Διαπραγμάτευση: Τι βρίσκεται κάτω από την κορυφή του «παγόβουνου»

Οι διερ­γα­σί­ες και οι αντα­γω­νι­σμοί στο... πο­λύ­γω­νο που σχη­μα­τί­ζε­ται από τους δα­νει­στές (ΔΝΤ, Βρυ­ξέλ­λες και Βε­ρο­λί­νο) και την κυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΑΝΕΛ δεν αφο­ρούν προ­φα­νώς κά­ποια αξιο­λό­γη­ση του τρέ­χο­ντος, τρί­του μνη­μο­νια­κού προ­γράμ­μα­τος, αλλά τη συ­νέ­χεια ύστε­ρα από τη λήξη του πα­ρό­ντος το 2018, μέχρι και το 2023 ή και το 2025! Έτσι, ακόμα και το Γρα­φείο Προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού της Βου­λής κάνει επι­σή­μως λόγο για 4ο μνη­μό­νιο.

Πέρα κι απ’ αυτό όμως, τα πο­λι­τι­κά ζη­τή­μα­τα με τα οποία εμπλέ­κε­ται αυτή η με­σο­μα­κρο­πρό­θε­σμη επι­μή­κυν­ση του ελ­λη­νι­κού μνη­μο­νια­κού προ­γράμ­μα­τος είναι σο­βα­ρά, με διε­θνή διά­στα­ση και με υψηλό βαθμό πο­λυ­πλο­κό­τη­τας.

Ο «χρη­σμός» του ΔΝΤ

Τα απο­τε­λέ­σμα­τα της συ­νό­δου του Εκτε­λε­στι­κού Συμ­βου­λί­ου του ΔΝΤ τη Δευ­τέ­ρα 6/2 έκα­ναν τα πράγ­μα­τα ακόμη πιο δύ­σκο­λα και πε­ρί­πλο­κα. Το ανα­κοι­νω­θέν της συ­νό­δου είχε και «μα­στί­γιο» και «κα­ρό­το» –μόνο που το «κα­ρό­το» ήταν... δη­λη­τη­ρια­σμέ­νο. Συ­γκε­κρι­μέ­να, αυτά στα οποία συμ­φώ­νη­σαν τα μέλη του ΕΣ είναι:

• Το ελ­λη­νι­κό χρέος είναι «εξαι­ρε­τι­κά μη βιώ­σι­μο». Και μόνο αυτή η δια­πί­στω­ση δεν προ­δια­γρά­φει συμ­με­το­χή του ΔΝΤ στο τρέ­χον ελ­λη­νι­κό πρό­γραμ­μα και πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο στη μα­κρο­χρό­νια επι­μή­κυν­σή του.
• Τα νέα μέτρα τώρα, είναι απα­ραί­τη­τα. Η απαί­τη­ση αυτή συ­γκε­κρι­με­νο­ποιεί­ται σε μέτρα «διεύ­ρυν­σης της φο­ρο­λο­γι­κής βάσης» (δη­λα­δή μεί­ω­ση αφο­ρο­λό­γη­του), μεί­ω­σης των δα­πα­νών για τις συ­ντά­ξεις (δη­λα­δή άμεση μεί­ω­ση συ­ντά­ξε­ων μέσω κα­τάρ­γη­σης της προ­σω­πι­κής δια­φο­ράς) και επέ­κτα­σης των διαρ­θρω­τι­κών αλ­λα­γών στην αγορά ερ­γα­σί­ας (ευ­φη­μι­σμός της απαί­τη­σης για απε­λευ­θέ­ρω­ση ορίου απο­λύ­σε­ων). Επι­πλέ­ον εκτί­μη­σε ότι πρέ­πει να επι­τα­χυν­θεί η δια­δι­κα­σία δια­χεί­ρι­σης των «κόκ­κι­νων» δα­νεί­ων ώστε οι τρά­πε­ζες να μη χρεια­στούν νέα κε­φα­λαια­κή ενί­σχυ­ση.

Το δη­λη­τη­ρια­σμέ­νο «κα­ρό­το» είναι η πρό­τα­ση να συν­δυα­στεί η μεί­ω­ση του αφο­ρο­λό­γη­του και η πε­ρι­κο­πή των συ­ντά­ξε­ων με τη διά­θε­ση ποσών για «κοι­νω­νι­κή αρωγή» και για μεί­ω­ση των φο­ρο­λο­γι­κών συ­ντε­λε­στών στα κέρδη των επι­χει­ρή­σε­ων αλλά και στα υψηλά ει­σο­δή­μα­τα (ανώ­τα­τος φο­ρο­λο­γι­κός συ­ντε­λε­στής για τα φυ­σι­κά πρό­σω­πα). Το «κα­ρό­το» είναι δη­λη­τη­ρια­σμέ­νο όχι μόνο για το τα­ξι­κό του πρό­ση­μο, αλλά και γιατί ση­μαί­νει ότι τα νέα μέτρα θα είναι δη­μο­σιο­νο­μι­κά ου­δέ­τε­ρα και άρα η ελά­φρυν­ση του χρέ­ους είναι ακόμη πιο απα­ραί­τη­τη. Γε­γο­νός που με­τα­φέ­ρει το «μπα­λά­κι» στο γή­πε­δο των ευ­ρω­παϊ­κών αντι­θέ­σε­ων, αφού ο Βόλφ­γκανγκ Σόι­μπλε έχει... απα­γο­ρεύ­σει ακόμη και τη συ­ζή­τη­ση για ελά­φρυν­ση του χρέ­ους.

