ΟΧΙ στη σύμβαση ΣΔΙΤ για τη διαχείριση των απορριμμάτων της Πελοποννήσου

Την εκ­δή­λω­ση άνοι­ξε ο πρό­ε­δρος του Ερ­γα­τι­κού Κέ­ντρου Αρ­κα­δί­ας κ. Αρι­στεί­δη­ςΜπρου­μάς και ακο­λού­θη­σε η ει­ση­γη­τι­κή πα­ρέμ­βα­ση του εκ­προ­σώ­που των συλ­λο­γι­κο­τή­των της Πε­λο­πον­νή­σου κ. Τάσου Κε­φα­λά, ο οποί­ος ανα­φέρ­θη­κε στις τε­λευ­ταί­ες εξε­λί­ξεις στο θέμα της δια­χεί­ρι­σης των απορ­ριμ­μά­των της Πε­λο­πον­νή­σου, εστιά­ζο­ντας στην αρ­νη­τι­κή τροπή που έχουν πάρει τα πράγ­μα­τα, εξαι­τί­ας και της στά­σης της κυ­βέρ­νη­σης, η οποία ωθεί στην υπο­γρα­φή της σύμ­βα­σης ΣΔΙΤ με την ΤΕΡΝΑ, την ίδια ώρα που κλεί­νει τη «στρό­φιγ­γα» της χρη­μα­το­δό­τη­σης των δήμων για έργα μι­κρής κλί­μα­κας, στη λο­γι­κή της απο­κε­ντρω­μέ­νης δια­χεί­ρι­σης.

Ιδιαί­τε­ρη ανα­φο­ρά υπήρ­ξε -τόσο στην ει­ση­γη­τι­κή το­πο­θέ­τη­ση, όσο και στη συ­ζή­τη­ση που ακο­λού­θη­σε- στη στάση των δήμων και του φορέα τους για τη δια­χεί­ρι­ση των απο­βλή­των (ΦοΔΣΑ), ο οποί­ος αδυ­να­τεί να στη­ρί­ξει μια ου­σια­στι­κή εναλ­λα­κτι­κή λύση. Χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό δείγ­μα αυτής της αδυ­να­μί­ας και της έλ­λει­ψης βού­λη­σης, είναι το πε­ριε­χό­με­νο της στρα­τη­γι­κής με­λέ­της πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κών επι­πτώ­σε­ων (ΣΜΠΕ) του νέου σχε­δια­σμού (ΠΕΣΔΑ), στην οποία η απο­κε­ντρω­μέ­νη δια­χεί­ρι­ση μπαί­νει στο πε­ρι­θώ­ριο και αυτό που πε­ρι­γρά­φε­ται είναι η κε­ντρι­κή δια­χεί­ρι­ση, με τους όρους της πρό­τα­σης της ΤΕΡΝΑ. Άλλα πε­ρί­με­ναν οι πο­λί­τες από τους δή­μους και, ιδιαί­τε­ρα, από αυ­τούς που δια­κη­ρύσ­σουν την αντί­θε­σή τους στο σχέ­διο ΣΔΙΤ.

Η πολύ εν­δια­φέ­ρου­σα συ­ζή­τη­ση που έγινε, επι­κε­ντρώ­θη­κε στις δρά­σεις και στις πρω­το­βου­λί­ες που πρέ­πει να ανα­λη­φθούν, ώστε να απο­τρα­πεί η έγκρι­ση του νέου σχε­δια­σμού και της υπο­γρα­φής της σύμ­βα­σης ΣΔΙΤ, με τις κυ­ριό­τε­ρες από αυτές που συμ­φω­νή­θη­καν να είναι οι πα­ρα­κά­τω:

• Ενη­μέ­ρω­ση των πο­λι­τών, στη βάση του συμ­φω­νη­μέ­νου κοι­νού πλαι­σί­ου, μέσα από τις εσω­τε­ρι­κές δια­δι­κα­σί­ες φο­ρέ­ων και συλ­λο­γι­κο­τή­των, αλλά και μέσα από ανοι­χτές εκ­δη­λώ­σεις - συ­γκε­ντρώ­σεις.
• Συ­νέ­χι­ση της συ­γκέ­ντρω­σης υπο­γρα­φών, από φο­ρείς και πο­λί­τες, κάτω από το κεί­με­νο του κοι­νού πλαι­σί­ου θέ­σε­ων και διεκ­δι­κή­σε­ων.
• Πα­ρεμ­βά­σεις στη δη­μό­σια δια­βού­λευ­ση για τη στρα­τη­γι­κή με­λέ­τη πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κών επι­πτώ­σε­ων (ΣΜΠΕ) του νέου πε­ρι­φε­ρεια­κού σχε­δια­σμού δια­χεί­ρι­σης απο­βλή­των (ΠΕΣΔΑ), της πε­ρι­φέ­ρειας.
• Πρό­κλη­ση συ­νε­δριά­σε­ων των δη­μο­τι­κών συμ­βου­λί­ων, με θέμα την το­πο­θέ­τη­σή τους στο θέμα της ΣΔΙΤ, αλλά και στο πε­ριε­χό­με­νο του νέου σχε­δια­σμού που προ­τεί­νει ο ΦοΔΣΑ.

