί­ω­ση της απα­σχό­λη­σης, σε απο­λύ­σεις, και με­γά­λη αύ­ξη­ση της ανερ­γί­ας, δη­μιουρ­γώ­ντας ένα εφιαλ­τι­κό φαύλο κύκλο με άγνω­στο ακόμα βάθος. Και αυτό γιατί, ο πραγ­μα­τι­κός λόγος που δεν γί­νο­νται προ­σλή­ψεις είναι η πολύ χα­μη­λή εγ­χώ­ρια ζή­τη­ση, η συρ­ρί­κνω­ση των δη­μο­σί­ων δα­πα­νών και η συ­νε­χής επί έξι χρό­νια από­συρ­ση ρευ­στό­τη­τας από την αγορά (απο­μό­χλευ­ση) για την τρα­πε­ζι­κή «εξυ­γί­αν­ση». Εν­νο­εί­ται ότι, από την άλλη μεριά, οι επι­χει­ρή­σεις που π.χ. είναι προ­σα­να­το­λι­σμέ­νες στη διε­θνή αγορά ή που είναι σε θέση να εκ­με­ταλ­λευ­τούν τις «ευ­και­ρί­ες» που δη­μιουρ­γούν οι αλ­λα­γές στα πρό­τυ­πα της ζή­τη­σης που επέ­φε­ρε η εξα­ε­τής πλέον κρίση, δεν πε­ρι­μέ­νουν τις επι­δο­τή­σεις του Υπουρ­γεί­ου για να αυ­ξή­σουν τον αριθ­μό των ερ­γα­ζό­με­νων τους.

Last but not least: To νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης κοπής μέτρο της επι­δό­τη­σης της πρό­σλη­ψης ανέρ­γων με διά­φο­ρες μορ­φές, με τη λο­γι­κή ότι η πρό­σλη­ψη ενός ανέρ­γου είναι κάτι σαν ένα «σκα­λο­πά­τι» το οποίο η επι­χεί­ρη­ση θα πρέ­πει να βοη­θη­θεί προ­κει­μέ­νου να το ανέ­βει, το είχαν προ­τεί­νει και εφαρ­μό­σει οι κυ­βερ­νή­σεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ λίγα μόλις χρό­νια πριν την κρίση του 2009. Τα απο­τε­λέ­σμα­τα ήταν απελ­πι­στι­κά φτωχά: πολ­λές επι­χει­ρή­σεις απέ­λυαν πα­λιούς υπαλ­λή­λους προ­κει­μέ­νου να προ­σλά­βουν ανέρ­γους και να πά­ρουν την επι­δό­τη­ση, και άλλες απέ­λυαν τους νε­ο­προ­σλη­φθέ­ντες αμέ­σως μετά το τέλος της πε­ριό­δου της επι­δό­τη­σης. Η δια­φο­ρά είναι ότι η άποψη του 2008 ότι οι μι­σθοί ήταν τόσο υψη­λοί ώστε να δυ­σκο­λεύ­ουν τις προ­σλή­ψεις, μπο­ρού­με να πούμε ότι ήταν μια λαν­θα­σμέ­νη προ­σέγ­γι­ση της πραγ­μα­τι­κό­τη­τας. Όμως, το να επα­να­λαμ­βά­νει κα­νείς, έστω και σιω­πη­ρά, ένα αντί­στοι­χο επι­χεί­ρη­μα στη μνη­μο­νια­κή Ελ­λά­δα του 2016 είναι τόσο εξω­φρε­νι­κό, που μόνο σαν κα­κό­γου­στο χιού­μορ μπο­ρεί να χα­ρα­κτη­ρι­στεί. Ιδίως όταν αυτή η λο­γι­κή προ­έρ­χε­ται από μια κυ­βέρ­νη­ση που προ­γραμ­μα­τι­κά δια­κή­ρυσ­σε την άμεση απο­κα­τά­στα­ση του βα­σι­κού μι­σθού στα 751 ευρώ ως πρώτο μέτρο για την ανα­θέρ­μαν­ση της οι­κο­νο­μί­ας….