Ευ­ρώ­πη δύο «τα­χυ­τή­των»

Δεν μπο­ρούν όλες οι χώρες να συμ­με­τά­σχουν με τους ίδιους ρυθ­μούς στη δια­δι­κα­σία της ενο­ποί­η­σης, δή­λω­σε στο πε­ρι­θώ­ριο των ερ­γα­σιών της πρό­σφα­της, άτυ­πης ευ­ρω­παϊ­κής συ­νό­δου κο­ρυ­φής στη Μάλτα η κ. Άν­γκε­λα Μέρ­κελ. Ήταν η πρώτη επί­ση­μη δή­λω­ση υπέρ της Ευ­ρώ­πης των του­λά­χι­στον δύο ή και πολ­λών «τα­χυ­τή­των», από τα χείλη της πο­λι­τι­κού που εκ­προ­σω­πεί την ηγε­τι­κή αυτήν τη στιγ­μή ευ­ρω­παϊ­κή δύ­να­μη. Για να αντι­λη­φθού­με την έκτα­ση της συ­ναί­νε­σης που δη­μιουρ­γεί­ται στην ιδέα της Ευ­ρώ­πης των δύο ή και πολ­λών «τα­χυ­τή­των», αρκεί να δούμε τη χθε­σι­νή δή­λω­ση του γνω­στού μας κ. Ρο­μά­νο Πρό­ντι στην ιτα­λι­κή «Ρε­πού­μπλι­κα» ότι «Η Ευ­ρώ­πη των δύο τα­χυ­τή­των μπο­ρεί να δώσει, επι­τέ­λους, μια απά­ντη­ση. Οι Τραμπ και Λε Πεν απο­τε­λούν απει­λή».

Αν όμως η Ευ­ρώ­πη των δύο «τα­χυ­τή­των» είναι ante portas, τότε η Ελ­λά­δα είναι στον «προ­θά­λα­μο» για να πε­ρά­σει πρώτη στο «σα­λό­νι» της δεύ­τε­ρης «τα­χύ­τη­τας». Και η δεύ­τε­ρη αξιο­λό­γη­ση μπο­ρεί να απο­δει­χθεί η πόρτα που οδη­γεί από τον προ­θά­λα­μο στο σα­λό­νι. Αν όχι άμεσα, πά­ντως βρα­χυ­με­σο­πρό­θε­σμα. Διότι, υπό το κρά­τος των απει­λών απο­σύν­θε­σης, όλοι πλέον βιά­ζο­νται...

Κυ­βέρ­νη­ση: ψά­χνει συμ­βι­βα­σμό, αλλά...

Η κυ­βέρ­νη­ση είναι φα­νε­ρό ότι ψά­χνει συμ­βι­βα­σμό, αλλά έχει δύο «υπαρ­ξια­κά» προ­βλή­μα­τα: Πρώτο, σε όλους τους συν­δυα­σμούς λύ­σε­ων κα­λεί­ται να πάρει νέα μέτρα τώρα. Δεύ­τε­ρο, βλέ­πει ότι η απει­λή της υπα­γω­γής της Ελ­λά­δας στη δεύ­τε­ρη ευ­ρω­παϊ­κή «τα­χύ­τη­τα» πλη­σιά­ζει γοργά.
Έχει ήδη συμ­φω­νή­σει με την επέ­κτα­ση του «κόφτη» για την πε­ρί­ο­δο ύστε­ρα από το 2018, έχει συμ­φω­νή­σει στα θη­ριώ­δη πλε­ο­νά­σμα­τα 3,5% για σειρά ετών, και τώρα δη­λώ­νει έτοι­μη για πε­ραι­τέ­ρω συμ­βι­βα­σμούς (άρα ακόμη και νο­μο­θέ­τη­ση νέων μέ­τρων τώρα...), θέ­το­ντας ως ύστα­το όρο το «αντάλ­λαγ­μα» της συμ­με­το­χής των ελ­λη­νι­κών ομο­λό­γων στο πρό­γραμ­μα πο­σο­τι­κής χα­λά­ρω­σης (QE) της Ευ­ρω­παϊ­κής Κε­ντρι­κής Τρά­πε­ζας (ΕΚΤ). Στο πα­ρα­σκή­νιο δια­πραγ­μα­τεύ­ε­ται τη μεί­ω­ση του ύψους των νέων μέ­τρων στο μισό από αυτό που ζητεί το ΔΝΤ, δη­λα­δή περί τα 2,5 δισ. ευρώ!

Ωστό­σο, οι πε­ρι­πλο­κές είναι τέ­τοιες ώστε το σε­νά­ριο ενός τέ­τοιου συμ­βι­βα­σμού να μη φαί­νε­ται κα­θό­λου πι­θα­νό, αφού για τη συμ­με­το­χή των ελ­λη­νι­κών ομο­λό­γων στο QE ο Μάριο Ντρά­γκι θέτει ως προ­ϋ­πό­θε­ση τα με­σο­πρό­θε­σμα μέτρα για το χρέος, που όμως αρ­νεί­ται η Γερ­μα­νία.

Σε αυτό το πλαί­σιο, οι πιέ­σεις είναι ασφυ­κτι­κές και ανα­τρο­φο­δο­τούν διαρ­κώς την πο­λι­τι­κή κρίση και αστά­θεια, καθώς πλη­σιά­ζου­με στο «ση­μείο της κρί­σε­ως»... 

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την "Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά" που κυ­κλο­φο­ρεί