Ιδιαί­τε­ρης ση­μα­σί­ας, για την εξέ­λι­ξη του αγώνα κατά του σχε­δί­ου κε­ντρι­κής δια­χεί­ρι­σης και της ΣΔΙΤ, θε­ω­ρεί­ται η πρω­το­βου­λία για την ορ­γά­νω­ση μα­ζι­κής - δυ­να­μι­κής κι­νη­το­ποί­η­σης στην έδρα της πε­ρι­φέ­ρειας και στο πε­ρι­φε­ρεια­κό συμ­βού­λιο, τις μέρες που θα έρ­θουν για συ­ζή­τη­σηο νέος σχε­δια­σμός (ΠΕΣΔΑ) και η πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κή με­λέ­τη (ΣΜΠΕ). Χωρίς να πα­ρα­γνω­ρί­ζε­ται, φυ­σι­κά, το γε­γο­νός ότι ο αγώ­νας θα είναι διαρ­κής, μα­κρο­χρό­νιος και επί­πο­νος.

8.11.2016

(το προ­ε­δρείο της συ­γκέ­ντρω­σης)

Επι­μέ­νου­με:

• ΟΧΙ στη σύμ­βα­ση ΣΔΙΤ για τη δια­χεί­ρι­ση των απορ­ριμ­μά­των της Πε­λο­πον­νή­σου
• Απο­κε­ντρω­μέ­νη δια­χεί­ρι­ση, με έμ­φα­ση στη δια­λο­γή στην πηγή και στην ανά­κτη­ση

Σε πολύ σύ­ντο­μο χρο­νι­κό διά­στη­μα, θα κλεί­σουν με ορι­στι­κό τρόπο τα ση­μα­ντι­κό­τε­ρα ζη­τή­μα­τα της δια­χεί­ρι­σης των αστι­κών απορ­ριμ­μά­των της Πε­λο­πον­νή­σου. Στο επί­κε­ντρο βρί­σκο­νται η πε­ρί­φη­μη σύμ­βα­ση ΣΔΙΤ της ΤΕΡΝΑ και ο νέος σχε­δια­σμός (ΠΕΣΔΑ) της πε­ρι­φέ­ρειας. Στις επό­με­νες βδο­μά­δες θα έρ­θουν για συ­ζή­τη­ση, στο πε­ρι­φε­ρεια­κό συμ­βού­λιο, και ο νέος σχε­δια­σμός (ΠΕΣΔΑ) και η στρα­τη­γι­κή με­λέ­τη πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κών επι­πτώ­σε­ων (ΣΜΠΕ) του νέου σχε­δια­σμού (έχει τεθεί, ήδη, σε δη­μό­σια δια­βού­λευ­ση). Λίγο πα­ρα­δί­πλα, κά­ποιοι πε­ρι­μέ­νουν, με το μο­λύ­βι στο χέρι, την υπο­γρα­φή της σύμ­βα­σης ΣΔΙΤ.

Τα πράγ­μα­τα δεν έχουν εξε­λι­χθεί κα­θό­λου καλά. Και αυτό γιατί:

• Η κυ­βέρ­νη­ση έχει πει ανοι­χτά ότι δεν απο­κλεί­ει τις συμ­βά­σεις ΣΔΙΤ στη δια­χεί­ρι­ση των απορ­ριμ­μά­των. Ιδιαί­τε­ρα για την Πε­λο­πόν­νη­σο, έχει δεί­ξει με πολ­λούς τρό­πους ότι επι­θυ­μεί την υπο­γρα­φή της σύμ­βα­σης με την ΤΕΡΝΑ, ξε­χνώ­ντας τις πα­λιό­τε­ρες υπο­σχέ­σεις της. Οι μι­κρο­αλ­λα­γές και τα «φτια­σι­δώ­μα­τα» της σύμ­βα­σης δεν την κά­νουν κα­θό­λου πιο συμ­φέ­ρου­σα για το πε­ρι­βάλ­λον και για την τσέπη των πο­λι­τών της Πε­λο­πον­νή­σου.Η επι­λο­γή αυτή μπο­ρεί να εξυ­πη­ρε­τεί το συμ­φέ­ρον της ΤΕΡΝΑ, δεν εξυ­πη­ρε­τεί, όμως, το στόχο της δια­χεί­ρι­σης των απορ­ριμ­μά­των σε όφε­λος των πο­λι­τών της Πε­λο­πον­νή­σου.

• Από πάνω, στέλ­νει μή­νυ­μα απο­θάρ­ρυν­σης στους δή­μους, να μην προ­χω­ρή­σουν στην απο­κε­ντρω­μέ­νη δια­χεί­ρι­ση και σε δη­μο­τι­κές υπο­δο­μές ανα­κύ­κλω­σης και­κο­μπο­στο­ποί­η­σης, μέσω της (μη) χρη­μα­το­δό­τη­σης. Από τα κον­δύ­λια του νέου ΕΣΠΑ 2014-2020 για τη δια­χεί­ρι­ση των απορ­ριμ­μά­των, που έχει φτά­σει να είναι η μο­να­δι­κή πηγή χρη­μα­το­δό­τη­σης, μόνο το 8,4% θα πάει σε δρά­σεις προ­δια­λο­γής υλι­κών και από αυτά ούτε ένα ευρώ για την ανα­κύ­κλω­ση. Όλα τα λεφτά κα­τευ­θύ­νο­νται στις κε­ντρι­κές εγκα­τα­στά­σεις και στα με­γά­λα έργα που αφο­ρούν, κυ­ρί­ως, τα σύμ­μει­κτα απορ­ρίμ­μα­τα.

• Οι δήμοι της Πε­λο­πον­νή­σου, που διεκ­δι­κούν (;) να έχουν το ρόλο που τους ανή­κει -σύμ­φω­να και με το νόμο- στη δια­χεί­ρι­ση των απορ­ριμ­μά­των της Πε­λο­πον­νή­σου δεν έχουν αντα­πο­κρι­θεί στις υπο­χρε­ώ­σεις αυτού του ρόλου. Η ευ­θύ­νη αυτή αφορά και το φορέα δια­χεί­ρι­σης (ΦοΔΣΑ), που συ­γκρο­τεί­ται από όλους τους δή­μους,ο οποί­ος ανέ­λα­βε, με πολ­λές τυ­μπα­νο­κρου­σί­ες, να συ­ντά­ξει ένα νέο σχε­δια­σμό και κα­τά­φε­ρε το εξής απί­στευ­το: άγνω­στο με τίνος την ευ­θύ­νη, έστει­λε στο υπουρ­γείο και έθεσε σε δη­μό­σια δια­βού­λευ­ση μια με­λέ­τη (την ΣΜΠΕ του ΠΕΣΔΑ), η οποία δεν αντι­προ­σω­πεύ­ει αυτό που ψη­φί­στη­κε στο ΔΣ του ΦοΔΣΑ, σύμ­φω­να με κα­ταγ­γε­λί­ες πολ­λών από τους με­γα­λύ­τε­ρους δή­μους. Αυτήν τη στιγ­μή, βρί­σκε­ται σε δια­βού­λευ­ση μια με­λέ­τη που δεν ξέ­ρου­με αν εκ­φρά­ζει τους δή­μους ή αν θα απο­συρ­θεί άρον-άρον. Αυτά είναι κλα­σι­κά συμ­πτώ­μα­τα πα­ρακ­μής και εξυ­πη­ρε­τούν, απο­κλει­στι­κά, αυ­τούς που θέ­λουν να κάνει «κου­μά­ντο» η πε­ρι­φέ­ρεια και όχι οι δήμοι και ο φο­ρέ­ας τους στη δια­χεί­ρι­ση των απορ­ριμ­μά­των, για ευ­νό­η­τους λό­γους.

Την προ­ο­πτι­κή που προ­δια­γρά­φουν οι πα­ρα­πά­νω εξε­λί­ξεις δεν την απο­δε­χό­μα­στε. Ούτε, καν, θέ­λου­με να τη σκε­φτό­μα­στε. Ο δικός μας αγώ­νας απο­σκο­πεί στην εφαρ­μο­γή ενός μο­ντέ­λου δια­χεί­ρι­σης σε όφε­λος της κοι­νω­νί­ας. Και το μο­ντέ­λο που ορα­μα­τι­ζό­μα­στε και διεκ­δι­κού­με δεν είναι άλλο από αυτό της απο­κε­ντρω­μέ­νης δια­χεί­ρι­σης, με έμ­φα­ση στην πρό­λη­ψη, στην προ­δια­λο­γή και στην ανά­κτη­ση των υλι­κών.

Κυ­βέρ­νη­ση, πε­ρι­φέ­ρεια και δήμοι πρέ­πει να αφή­σουν στην άκρη οποιεσ­δή­πο­τε άλλες σκο­πι­μό­τη­τες, να απο­δε­χτούν και να ερ­γα­στούν για να γί­νουν πράξη τα αυ­το­νό­η­τα:

• Η κυ­βέρ­νη­ση να εγκα­τα­λεί­ψει την ιδέα της ΣΔΙΤ, την προ­σπά­θεια ωραιο­ποί­η­σης της σύμ­βα­σης και τις πιέ­σεις για να γίνει αυτή απο­δε­κτή. Αντί­θε­τα, πρέ­πει να δια­σφα­λί­σει την ανα­γκαία δη­μό­σια χρη­μα­το­δό­τη­ση, για την υλο­ποί­η­ση της απο­κε­ντρω­μέ­νης δια­χεί­ρι­σης,ξε­περ­νώ­ντας  μνη­μο­νια­κές υπο­χρε­ώ­σεις και δε­σμεύ­σεις.
• Ο ΦοΔΣΑ πρέ­πει να απο­κτή­σει κα­νο­νι­κή λει­τουρ­γία, να παί­ξει το ρόλο που του αντι­στοι­χεί και να απο­κα­τα­στή­σει το (χα­μέ­νο) κύρος του. Άμεσα πρέ­πει να δοθεί υπεύ­θυ­νη απά­ντη­ση στο αν η στρα­τη­γι­κή με­λέ­τη πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κών επι­πτώ­σε­ων (ΣΜΠΕ), που έχει τεθεί σε δια­βού­λευ­ση, είναι αυτή που απο­φά­σι­σε το ΔΣ του ΦοΔΣΑ. Είναι αδια­νό­η­το να συ­νε­δριά­σει το πε­ρι­φε­ρεια­κό συμ­βού­λιο με αυτό το θέμα ανοι­χτό. Επι­πλέ­ον, πρέ­πει να κάνει απο­λύ­τως σαφές ότι ο ρόλος της πε­ρι­φέ­ρειας έχει λήξει και ότι από δω και στο εξής οι απο­φά­σεις για τη δια­χεί­ρι­ση των απορ­ριμ­μά­των θα παίρ­νο­νται από το ΦοΔΣΑ και οι υπο­γρα­φές θα μπαί­νουν από τους νό­μι­μους εκ­προ­σώ­πους του.
• Οι δήμοι που υπε­ρα­σπί­ζο­νται την απο­κε­ντρω­μέ­νη δια­χεί­ρι­ση είναι αυτοί που έχουν το με­γα­λύ­τε­ρο ει­δι­κό βάρος, καθώς πα­ρά­γουν το με­γα­λύ­τε­ρο μέρος των απορ­ριμ­μά­των της πε­ρι­φέ­ρειας. Γι αυτό πρέ­πει, αφε­νός να απο­δεί­ξουν ότι εν­νο­ούν αυτά που λένε και, αφε­τέ­ρου, ότι έχουν τη θέ­λη­ση να βά­λουν τη «σφρα­γί­δα» τους στο νέο σχε­δια­σμό (ΠΕΣΔΑ), πεί­θο­ντας και τους υπό­λοι­πους δή­μους. Επι­λο­γές του τύπου «και απο­κε­ντρω­μέ­νη δια­χεί­ρι­ση (για όσους δή­μους το επι­θυ­μούν) και κε­ντρι­κή δια­χεί­ρι­ση (για τους όσους, επί­σης, το επι­θυ­μούν)» είναι δια­λυ­τι­κές. Η δια­χεί­ρι­ση των απορ­ριμ­μά­των της πε­ρι­φέ­ρειας πρέ­πει να έχει μία κα­τεύ­θυν­ση. Δια­φο­ρε­τι­κά και ανε­ξάρ­τη­τα από προ­θέ­σεις, «στρώ­νε­ται το έδα­φος» για να επι­κρα­τή­σει η κε­ντρι­κή δια­χεί­ρι­ση και, συ­να­κό­λου­θα, να επι­βλη­θεί η σύμ­βα­ση ΣΔΙΤ της ΤΕΡΝΑ.

Οι συλ­λο­γι­κό­τη­τες της Πε­λο­πον­νή­σου -και είναι πολ­λές-, που υπο­στη­ρί­ζου­με τα πα­ρα­πά­νω δεν έχου­με εγκα­τα­λεί­ψει τη μάχη και δεν θε­ω­ρού­με δε­δο­μέ­νο τί­πο­τε. Συ­νε­χί­ζου­με την προ­σπά­θεια ενη­μέ­ρω­σης και ενερ­γο­ποί­η­σης των πο­λι­τών της Πε­λο­πον­νή­σου, τους οποί­ους κα­λού­με να δώ­σουν το παρόν, με κάθε πρό­σφο­ρο μέσον, πα­ντού όπου χρειά­ζε­ται. Το αντί­τι­μο αυτής της προ­σπά­θειας το χρω­στά­με και στους εαυ­τούς μας και στις επό­με­νες γε­νιές